Αθήνα: 04/11/2009

ΠΡΟΣ:
Κα Λούκα Κατσέλη Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου
-κ. Θ. Πάγκαλο, Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης
-κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, Υπουργό Οικονομικών
-κ. Χ. Καστανίδη, Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
-κ. Απ. Κατσιφάρα, Υφυπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
-κ. Στ. Αρναουτάκη, Υφυπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας
-κ. Μ. Μπόλαρη, Υφυπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας
-Φορείς-Μέλη της Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. επί του Σχεδίου Νόμου ‘Ρύθμιση των Χρεών Υπερχρεωμένων Καταναλωτών’

Κυρία Υπουργέ,

Με το Νομοσχέδιο «Ρύθμιση των Χρεών Υπερχρεωμένων Καταναλωτών» επιχειρείται η λήψη μέτρων διευκόλυνσης των φυσικών προσώπων, τα οποία δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνεια που έχουν λάβει από τις τράπεζες. Το ανωτέρω νομοσχέδιο, όπως και η λήψη οιονδήποτε θεσμικών μέτρων που σκοπεύουν στην ανακούφιση κυρίως των χαμηλών εισοδημάτων θα πρέπει για να καταστούν θετικά στα άτομα με αναπηρία να συμπεριλάβουν πρόσθετα μέτρα ευνοϊκά για αυτούς και τις οικογένειές τους.

 

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. θα ήθελε με την υπευθυνότητα που διακρίνει πάντοτε τις θέσεις και τις προτάσεις της να καταστήσει σαφές σε εσάς και στο σύνολο της ελληνικής Κοινωνίας ότι ζητάει τη λήψη ειδικών μέτρων προστασίας, όχι λόγω της αναπηρίας αυτής καθ’ εαυτής, αλλά εξαιτίας του διαχρονικού κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας που βιώνουν τα άτομα με αναπηρία. Επομένως, σε οποιοδήποτε σημείο του νομοσχεδίου, όπως στο άρθρο 4 και 5, γίνεται αναφορά στα εισοδήματα και στις βιοτικές ανάγκες των οφειλετών, θα πρέπει στις περιπτώσεις που αφορούν στους οφειλέτες με αναπηρία να αναφέρεται συγκεκριμένα και να συνυπολογίζεται το πρόσθετο κόστος που πηγάζει από τις ανάγκες της αναπηρίας.

Το κόστος αυτό το οποίο επιβαρύνονται σχεδόν καθ’ ολοκληρίαν τα άτομα με αναπηρία συνδέεται άμεσα με τις δαπάνες υποστήριξης και φροντίδας των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, με τις δαπάνες συμμετοχής τους για την αγορά τεχνητών προθέσεων, θεραπευτικών συσκευών κ.λπ. Επομένως, σε περίπτωση που ο οφειλέτης είναι άτομο με αναπηρία θα πρέπει να οριστεί ρητά ότι σε όλες τις διαδικασίες Διευθέτησης Οφειλών (Σχέδιο, Διαδικασία Ρύθμισης) θα συνεκτιμάται μεταξύ άλλων παραγόντων και το πρόσθετο κόστος που πηγάζει από τις ανάγκες της αναπηρίας. Εκτός του πρόσθετου αυτού κόστους θα πρέπει να συνυπολογίζεται και ο αυξημένος κίνδυνος απόλυσης που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία, ιδιαίτερα σε περιόδους έντονης οικονομικής ύφεσης, καθώς και η μείωση του εισοδήματος των οικογενειών των ατόμων με βαριά αναπηρία, αφού ένα μέλος αυτών (συνήθως η μητέρα) είτε δεν έχει εργαστεί ποτέ, είτε έχει διακόψει την εργασία του επειδή πρέπει να παρέχει υποστήριξη και φροντίδα στο μέλος με αναπηρία της οικογένειάς του. Εννοείται ότι η ανωτέρω κατάσταση δημιουργείται εξαιτίας της έλλειψης Συστήματος Συνοδευτικών και Υποστηρικτικών Υπηρεσιών.

Σε ότι αφορά στο άρθρο 3 «Αρμόδιο Δικαστήριο-Διαδικασία», θεωρούμε σωστό να αναζητηθεί σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τις Δικαστικές Αρχές, τις Δικηγορικές Ενώσεις, τις Ενώσεις Καταναλωτών κ.λπ., διαδικασία μη χρονοβόρα, αποτελεσματική, απόλυτα διαφανής, για την οποία δεν θα απαιτείται η καταβολή πρόσθετων χρηματικών μέσων από πλευράς των οφειλετών. Με αυτό τον τρόπο θα προστατευτούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι οφειλέτες των οποίων η οικονομική κατάσταση είναι ήδη επιβαρυμένη.

Ειδικά, σε ότι αφορά την εμπλοκή των Ειρηνοδικείων της χώρας στην προβλεπόμενη διαδικασία του παρόντος Νομοσχεδίου, επισημαίνουμε ότι μεγάλος αριθμός των κτιρίων που στεγάζονται τα Δικαστήρια δεν είναι προσβάσιμα στα άτομα με κινητική αναπηρία. Η έλλειψη προσβασιμότητας των δικαστηρίων της χώρας (ειρηνοδικεία, πρωτοδικεία κ.λπ.) θα αποτελέσει ιδιαίτερο πρόβλημα σε όσους οφειλέτες έχουν κινητική αναπηρία και πρέπει να παραστούν στα δικαστήρια για τη διευθέτηση των οφειλών τους.

Σε ότι αφορά στη χορήγηση βεβαιώσεων από το Συνήγορο Καταναλωτή, Ενώσεις Καταναλωτών κ.λπ., όπως προβλέπεται στην περ. α της παρ. 1 του άρθρου 4, προτείνουμε τη χορήγηση βεβαιώσεων και από της Ε.Σ.Α.μεΑ. και τους Φορείς - Μέλη της για τους παρακάτω λόγους:

α) τα άτομα με αναπηρία ανήκουν στις Οργανώσεις του Αναπηρικού Κινήματος, οι οποίες έχουν σαφή γνώση και εμπειρία επί των γενικών και ειδικών θεμάτων που αφορούν στην αναπηρία,

β) στην παρούσα χρονική περίοδο, η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει εμπλακεί σε περιπτώσεις εξωδικαστικών συμβιβασμών μεταξύ των οφειλετών - οι οποίοι είτε είναι οι ίδιοι άτομα με αναπηρία, είτε είναι γονείς ατόμων με βαριά αναπηρία - και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων,

γ) ο υποστηρικτικός και συμβουλευτικός ρόλος των Οργανώσεων των Ατόμων με Αναπηρία έχει αναγνωριστεί τόσο από την Πολιτεία, όσο και από τα ίδια τα άτομα με αναπηρία.

Για την κατανόηση των ανωτέρω θα θέλαμε να αναφέρουμε ότι η Συνομοσπονδία τον τελευταίο ειδικά χρόνο έχει αιτηθεί σε διάφορα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να διευκολύνουν οφειλέτες με αναπηρία στην αποπληρωμή δόσεών τους που αφορούσαν σε στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση οφειλετών, οι οποίοι εξαιτίας της προσωρινής διακοπής των συντάξεων αναπηρίας τους για την επανεξέταση των δεδομένων χορήγησής τους, αναγκάστηκαν να απευθυνθούν σε τράπεζες για τη χορήγηση δανείου. Προφανές είναι ότι το δάνειο ελήφθη για λόγους επιβίωσης.

Σε ότι αφορά την παρ. 5 του άρθρου 5, παρατηρούμε ότι κινείται σε σωστή κατεύθυνση. Θεωρούμε όμως εύλογο να προστεθεί εδάφιο ως εξής: [………καθώς και σε περίπτωση σημαντικών προβλημάτων που σχετίζονται με την αναπηρία ή την χρόνια πάθηση του οφειλέτη -αποδεδειγμένης με Βεβαίωση Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής των Νομαρχιών ή των Ασφαλιστικών Φορέων - προσδιορίζονται χαμηλότερες ή και μηδενικές καταβολές.]

Σε ότι αφορά στην προστασία της πρώτης κατοικίας, ζητούμε να συμπεριληφθεί στην παρ. 3 του άρθρου 6 το ακόλουθο εδάφιο: «Απαγορεύεται η ρευστοποίηση ή εκπλειστηριασμός ακινήτου (ανεξαρτήτως εάν υπερβαίνει το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας), το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία του οφειλέτη, ο οποίος είτε είναι ο ίδιος άτομο με αναπηρία, είτε στην οικογένειά του υπάρχει προστατευόμενο μέλος με αναπηρία. Η ανωτέρω απαγόρευση ισχύει ακόμη και σε περιπτώσεις που η πρώτη κατοικία ενοικιάζεται σε άλλο φυσικό πρόσωπο, εφόσον ο οφειλέτης δεν έχει άλλο ακίνητο στο όνομά του».

Κυρία Υπουργέ,

Προσδοκούμε στην υιοθέτηση από μέρους του Υπουργείου σας των προαναφερθέντων προτάσεων μας, οι οποίες σκοπό έχουν την ουσιαστική προστασία των δανειοληπτών με αναπηρία και των οικογενειών αυτών.

 

Με εκτίμηση

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ 
Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΡ. ΠΑΝΑΝΟΣ