Αθήνα: 20/12/2019

ΠΡΟΣ:
κ. Ι. Αντωνίου, Πρόεδρο Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Κ. Μητσοτάκη
-κ. Γ. Γεραπετρίτη, Υπουργό Επικρατείας
-Γραφείο Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων κας Ν. Κεραμέως
-κ. Χρήστο - Γεώργιο Σκέρτσο, Υφυπουργό στον Πρωθυπουργό για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου
-Οργανώσεις- Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Κατάθεση προτάσεων Ε.Σ.Α.μεΑ. που σχετίζονται με τους τομείς αρμοδιότητας του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής

Κύριε Πρόεδρε,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) -η οποία αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας- με το παρόν έγγραφό της αφενός σας εκφράζει τα συγχαρητήριά της για την ανάληψη των καθηκόντων σας και σας εύχεται καλή επιτυχία στο δύσκολο και επίπονο έργο σας, αφετέρου σας υποβάλλει τις προτάσεις της ενόψει της προγραμματισμένης συνάντησής μας στις 20.12.2019.

Όπως γνωρίζετε, σύμφωνα με το άρθρο 61 του ν.4488/2017 οι δημόσιοι φορείς στο σύνολό τους οφείλουν «να εντάσσουν τη διάσταση της αναπηρίας σε κάθε δημόσια πολιτική, διοικητική διαδικασία, δράση, μέτρο και πρόγραμμα της αρμοδιότητάς τους με στόχο την εξάλειψη, αποκατάσταση και αποτροπή ανισοτήτων μεταξύ ατόμων με και χωρίς αναπηρίες. Για το σκοπό αυτόν: α) Υποβάλλουν εκθέσεις στα οικεία Επιμέρους Σημεία Αναφοράς του άρθρου 71 (στην προκειμένη περίπτωση στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων) σχετικά με τις δράσεις, τα μέτρα και τα προγράμματα που υιοθετούν για την επίτευξη της ισότητας των ατόμων με αναπηρία, β) υιοθετούν ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες για τα θέματα αναπηρίας, όπως αυτοί καθορίζονται από αρμόδια διεθνή και ευρωπαϊκά όργανα, ώστε να καθίσταται δυνατή η μέτρηση και η αξιολόγηση της ένταξης της διάστασης της αναπηρίας, γ) συλλέγουν και τηρούν επιμέρους στατιστικά στοιχεία για την αναπηρία ως προς τους τομείς ευθύνης τους».
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στις Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις της (μετά από την εξέταση της χώρας μας στη Γενεύη στις 3 & 4/09/2019), οι οποίες δημοσιοποιήθηκαν στις 24.09.2019, συστήνει, μεταξύ άλλων στο ελληνικό κράτος, σε στενή διαβούλευση και με την ενεργό εμπλοκή των οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία, να εντάξει τη δικαιωματική προσέγγιση της αναπηρίας στους νόμους, τους κανονισμούς και τις πρακτικές, σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης και σε όλη την επικράτεια (παράγραφος 6α), καθώς και να καταργήσει τις διακρίσεις στον τομέα της εκπαίδευσης σε βάρος των ατόμων με αναπηρία και να προωθήσει τη συμπεριληπτική εκπαίδευση (παράγραφοι 8γ και 35).
Για να μπορέσει να ενταχθεί η δικαιωματική προσέγγιση της αναπηρίας στο σύνολο του έργου και των δραστηριοτήτων του ΙΕΠ, η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει τα ακόλουθα:
• Τη θεσμική εκπροσώπηση της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ι.Ε.Π., ως τον πλέον αντιπροσωπευτικό φορέα εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία, των ατόμων με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στη χώρα.
• Τη σύσταση στην Επιστημονική Υπηρεσία του Ι.Ε.Π. Γραφείου Εκπαίδευσης Ατόμων με Αναπηρία.
• Την εκ των προτέρων και εκ των υστέρων εκτίμηση των επιπτώσεων τόσο των προτεινόμενων από το Ι.Ε.Π. στο Υπουργείο Παιδείας όσο και των υλοποιούμενων από το ίδιο πολιτικών, μέτρων, δράσεων, προγραμμάτων κ.λπ. στα δικαιώματα των μαθητών, φοιτητών και εκπαιδευτικών με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις. Επίσης, την ενσωμάτωση της δικαιωματικής προσέγγισης της αναπηρίας στις καταγραφές, μελέτες και στη συγκέντρωση δεδομένων για κάθε θέμα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τα προαναφερθέντα δύναται να διασφαλιστούν μέσω της σύναψης μνημονίου συνεργασίας του Ι.Ε.Π. με το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ., του οποίου ένας από τους βασικούς σκοπούς είναι η παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών προς όφελος των ατόμων με αναπηρία σε όλο το εύρος της δημόσιας ζωής, ήτοι και στον τομέα της εκπαίδευσης, υπό το πρίσμα της δικαιωματικής προσέγγισης της αναπηρίας.
• Την εφαρμογή των αρχών του καθολικού σχεδιασμού: α) στις φυσικές (κτιριακές εγκαταστάσεις) και ηλεκτρονικές (π.χ. ιστοσελίδα) υπηρεσίες του Ι.Ε.Π. και β) στα τελικά αποτελέσματα της δράσης του.
Για να μπορέσει το Ι.Ε.Π. να συμβάλλει στην προώθηση του μοντέλου της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης στη χώρα μας, πέραν των οριζόντιων μέτρων στα οποία προαναφερθήκαμε, απαιτούνται στοχευμένες παρεμβάσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να εξεταστούν διεξοδικά στο πλαίσιο της συνεργασίας του Ι.Ε.Π. με το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ. Προτεραιότητα για την Ε.Σ.Α.μεΑ. στην κατεύθυνση της ένταξης των ατόμων με αναπηρία στην εκπαίδευση και στην εφαρμογή της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης αποτελούν τα παρακάτω ζητήματα:
• Η σχολική διαρροή καθώς και μη ένταξη των ατόμων με αναπηρία στο εκπαιδευτικό σύστημα.
• Η εκπαίδευση, κατάρτιση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις διαφοροποιημένες ανάγκες όλων των μαθητών, ιδίως δε των μαθητών με αναπηρία.
• Η αναμόρφωση των αναλυτικών προγραμμάτων όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης στη βάση των αρχών του καθολικού σχεδιασμού.
• Η αναμόρφωση των σχολικών βιβλίων και του εκπαιδευτικού υλικού σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης στη βάση των διατάξεων της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, προκειμένου οι μαθητές και οι φοιτητές με ή χωρίς αναπηρία να εκπαιδεύονται σύμφωνα με το δικαιωματικό μοντέλο προσέγγισης της αναπηρίας.

Κύριε Πρόεδρε,

Ελπίζουμε στη θετική ανταπόκρισή σας στις προαναφερθείσες δίκαιες προτάσεις μας, τις οποίες θα σας αναπτύξουμε περισσότερο αναλυτικά κατά τη διάρκεια της προγραμματισμένης συνάντησής μας.