Αθήνα: 08/02/2021

ΠΡΟΣ:
Πρόεδρο και Μέλη Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας
- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Γ. Γεραπετρίτη
- Γραφείο Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ, κ. Θ. Λιβάνιου
- Γραφείο Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ, κ. Άκη Σκέρτσου
- Γραφείο Γ. Γ. Ενημέρωσης & Επικοινωνίας, κ. Ι. Μαστρογεωρίου
- Οργανώσεις Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταθέτει τις προτάσεις - παρατηρήσεις της στο ν/σ: Ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2010/13 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10ης Μαρτίου 2010 για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων κλπ.

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Μέλη,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) η οποία αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας, με το παρόν έγγραφό μας και με αφορμή το σχέδιο νόμου που έχει κατατεθεί για συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή με θέμα: «Ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2010/13 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10ης Μαρτίου 2010 για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων, όπως έχει τροποποιηθεί με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2018 και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης» καταθέτουμε τις προτάσεις μας και ζητάμε να κληθεί εκπρόσωπος της Ε.Σ.Α.μεΑ κατά τη συζήτησή του στην Επιτροπή, προκειμένου να σας αναπτύξουμε πιο διεξοδικά τις θέσεις της Συνομοσπονδίας.

Οι προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. είναι οι εξής:
1. Διασφάλιση της ανεμπόδιστης πρόσβασης των πολιτών και εργαζόμενων με αναπηρία στις κτιριακές εγκαταστάσεις και ηλεκτρονικές εφαρμογές/υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης, της ΕΡΤ και του ΑΠΕ- ΜΠΕ, καθώς και των ιδιωτικών μέσων ενημέρωσης, όπως άλλωστε επιβάλλουν το άρθρο 26 του Ν.4067/2012 - Νέος Οικοδομικός Κανονισμός, ο ν.4488/2017 (Μέρος Δ'), ο ν.4727/2020 – Κεφάλαιο Η΄ (Άρθρα 36-47).
2. Ένταξη της διάστασης της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρία σε όλους τους διαγωνισμούς έργων και προμηθειών των εποπτευόμενων από εσάς φορέων, αξιοποιώντας τις δυνατότητες που παρέχει η Οδηγία 2014/24/ΕΕ σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕΚ (άρθρο 42, παράρτημα VII).
3. Εκπόνηση και εφαρμογή προγραμμάτων κατάρτισης και επιμόρφωσης του προσωπικού της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης, της ΕΡΤ και του ΑΠΕ-ΜΠΕ σε θέματα φυσικής προσβασιμότητας και προσβασιμότητας δικτυακών τόπων και εφαρμογών για φορητές συσκευές σε συνεργασία με το Ινστιτούτο της Ε.Σ.Α.μεΑ. (inΕΣΑμεΑ) και το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Κ.Δ.Δ.Α.), όπως το άρθρο 46 του ν.4727/2020 επιβάλλει.
4. Προσβασιμότητα των καναλιών, σταθμών και ιστοτόπων της ΕΡΤ και του ΑΠΕ-ΜΠΕ, καθώς και του παραγόμενου περιεχομένου και προϊόντος, όπως επίσης η παραγωγή και προβολή από την ΕΡΤ και το Πρακτορείο σε συνεργασία με την inΕΣΑμεΑ ενημερωτικών εκπομπών και προγραμμάτων που απευθύνονται στα άτομα με αναπηρία.
5. Συνεργασία της ΕΡΤ με το inΕΣΑμεΑ για παραγωγή εβδομαδιαίου μαγκαζίνο για τα θέματα των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους.
6. Η ΕΡΤ ως δημόσιος φορέας ραδιοτηλεόρασης, χρηματοδοτούμενος από τους Έλληνες πολίτες, δηλαδή και από τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους, με παιδευτικό μεταξύ άλλων ρόλο, πρέπει και οφείλει να παρουσιάζει την Αναπηρία ως μέρος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας, βοηθώντας στην εξάλειψη του στίγματος και της διάκρισης λόγω αναπηρίας, στηριζόμενη στο άρθρο 1 της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, που η χώρα μας έχει κυρώσει (Ν.4074/2012), καθώς και στο άρθρο 8 για την «Αφύπνιση της Κοινωνίας». Η ίδια η ΕΡΤ έχει καθήκον να ελέγχει ότι όλα τα προγράμματά της προβάλλουν ορθά τη διάσταση της αναπηρίας ή την ένταξη της διάστασης της αναπηρίας ως μέρος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας στην παραγωγή όλων των προγραμμάτων και την προσβασιμότητά τους από τα άτομα με αναπηρία. Με τον ίδιο τρόπο ζητείται να λειτουργεί και το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Παράλληλα ζητείται η επικαιροποίηση του Οδηγού για τα ΜΜΕ σχετικά με την Αναπηρία, σε συνεργασία με το inΕΣΑμεΑ.
7. Η ΕΡΤ πρέπει να έχει μόνιμους τηλεπαρουσιαστές νοηματικής, γλώσσας στο κεντρικό της δελτίο ειδήσεων καθώς και πρόγραμμα υποτιτλισμού, γιατί είναι ο μόνος τρόπος για τους κωφούς πολίτες να είναι ενημερωμένοι.
Λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερθέντα αιτήματα της Ε.Σ.Α.μεΑ., τις παρακάτω συνταγματικές επιταγές και απαιτήσεις της εθνικής μας νομοθεσίας, όπως :
• την παρ. 2 του άρθρου 4 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με το οποίο «Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις»,
• την παρ. 6 του άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας»,
• τον ν.4488/2017, ο οποίος αναφέρει στο άρθρο 68 «Νομοπαραγωγική διαδικασία, ανάλυση συνεπειών ρυθμίσεων και παραγωγή επίσημων στατιστικών για τα ΑμεΑ» τα εξής:
«1. Κατά το στάδιο της νομοπαραγωγικής διαδικασίας τα αρμόδια όργανα συνεκτιμούν τα δικαιώματα των ΑμεΑ, όπως αυτά περιγράφονται στη Σύμβαση και κατά τη διάρκεια της κατάρτισης σχεδίων νόμου, συνεργάζονται με το Συντονιστικό Μηχανισμό του άρθρου 69 και με το Κεντρικό Σημείο Αναφοράς του άρθρου 70 και τελούν σε διαβούλευση με αναγνωρισμένες αντιπροσωπευτικές οργανώσεις του αναπηρικού κινήματος, με άτομα και με ομάδες ατόμων που έχουν εύλογο ενδιαφέρον για τα δικαιώματα των ΑμεΑ [...]»
β) τον ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), με τον οποίο η χώρα μας κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλο που τη συνοδεύει, γεγονός που συνεπάγεται την εφαρμογή της σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, και πιο συγκεκριμένα τις παρακάτω απαιτήσεις που περιλαμβάνονται σε αυτήν:
- «1. Για να επιτρέψουν στα ΑμεΑ να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής, τα Κράτη Μέρη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν στα ΑμεΑ πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στην ενημέρωση και επικοινωνία, συμπεριλαμβανομένων τεχνολογιών και συστημάτων πληροφοριών, και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες, που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, σε αστικές και αγροτικές περιοχές. Αυτά τα μέτρα τα οποία συμπεριλαμβάνουν την αναγνώριση και εξάλειψη των εμποδίων και των φραγμών στην προσβασιμότητα, ισχύουν μεταξύ άλλων, για:
(α)...
(β) Ενημέρωση, επικοινωνίες και άλλες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών και υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης (άρθρο 9 «Προσβασιμότητα»)
η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει και αιτείται ανά άρθρο του παρόντος σχεδίου νόμου τις ακόλουθες τροποποιήσεις και προσθήκες:
Άρθρο 10 Προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρίες στις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (Άρθρο 7 της Οδηγίας (ΕΕ) 2010/13)
1. Η παρ. 1 να τροποποιηθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
"1. Οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων επικοινωνίας οφείλουν να αυξάνουν, συνεχώς και προοδευτικά, την προσβασιμότητα των υπηρεσιών τους σε άτομα με αναπηρίες. Η προσβασιμότητα στις υπηρεσίες επιτυγχάνεται, ιδίως, με τον υποτιτλισμό των προγραμμάτων, τον υποτιτλισμό σε πραγματικό χρόνο για ζωντανές εκπομπές, τη χρήση νοηματικής γλώσσας, την ακουστική περιγραφή και τον προφορικό υποτιτλισμό."
Επίσης, αναμένουμε την έκδοση εγκυκλίου/ΚΥΑ η οποία θα καθορίζει τις προδιαγραφές και κάθε άλλο θέμα τεχνικού/λεπτομερειακού χαρακτήρα για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας των κωφών/βαρήκοων ατόμων στις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων.
2. Να προστεθεί παράγραφος 6 ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
"6. Στο Ε.Σ.Ρ. συνίσταται Επιτροπή για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της εφαρμογής των άνω διατάξεων, καθώς επίσης και της κείμενης νομοθεσίας όπως ισχύει κάθε φορά για την προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία στα Μ.Μ.Ε. και στα οπτικοακουστικά μέσα. Επίσης η Επιτροπή αυτή, στην οποία μετέχει υποχρεωτικά εκπρόσωπος της Ε.Σ.Α.μεΑ. με τον αναπληρωτή του, που ορίζονται από την ίδια, εξετάζει και εισηγείται σχετικά στο Ε.Σ.Ρ. αναφορικά με την εφαρμογή της παρ. 4 του παρόντος άρθρου, εξετάζοντας τυχόν παράπονα που υποβάλλονται"
Άρθρο 41 Ρυθμίσεις για παρόχους περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης – Τροποποιήσεις του ν. 4339/2015
1. [...]
2. [...]
3. Οι παρ. 2, 5, 6, 7 και 8 του άρθρου 8 του ν. 4339/2015 τροποποιούνται ως εξής:
6. Η μετάδοση δελτίων ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα, με ταυτόχρονη αναγραφή υποτίτλων, διάρκειας τουλάχιστον επτά (7) δεκατεσσάρων (14) λεπτών της ώρας μεταξύ των ωρών 15:00 17:00 έως 23:00 ημερησίως είναι υποχρεωτική για τους παρόχους γενικού περιεχομένου. Οι παρουσιαστές της ελληνικής νοηματικής γλώσσας επιλέγονται από τους παρόχους περιεχομένου μετά από γνώμη πρόταση της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος. Οι παραπάνω ελάχιστες υποχρεώσεις δεν εμποδίζουν τους παρόχους περιεχομένου στην ανάληψη πρόσθετων πρωτοβουλιών προς εξυπηρέτηση των κωφών και βαρήκοων ατόμων, σύμφωνα με το άρθρο 7 της Οδηγίας (ΕΕ) 2010/13, όπως έχει ενσωματωθεί στην εθνική έννομη τάξη. Επίσης σε όλα τα δελτία ειδήσεων να υπάρχει υποχρεωτικά προφορικός υποτιτλισμός στα ελληνικά, στην περίπτωση που οι ομιλητές δεν μιλούν την ελληνική γλώσσα".
Αιτιολόγηση: Τα άτομα με προβλήματα όρασης που δεν γνωρίζουν ξένες γλώσσες, δεν δύναται να κατανοήσουν το περιεχόμενο συνέντευξης όταν ο παρουσιαστής ή ο ερωτώμενος δεν χρησιμοποιεί την ελληνική γλώσσα.
"β). Η ΕΡΤ Α.Ε. ως πάροχος δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας και σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 4173/2013 υποχρεούται να μεταδίδει δελτία ειδήσεων στην ελληνική νοηματική γλώσσα, με ταυτόχρονη αναγραφή υποτίτλων στην ελληνική, τουλάχιστον δεκατεσσάρων (14) λεπτών της ώρας καθώς και το κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ (βραδινό) διάρκειας εξήντα (60) λεπτών μεταξύ των ωρών 17:00-23:00 ημερησίως.
7. Τουλάχιστον τέσσερις (4) δεκατέσσερις (14) ώρες την εβδομάδα από τις αναφερόμενες στην περ. β' της παρ. 2 κατηγορίες εκπομπών μεταδίδονται υποχρεωτικά και στην ελληνική νοηματική γλώσσα με ταυτόχρονη αναγραφή υποτίτλων στην ελληνική γλώσσα από τους παρόχους γενικού περιεχομένου, συμπεριλαμβανομένης και της ΕΡΤ Α.Ε. και μεταξύ των ωρών 17:00 - 23:00 07.00 –10:00 & 17:00-23.00. Οι πάροχοι μη ενημερωτικού περιεχομένου υπόκεινται στην υποχρέωση μετάδοσης τηλεοπτικών προγραμμάτων με τρόπο που να εξασφαλίζει την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία, κατά ποσοστό τρία τοις εκατό (3%) δέκα τοις εκατό (10%) τουλάχιστον του εβδομαδιαίου προγραμματισμού μεταδόσεών τους στην ελληνική νοηματική γλώσσα με ταυτόχρονη αναγραφή υποτίτλων στην ελληνική και με ακουστική περιγραφή, το οποίο ανά δύο χρόνια να αυξάνεται κατά 2%. Οι υποχρεώσεις της παρούσας εφαρμόζονται με την επιφύλαξη του άρθρου 7 της Οδηγίας (ΕΕ) 2010/13, όπως έχει ενσωματωθεί στην εθνική έννομη τάξη».
Άρθρο 43 Φύση, έννοια και τρόπος παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών – Τροποποίηση διατάξεων του ν. 2644/1998
Η παρ. 3 να τροποποιηθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
3. Οι παρ. 1, 7, 7Α, 8, 9, 11, 12 και 14 του άρθρου 9 του ν. 2644/1998 τροποποιούνται ως εξής:
« 12. Οι κάτοχοι άδειας οφείλουν να μεριμνούν για την κατανόηση από κωφά και βαρήκοα άτομα ενός πεντάλεπτου τουλάχιστον διάρκειας τουλάχιστον δεκατεσσάρων (14) λεπτών της ώρας καθημερινών δελτίων ειδήσεων στην ελληνική νοηματική γλώσσα, με ταυτόχρονη αναγραφή υποτίτλων στην ελληνική γλώσσα, μεταξύ των ωρών 17.00 – 23.00 εφόσον στο πρόγραμμά τους περιλαμβάνονται ενημερωτικές εκπομπές. Σε όλες τις ενημερωτικές εκπομπές οφείλουν να μεριμνούν να υπάρχει υποχρεωτικά προφορικός υποτιτλισμός στα ελληνικά, στην περίπτωση που οι ομιλητές δεν μιλούν την ελληνική γλώσσα. Επίσης οι κάτοχοι άδειας οφείλουν να διασφαλίζουν την κατανόηση από άτομα με αναπηρία ενός ημίωρου ανά δεκαπενθήμερο τουλάχιστον δεκατεσσάρων (14) ωρών εβδομαδιαίως, προγράμματος ψυχαγωγικού χαρακτήρα, με τη χρήση ελληνικής νοηματικής γλώσσας, ταυτόχρονη αναγραφή υποτίτλων στην ελληνική γλώσσα και με ακουστική περιγραφή, σε συνεργασία με την Ε.Σ.Α.μεΑ. Οι διερμηνείς παρουσιαστές της ελληνικής νοηματικής γλώσσας επιλέγονται με βάση σχετικό κατάλογο, που υποβάλλεται στην κάτοχο της άδειας από την Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος".
Ελπίζοντας ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στα δίκαια αιτήματά μας.
Σας ευχαριστούμε θερμά εκ των προτέρων.