Αθήνα: 10/02/2021

ΠΡΟΣ:
Πρόεδρο και Μέλη Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής των Ελλήνων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-κ. Γ. Γεραπετρίτη, Υπουργό Επικρατείας

---

Προτάσεις Ε.Σ.Α.μεΑ. επί της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας

Κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής,

Κυρίες και Κύριοι Μέλη της Επιτροπής,

Ενόψει της σημερινής συζήτησης επί του Σχεδίου Νόμου με τίτλο «Εθνική Αρχή Προσβασιμότητας, Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής», η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) σας υποβάλλει με το παρόν τις προτάσεις της επί της σύστασης της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας.

Πρέπει να αναφέρουμε ότι οι περισσότερες από τις προτάσεις μας που περιλαμβάνονται στο παρόν υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης που έλαβε χώρα για το προαναφερθέν Σχέδιο Νόμου στην πλατφόρμα «OPENGOV» στις 14.01.2021 και στον Υπουργό Επικρατείας με το υπ. αριθ. πρωτ. 78/19.01.2020 έγγραφό μας.
Καταρχάς θα θέλαμε να αναφέρουμε ότι χαιρετίζουμε τη θέσπιση της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας και εκφράζουμε τη βαθιά ικανοποίησή μας για την εκπλήρωση ενός διαχρονικού αιτήματος της Ε.Σ.Α.μεΑ. και σύσσωμου του αναπηρικού κινήματος. Η θέσπιση της Αρχής -όπως και του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία- είχαν προταθεί από τον Πρόεδρο της Ε.Σ.Α.μεΑ. κ. Γιάννη Βαρδακαστάνη στον Πρωθυπουργό της χώρας κ. Κυριάκο Μητσοτάκη και στον Υπουργό Επικρατείας κ. Γ. Γεραπετρίτη κατά τη συνάντησή τους στις 21 Αυγούστου 2019. Θεωρούμε ότι η Εθνική Αρχή Προσβασιμότητας θα συμβάλλει στην άρση των διακρίσεων και εμποδίων και συνακόλουθα στη διευκόλυνση της ένταξης των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνική, οικονομική, πολιτική και πολιτιστική ζωή της χώρας, όπως άλλωστε η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες υπαγορεύει (ν.4074/2012).
Κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής,
Κυρίες και Κύριοι Μέλη της Επιτροπής,

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει ανά άρθρο τα εξής:
1. Στο άρθρο 1 «Σύσταση και αποστολή», να περιληφθεί ο τίτλος της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας στην αγγλική γλώσσα ως εξής: «National Accessibility Authority of Greece».

Αιτιολόγηση: Η πρότασή μας βασίζεται στο γεγονός ότι η Αρχή θα εκπροσωπεί τη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνώς.

2. Στο άρθρο 2 «Αρμοδιότητες», το σημείο στ) να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«στ) ενημερώνεται από τις Περιφερειακές Επιτροπές Προσβασιμότητας και την Κεντρική Επιτροπή Προσβασιμότητας των άρθρων 18 και 19 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167) και κάθε Επιτροπή Προσβασιμότητας και θεμάτων ατόμων με αναπηρία που συγκροτείται στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης για ζητήματα προσβασιμότητας και εφαρμογής του ν.4074/2012, αξιολογεί το έργο τους και διατυπώνει προτάσεις για τον καλύτερο συντονισμό της δράσης τους».

Αιτιολόγηση: Η πρότασή μας στοχεύει στον καλλίτερο συντονισμό της δράσης των επιμέρους Επιτροπών Προσβασιμότητας.

3. Στο άρθρο 2 «Αρμοδιότητες, το σημείο ζ) να τροποποιηθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«ζ) Συστήνει ομάδες εργασίας από εξειδικευμένο προσωπικό του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, παρόχους υπηρεσιών υγείας, αποθεραπείας και αποκατάστασης, ορίζει τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας τους και παρακολουθεί το έργο τους»

Αιτιολόγηση: Προτείνεται η διαγραφή της αναφοράς στους «παρόχους υπηρεσιών υγείας, αποθεραπείας και αποκατάστασης» διότι με τον τρόπο αυτό δίνεται προτεραιότητα σε συγκεκριμένους τομείς έναντι των υπολοίπων, προσδίδοντας στις Ομάδες Εργασίας μια ιατρικο-κεντρική εστίαση, η οποία δεν συνάδει με το κοινωνικό μοντέλο και τη δικαιωματική προσέγγιση της αναπηρίας, όπως αυτή κατοχυρώνεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες. Άλλωστε η πρόβλεψη ότι δύναται να συμμετέχει εξειδικευμένο προσωπικό του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καλύπτει το ενδεχόμενο συμμετοχής στις Ομάδας Εργασίας και των παρόχων αυτών των υπηρεσιών.

4. Στο άρθρο 3 «Σύνθεση», το σημείο α) της παρ.1 να τροποποιηθεί/συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«1. Η Αρχή αποτελείται από εννέα (9) μέλη, ήτοι:
α) Έξι (6) επιστήμονες εγνωσμένου κύρους σε τομείς που έχουν σχέση με την αποστολή και τις αρμοδιότητες της Αρχής ή πολίτες των οποίων η δραστηριότητα συνδέεται με την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στην εκπαίδευση, τον πολιτισμό, τις τέχνες, τον αθλητισμό, την εργασία, την επιχειρηματικότητα και την ενημέρωση, που επιλέγονται από τον Πρωθυπουργό, εκ των οποίων τρεις (3) είναι άτομα με αναπηρία, ένας (1) ορίζεται ως Πρόεδρος και ένας (1) ως Α΄ Αντιπρόεδρος. Η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής των Ελλήνων διατυπώνει γνώμη για την επιλογή του Προέδρου».

Αιτιολόγηση: Προτείνεται η διαγραφή της αναφοράς στους πολίτες των οποίων η δραστηριότητα συνδέεται με την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στην εκπαίδευση, τον πολιτισμό κ.λπ. Η πρότασή μας βασίζεται στην τακτική που ακολουθείται, και η οποία είναι πάγια, στην περίπτωση άλλων εθνικών αρχών/επιτροπών, όπως είναι η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής, η σύσταση μάλιστα των οποίων περιλαμβάνεται στο παρόν Σχέδιο Νόμου. Επιπρόσθετα επισημάνουμε τον κίνδυνο της επικράτησης της ιδιότητας του πολίτη έναντι αυτής του επιστήμονα. Στην περίπτωση των πολιτών τα κριτήρια επιλογής είναι αδιευκρίνιστα και αδιαφανή, και παρά τη θετική προαίρεση του συντάκτη της διάταξης, το αποτέλεσμα μπορεί να αποβεί εξαιρετικά αρνητικό για το κύρος της Αρχής. Τέλος προτείνεται η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής των Ελλήνων να διατυπώνει γνώμη για την επιλογή του προσώπου που πρόκειται να καταλάβει τη θέση του Προέδρου, για λόγους διαφάνειας, αλλά για τη διασφάλιση του κύρους και της αξιοπιστίας της Αρχής. Θέση της Ε.Σ.Α.μεΑ. είναι ότι «Η αναπηρία δεν έχει ούτε χρώμα ούτε κόμμα».

5. Στο άρθρο 3 «Σύνθεση», τα σημεία γ), δ), ε) και στ) της παρ. 1 να συμπληρωθούν ως ακολούθως:
«γ) Έναν (1) εκπρόσωπο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) με τον αναπληρωτή του
δ) Έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ) με τον αναπληρωτή του
ε) Έναν (1) εκπρόσωπο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) με τον αναπληρωτή του
στ) Τον Πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) με τον αναπληρωτή του».

Αιτιολόγηση: Για την απρόσκοπτη και εύρυθμη λειτουργία της Αρχής προτείνεται στις περιπτώσεις γ), δ), ε) και στ) να προβλέπεται ο ορισμός αναπληρωτών.

6. Στο άρθρο 3 «Σύνθεση», στην παρ. 2 να προστεθεί σημείο ζ) και να τροποποιηθεί η αρίθμηση ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«2.Στην Αρχή μετέχουν, χωρίς δικαίωμα ψήφου:
α) Ο Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής του Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων
β) Ο Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων,
γ) ο Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας,
δ) ο Γενικός Γραμματέας Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης,
ε) ο Γενικός Γραμματέας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλοποίησης Διαδικασιών του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και
στ) ο Γενικός Γραμματέας Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών
ζ) ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών.
η) ένας (1) εκπρόσωπος του Συντονιστικού Μηχανισμού του άρθρου 69 του ν.4488/2017 (Α' 137) που υποδεικνύεται από τον αρμόδιο Υπουργό»

Αιτιολόγηση: Η εκπροσώπηση του Υπουργείου Εσωτερικών θεωρείται κρίσιμης σημασίας δεδομένου του εύρους των αρμοδιοτήτων του που συνδέονται άμεσα με την προσβασιμότητα (π.χ. διενέργεια εκλογών, προσβασιμότητα δημόσιων υποδομών, πρόσβαση εργαζομένων με αναπηρία του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης σε υποδομές/εξοπλισμούς/διαδικασίες, κατάρτιση δημοσίων λειτουργών σε θέματα προσβασιμότητας κ.λπ.).

Κύριε Υπουργέ,

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. ζητά να προσκληθεί να συμμετάσχει σε συνεδρίαση της Επιτροπής, προκειμένου να σας παρουσιάσει τις ως άνω προτάσεις της.

Ελπίζοντας στη θετική ανταπόκρισή σας στα προαναφερθέντα δίκαια αιτήματά μας.