Αθήνα: 03/03/2015

ΠΡΟΣ:
Αναπληρωτή Υπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων
κ. Δ. Στρατούλη

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Αλ. Τσίπρα
-Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Αλ. Φλαμπουράρη
-Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Ν. Παππά
-Γραφείο Γεν. Γραμματέα Συντονισμού της Κυβέρνησης, κ. Χρ. Βερναδάκη
-Γραφείο Υπουργού Εργασίας, κ. Π. Σκουρλέτη
-Γραφείο Υπουργού Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Π. Κουρουμπλή
-Γραφείο Γενικού Γραμματέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Ν. Ρωμανιά
-Φορείς - Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Υπόμνημα της Ε.Σ.Α.μεΑ. με θέμα: Αναμόρφωση του Συστήματος συνταξιοδότησης των ατόμων με αναπηρία & αποκατάσταση των εισοδημάτων των συνταξιούχων ατόμων με αναπηρία και γονέων/κηδεμόνων ατόμων με βαριές αναπηρίες

Κύριε Υπουργέ,
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. με το παρόν έγγραφό της, σας συγχαίρει για άλλη μια φορά για την ανάληψη των καθηκόντων σας στη θέση του Αναπληρωτή Υπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων και εύχεται δύναμη και καλή επιτυχία στο δύσκολο και επίπονο έργο σας.

Η διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης & του Συστήματος Συνταξιοδότησης, αποτελεί μείζον και εξαιρετικής σημασίας θέμα για το σύνολο των ατόμων με αναπηρία και τα μέλη των οικογενειών τους, οι οποίοι έχουν βιώσει με εξαιρετικά δυσμενή τρόπο τις μειώσεις των συντάξεων (κύριων, επικουρικών, δώρων εορτών, εφάπαξ) και εν γένει των εισοδημάτων τους, αφού εκτός του κόστους κάλυψης των βιοτικών τους αναγκών, έχουν να αντιμετωπίσουν και το κόστος που απαιτείται για την κάλυψη των ιδιαίτερα κοστοβόρων αναγκών που πηγάζουν από την αναπηρία τους.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολουθήσαμε τις πρόσφατες προγραμματικές δηλώσεις σας στη Βουλή των Ελλήνων, στις οποίες, με κατηγορηματικό τρόπο εκφράζετε την πλήρη αντίθεσή σας σε νέες μνημονιακές απαιτήσεις για τη λήψη επαχθών μέτρων, από τα οποία κινδυνεύουν ιδιαιτέρως τα άτομα με αναπηρία και οι οικογένειες που έχουν στη φροντίδα τους άτομα με βαριά αναπηρία, όπως είναι η νοητική αναπηρία, το σύνδρομο down, ο αυτισμός, η εγκεφαλική παράλυση και βαριές αναπηρίες με πολλαπλές ανάγκες εξάρτησης.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ., γνωρίζοντας τη δραματική κατάσταση που βιώνουν τα τελευταία χρόνια τα άτομα με αναπηρία και οι οικογένειές τους, καταθέτει ένα σχέδιο προτάσεων με σκοπό την εισοδηματική ενίσχυση και την ανάκτηση της αξιοπρέπειας των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους. Οι προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. στηρίζονται στις αναλλοίωτες θεμελιώδεις αρχές της νέας δικαιωματικής προσέγγισης για την αναπηρία, όπως αυτή εκφράζεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, η οποία υπεγράφη μαζί με το προαιρετικό της πρωτόκολλο και ακολούθως κυρώθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων με τη ψήφιση του ν. 4074/2012. Επισημαίνουμε ότι η ανωτέρω Σύμβαση αποτελεί δεσμευτικό νομικό κείμενο, την οποία η χώρα έχει υποχρέωση να εφαρμόσει απαρέγκλιτα στο σύνολό της.
Κύριε Υπουργέ,
H συμμετοχή των αντιπροσωπευτικότερων οργανώσεων του αναπηρικού κινήματος στα κέντρα λήψης αποφάσεων, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαμόρφωση θετικών μέτρων και πολιτικών για την αναπηρία. Ως εκ τούτου, προτείνουμε την υλοποίηση του πάγιου αιτήματός μας που αφορά στην θεσμική εκπροσώπηση της Ε.Σ.Α.μεΑ. στα Διοικητικά Συμβούλια Φορέων που εκπονούν και εφαρμόζουν πολιτικές για την αναπηρία.
Συγκεκριμενοποιώντας το ανωτέρω αίτημά μας, ζητούμε τη θεσμική εκπροσώπηση της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο Δ.Σ. του Ι.Κ.Α, το οποίο αποτελεί τον μεγαλύτερο ασφαλιστικό οργανισμό της χώρας και έχει στην ευθύνη του την οργάνωση και λειτουργία του νεοσύστατου Ενιαίου Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ : Άμεσα και κατεπείγοντα μέτρα για την αξιοπρεπή διαβίωση των ατόμων με αναπηρία:
• Επαναφορά των συντάξεων κύριων και επικουρικών που χορηγούνται από ασφαλιστικά ταμεία αρμοδιότητας του Υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων σε κάθε άτομο με αναπηρία και σε κάθε άτομο που έχει στη φροντίδα του άτομο με βαριά αναπηρία, ανεξαρτήτως του θεσμικού πλαισίου με το οποίο έχει συνταξιοδοτηθεί. Η εν' λόγω πρότασή μας, συνάδει και με το πρώτο μέτρο των προγραμματικών σας δηλώσεων στη Βουλή. Επισημαίνουμε ότι οι συνταξιούχοι του δημοσίου τομέα, για λόγους αναπηρίας, εξαιρέθηκαν από τις μειώσεις των κύριων συντάξεων του δεύτερου μνημονίου, βάσει του άρθρου 1 της Π.Ν.Π. του ν. 4111/13. Σύμφωνα όμως με το άρθρο 34 του ιδίου νόμου, από τις μειώσεις των κύριων συντάξεων του ιδιωτικού τομέα δεν εξαιρέθηκαν οι συνταξιούχοι αναπηρίας/γήρατος/θανάτου, εκτός των συνταξιούχων που είναι δικαιούχοι του εξωιδρυματικού επιδόματος.
• Επαναχορήγηση δώρων και εορτών αδείας σε όλους τους συνταξιούχους αναπηρίας/γήρατος/θανάτου του ιδιωτικού τομέα που έχουν συνταξιοδοτηθεί για λόγους αναπηρίας, χωρίς να ληφθεί υπόψη το ύψος εισοδήματός τους, όπως έχετε προαναγγείλει και στις προγραμματικές σας δηλώσεις.
• Επαναφορά της χορήγησης του ΕΚΑΣ στα άτομα με αναπηρία, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια που ίσχυαν πριν την ψήφιση του ν. 4093/12 όπως προαναγγείλατε και στις προγραμματικές σας δηλώσεις.
• Θέματα καταβολής εφάπαξ: Καθολική εξαίρεση των ατόμων με αναπηρία και γονέων ή συζύγων ατόμων που βαρύνονται φορολογικά από άτομα με βαριές αναπηρίες, από τις περικοπές που έχουν σημειωθεί με τις διατάξεις του ν. 4024/2011 στην καταβολή του εφάπαξ που δίδεται από τα Προνοιακά Ταμεία (π.χ. Δημοσίων Υπαλλήλων, ΤΑΥΤΕΚΩ κ.λπ.).
• Προτεραιότητα στην καταβολή του εφάπαξ για ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω: Ειδικά για τα άτομα με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, προτείνουμε, λόγω των πρόσθετου κόστους που απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών αναπηρίας τους και της διαχρονικής δεινής οικονομικής τους θέσης, να δίδεται προτεραιότητα στην καταβολή του εφάπαξ.
• Κατάργηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές συντάξεις. Η μείωση του ποσού των επικουρικών συντάξεων πλήττει και τους συνταξιούχους αναπηρίας.
• Άμεση προτεραιότητα και ταχύτατη απόδοση των συντάξεων σε άτομα με αναπηρία και μέλη των οικογενειών τους, σύμφωνα με το μέτρο 7 των προγραμματικών σας δηλώσεων.
• Άμεση κατάργηση της απαράδεκτης Υπουργικής Απόφασης που τέθηκε πρώτη φορά σε ισχύ με την σχετική εγκύκλιο του ΙΚΑ (αρ. Σ38/17 Αρ.39), με την οποία διακόπτεται το εξωιδρυματικό επίδομα κατά τη διάρκεια νοσηλείας του δικαιούχου. Το εξωιδρυματικό επίδομα είναι αδιανόητο να διακόπτεται σε άτομα με βαριές κινητικές αναπηρίες (παραπληγία – τετραπληγία, ακρωτηριασμοί) που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία, στα οποία δεν υπάρχουν οι στοιχειώδεις υπηρεσίες υποστήριξης και φροντίδας τους, όπως και οι στοιχειώδεις προσβάσιμες υποδομές (απουσία προσβάσιμων κρεβατιών έως και προσβάσιμων wc).
• Άμεση κατάργηση της παρ. 5 της υποπαραγράφου ΙΑ6 του ν. 4093/2012, σύμφωνα με την οποία η χορήγηση της σύνταξης υπερηλίκων του ΟΓΑ διακόπτεται, όταν το συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημά τους, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημά τους, υπερβαίνει το ποσό των τεσσάρων χιλιάδων τριακοσίων είκοσι (4.320) ευρώ ή, στην περίπτωση εγγάμων, των οκτώ χιλιάδων εξακοσίων σαράντα (8.640) ευρώ». Στο ανωτέρω εισοδηματικό κριτήριο προσμετρώνται και τα αναπηρικά επιδόματα που χορηγούνται από την πρόνοια, παρόλο που τα αναπηρικά επιδόματα είναι απαλλασσόμενα από το φόρο και δεν λογίζονται ως εισόδημα που διατίθεται για βιοποριστικούς λόγους, σύμφωνα και με πρόσφατες εγκυκλίους του Υπουργείου Οικονομικών.
• Να προβλεφθεί ευνοϊκή μεταχείριση για την αναστολή όλων των μνημονιακών περικοπών που έχουν υποστεί οι συντάξεις ατόμων με αναπηρία που έχουν συνταξιοδοτηθεί σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 61 του ν. 3518/2006 και την παρ. 4του άρθρου 37 του ν. 3996/11.
Δυστυχώς, οι συνταξιούχοι των κατηγοριών αναπηρίας που έχουν συνταξιοδοτηθεί με τις ανωτέρω διατάξεις (π.χ. μεταμοσχευμένοι μυελού των οστών, πάσχοντες από σκλήρυνση κατά πλάκας, πάσχοντες από κυστική ίνωση, ορθοστατικές διαταραχές κ.λπ.) δεν συμπεριλήφθηκαν στις εξαιρέσεις από τις μνημονιακές περικοπές των κύριων και επικουρικών συντάξεων, όπως αυτές προβλέφθηκαν με τους νόμους 4024/2011 (άρθρο 2) & 4051/2012 (άρθρο 6).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: Επαναπροσδιορισμός του συστήματος συντάξεων αναπηρίας, σύμφωνα με τις επιταγές που θέτει η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Δυστυχώς, οι ισχύουσες διατάξεις που καθορίζουν τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια χορήγησης των συντάξεων αναπηρίας, δεν συνάδουν με την νέα δικαιωματική προσέγγιση για την αναπηρία, όπως αυτή καθορίζεται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ν. 4074/2012).
Ο στρεβλώσεις και οι αδυναμίες του σημερινού συστήματος συντάξεων αναπηρίας έχουν άμεσες επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο της ζωής των συνταξιούχων αναπηρίας και των οικογενειών τους.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ορισμένες από τις στρεβλώσεις και τις αδυναμίες του υφιστάμενου συνταξιοδοτικού συστήματος όπως:
• Πανσπερμία συνταξιοδοτικών διατάξεων που διαφέρουν μεταξύ των ασφαλιστικών ταμείων, γεγονός το οποίο έχει επηρεάσει αρνητικά και τη λειτουργία των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας.
• Οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια χορήγησης συντάξεων για λόγους αναπηρίας, δεν λαμβάνουν υπόψη την ολοκληρωτική απουσία πολιτικών και μέτρων που θα οδηγήσουν στην επανένταξη των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις σε νέα θέση εργασίας.
• Απουσία μέτρων για την υιοθέτηση εύλογων προσαρμογών στους εργασιακούς χώρους, ούτως ώστε να μην αποθαρρύνεται το άτομο με αναπηρία και χρόνια πάθηση να συνεχίσει την εργασία του.
• Με το υφιστάμενο συνταξιοδοτικό καθεστώς τίθενται προϋποθέσεις, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν στη φτωχοποίηση και στην εξαθλίωση τα άτομα με αναπηρία. Παραδείγματος χάρη, ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ, προκειμένου να λάβουν σύνταξη αναπηρίας, πρέπει να προχωρήσουν σε οριστική διακοπή εργασιών, ενώ υπάρχει το ενδεχόμενο σε μελλοντική επανεξέτασή τους από τις αρμόδιες Υγειονομικές Επιτροπές να λάβουν μη συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας και να μην έχουν τη δυνατότητα νέας έναρξης επαγγέλματος. Άλλωστε στο μέτρο με αρ. 11 των προγραμματικών σας δηλώσεων, αναφέρετε ότι θα προβείτε στην αντιμετώπιση ασφαλιστικών προβλημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών. Σε αυτό λοιπόν το πλαίσιο, θα πρέπει να ληφθούν ειδικά μέτρα για τους ελεύθερους επαγγελματίες που είναι οι ίδιοι άτομα με αναπηρία, όπως και για τους γονείς που έχουν στη φροντίδα τους άτομα με βαριά αναπηρία.
• Διαφορετικά κριτήρια για τη συνταξιοδότηση ατόμων με αναπηρία, ακόμα και ατόμων που ανήκουν στις ίδιες κατηγορίες αναπηρίας. Παραδείγματος χάρη οι ασφαλισμένοι με ποσοστό αναπηρίας 50% δικαιούνται συντάξεως μερικής αναπηρίας μόνο από τον ασφαλιστικό οργανισμό του ΙΚΑ.
• Ασαφές πλαίσιο συνταξιοδότησης για λόγους αναπηρίας, για τα άτομα που η αναπηρία τους είναι προϋπάρχουσα της ένταξής τους στην εργασία, με αποτέλεσμα συντάξεις ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις που έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί εδώ και χρόνια (π.χ. αιμοκαθαρόμενοι, θαλασσαιμικοί κ.λπ.) να μένουν εκτός συνταξιοδοτικού συστήματος, ενώ παράλληλα δεν έχουν καμία δυνατότητα να επανενταχθούν σε νέα θέση εργασίας, σύμφωνα με το μορφωτικό τους επίπεδο και τις ανάγκες της αναπηρίας τους.
ΚΕΦ Γ΄: Προτάσεις για τη βελτίωση και συμπλήρωση συνταξιοδοτικών διατάξεων που αφορούν στη συνταξιοδότηση γονέων/κηδεμόνων, συζύγων ατόμων με αναπηρία:
1. Συμπληρώσεις βελτιώσεις διατάξεων του άρθρου 37 του ν. 3996/2011:
α) Περ. ε της παρ. 1: Σε ότι αφορά στο άρθρο 37 του ν. 3996/2011 επισημαίνουμε ότι με την περ. ε της παρ. 1, αδικούνται τα άτομα με αναπηρία που εργάζονται και οι σύζυγοί τους έχουν τις λοιπές προϋποθέσεις ευνοϊκής συνταξιοδότησής τους. Αυτό συμβαίνει διότι με την ως άνω διάταξη, σε περίπτωση που το άτομο με αναπηρία εργαστεί, διακόπτεται η σύνταξη του συζύγου για όσο χρόνο ο ανάπηρος σύζυγος εργάζεται.
Η προϋπόθεση αυτή είναι άδικη για τους συζύγους που συνταξιοδοτούνται στην 25αετία, δεδομένου ότι η ευνοϊκή συνταξιοδότηση του συζύγου του ατόμου με αναπηρία γίνεται για την ενίσχυση και προστασία της οικογένειας και όχι για να αναγκάσει το άτομο με αναπηρία να εγκαταλείψει την κοινωνική ζωή. Με αυτή τη διάταξη, η ίδια η πολιτεία αναγκάζει τα άτομα με αναπηρία να εξέρχονται από την αγορά εργασίας, με τεράστιο ψυχικό κόστος για τους ίδιους και οικονομικό κόστος για το συνταξιοδοτικό σύστημα.
Για τους ανωτέρω λόγους ζητούμε να εξαιρεθούν από την περιοριστική αυτή διάταξη, οι σύζυγοι των ατόμων με αναπηρία που πληρούν αθροιστικά όλες τις άλλες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης τους σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρο 37 του ν. 3996/2011.
β) Περ. γ. της παρ. 1 του άρθρου 37:
Βελτίωση των προϋποθέσεων χορήγησης σύνταξης σε αδελφούς, νόμιμους κηδεμόνες ατόμων με βαριές αναπηρίες, όπως αυτές προβλέπονται στην παρ. γ της παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 3996/2011 όπου : «Κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, οι δύο αδελφοί απαιτείται να είναι ορφανοί και από τους δύο γονείς ή οι εν ζωή γονείς να είναι άνω των 75 ετών ή ο εν ζωή γονέας να είναι ανάπηρος με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω». Η ανωτέρω ηλικιακή προϋπόθεση για τους εν ζωή γονείς, είναι απαγορευτική για την εφαρμογή της διάταξης.
Θεωρούμε δίκαιο, τουλάχιστον στην περίπτωση που ο αδελφός είναι δικαστικός συμπαραστάτης και οι δύο γονείς είναι εν ζωή, το όριο ηλικίας των γονέων να μειωθεί στο 65ο έτος, δεδομένου ότι οι γονείς άνω των 65 ετών, λόγω ηλικίας είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένοι από τις αυξημένες ανάγκες φροντίδας των παιδιών τους με βαριές αναπηρίες. Άλλωστε η τροποποίηση της ως άνω διάταξης επιβάλλεται όχι μόνο για την προστασία των ατόμων με βαριές αναπηρίες, αλλά και των γονέων του, οι οποίοι βρίσκονται στην τρίτη ηλικία.
2.Βελτιώσεις - Τροποποιήσεις του άρθρου 5 του ν. 3232/2004:
α) Παρ. 5α του άρθρου 5 : Μεταφορά της σύνταξης του θανόντος γονέα, στα ορφανά και από δύο γονείς τέκνα με αναπηρία (νοητική υστέρηση, αυτισμό, ψυχικές αναπηρίες, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες) με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, και όχι 80% , όπως ισχύει σήμερα με το ν. 3232/2004 άρθρο 5, παρ. 5α. Με το ισχύον ποσοστό (80% και άνω) αποκλείεται μεγάλος αριθμός ατόμων με βαριές αναπηρίες και πολλαπλές αναπηρίες.
β) Τροποποίηση του άρθρου 5 του ν. 3232/2004, έτσι ώστε να προβλεφθεί ενιαίος καθορισμός του ποσού σύνταξης των ορφανών τέκνων με αναπηρία και από δύο γονείς, προκειμένου να μπορέσουν να ζήσουν αξιοπρεπώς. Προτείνεται, ανεξαρτήτως της συντάξεως που λάμβανε ο γονέας (π.χ. εάν ο πατέρας λάμβανε μειωμένη σύνταξη ή έλαβε μειωμένη σύνταξη, επειδή λόγω θανάτου δεν πρόλαβε να συμπληρώσει τον πλήρη αριθμό των ενσήμων), το ορφανό τέκνο να λαμβάνει το πλήρες ποσό σύνταξης που θα μπορούσε να λάβει ο γονέας. Γι' αυτού του είδους τις συντάξεις, θα πρέπει να καθοριστεί η επιχορήγηση των ασφαλιστικών ταμείων απ' ευθείας από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
3.Επίλυση θεμάτων που δημιουργούν ανισότητες μεταξύ ατόμων που ανήκουν στην ίδια κατηγορία αναπηρίας:
Οι τυφλοί συνταξιούχοι του ΟΓΑ που έχουν συνταξιοδοτηθεί προ του 65ου έτους, είναι δικαιούχοι του εξωιδρυματικού επιδόματος, το οποίο αντιστοιχεί στα 20 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη. Αυτό το μέτρο δεν ισχύει για τους τυφλούς, οι οποίοι συνταξιοδοτούνται μετά το 65ο έτος της ηλικίας τους και στους οποίους χορηγείται το επίδομα απολύτου αναπηρίας. Ζητούμε για λόγους ισονομίας, να χορηγηθεί το εξωιδρυματικό επίδομα που αντιστοιχεί στα 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη, στους τυφλούς συνταξιούχους, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ηλικία κατά την οποία συνταξιοδοτούνται.
4.Καταβολή του επιδόματος απολύτου αναπηρίας και στους συνταξιούχους γήρατος.
Οι συνταξιούχοι γήρατος, των οποίων η αναπηρία έχει επέλθει μετά τη συνταξιοδότησή τους, δεν δικαιούνται τη χορήγηση του επιδόματος απολύτου αναπηρίας, ακόμα και εάν χρήζουν λόγω της αναπηρίας τους συμπαράσταση εταίρου προσώπου σε 24άωρη βάση.
Σύμφωνα με το ισχύον νομικό καθεστώς, η Διοίκηση εφαρμόζει την ισχύουσα νομοθεσία (ν.1140/1982, άρθρο 41), που προβλέπει τη χορήγηση του επιδόματος απόλυτης αναπηρίας, μόνο στους συνταξιούχους αναπηρίας και θανάτου, καθώς και στους συνταξιούχους γήρατος που είναι τυφλοί. Επομένως όπως αναφέρει και ο Συνήγορος του Πολίτη σε σχετικό πόρισμά του, του έτους 2008, «η αιτία συνταξιοδοτήσεως αποτελεί αποφασιστικό κριτήριο για την χορήγηση του επιδόματος απόλυτης αναπηρίας. Ωστόσο, το κριτήριο αυτό δεν φαίνεται να είναι νομικά και κοινωνικά πρόσφορο. Ο σκοπός που εξυπηρετεί το επίδομα απόλυτης αναπηρίας είναι η ανακούφιση ατόμων, των οποίων η κατάσταση της υγείας είναι τόσο σοβαρή, ώστε εξαρτώνται διαρκώς από τη συμπαράσταση άλλου προσώπου. Ο περιορισμός όμως του κύκλου των δικαιούχων μόνο στους συνταξιούχους αναπηρίας, θανάτου, καθώς και στους τυφλούς συνταξιούχους γήρατος, δεν εξυπηρετεί τον παραπάνω σκοπό, δηλαδή την αντιμετώπιση της εξάρτησης του απόλυτα ανάπηρου από τρίτα πρόσωπα.»
5. Τροποποίηση του αναχρονιστικού θεσμικού πλαισίου που διέπει τους Κανονισμούς Ασφάλισης μεγάλων ασφαλιστικών οργανισμών, όπως το ΙΚΑ και διαμόρφωση ενιαίου κανονιστικού πλαισίου προϋποθέσεων χορήγησης ασφαλιστικών παροχών στα άτομα με αναπηρία, για όλα τα ασφαλιστικά ταμεία.
Οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια για τη χορήγηση ασφαλιστικών παροχών σε όλους τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, καθώς και στους έμμεσα ασφαλισμένους όπως είναι τα άτομα με αναπηρίες και δη τα άτομα με βαριές αναπηρίες, διέπεται από ένα αναχρονιστικό θεσμικό πλαίσιο και συγκεκριμένα από τον αναγκαστικό νόμο 1846/1951.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του ανωτέρω παρωχημένου νόμου και συγκεκριμένα την παρ. 3 του άρθρου 33 «∆ύναται κατά τας διατάξεις Κανονισμού ή ιατρική περίθαλψις να παρέχηται εν' όλω ή εν' μέρει εις τα τέκνα και μετά την συμπλήρωσιν του κατά την παρ. 1 ορίου ηλικίας, εφ' όσον είναι ανίκανα προς πάσαν εργασίαν.».
Η ανωτέρω διάταξη δημιουργεί ιδιαίτερα προβλήματα στην ανανέωση του ασφαλιστικού βιβλιαρίου των έμμεσα ασφαλισμένων ατόμων με βαριές αναπηρίες, αφού τα μέλη των Υγειονομικών Επιτροπών, μετά τις έντονες πιέσεις του αναπηρικού κινήματος ορθά δεν αναγράφουν στις Γνωματεύσεις Αναπηρίας τον αναχρονιστικό και αδόκιμο όρο «ανίκανος προς εργασία».Οι διοικητικοί υπάλληλοι, επικαλούμενοι την ως άνω διάταξη, όταν δεν αναγράφεται ο όρος «ανίκανος προς εργασία», δεν προχωρούν στην ανανέωση του βιβλιαρίου τους.
Βάσει των ανωτέρω, προτείνουμε την άμεση τροποποίηση του ως άνω αναγκαστικού νόμου, ο οποίος συντάχτηκε σε παρελθούσα εποχή που υπερίσχυαν πλήθος αναχρονιστικές και ρατσιστικές αντιλήψεις για την αναπηρία.
6.Συνταξιοδοτικά θέματα ατόμων με ψυχικές παθήσεις από τα ασφαλιστικά ταμεία αρμοδιότητας του Υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
α) Προϋποθέσεις θεμελίωσης δικαιώματος στη σύνταξη λόγω θανάτου.
Ο χρόνος επελεύσεως της αναπηρίας.
Σύμφωνα με τα ισχύοντα στην νομοθεσία των φορέων κοινωνικής ασφάλισης της αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, το δικαίωμα των ατόμων με νευροψυχιατρική νόσο στη σύνταξη θανάτου των γονέων τους, εξαρτάται από το εάν η «ανικανότητα προς εργασία» η οποία οφείλεται στις νευροψυχιατρικές παθήσεις, έχει επέλθει πριν από τη συμπλήρωση του 25ου έτους της ηλικίας (άρθρο 61 παρ. 1 του Ν. 3518/2006). Η ανωτέρω ηλικιακή προϋπόθεση ενδέχεται να αποκλείσει από τη σύνταξη των θανόντων γονέων τα τέκνα που πάσχουν από ψυχιατρικές νόσου στις παρακάτω περιπτώσεις:
 Εάν η νευροψυχιατρική πάθηση του τέκνου του θανόντος γονέα επιδεινώνεται με το χρόνο και φθάσει σε οξύ σημείο μετά το 25ο έτος της ηλικίας του, τότε χάνει κάθε δικαίωμα στη σύνταξη του γονέα.
 Εάν ο πάσχων χάσει τους γονείς του μετά το 25ο έτος, θα είναι εξαιρετικά δυσχερής η βεβαίωση από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας, ότι η νευροψυχιατρική πάθησή του εμφανίστηκε στο παρελθόν, ενώ η δυσχέρεια αυτή θα ενταθεί σε περίπτωση που ο πάσχων δεν είχε νοσηλευθεί πριν το 25ο έτος της ηλικίας του, με αποτέλεσμα να μην υφίστανται αποδείξεις του χρόνου επελεύσεως της οφειλόμενης σε νευροψυχιατρική πάθηση αναπηρίας.

Στις ανωτέρω περιπτώσεις αυξάνεται υπερβολικά ο κίνδυνος να χαθεί το δικαίωμα στη σύνταξη, αν και συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, προτείνουμε να θεσπιστούν οι ακόλουθες ρυθμίσεις:
Κείμενο προτεινόμενης ρύθμισης:
«1.ΦΚΑ παιδιά παλιών ασφαλισμένων: «Το άρθρο 61 παρ. 2 του Ν. 3518/2006 αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσε ως εξής: Ειδικά για παιδιά, εγγονούς, προγονούς, που πάσχουν από νευροψυχιατρικές παθήσεις, το δικαίωμα στη σύνταξη δεν εξαρτάται από το χρόνο επελεύσεως της ανικανότητας, η οποία μπορεί να επέλθει και μετά το θάνατο του γονέα.»
2.ΦΚΑ παιδιά νέων ασφαλισμένων «Στο τέλος της περίπτωσης β' της παρ. 2 του άρθρου 27 του Ν. 2084/1992 προστίθεται εδάφιο ως εξής: Ειδικά για παιδιά, εγγονούς, προγονούς, που πάσχουν από νευροψυχιατρικές παθήσεις, το δικαίωμα στη σύνταξη δεν εξαρτάται από το χρόνο επελεύσεως της ανικανότητας, η οποία μπορεί να επέλθει και μετά το θάνατο του γονέα».
Κύριε Υπουργέ,
Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντική μία συνάντηση των εκπροσώπων της Ε.Σ.Α.μεΑ. με εσάς και τους συνεργάτες σας, προκειμένου να συζητηθεί αναλυτικά το ανωτέρω πλαίσιο των αιτημάτων μας, όπως και οι προτάσεις που καταθέτουμε προς επίλυσή τους.

Με εκτίμηση

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ