Κατηγορία: Υπ. Εσωτερικών

Αξιότιμη Κυρία Υφυπουργέ,

 

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.ΑμεΑ.), έχει στο παρελθόν κατ’ επανάληψη παρέμβει σε όλη την Πολιτική ηγεσία του Υπουργείου που προΐσταστε, για το ζήτημα της οριζόντιας εφαρμογής της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας στα έργα πληροφορικής του Δημοσίου. Δυστυχώς, βάσει των διακηρύξεων έργων πληροφορικής που τόσο η Ε.Σ.Α.μεΑ. όσο και οι δευτεροβάθμιες και πρωτοβάθμιες οργανώσεις της διαπιστώνουν απροθυμία και ασυνέπεια στην τήρηση των νομοθετημένων τεχνικών προδιαγραφών ηλεκτρονικής προσβασιμότητας, εκφράζουμε για μία ακόμα φορά τη διαμαρτυρία μας γι’ αυτό το γεγονός και καταθέτουμε με το παρόν έγγραφο συγκεκριμένη πρόταση για την οριστική επίλυση του χρονίζον προβλήματος. 

 

Παρότι δομές υπαγόμενες στο Υπουργείο σας όπως η ΚΤΠ ΑΕ, ή άλλες σε άλλα Υπουργεία (ΕΠ Ψηφιακή Σύγκλιση), λαμβάνουν πλήθος επιστολών διαμαρτυρίας και επισημείωσης προβλημάτων σχετικών με τη τεχνικά ορθή και νομικά δεσμευτική εφαρμογή τεχνικών προδιαγραφών ώστε τα παραγόμενα αποτελέσματα έργων πληροφορικής να λαμβάνουν υπόψη και τα άτομα με αναπηρία, η εικόνα κατασκευής διακηρύξεων με καμία ή λανθασμένες προβλέψεις εξακολουθεί να υφίσταται. Η εικόνα αυτή καταδεικνύει την έλλειψη πρακτικής εναρμόνισης με τις γενικότερες στρατηγικές για την ηλεκτρονική ένταξη που τα επίσημα κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπαγορεύουν και η ελληνική νομοθεσία επιτάσσει, καθώς και την αδυναμία προώθησης δράσεων και παρακολουθούμενων στόχων που θα μπορούσαν να βελτιώσουν προβληματικά πεδία στην πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στη ψηφιακή γνώση, και ως εκ τούτου να συμβάλλουν στη μείωση του ψηφιακού αναλφαβητισμού στις νέες γενιές. Σημειωτέον ότι με την συγκεκριμένη πορεία καταστρατηγούνται τόσο οι Συνταγματικές πρόνοιες (άρθρα 4, 5Α, και 21) και η διαρκώς βελτιούμενη κείμενη νομοθεσία (άρθρο 10 Νόμου 3304/2005, άρθρα 4 και 5 Νόμου 3979/2011), όσο και οι ευρωπαϊκές νόρμες χρηματοδότησης έργων από την Ε.Ε. (Γενικός Κανονισμός των Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Οι δε τελευταίες υπαγορεύουν σαφέστατα τη μη διάκριση και την προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία στα παραγόμενα των χρηματοδοτούμενων έργων ως αποτελεί απαρέγκλιτη νομική υποχρέωση για τις Αναθέτουσες Αρχές και τους Τελικούς Δικαιούχους.

 

Με την αυστηρή υιοθέτηση προδιαγραφών για την ηλεκτρονική προσβασιμότητα ωφελούνται καίρια οι πολίτες αμεα, για τους οποίους η απροσπελασιμότητα των φυσικών υποδομών του Δημοσίου τους αποκλείει από την χρήση των ολοένα και περισσότερο προσφερομένων ψηφιακών υπηρεσιών του Δημοσίου, με ιδιαίτερη έμφαση εκείνων της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Αντιθέτως, η μέχρι στιγμής μεθοδολογία σχεδιασμού και κατασκευής έργων όχι μόνο έχει να επιδείξει πλήθος μη προσβάσιμων υπηρεσιών - μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται ο διαδικτυακός τόπος της Βουλής των Ελλήνων (www.hellenicparliament.gr), εκείνος του Πρωθυπουργού (http://www.primeminister.gr), καθώς και Υπουργείων και άλλων Δημοσίων Φορέων και Οργανισμών (π.χ., ο διαδικτυακός τόπος ΔΙΑΥΓΕΙΑ, το Ψηφιακό Σχολείο και η πύλη Εύδοξος του Υπ. Παιδείας, ο διαδικτυακός τόπος του Ε.Π. Ψηφιακή Σύγκλιση, κ.α.) – αλλά δεν εφαρμόζεται στην πράξη η εκ των βασικότερων γενική σχεδιαστική αρχή της πρόσφατα υπογεγραμμένης από τον ίδιο τον κ. Πρωθυπουργό Εθνικής Στρατηγικής για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση που αναφέρει συγκεκριμένα:

 

«Γ. Προσέγγιση με επίκεντρο τον τελικό χρήστη  

Από τις πληροφορίες που παρέχονται, μέχρι το σύστημα διαχείρισης και τον τρόπο οργάνωσης καθώς και την παρουσίαση, το επίκεντρο πρέπει να είναι οι ανάγκες των πολιτών, των επιχειρήσεων και των στελεχών των δημοσίων φορέων. Βάζοντας τον τελικό χρήστη στο επίκεντρο, σημαίνει ότι ποιοτικές πληροφορίες και υπηρεσίες είναι προσβάσιμες, ισχύουσες και ακριβείς οποιαδήποτε στιγμή εκείνος τις χρειάζεται..»

 

Βλέποντας τον κίνδυνο να οδεύσουμε σε παραγωγή έργων που δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες στην αλληλεπίδραση των ατόμων με αναπηρία, η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει υποβάλει πάρα πολλές φορές συγκεκριμένα σχόλια για την αλλαγή των λανθασμένων τεχνικών προδιαγραφών σε προσυμβατικό στάδιο σε επίπεδο διακηρύξεων, αλλά και κατά τη διάρκεια υλοποίησης έργων, χωρίς αυτές να λαμβάνονται υπόψη ως οφείλουν οι τελοκοί διακαιούχοι και οι αρμόδιες Διαχειριστικές Αρχές. Πρέπει δε να διευκρινίσουμε ότι η ηλεκτρονική προσβασιμότητα δεν αφορά μόνο στην παροχή κοινών ηλεκτρονικών υπηρεσιών που έχουν κατασκευαστεί με σαφώς οριοθετημένες και ελέγξιμες τεχνικές προδιαγραφές, αλλά και τα όποια παραγόμενα ψηφιακά έγγραφα, τα ψηφιακά τιμολόγια, την υποστήριξη της ψηφιακής υπογραφής, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι τα άτομα με αναπηρία αλληλεπιδρούν με αυτά χρησιμοποιώντας λύσεις υποστηρικτικής τεχνολογίας. Επίσης πρέπει να επισημανθεί και πάλι ότι λαμβάνοντας υπόψη τις συγκεκριμένες ανάγκες, επωφελούνται όχι μόνο τα άτομα με αναπηρία - ως εξυπηρετούμενοι, ως εργαζόμενοι και ως υποψήφιοι εργαζόμενοι - αλλά και άλλες κατηγορίες πολιτών, όπως οι ηλικιωμένοι, άτομα με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, άτομα που προσωρινά (π.χ., λόγω ατυχήματος) έχουν απολέσει μέρος της λειτουργικότητας των άνω άκρων, και αρκετές άλλες κατηγορίες πολιτών, που από την έως τώρα αντιμετώπιση δεν αντιμετωπίζονται ως ισότιμοι πολίτες.

 

Προς τη διόρθωση των κακώς κειμένων ζητούμε να δρομολογηθούν διακριτές δράσεις για τη διασφάλιση της προβλεπόμενης από το Ελληνικό Σύνταγμα (5Α) και το Νόμο 3979/2011 ισότιμης πρόσβασης των ΑμεΑ στα οφέλη της ψηφιακής κοινωνίας, ώστε και αυτοί να μπορούν να απολαμβάνουν πλήρως των δικαιωμάτων τους και να αντλούν όσο το δυνατό περισσότερα οφέλη από την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, στο πλαίσιο της κυρωθείσας Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ΑμεΑ και του Προαιρετικού της Πρωτοκόλλου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), που επικυρώθηκε με τον Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88Α/11.04.12), της κείμενης νομοθεσίας (Υ.Α./Φ.40.4/1/989/27-04-12) και του «Ψηφιακού Θεματολογίου για την Ευρώπη». Συγκεκριμένα προτείνουμε: 

 

1.Την άμεση λήψη ενεργών μέτρων για το συστηματικό τεχνικό έλεγχο της ορθής εφαρμογής των τεχνικών προδιαγραφών ηλεκτρονικής προσβασιμότητας με την ενεργό συμμετοχή των ίδιων των ΑμεΑ. Προς τούτο, η  Ε.Σ.Α.μεΑ. διαθέτει την κατάλληλη  τεχνογνωσία ώστε να ηγηθεί ή να αναλάβει εξ ολοκλήρου το έργο της αξιολόγησης και της πιστοποίησης των παραγομένων ψηφιακών υπηρεσιών και περιεχομένου από τα χρηματοδοτούμενα έργα. Η ποιοτική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων είναι εντελώς απαραίτητη ώστε να μην προκύψουν κακοτεχνίες εις βάρος του Ελληνικού Δημοσίου, ενώ σημειωτέον ότι αυτή τη στιγμή μηχανισμός αξιολόγησης της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας των παραδοτέων δεν υφίσταται.

 

2.Τη δημιουργία ολιγομελούς Ομάδας Εργασίας στελεχών του Υπουργείου, των από αυτό εποπτευόμενων Φορέων και της Ε.Σ.Α.μεΑ., που θα συντάξει Επιχειρησιακό πρόγραμμα του Υπουργείου για την εξειδίκευση των επιταγών της Σύμβασης του ΟΗΕ στο αντικείμενο του Υπουργείου και των από αυτό εποπτευόμενων Φορέων, με στόχο τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των ΑμεΑ στη δημόσια διοίκηση και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, αλλά και τη διάχυση/εξειδίκευση της διάστασης της αναπηρίας και της προσβασιμότητας σε όλες τις πολιτικές, διαδικασίες και προγράμματα του Υπουργείου και των εποπτευόμενων από αυτό Φορέων. Η υποχρέωση αποτύπωσης σχετικών δράσεων και υποβολής των αποτελεσμάτων τους προς τον ΟΗΕ εντός δύο ετών απορρέει από την κύρωση της Συνθήκης.

 

3.Την κωδικοποίηση των διάσπαρτων διατάξεων που αφορούν στην προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία σε φυσικές και ψηφιακές υποδομές και υπηρεσίες, του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα, σε ενιαίο νομοθετικό κείμενο.

 

4.Την σαφή αποτύπωση της οριζόντιας εφαρμογής της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του δημοσίου στο κείμενο της «Εθνικής Στρατηγικής για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και τις ΤΠΕ», που συνάδει με το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο (π.χ., Υπουργική Διακήρυξη της Ρίγα, 2006) και το πλαίσιο παρακολούθησης της εφαρμογής μακροπρόθεσμων πολιτικών του «Ψηφιακού Θεματολογίου για την Ευρώπη».

 

5.Την αξιοποίηση των διαθέσιμων δομών του Υπουργείου (π.χ. Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης) και της εμπειρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ. ως πιστοποιημένου παρόχου «Δια Βίου μάθησης» για το σχεδιασμό και την εφαρμογή νέων ουσιαστικών προγραμμάτων εκπαίδευσης και επιμόρφωσης των στελεχών της δημόσιας διοίκησης και αυτοδιοίκησης, βασισμένων στο πλαίσιο που θέτει η Σύμβαση του ΟΗΕ καθώς και ενημερωτικών καμπανιών, συνεδρίων, ημερίδων, έκδοση έντυπου υλικού κ.λπ. για την ευαισθητοποίηση τόσο στοχευμένων ομάδων όσο και της κοινής γνώμης.

 

 

Κυρία Υφυπουργέ σας ευχόμαστε καλή θητεία και ζητούμε άμεσα συνάντηση μαζί σας.  

 

 

                                                        Με εκτίμηση, 

 

Ο Πρόεδρος       Ο Γεν. Γραμματέας 

 

 

 

 

Ι. Βαρδακαστάνης Χρ. Νάστας