Αθήνα: 31/01/2011

ΠΡΟΣ:
- κα Βάσω Παπανδρέου, Πρόεδρο Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων
- Μέλη Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Πρωθυπουργού τη χώρας κ. Γ. Α. Παπανδρέου
-κ. Δ. Ρέππα, Υπουργό Μεταφορών, Υποδομών & Δικτύων
-κ. Σ. Βούγια, Υφυπουργό Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων
-κ. Ι. Μαγκριώτη, Υφυπουργό Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων
-κ. Θ. Τσιόκα, Γενικό Γραμματέα Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων
-Φορείς - μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Προτάσεις Ε.Σ.Α.μεΑ. επί του νέου θεσμικού πλαισίου ‘Εξυγίανση, αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των αστικών συγκοινωνιών Περιφέρειας Αττικής και άλλες διατάξεις’

Αξιότιμη κα Πρόεδρε,

Αξιότιμα Μέλη της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων,

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), που αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (European Disability Forum), με το παρόν σας καταθέτει τις προτάσεις της επί του Σχεδίου Νόμου «Εξυγίανση, αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των αστικών συγκοινωνιών Περιφέρειας Αττικής και άλλες διατάξεις».

Αξίζει να επισημάνουμε ότι όσον αφορά στην 1η πρότασή μας που παραθέτουμε παρακάτω, παρόλο που την υποβάλαμε στον Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης: α) ηλεκτρονικά στις 21.01.2011, στην ιστοσελίδα της ανοιχτής διακυβέρνησης www.opengov.gr και β) εγγράφως, με την υπ’ αριθ. πρωτ. 246/24.01.2011 επιστολή μας, ωστόσο με ιδιαίτερη έκπληξη διαπιστώσαμε ότι στο τελικό κείμενο που κατατέθηκε για ψήφιση στη Βουλή δεν είχε συμπεριληφθεί καμιά αναφορά στους πολίτες με αναπηρία! Ούτε καν στο άρθρο 6 «Σύμφωνο Ευθύνης-Προϋπολογισμοί-Μηχανισμός Επίβλεψης», όπου στην παρ. 4 γίνεται αναφορά σε άτομα που δικαιούνται διακίνησης με μειωμένο εισιτήριο και ενδεικτικά αναφέρονται «μαθητές, πολύτεκνοι κ.λπ.», ως εάν οι πολίτες με αναπηρία να αποτελούν αμελητέα μειοψηφία αυτού του κράτους, και όχι το 10% του συνολικού πληθυσμού του, ως εάν οι πολίτες με αναπηρία να μη δικαιούνται καν ειδικής αναφοράς! Για αυτό το λόγο και η Ε.Σ.Α.μεΑ. ζητά να της απευθύνετε σχετική πρόσκληση για να συμμετάσχει σε συνεδρίαση της Επιτροπής - ακρόαση εξωκοινοβουλευτικών φορέων προκειμένου να σας εκθέσει πιο αναλυτικά τις προτάσεις της, οι οποίες είναι οι εξής:
1η Πρόταση: Συμπερίληψη νέου άρθρου για την εξυπηρέτηση επιβατών με αναπηρία από τον Ο.Α.Σ.Α. και τις Εταιρείες του Ομίλου του Ο.Α.Σ.Α.

Δεδομένου ότι:

Οι πολίτες με αναπηρία της χώρας βιώνουν εντονότερα από τον καθένα την οικονομική κρίση, την ανεργία και την αύξηση των τιμών, ενώ σήμερα εξακολουθούν να αποκλείονται από τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς για δύο ουσιαστικά λόγους:

α) την αδυναμία πρόσβασης σε αυτά λόγω κακού σχεδιασμού του αστικού περιβάλλοντος και των μεταφορικών μέσων και

β) την παντελή έλλειψη μέτρων που να διασφαλίζουν την ασφαλή μεταφορά τους - π.χ. σε κανένα μέσο δεν προβλέπεται σύστημα συγκράτησης αναπηρικού αμαξιδίου, κανένας οδηγός δε γνωρίζει πώς να συνδιαλλαγεί με έναν πολίτη με αναπηρία,

με αποτέλεσμα να καταφεύγουν ολοένα και περισσότερο στη χρήση Ι.Χ. αυτοκινήτων – οι ελάχιστοι εξ αυτών που διαθέτουν σχετική οικονομική άνεση - με τις όποιες επιβλαβείς συνέπειες για το περιβάλλον και τον κυκλοφοριακό φόρτο ή να απέχουν πλήρως από οποιαδήποτε κοινωνική δραστηριότητα,

και στη βάση των επιταγών:
• του άρθρου 21, παρ. 6 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με το οποίο: «…6. Τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας.» και
• του άρθρου 9 «Προσβασιμότητα» της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία του ΟΗΕ - την οποία η χώρα μας έχει υπογράψει μαζί με τον προαιρετικό της πρωτόκολλο και αναμένεται άμεσα να επικυρώσει, γεγονός το οποίο θα σηματοδοτήσει την εφαρμογή της σε εθνικό επίπεδο - το οποίο υπαγορεύει τα εξής: «1. Προκειμένου να επιτρέψουν στα άτομα με αναπηρίες να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής, τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών και συστημάτων πληροφορίας και επικοινωνιών και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές. Τα μέτρα αυτά, που θα συμπεριλαμβάνουν τον προσδιορισμό και την εξάλειψη των εμποδίων και κωλυμάτων προσβασιμότητας, θα ισχύουν, μεταξύ άλλων, για: α. τα κτίρια, τους δρόμους, τις μεταφορές και λοιπές εσωτερικές και υπαίθριες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων και των σχολείων, των κατοικιών, των ιατρικών εγκαταστάσεων και των εργασιακών χώρων, β. τις πληροφορίες, τις επικοινωνίες και λοιπές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης. 2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν επίσης κατάλληλα μέτρα προκειμένου. να αναπτύξουν, διαδώσουν και παρακολουθούν την εφαρμογή των ελάχιστων προτύπων και κατευθυντήριων οδηγιών για την προσβασιμότητα των εγκαταστάσεων και των υπηρεσιών που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, β. να διασφαλίζουν ότι οι ιδιωτικοί φορείς, οι οποίοι προσφέρουν εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, λαμβάνουν υπόψη τους όλες τις μορφές της προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρίες, γ. να παρέχουν κατάρτιση τους άμεσα ενδιαφερόμενους, σε σχέση με τα ζητήματα προσβασιμότητας που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες, δ. να παρέχουν, στα κτίρια και τις λοιπές εγκαταστάσεις που είναι ανοικτές στο κοινό, σύστημα σήμανσης σε Μπράιγ και σε ευανάγνωστες και κατανοητές μορφές, ε. να παρέχουν μορφές «ζωντανής» βοήθειας και ενδιαμέσων, συμπεριλαμβανομένων των οδηγών, των αναγνωστών και των επαγγελματιών διερμηνέων της νοηματικής γλώσσας, προκειμένου να διευκολύνουν την προσβασιμότητα στα κτίρια και σε άλλες εγκαταστάσεις που είναι ανοικτές στο κοινό, στ. να προάγουν άλλες κατάλληλες μορφές βοήθειας και υποστήριξης προς τα άτομα με αναπηρίες, προκειμένου να διασφαλίζουν την πρόσβασή τους στην πληροφορία, ζ. να προάγουν την πρόσβαση, για τα άτομα με αναπηρίες, στις νέες τεχνολογίες και τα συστήματα πληροφορίας και επικοινωνιών, συμπεριλαμβανομένου και του Διαδικτύου, η. να προάγουν το σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την παραγωγή και τη διανομή προσιτών τεχνολογιών και συστημάτων ενημέρωσης και επικοινωνιών σε αρχικό στάδιο, έτσι ώστε αυτές οι τεχνολογίες και συστήματα να καταστούν προσιτές με ελάχιστο κόστος.», αλλά και
• των προβλέψεων του υπό επεξεργασία Ευρωπαϊκού Κανονισμού για τα δικαιώματα των επιβατών λεωφορείων και πούλμαν,
ζητούμε την κατοχύρωση της εξυπηρέτησης των ατόμων με αναπηρία στα μέσα μαζικής μεταφοράς μέσω της συμπερίληψης στο εν λόγω σχέδιο νόμου ξεχωριστού άρθρου, ειδικά για τα άτομα με αναπηρία ως ακολούθως:
«Νέο άρθρο - Εξυπηρέτηση επιβατών με αναπηρία από τον Ο.Α.Σ.Α. και τις Εταιρείες του Ομίλου του Ο.Α.Σ.Α.
1. Ο Ο.Α.Σ.Α. και όλες οι εταιρείες του Ομίλου του Ο.Α.Σ.Α. υποχρεούνται να μεριμνούν ώστε οι επιβάτες με αναπηρία να εξυπηρετούνται ισότιμα, αυτόνομα και με ασφάλεια σε όλες τις υποδομές (κτιριακές, στάσεις/στέγαστρα, σταθμοί μετεπιβίβασης κ.λπ.), τους εξοπλισμούς και τα οχήματα που διαθέτουν. Αντίστοιχα ο Ο.Α.Σ.Α. και όλες οι εταιρείες του Ομίλου του Ο.Α.Σ.Α. υποχρεούνται να μεριμνούν ώστε οι παραπάνω επιβάτες να ενημερώνονται για τις από αυτές παρεχόμενες υπηρεσίες με τρόπο που θα ικανοποιεί τις ανάγκες τους. Με Απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων μπορεί να εξειδικεύονται επί μέρους προδιαγραφές για την προσβασιμότητα των υποδομών, εξοπλισμών, οχημάτων και υπηρεσιών του Ο.Α.Σ.Α. και των Εταιρειών του Ομίλου του Ο.Α.Σ.Α. στους επιβάτες με αναπηρία.
2. Όλες οι «Συμβάσεις Παροχής Συγκοινωνιακού Έργου» θα ορίζουν σε συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) - ως αντιπροσωπευτικότερη οργάνωση των ατόμων με αναπηρία - τον κατώτερο επιτρεπτό βαθμό ικανοποίησης των επιβατών με αναπηρία, σύμφωνα με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς δικαιωμάτων επιβατών και τη διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και θα περιέχουν οπωσδήποτε δείκτες ποιότητας υπηρεσιών που παρέχονται σε επιβάτες με αναπηρία, καθώς και κυρώσεις για τη μη τήρηση του καθορισμένου βαθμού ικανοποίησης των επιβατών αυτών.
3.Ειδικότερα για την εξυπηρέτηση των επιβατών με αναπηρία καθιερώνεται σε όλα τα οχήματα των Εταιρειών του Ομίλου Ο.Α.Σ.Α. η οπτική και ηχητική αναγγελία των στάσεων εντός όλων των οχημάτων και η ελεύθερη επι/αποβίβαση σκύλων οδηγών τυφλών ατόμων και σκύλων συνοδών ατόμων με αναπηρία.
4.Ο Ο.Α.Σ.Α. ή οποιαδήποτε άλλη από τις Εταιρείες του Ομίλου Ο.Α.Σ.Α. που θα αναλαμβάνει για λογαριασμό των αντισυμβαλλομένων μερών την παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης προσωπικού, θα παρέχει σε κάθε περίπτωση και εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα σχετικά με τη συναλλαγή και εξυπηρέτηση των επιβατών με αναπηρία. Η εκπαίδευση αυτή θα σχεδιάζεται και υλοποιείται σε συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)».

2η Πρόταση: Συμπερίληψη προστατευτικών διατάξεων για το προσωπικό του Ο.Α.Σ.Α. που είναι άτομα με αναπηρία και γονείς/κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία

Στο Τρίτο Κεφάλαιο του υπό συζήτηση νομοσχεδίου περιλαμβάνονται διατάξεις με τις οποίες επιχειρείται η αποσυμφόρηση των νέων φορέων του Ο.Α.Σ.Α. από το πλεονάζον προσωπικό μέσω μετατάξεων, καθώς και η προστασία τόσο του μετατασσόμενου προσωπικού όσο και του προσωπικού που παραμένει στον Ο.Α.Σ.Α. Για το προσωπικό που ανήκει στην ευπαθή ομάδα των ατόμων με αναπηρία και στους γονείς/κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία ζητούμε να προβλεφθούν διατάξεις που να λαμβάνουν υπόψη τους τις ανάγκες που απορρέουν από την αναπηρία των ιδίων ή των παιδιών τους. Πιο συγκεκριμένα:

α) σε ότι αφορά στις μετατάξεις πλεονάζοντος προσωπικού Α΄ Φάσης (εθελοντικές μετατάξεις), διαπιστώνουμε ότι στην παρ. 6 του άρθρου 9 του παρόντος νομοσχεδίου δεν λαμβάνονται ευνοϊκά μέτρα για τους γονείς/κηδεμόνες ατόμων με βαριές αναπηρίες, αλλά μόνο για τα ίδια τα άτομα με αναπηρία. Επισημαίνουμε ότι η λήψη τέτοιων μέτρων αποτελεί συνταγματική υποχρέωση του Κράτους, το οποίο οφείλει να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για την προστασία της οικογένειας και της αναπηρίας (άρθρο 21, παρ. 1, παρ. 2, παρ. 6). Επίσης, η λήψη τέτοιων μέτρων καθίσταται άκρως αναγκαία, δεδομένου ότι οι γονείς/κηδεμόνες ατόμων με βαριές αναπηρίες βιώνουν την έλλειψη δημοσίων υποστηρικτικών δομών για τα παιδιά τους. Σημειώνουμε ότι η παρεχόμενη υποστήριξη και φροντίδα στα παιδιά τους απαιτείται και μετά την ενηλικίωσή τους, ειδικά στις περιπτώσεις μόνιμων βαριών αναπηριών με πολλαπλές ανάγκες εξάρτησης. Για αυτό το λόγο ζητούμε:

 στην περ. β. της παρ. 6 του άρθρου 9, να συμπεριληφθεί η κατηγορία γονείς ατόμων με βαριές αναπηρίες με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, και κηδεμόνες, οι οποίοι βάσει δικαστικής απόφασης έχουν την κηδεμονία ατόμων με βαριές αναπηρίες με ποσοστό 67% και άνω,

 για λόγους αρχής και για λόγους ουσίας, ο όρος «άτομα με ειδικές ανάγκες» να διορθωθεί με τον δόκιμο και αναγνωρισμένο από το αναπηρικό κίνημα και τον Συνταγματικό Νομοθέτη (άρθρο 21, παρ. 6), όρο «άτομα με αναπηρία».

β) σε ότι αφορά τις μετατάξεις πλεονάζοντος προσωπικού Β΄ Φάσης, όπως αυτές ρυθμίζονται στο άρθρο 11 του παρόντος νομοσχεδίου, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή των οικογενειών που έχουν στη φροντίδα τους άτομα με βαριά αναπηρία και να μη δημιουργηθούν δισεπίλυτα προβλήματα στη ζωή των τελευταίων, ζητούμε να υπάρξει ρητή διάταξη βάσει της οποίας:

 οι εργαζόμενοι, με οποιαδήποτε ειδικότητα και σε οποιαδήποτε θέση, που είναι οι ίδιοι άτομα με αναπηρία ή γονείς/κηδεμόνες (μέσω δικαστικής απόφασης) ατόμων με αναπηρία, με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, εάν δεν επιθυμούν οι ίδιοι τη μετάταξή τους να μην ενταχθούν ούτε στην φάση Β΄ των μετατάξεων πλεονάζοντος προσωπικού και να τους δοθεί το δικαίωμα να παραμείνουν αμετάθετοι στις αρχικές οργανικές τους θέσεις.

 να διασφαλισθούν θεσμικά οι μέχρι σήμερα ισχύουσες ρυθμίσεις για το ωράριο και την επιλογή βάρδιας των εργαζομένων με αναπηρία και γονέων/κηδεμόνων ατόμων με βαριές αναπηρίες, δηλαδή να υπάρξει ρητή αναφορά στο νόμο ως εξής: «εργαζόμενοι με αναπηρία και γονείς/ κηδεμόνες ατόμων με βαριές αναπηρίας διατηρούν το δικαίωμα μειωμένου ωραρίου και την επιλογή βάρδιας για την εξυπηρέτηση των πρόσθετων αναγκών που πηγάζουν από την αναπηρία τους». Επισημαίνουμε ότι αυτά τα μέτρα ισχύουν μέχρι σήμερα μέσω Συλλογικών Συμβάσεων και δεν προκαλούν καμία πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση στον προϋπολογισμό των νέων φορέων και του Ο.Α.Σ.Α.

Αξιότιμη κα Πρόεδρε & Αξιότιμα Μέλη της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων,

Ελπίζουμε να υποστηρίξετε ομόφωνα τα δίκαια αιτήματά μας και να ανταποκριθείτε θετικά στις προαναφερθείσες προτάσεις μας και στην ενσωμάτωσή τους στο εν λόγω σχέδιο νόμου.

Προκειμένου να σας εκθέσουμε πιο αναλυτικά τις προτάσεις μας, ζητούμε, όπως ήδη προαναφέραμε, να μας απευθύνετε σχετική πρόσκληση για να συμμετάσχουμε σε συνεδρίαση της Επιτροπής - ακρόαση εξωκοινοβουλευτικών φορέων.

Αναμένοντας σχετική πρόσκλησή σας.

Με εκτίμηση,

Ο Πρόεδρος 

Ι. Βαρδακαστάνης

Ο Γεν. Γραμματέας

Χρ. Νάστας