Άρθρο Ι. Βαρδακαστάνη για το δικαίωμα στην ελεύθερη μετακίνηση στον EUObserver

Στον EUObserver δημοσιεύθηκε άρθρο του προέδρου της ΕΣΑμεΑ Ιωάννη Βαρδακαστάνη, σχετικά με το δικαίωμα στη μετακίνηση των ατόμων με αναπηρία με τρένο στην ΕΕ.

Πρωτοδημοσιεύθηκε στα αγγλικά εδώ https://euobserver.com/opinion/145988

Ακολουθεί η ελληνική μετάφραση.

Τα τρένα της ΕΕ κάνουν διακρίσεις ενάντια στα άτομα με αναπηρία

«Όλοι χρειάζεται να μετακινούμαστε προς την εργασία μας, να πηγαίνουμε σε ραντεβού, να επισκεπτόμαστε φίλους και την οικογένειά μας ή να πηγαίνουμε τελευταία στιγμή σε συναντήσεις. Μπορείτε να φανταστείτε πώς είναι να μην έχεις το δικαίωμα σε αυτόνομη και αυθόρμητη μετακίνηση;»

Του Ιωάννη Βαρδακαστάνη, προέδρου ΕΣΑμεΑ και EDF

Θέλετε να πάρετε ένα τρένο μέσα στην επόμενη ώρα; Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να αγοράσετε ένα εισιτήριο, να ανεβείτε στο τρένο και να φύγετε.

Αν ήθελα να κάνω το ίδιο δεν θα ήταν δυνατό. Όπως έχει σήμερα η νομοθεσία της ΕΕ δεν μου δίνει το δικαίωμα να ταξιδεύω με τρένο όποτε θέλω. Είναι καιρός να αλλάξουμε τον νόμο.

Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν το δικαίωμά να χρησιμοποιούν το τρένο δεδομένο. Δεν ισχύει το ίδιο και για μένα. Αυτήν την εβδομάδα το Συμβούλιο της ΕΕ οριστικοποιεί τις τροπολογίες  στον κανονισμό της ΕΕ για τα δικαιώματα των επιβατών στις σιδηροδρομικές μεταφορές. Θα αποκτήσω τα ίδια δικαιώματα με τους άλλους Ευρωπαίους;

Ένας στους έξι πολίτες της ΕΕ έχει αναπηρία. Τα περισσότερα τρένα και οι σιδηροδρομικοί σταθμοί στην Ευρώπη είναι ακόμη μη προσβάσιμα. Κατά συνέπεια, 80 εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ με αναπηρία και εκατομμύρια άλλοι επιβάτες με περιορισμένη κινητικότητα ακόμη δεν μπορούν να ταξιδεύουν στην Ευρώπη αυτόνομα.

Είμαι ένας από αυτούς. Ως τυφλός χρειάζομαι βοήθεια για να διασφαλίσω ότι θα πάρω το σωστό τρένο. Για έναν χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου, αυτό που χρειάζεται μπορεί να είναι μια ράμπα για να επιβιβαστεί στο τρένο στον σταθμό της επιλογής του. Ωστόσο, η νομοθεσία της ΕΕ απαιτεί από εμάς να έχουμε ενημερώσει σχετικά τουλάχιστον 2 μέρες για να λάβουμε τη βοήθεια που χρειαζόμαστε, ακόμη και για τις καθημερινές μας μετακινήσεις.

Σκεφτείτε το.

Είμαι τυφλός, οπότε δεν μπορώ να οδηγήσω. Η μετακίνηση με το τρένο θα έπρεπε να ήταν εύκολη αλλά αυτό δεν ισχύει στην πραγματικότητα.

Αν ο καιρός είναι καλός και θέλω να πάω στην παραλία, δεν μπορώ να μετακινηθώ με τρένο.

Εάν προκύψει κάποιο επείγον οικογενειακό θέμα και πρέπει να μετακινηθώ προς άλλη πόλη για να δω συγγενείς, δεν μπορώ να μετακινηθώ με τρένο.

Εάν χρειάζεται να πάω επειγόντως σε κάποιον γιατρό που βρίσκεται σε άλλη πόλη, δεν μπορώ να μετακινηθώ με τρένο.

Δεν μπορούμε να μετακινηθούμε όπως όλοι οι άλλοι. Είναι απογοητευτικό, ενοχλητικό και χρονοβόρο. Εν ολίγοις, είναι απαράδεκτο.

Σκεφτείτε αν μπορούμε όλοι να έχουμε πρόσβαση στις σιδηροδρομικές μετακινήσεις. Σκεφτείτε ξανά.

Όλοι χρειάζεται να μετακινούμαστε προς την εργασία μας, να πηγαίνουμε σε ραντεβού, να επισκεπτόμαστε φίλους και την οικογένειά μας ή να πηγαίνουμε τελευταία στιγμή σε συναντήσεις. Μπορείτε να φανταστείτε πώς είναι να μην έχεις το δικαίωμα σε αυτόνομη και αυθόρμητη μετακίνηση;

Πώς είναι να μην έχεις πρόσβαση σε οικονομικά προσιτές επιλογές για επείγουσες μετακινήσεις; Για τους επιβάτες με αναπηρία που χρειάζονται βοήθεια, δεν υπάρχει στην πραγματικότητα το δικαίωμα για αυθόρμητες  μετακινήσεις με τρένο την Ευρώπη.

Οι κανόνες για προηγούμενη ενημέρωση σχετικά με την παροχή βοήθειας είναι παρωχημένοι, άδικοι και δημιουργούν διακρίσεις - πρέπει να καταργηθούν.

Η κατασκευή πλήρως προσβάσιμων σιδηροδρομικών υποδομών και οχημάτων αποτελεί μέρος της λύσης, αλλά τέτοιες αλλαγές δεν γίνουν μέσα σε μια νύχτα.

Εν τω μεταξύ, θέλουμε το δικαίωμα να «εμφανιζόμαστε τελευταία στιγμή και να φεύγουμε» σε οποιονδήποτε σταθμό, και να έχουμε τη βοήθεια που χρειαζόμαστε για να προλάβουμε το τρένο μας.

Αυτό θα έπρεπε να θεωρείται ως δεδομένη υπηρεσία εξυπηρέτησης πελατών του 21ου αιώνα, παντού στην ΕΕ, σε κάθε σιδηροδρομικό σταθμό και σε κάθε αμαξοστοιχία.

Η ισότιμη πρόσβαση στις μεταφορές αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα.

Η ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη της έχουν κυρώσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (UNCRPD) και η Σύμβαση υποχρεώνει όλα τα συμβαλλόμενα μέρη της να παρέχουν στα άτομα με αναπηρία πρόσβαση στις μεταφορές σε ίση βάση με τους άλλους.

Εν ολίγοις, η τρέχουσα αναθεώρηση του κανονισμού της ΕΕ για τα δικαιώματα των επιβατών σιδηροδρομικών μεταφορών πρέπει να διασφαλίσει για όλους ίση πρόσβαση στις μετακινήσεις με τρένο.

Είναι καιρός να εκπληρωθούν αυτές τις υποχρεώσεις, για αυτό και επιτρέψτε μου να είμαι σαφής:

Η απαίτηση για ενημέρωση 2 μέρες πριν, προκειμένου να παρασχεθεί βοήθεια, δεν είναι ίση πρόσβαση.

Η απαίτηση για οποιαδήποτε προηγούμενη ενημέρωση, προκειμένου να παρασχεθεί βοήθεια, δεν είναι ίση πρόσβαση.

Οι απαιτήσεις προηγούμενης ενημέρωσης προκειμένου να παρασχεθεί βοήθεια για μετακίνηση με τρένο είναι εξ’ ορισμού διακριτικές - τέτοιοι κανόνες ανήκουν στο καλάθι των αχρήστων της ιστορίας.

Ίση πρόσβαση σημαίνει κατάργηση των απαιτήσεων για προηγούμενη ενημέρωση.

Οι ευρωπαίοι πολίτες επιθυμούν να έχουν το δικαίωμα να μετακινούνται ελεύθερα - το δικαίωμα να «εμφανίζονται και να φεύγουν».

Οι ευρωπαίοι πολίτες με αναπηρία έχουν την ίδια προσδοκία. Η συμπερίληψη σε έναν κανονισμό σχετικά με τα δικαιώματα των επιβατών διατάξεων που εισάγουν διακρίσεις είναι αντίθετη προς το πνεύμα και τις διατάξεις της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία.

Βιώνω εμπόδια σε σχέση με την ανεξαρτησία μου εδώ και δεκαετίες. Εκατομμύρια Ευρωπαίων πολιτών με αναπηρία αντιμετωπίζουν τα ίδια εμπόδια σε καθημερινή βάση.

Φτάνει πια!

Με πολιτική βούληση, τα εμπόδια μπορούν να αρθούν. Ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, και ως άτομο με αναπηρία, δεν θα δεχθώ κανόνες που διαιωνίζουν τις διακρίσεις.

Οι νομοθέτες της ΕΕ έχουν προσωπική και συλλογική ευθύνη να παρέχουν σε όλους τους πολίτες ίση πρόσβαση στις σιδηροδρομικές μετακινήσεις.

Διεκδικούμε το δικαίωμα να «εμφανιζόμαστε και να φεύγουμε». Τέρμα οι δικαιολογίες. Η υποχρέωση προηγούμενης ενημέρωσης πρέπει να καταργηθεί. Κάντε το πράξη!