Αθήνα: 20/08/2008

ΠΡΟΣ:
κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη
Υπουργό Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Πρωθυπουργού, κ. Κ. Καραμανλή
-Υφυπουργό Εθνικής Παιδείας, κ. Λυκουρέντζο
-Γενικό Γραμματέα Εθνικής Παιδείας, κ. Πλατή
-Προϊστάμενο Δ/νσης Ειδικής Αγωγής, κ. Παπαϊωάννου
-Φορείς Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ επί του τελικού Σχεδίου Νόμου «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

Kύριε Υπουργέ,

Η Ε.Σ.Α.μεΑ προσήλθε στη διαβούλευση για το Σχέδιο Νόμου που δόθηκε προ τετραμήνου σε όλους τους Κοινωνικούς Εταίρους της Πολιτείας που εμπλέκονται στην εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία και παρά το σύντομο και ανεπαρκή χρόνο αυτής της διαβούλευσης κατέθεσε ένα πλαίσιο συνολικών εμπεριστατωμένων θέσεων - προτάσεων, η υιοθέτηση των οποίων θα μπορούσε να οδηγήσει στην ριζική ανατροπή και ποιοτική αναβάθμιση του υπάρχοντος εκπαιδευτικού συστήματος που χαρακτηρίζεται από την άνιση μεταχείριση των ατόμων με αναπηρία και τον αποκλεισμό τους σε μεγάλο βαθμό από όλες τις βαθμίδες του.

Με το παρόν δεν θα επανέλθουμε στις συνολικές θέσεις – προτάσεις μας οι οποίες διατρέχουν όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης από την προσχολική έως και την τριτοβάθμια και για τις οποίες άλλωστε αναμέναμε να κληθούμε σε διάλογο πριν την κατάθεση του εν λόγω νομοσχεδίου στη Βουλή για ψήφιση.

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει τονίσει επανειλημμένα ότι οι ρίζες των διακρίσεων και του αποκλεισμού που βιώνουν τα άτομα με αναπηρία στη χώρα μας, βρίσκονται στον τρόπο που το εκπαιδευτικό μας σύστημα παρέχει εκπαίδευση σε αυτά τα άτομα ή επίσης στον τρόπο με τον οποίο τα ελληνόπουλα εκπαιδεύονται στα ζητήματα της αναπηρίας και γενικότερα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται η πολιτεία να αναλάβει πρωτοβουλίες και να κάνει τομές και ρήξεις με την παρούσα κατάσταση. Αναγκαίες και επιβεβλημένες είναι οι διοικητικές και οργανωτικές ρυθμίσεις και διευθετήσεις, οι οποίες όμως δεν αλλάζουν την κατάσταση, δεν τροποποιούν τις παραμέτρους ενός εκπαιδευτικού συστήματος το οποίο δεν είναι προσβάσιμο, δεν είναι ανοιχτό και δεν είναι φιλικό στα άτομα με αναπηρία.

Παρά τις όποιες θετικές διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου με τις οποίες δικαιώνεται το πάγιο και διαχρονικό αίτημα της Ε.Σ.Α.μεΑ για τη θέσπιση της υποχρεωτικότητας της εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία, θεωρούμε άκρως αναγκαίο να σας επισημάνουμε ότι η υιοθέτηση των θεσμικών και οριζόντιων προτάσεων που ακολουθούν, αποτελούν τη βασική και αναγκαία προϋπόθεση για τη διασφάλιση των ίσων ευκαιριών στα άτομα με αναπηρία και για την ουσιαστική ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.

Προσδοκούμε ότι κατά τη συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, με δική σας εισήγηση θα ενσωματωθούν οι ακόλουθες προτάσεις μας, καθιστώντας το, ένα νομοσχέδιο ρήξεων και τομών.

Α) Πλαίσιο θεσμικών και οριζόντιων προτάσεων για την Ειδική Εκπαίδευση των Ατόμων με Αναπηρία

Καταρχήν, πριν προχωρήσουμε στην κατάθεση των διαχρονικών και πάγιων προτάσεών μας, ζητούμε την εξάλειψη του όρου ¨Ειδική Αγωγή¨ και την υιοθέτηση του δόκιμου όρου ¨Ειδική Εκπαίδευση¨ (special education) όπως χρησιμοποιείται στην Αμερική, στην Αγγλία, στη Σουηδία, στη Δανία και σε κάθε άλλη χώρα που παρέχει χωρίς καμία διάκριση, την ειδική εκπαίδευση που έχουν ανάγκη τα άτομα με αναπηρία. Με την υιοθέτηση και χρήση του όρου ¨Ειδική αγωγή και Εκπαίδευση¨ που χρησιμοποιείται στο παρόν σχέδιο νόμου, όχι μόνο δεν εξαλείφεται η διάκριση μεταξύ των ατόμων με αναπηρία που θεωρούνται αγώγιμα και των μη αναπήρων ατόμων που θεωρούνται εκπαιδεύσιμα, αλλά αυτή η διάκριση μεταφέρεται ανάμεσα στα ίδια τα παιδιά με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

-Ίδρυση Γενικής Γραμματείας για την εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία, έργο της οποίας θα είναι ο σχεδιασμός και η διαμόρφωση νέων πολιτικών που θα οδηγήσουν στην ισότιμη ένταξη των ατόμων με αναπηρία σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος και ο συντονισμός όλων των αρμόδιων υπηρεσιών για την εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας.

-Ίδρυση Γενικής Διεύθυνσης για την εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία και σύσταση τμημάτων για την εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία στις άλλες Διευθύνσεις του Υπουργείου.

-Αναβάθμιση της Διεύθυνσης Ειδικής Αγωγής και μετονομασία αυτής σε Διεύθυνση Ειδικής Εκπαίδευσης Ατόμων με Αναπηρία.

-Εκπροσώπηση της Ε.Σ.Α.μεΑ στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας. (Σημειώνουμε ότι η Ε.Σ.Α.μεΑ αρχικά συμμετείχε με εκπρόσωπό της στο Ε.Σ.Π. Με την έκδοση όμως του Π.Δ Αριθμ. 127/12-5-2003 ¨Οργάνωση Λειτουργία, Διοικητική Υποστήριξη και έδρα του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας¨ αφαιρέθηκε η εκπροσώπησή της από το Ε.Σ.Π αδικαιολόγητα. Σχετικό αίτημα είχε υποβληθεί στην προκάτοχό σας Υπουργό Παιδείας, κ. Γιαννάκου, η οποία είχε δεσμευτεί δυο τουλάχιστον φορές στη Συνομοσπονδία ότι θα θέσπιζε εκ νέου τη συμμετοχή της Ε.Σ.Α.μεΑ στο Ε.Σ.Π.

-Ετήσια έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για την πορεία της εφαρμογής του νόμου και όλων των μέτρων και πολιτικών για την Ειδική Εκπαίδευση των Ατόμων με Αναπηρία και υποβολή αυτής στον Πρόεδρο της Βουλής και τη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, προκειμένου να μην καταστεί και αυτός νόμος μερικής και προβληματικής υλοποίησης, όπως μια σειρά προηγούμενων νόμων για την ειδική αγωγή.

- Για την επίτευξη της οριζόντιας διάστασης της προσβασιμότητας των εκπαιδευτικών υποδομών και υπηρεσιών καθώς και της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας απαιτείται :
• Σύσταση Επιτροπής Προσβασιμότητας των Σχολικών Κτιρίων και όλων των υπηρεσιών που ασχολούνται με την εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία με τη συμμετοχή αρμοδίων υπηρεσιακών παραγόντων του Υπουργείου Παιδείας και εκπροσώπων του Ο.Σ.Κ., της Ε.Ν.Α.Ε. της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. και της Ε.Σ.Α.μεΑ. Θεωρούμε αυτονόητο, σύμφωνα με τη μέχρι σήμερα εμπειρία μας, ότι της σύνταξης οιονδήποτε εκθέσεων-προτάσεων από τις προαναφερόμενες Επιτροπές Προσβασιμότητας πρέπει να προηγούνται επιτόπιες αυτοψίες με τη συμμετοχή εκπροσώπων του αναπηρικού κινήματος.
• Σύσταση Επιτροπής στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο με τη συμμετοχή έγκριτων επιστημόνων Ερευνητικών Κέντρων και της Ε.Σ.Α.μεΑ, που θα ασχολείται με τα θέματα ηλεκτρονικής προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία.

-Άμεση έκδοση υπουργικής απόφασης για την πρόβλεψη αυστηρών προδιαγραφών για την ηλεκτρονική προσβασιμότητα και τη δωρεάν παροχή όλων των απαιτούμενων τεχνικών και τεχνολογικών βοηθημάτων και τεχνολογικού εξοπλισμού, προσαρμοσμένου στους μαθητές και φοιτητές με αναπηρία, με αντίστοιχη πρόβλεψη εξουσιοδοτικής διάταξης σε αυτό το Σχέδιο Νόμου

Παραθέτουμε τις προτάσεις μας για την ηλεκτρονική προσβασιμότητα του εκπαιδευτικού υλικού και των τεχνολογικών βοηθημάτων
- Την παροχή προσβάσιμου ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού υλικού σε όλους τους μαθητές και φοιτητές με αναπηρία, ανεξαρτήτως από το είδος της αναπηρίας, καθώς και των απαραιτήτων τεχνολογικών βοηθημάτων υλικού και λογισμικού για την πρόσβαση στο υλικό αυτό (π.χ., αναγνώστες οθόνης, σύνθεση φωνής, εκτύπωση Braille). Ο συνδυασμός προσβάσιμου ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού υλικού και τεχνολογικών βοηθημάτων θα πρέπει να μπορεί να προσαρμόζεται ώστε να ανταποκρίνεται πλήρως στις διαφορετικές ανάγκες της κάθε ομάδας μαθητών με αναπηρία.
- Τη γενικότερη προώθηση της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας στο πλαίσιο της πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Για παράδειγμα:
o προσβάσιμοι σταθμοί εργασίας στα εργαστήρια πληροφορικής των σχολείων και όλων των τμημάτων των Α.Ε.Ι και Τ.Ε.Ι. (τουλάχιστον μία θέση ανά εργαστήριο),
o προσβασιμότητα των σχολικών διαδικτυακών τόπων και γενικότερα των διαδικτυακών τόπων που αφορούν στην εκπαίδευση,
o εξασφάλιση της πρόσβασης των μαθητών και φοιτητών με αναπηρία στο Διαδίκτυο στα πλαίσια των σχολικών δραστηριοτήτων.
Οι πρόνοιες αυτές θεωρείται ότι μπορούν να συντελέσουν στην αύξηση του ποσοστού των μαθητών με αναπηρία που θα είναι σε θέση να φοιτήσουν σε σχολεία γενικής εκπαίδευσης.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, θεωρείται ότι θα πρέπει να θεσμοθετηθούν, είτε στα πλαίσια του παρόντος νόμου είτε ανεξάρτητα, τα ακόλουθα:
- Έκδοση προδιαγραφών και κριτήριων προσβασιμότητας (από επιτροπή εμπειρογνωμόνων με αποδεδειγμένη τεχνογνωσία) για την παροχή ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού υλικού και για τον απαιτούμενο εξοπλισμό βάσει διεθνών κανόνων και καλών πρακτικών.
- Υιοθέτηση μεθοδολογικής διαδικασίας που θα εξασφαλίζει ότι η ψηφιοποίηση εκπαιδευτικού υλικού οδηγεί σε προσβάσιμες λύσεις, λαμβάνοντας υπόψη τις μοντέρνες τεχνολογικές προσεγγίσεις - που θα εφαρμόζονται συστηματικά ακόμα και όταν το εκπαιδευτικό υλικό ανανεώνεται ή αλλάζει.
- Ανεξάρτητη γνωμοδότηση σχετικά με την κάλυψη των προϋποθέσεων προσβασιμότητας του ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού υλικού που εκδίδεται. Σε συνέχεια προγενέστερης πρότασης της ΕΣΑμεΑ για τη σύσταση φορέα (Αρχής) πιστοποίησης ηλεκτρονικής προσβασιμότητας στην Ελλάδα, ο φορέας αυτός θα μπορεί να πιστοποιεί και το ηλεκτρονικό εκπαιδευτικό υλικό ως προς την προσβασιμότητα του.
-Σαφής διαχωρισμός των μαθητών με αναπηρία από τους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες δεδομένων των διαφορετικών εκπαιδευτικών αναγκών τους.

Επίσης σε αυτό το νομοσχέδιο πρέπει να προβλεφθεί η σύσταση:
α) τριμερούς Επιτροπής μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας, της συνόδου των Πρυτάνεων των ΑΕΙ της χώρας και της Ε.Σ.Α.μεΑ και
β) τριμερούς Επιτροπής μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας, της συνόδου των Προέδρων των ΤΕΙ της χώρας και της Ε.Σ.Α.μεΑ.
προκειμένου να τεθούν οι βάσεις για την ισότιμη ένταξη των ατόμων με αναπηρία και στην Γ/Βάθμια Εκπαίδευση.

Β. Προτάσεις και παρατηρήσεις επί των άρθρων του Σχεδίου Νόμου «Ειδική Αγωγή & Εκπαίδευση για τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών σε άτομα με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες»

Με δεδομένη από μέρους σας την υιοθέτηση του δόκιμου όρου «Ειδική Εκπαίδευση» προτείνουμε την αντικατάσταση του όρου «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (ΕΑΕ)» με τον όρο «Ειδική Εκπαίδευση (ΕΕ) » σε όλα τα άρθρα του παρόντος Σχεδίου Νόμου καθώς και την αντικατάσταση των ¨ΣΜΕΑΕ¨ σε ¨ΣΜΕΕ¨

Για να καταστεί ουσιαστική η υποχρεωτικότητα της εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία
θα πρέπει στο τέλος της παρ. 1 του 2ου άρθρου αυτού του νομοσχεδίου να συμπεριληφθεί εδάφιο ως εξής : «Η εγγραφή των παιδιών με αναπηρία στα δημόσια σχολεία της χώρας πραγματοποιείται αυτοδικαίως μετά τη συμπλήρωση της ηλικίας που προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία με βάση τα δημοτολόγια των Φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε περίπτωση που η αρμόδια δημοτική αρχή στο μητρώο της οποίας είναι εγγεγραμμένο το συγκεκριμένο παιδί ή η οικογένειά του, παραβλέψει ή αρνηθεί την εγγραφή του τελευταίου στο δημόσιο σχολείο, παρεμβαίνει αυτεπάγγελτα η Ελληνική Δικαιοσύνη και εάν το κράτος για τον οποιοδήποτε λόγο δεν προσφέρει εκπαιδευτικές υπηρεσίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες των μαθητών με αναπηρία οι γονείς αυτών προσφεύγουν αρμοδίως στην Ελληνική Δικαιοσύνη και η πολιτεία υποχρεούται να αποζημιώνει την οικογένεια για όσο χρονικό διάστημα αδυνατεί να παρέχει εκπαιδευτικές υπηρεσίες » Η συμπερίληψη αυτού καθίσταται απαραίτητη προκειμένου ο νόμος να μη λειτουργήσει ως μία ακόμη απλή διακήρυξη.

Η διευρυμένη παροχή συμβουλευτικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών από τα ΚΕΔΔΥ ως νέων διαγνωστικών αξιολογικών και υποστηρικτικών φορέων, θα καταστεί κενή περιεχομένου εάν δεν στελεχωθούν με επαρκές ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό, εξειδικευμένο σε κατηγορίες αναπηρίας.

Προς αυτή την κατεύθυνση κρίνεται αναγκαία η ριζική αντιμετώπιση των επιμορφωτικών αναγκών των εκπαιδευτικών σε θέματα ειδικής εκπαίδευσης για κάθε κατηγορία αναπηρίας με τη λήψη πρόσθετων θετικών μέτρων όπως, η ένταξη υποχρεωτικού μαθήματος για την Ειδική Εκπαίδευση σε κάθε σχολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σχετική με τους εκπαιδευτικούς της Α/Βάθμιας και Β/Βάθμιας Εκπαίδευσης και η θεσμοθέτηση ειδικών μεταπτυχιακών κύκλων εξειδίκευσης σε αντίστοιχες σχολές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για τους εκπαιδευτικούς της Α/Βάθμιας και Β/Βάθμιας εκπαίδευσης και η σύνδεσή τους με μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών.

Η αναγκαιότητα της ριζικής αντιμετώπισης των επιμορφωτικών αναγκών των εκπαιδευτικών σε θέματα ειδικής εκπαίδευσης για κάθε κατηγορία αναπηρίας γίνεται επιτακτικότερη εάν αναλογιστούμε ότι με το παρόν νομοσχέδιο δεν προβλέπεται η στελέχωση του τμήματος Ειδικής Αγωγής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με εξειδικευμένους σε κατηγορίες αναπηρίας επιστήμονες, όπως προβλέπεται με το νόμο 2817/2000.

Εύλογο παραμένει το ερώτημά μας σχετικά με τον τρόπο επιλογής των Σχολικών Συμβούλων Ειδικής Εκπαίδευσης, οι οποίοι στο παρόν νομοσχέδιο είναι αρμόδιοι για την παιδαγωγική και επιστημονική καθοδήγηση του εκπαιδευτικού προσωπικού και του ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού που βρίσκεται στις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων και όλων των κατηγοριών αναπηρίας, καθώς και στα Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης και Υποστήριξης Ειδικών Εκπαιδευτικών Αναγκών (ΚΕΔΔΥ)!!! Υπάρχουν ή μπορεί να υπάρχουν τέτοιοι παντογνώστες Σχολικοί Σύμβουλοι; Όχι βέβαια, δεν υπάρχουν και δεν μπορεί να υπάρχουν. Γι' αυτό και όπως ήδη έχουμε αναφέρει, είναι απαραίτητο, οι Σχολικοί Σύμβουλοι Ειδικής Εκπαίδευσης να είναι καλά εκπαιδευμένοι, έμπειροι και εξειδικευμένοι σε κατηγορίες αναπηρίας, προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις αυτής της διάταξης και να παίξουν δημιουργικό ρόλο στην αναβάθμιση της εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία στη χώρα μας.

Σε ότι αφορά στη Β/Βάθμια επαγγελματική εκπαίδευση, δυστυχώς διαπιστώνουμε ότι αυτή υποβαθμίζεται , διότι με το παρόν νομοσχέδιο δεν επιτρέπεται η εγγραφή των αποφοίτων των Ειδικών και Γενικών Γυμνασίων και Λυκείων στα Ειδικά Επαγγελματικά Λύκεια, όπως ισχύει μέχρι σήμερα και με αυτό τον τρόπο αποκλείονται μαθητές που έχουν τελειώσει το Γενικό Γυμνάσιο ή Λύκειο και κατέστησαν ανάπηροι μετά την αποφοίτησή τους.
Για το λόγο αυτό, προτείνουμε να προστεθεί στο άρθρο 8, παρ. 1γ στο εδάφιο ββ):
«Στα Ειδικά Επαγγελματικά Λύκεια εγγράφονται και απόφοιτοι των Ειδικών και Γενικών Γυμνασίων και Λυκείων» και να προστεθεί στο εδάφιο γγ) της ίδιας παραγράφου:
«Στην Ειδική Επαγγελματική Σχολή εγγράφονται και απόφοιτοι του Ειδικού Γυμνασίου»

Στο εδάφιο δδ) της ίδιας παραγράφου, αναγράφεται:
«Τα ΕΕΕΕΚ υπάγονται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και είναι αδιαβάθμητα». Ζητάμε να παραληφθεί το «και είναι αδιαβάθμητα»

Επίσης, στην παράγραφο 5 του ίδιου άρθρου αναγράφεται:
«Ο αναγκαίος αριθμός των μαθητών για τη λειτουργία ειδικού δημοτικού σχολείου και ΕΕΕΕΚ δεν μπορεί να είναι μικρότερος των πέντε και αποτελεί την προϋπόθεση ίδρυσής τους».
Ζητάμε η δέσμευση των πέντε μαθητών να ισχύει και για τη Β/Βάθμια ειδική εκπαίδευση.

Αρνητική εντύπωση μας προκαλεί, σε ότι αφορά στην εποπτεία των Σχολικών Μονάδων (άρθρο 9) ότι από το παρόν νομοσχέδιο έχει αφαιρεθεί παράγραφος σύμφωνα με την οποία στις διευθύνσεις Ειδικής Εκπαίδευσης κάθε νομού λειτουργούν τμήματα Ειδικής Εκπαίδευσης. Θετική διάταξη, η οποία αναιτιολόγητα δεν συμπεριλαμβάνεται στο παρόν σχέδιο νόμου. Η σχολική ένταξη των ατόμων με αναπηρία, η αναβάθμιση της ειδικής εκπαίδευσης, απαιτεί και προϋποθέτει τη θέσπιση και λειτουργία αυτών των τμημάτων σε όλη τη χώρα.

Σε ότι αφορά τη φοίτηση των μαθητών με αναπηρία, διαπιστώνουμε ότι και σε αυτό το νομοσχέδιο δεν προσδιορίζεται ο στόχος, το περιεχόμενο και οι κατηγορίες αναπηρίας των μαθητών προς τους οποίους προορίζεται η ¨παράλληλη στήριξη-συνεκπαίδευση¨. Όπως έχουμε αναφέρει, ο στόχος και το περιεχόμενο αυτού του μέτρου διαφέρει ανάλογα με τις ανάγκες κάθε αναπηρίας. Ειδικότερα, για τους μαθητές με σοβαρές εκπαιδευτικές ανάγκες, στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει σχολείο στην περιοχή, κατά τη γνώμη μας, δεν μπορεί να παρέχεται εκπαίδευση από το γενικό σχολείο. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται η ίδρυση και λειτουργία σχολείου οικοτροφείου, η λειτουργία τμήματος οικοτροφείου σε Πολυδύναμο Ενιαίο Κέντρο Ειδικής Εκπαίδευσης (Π.Ε.Κ.Ε.Ε.). Επισημαίνεται επίσης ότι η στήριξη από ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό στις περιπτώσεις μαθητών με σοβαρές εκπαιδευτικές ανάγκες πρέπει να είναι υποχρεωτική.

Σε ότι αφορά στην στελέχωση των ΣΜΕΑΕ, διαπιστώνουμε ότι σε αυτό νομοσχέδιο, γίνεται με μετάθεση, διορισμό, απόσπαση ή αναπλήρωση όταν διαπιστώνονται κενά. Ο χώρος της ειδικής εκπαίδευσης και η ιδιαίτερη σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ των μαθητών με αναπηρίες και των εκπαιδευτικών τους, απαιτεί την τοποθέτηση των εκπαιδευτικών στις σχολικές μονάδες ειδικής εκπαίδευσης με μόνιμη σχέση εργασίας, η οποία διασφαλίζει και την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα αποφευχθεί ο πλήρης κατακερματισμός και το καθεστώς της ευέλικτης εργασίας των εκπαιδευτικών και των απασχολούμενων στην ειδική εκπαίδευση που οδηγούν στην υποβάθμιση των παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών.

Σε ότι αφορά στις προτάσεις μας για την επαγγελματική ένταξη των ατόμων με αναπηρία, διαπιστώνουμε ότι και με αυτό το νομοσχέδιο το Υπουργείο Παιδείας εμμένει στην ίδια απαγορευτική πολιτική. Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, ορισμένες κατηγορίες ατόμων με αναπηρία προσλαμβάνονται μόνο σε οργανικές θέσεις των Σχολικών Μονάδων Ειδικής Αγωγής και αποκλείονται από τις οργανικές θέσεις των Σχολικών Μονάδων της Γενικής Εκπαίδευσης (π.χ. ένας τυφλός εκπαιδευτικός δεν μπορεί να διδάξει Ιστορία στο Γενικό Γυμνάσιο, ενώ μπορεί να διδάξει Ιστορία στο Πανεπιστήμιο). Η πολιτική αυτή έρχεται σε ρητή αντίθεση με το Σύνταγμα της χώρας μας καθώς και με το Νόμο 3304/05 με τον οποίο διασφαλίζεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης στην απασχόληση.
Σε αυτό το σημείο επισημαίνουμε ότι η αναπηρία δεν αποτελεί εξειδικευμένη γνώση επί των θεμάτων εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία, αλλά απλώς μία πρόσθετη εμπειρία, η οποία από μόνη της δε συνιστά ειδικό προσόν για την πρόσληψη των εκπαιδευτικών με αναπηρία χωρίς τα πρόσθετα τυπικά προσόντα στις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Εκπαίδευσης. Γι’ αυτό ζητούμε να συμπεριληφθεί διάταξη σύμφωνα με την οποία θα αίρονται όλες οι υφιστάμενες περιοριστικές και απαγορευτικές διατάξεις για την επαγγελματική ένταξη των ατόμων με αναπηρία σε πλήρη εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή οδηγία 2000/78/ΕΚ όπως αυτή ενσωματώθηκε στην εθνική μας νομοθεσία με την ψήφιση του Νόμου 3304/2005.

Επιπρόσθετα, ζητούμε τη συμπερίληψη των ακόλουθων διατάξεων και την ισχύ αυτών για όλες τις κατηγορίες αναπηρίας, δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν κατηγορίες αναπηρίας (π.χ. τυφλοί, νεφροπαθείς) οι οποίες συναντούν εμπόδια στην πρόσληψή τους στις θέσεις της Γενικής Εκπαίδευσης, γεγονός που παραβιάζει πλήρως το Νόμο 2831/01 (άρση της αρτιμέλειας) καθώς και το Ν. 3304/05 που αφορά στην ίση μεταχείριση στην απασχόληση.

1.Εφαρμογή της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 3255 ΦΕΚ σύμφωνα με την οποία εκπαιδευτικοί με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω και εκπαιδευτικοί που είναι γονείς παιδιών με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω διορίζονται σε θέσεις εκπαιδευτικών των κλάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ανεξάρτητα από τη συμμετοχή τους σε διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π.
2.Συμπερίληψη διάταξης σύμφωνα με την οποία μονιμοποιούνται οι αναπληρωτές καθηγητές με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω και οι αναπληρωτές καθηγητές που είναι γονείς παιδιών με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας 67% ανεξάρτητα από την αιτία της αναπηρίας τους και του χρόνου της υπηρεσίας τους
3.Εφαρμογή των περ. α και β της παρ. 1 του άρθρου 13 του Π.Δ 50/8-3-96 Ειδικές Κατηγορίες Μετάθεσης σε όλους τους εκπαιδευτικούς με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω ανεξάρτητα από την αιτία της αναπηρίας τους.
4.Διάταξη σύμφωνα με την οποία εκπαιδευτικοί που είναι άτομα με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω και εκπαιδευτικοί - γονείς παιδιών με βαριές αναπηρίες και περίπλοκες ανάγκες εξάρτησης έχουν το δικαίωμα να υπηρετούν σε σχολεία που βρίσκονται πληρέστερα στον τόπο μόνιμης κατοικίας τους.

Σε ότι αφορά στη σύσταση της Επιτροπής «ΕΝΟΡΑΣΙΣ» και τις αρμοδιότητές της επισημαίνουμε τα ακόλουθα. Η Ε.Σ.ΑμεΑ, η Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδας και η Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών έχουν αγωνιστεί επί σειρά ετών για την αναγνώριση και πιστοποίηση της ελληνικής νοηματικής γλώσσας και της γραφής «Braille». Όπως έχουμε αναφέρει, σύσσωμοι οι φορείς του αναπηρικού κινήματος είναι αντίθετοι με τη σύσταση και τη λειτουργία του ανωτέρω φορέα, όχι μόνο γιατί θα οδηγήσει σε νέες γραφειοκρατικές διαδικασίες αλλά και γιατί με τη σύστασή του απαξιώνονται ιστορικοί δημόσιοι φορείς όπως το Εθνικό Ίδρυμα Κωφών που λειτουργεί από το 1937, το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών που λειτουργεί από το 1906 και της Σχολής Τυφλών Βορείου Ελλάδας που λειτουργεί από τη δεκαετία του 1940. Οι αρμοδιότητες του φορέα «ΕΝΟΡΑΣΙΣ¨ θα μπορούσαν να δοθούν δια νόμου στους προαναφερόμενους φορείς με τη μεταφορά των αναγκαίων πιστώσεων στους προϋπολογισμούς αυτών.

Δεν αντιλαμβανόμαστε την επιμονή σας για τη σύσταση και λειτουργία του εν’ λόγω φορέα ο οποίος θα περιπλέξει περισσότερο την εκπαίδευση των κωφών και τυφλών ατόμων. Εάν παρά ταύτα επιμείνετε στη δημιουργία του, η οποία δεν θα λύσει ουσιαστικά κανένα πρόβλημα, ζητούμε στα μέλη αυτής της Επιτροπής «ΕΝΟΡΑΣΙΣ» να συμπεριληφθεί ένα εκπρόσωπος της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών με τον αναπληρωτή του και ένας εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδας με τον αναπληρωτή του. Σε περίπτωση που επιμείνετε η εκπροσώπηση των ατόμων με αναπηρία να γίνει μέσω της Ε.Σ.Α.μεΑ τότε προτείνουμε τη συμμετοχή δύο μελών αυτής, εκ των οποίων ο ένας θα προέρχεται από την Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών και ο δεύτερος από την Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδας.

Σε ότι αφορά στην Εθνική Επιτροπή Δια Βίου Μάθησης, θεωρούμε απαραίτητη τη συμπερίληψη ενός εκπροσώπου από την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία υπενθυμίζοντάς σας ότι η Ε.Σ.Α.μεΑ δια νόμου αποτελεί επίσημο Κοινωνικό Εταίρο της Πολιτείας σε θέματα που αφορούν άμεσα ή έμμεσα στα άτομα με αναπηρία και συμμετέχει σε μία σειρά Εθνικών Επιτροπών και Συμβουλίων, καθώς επίσης η Ε.Σ.Α.μεΑ με απόφαση της προηγούμενης Υπουργού Παιδείας κ. Γιαννάκου είναι πιστοποιημένος φορέας «Δια Βίου Μάθησης».

Κύριε Υπουργέ, στο παρόν υπόμνημα επιχειρήσαμε να αναδείξουμε τα κυριότερα θέματα που απασχολούν τα άτομα με αναπηρία στο χώρο της εκπαίδευσης. Δεν αναφερθήκαμε στην απουσία θεσμικού πλαισίου για τα άτομα με αναπηρία στην Γ/βάθμια και μεταπτυχιακή εκπαίδευση. Το πράξαμε αυτό στο κείμενο που αποστείλαμε σε εσάς κατά τη φάση της διαβούλευσης τον περασμένο Απρίλιο. Επιπρόσθετα, στο παρόν υπόμνημα αλλά και στα προγενέστερα, η πλειοψηφία των προτάσεών μας δεν αντιμετωπίζονται στο παρόν σχέδιο νόμου. Έστω και τώρα, ζητούμε από εσάς να τις υιοθετήσετε. Θα κάνουν το σχέδιο νόμου πληρέστερο, θα δοθούν λύσεις σε προβλήματα που υπάρχουν σήμερα στο εκπαιδευτικό σύστημα και ουσιαστικά θα κάνουν αυτό το σχέδιο νόμο, ένα νόμο πλαίσιο για την εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία στην Ελλάδα.

Με Εκτίμηση,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ 
Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΡ. ΠΑΝΑΝΟΣ