Αθήνα: 24/01/2011

ΠΡΟΣ:
κ. Δ. Ρέππα, Υπουργό Μεταφορών, Υποδομών & Δικτύων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- κ. Σ. Βούγια, Υφυπουργό Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων
- κ. Ι. Μαγκριώτη, Υφυπουργό Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων
- κ. Θ. Τσιόκα, Γενικό Γραμματέα Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων
- καθ. κ. Σ. Κάτσικα, Γενικό Γραμματέα Επικοινωνιών
- κ. Ι. Οικονομίδη, Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Έργων
- Φορείς - μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Η απάντηση της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευση για το νέο θεσμικό πλαίσιο που αφορά στην εξυγίανση, αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των αστικών συγκοινωνιών της Περιφέρειας Αττικής

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), που αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρία και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (European Disability Forum), με το παρόν σας αποστέλλει πρότασή της στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για το νέο θεσμικό πλαίσιο που αφορά στην εξυγίανση, αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των αστικών συγκοινωνιών της Περιφέρειας Αττικής.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η πρόταση που ακολουθεί υποβλήθηκε στις 21.01.2011 και στην ιστοσελίδα της ηλεκτρονικής διαβούλευσης www.opengov.gr.

Δεδομένου ότι:

• βάσει στοιχείων της EUROSTAT τα άτομα με αναπηρία αποτελούν το 10% του συνολικού πληθυσμού της χώρας,
• στοιχεία της ECMT[1] καταδεικνύουν ότι τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών - πληθυσμιακή κατηγορία με ανάγκες σταδιακά παρόμοιες με αυτές των άτομα με αναπηρία - μέχρι το έτος 2050 θα ανέρχονται στο 30 - 40% των πολιτών, γεγονός που επιτείνει την ανάγκη άμεσης διασφάλισης κατάλληλου αστικού περιβάλλοντος, υποδομών και μεταφορών,
• σήμερα, οι πολίτες με αναπηρία της χώρας μας αποκλείονται από τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς για δύο ουσιαστικά λόγους: α) την αδυναμία πρόσβασης σε αυτά λόγω κακού σχεδιασμού του αστικού περιβάλλοντος και των μεταφορικών μέσων και β) την παντελή έλλειψη μέτρων που να διασφαλίζουν την ασφαλή μεταφορά τους - π.χ. σε κανένα μέσο δεν προβλέπεται σύστημα συγκράτησης αναπηρικού αμαξιδίου, κανένας οδηγός δε γνωρίζει πώς να συνδιαλλαγεί με έναν πολίτη με αναπηρία, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν ολοένα και περισσότερο στη χρήση Ι.Χ. αυτοκινήτων - όσοι εξ αυτών διαθέτουν οικονομική άνεση - με τις όποιες επιβλαβείς συνέπειες για το περιβάλλον και τον κυκλοφοριακό φόρτο ή να απέχουν πλήρως από οποιαδήποτε κοινωνική δραστηριότητα,

και στη βάση των επιταγών του:

• άρθρου 21, παρ. 6 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με το οποίο: «…6. Τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας.»,
• του άρθρου 9 «Προσβασιμότητα» της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία του ΟΗΕ - την οποία η χώρα μας έχει υπογράψει μαζί με τον προαιρετικό της πρωτόκολλο και αναμένεται άμεσα να επικυρώσει, γεγονός το οποίο θα σηματοδοτήσει την εφαρμογή της σε εθνικό επίπεδο - το οποίο υπαγορεύει τα εξής: «1. Προκειμένου να επιτρέψουν στα άτομα με αναπηρίες να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής, τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών και συστημάτων πληροφορίας και επικοινωνιών και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές. Τα μέτρα αυτά, που θα συμπεριλαμβάνουν τον προσδιορισμό και την εξάλειψη των εμποδίων και κωλυμάτων προσβασιμότητας, θα ισχύουν, μεταξύ άλλων, για: α. τα κτίρια, τους δρόμους, τις μεταφορές και λοιπές εσωτερικές και υπαίθριες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων και των σχολείων, των κατοικιών, των ιατρικών εγκαταστάσεων και των εργασιακών χώρων, β. τις πληροφορίες, τις επικοινωνίες και λοιπές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης. 2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν επίσης κατάλληλα μέτρα προκειμένου. να αναπτύξουν, διαδώσουν και παρακολουθούν την εφαρμογή των ελάχιστων προτύπων και κατευθυντήριων οδηγιών για την προσβασιμότητα των εγκαταστάσεων και των υπηρεσιών που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, β. να διασφαλίζουν ότι οι ιδιωτικοί φορείς, οι οποίοι προσφέρουν εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, λαμβάνουν υπόψη τους όλες τις μορφές της προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρίες, γ. να παρέχουν κατάρτιση τους άμεσα ενδιαφερόμενους, σε σχέση με τα ζητήματα προσβασιμότητας που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες, δ. να παρέχουν, στα κτίρια και τις λοιπές εγκαταστάσεις που είναι ανοικτές στο κοινό, σύστημα σήμανσης σε Μπράιγ και σε ευανάγνωστες και κατανοητές μορφές, ε. να παρέχουν μορφές «ζωντανής» βοήθειας και ενδιαμέσων, συμπεριλαμβανομένων των οδηγών, των αναγνωστών και των επαγγελματιών διερμηνέων της νοηματικής γλώσσας, προκειμένου να διευκολύνουν την προσβασιμότητα στα κτίρια και σε άλλες εγκαταστάσεις που είναι ανοικτές στο κοινό, στ. να προάγουν άλλες κατάλληλες μορφές βοήθειας και υποστήριξης προς τα άτομα με αναπηρίες, προκειμένου να διασφαλίζουν την πρόσβασή τους στην πληροφορία, ζ. να προάγουν την πρόσβαση, για τα άτομα με αναπηρίες, στις νέες τεχνολογίες και τα συστήματα πληροφορίας και επικοινωνιών, συμπεριλαμβανομένου και του Διαδικτύου, η. να προάγουν το σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την παραγωγή και τη διανομή προσιτών τεχνολογιών και συστημάτων ενημέρωσης και επικοινωνιών σε αρχικό στάδιο, έτσι ώστε αυτές οι τεχνολογίες και συστήματα να καταστούν προσιτές με ελάχιστο κόστος.»,

αλλά και των προβλέψεων του υπό επεξεργασία Ευρωπαϊκού Κανονισμού για τα δικαιώματα των επιβατών λεωφορείων και πούλμαν,

η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει τη συμπερίληψη στο σχέδιο νόμου που αφορά στην εξυγίανση, αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των αστικών συγκοινωνιών της Περιφέρειας Αττικής, ξεχωριστού άρθρου, ειδικά για τα άτομα με αναπηρία ως ακολούθως:

«Νέο άρθρο - Εξυπηρέτηση επιβατών με αναπηρία από τον Ο.Α.Σ.Α. και τις Εταιρείες του Ομίλου του Ο.Α.Σ.Α.
1. Ο Ο.Α.Σ.Α. και όλες οι εταιρείες του Ομίλου του Ο.Α.Σ.Α. υποχρεούνται να μεριμνούν ώστε οι επιβάτες με αναπηρία να εξυπηρετούνται ισότιμα, αυτόνομα και με ασφάλεια σε όλες τις υποδομές (κτιριακές, στάσεις/στέγαστρα, σταθμοί μετεπιβίβασης κ.λπ.), τους εξοπλισμούς και τα οχήματα που διαθέτουν. Αντίστοιχα ο Ο.Α.Σ.Α. και όλες οι εταιρείες του Ομίλου του Ο.Α.Σ.Α. υποχρεούνται να μεριμνούν ώστε οι παραπάνω επιβάτες να ενημερώνονται για τις από αυτές παρεχόμενες υπηρεσίες με τρόπο που θα ικανοποιεί τις ανάγκες τους. Με Απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων μπορεί να εξειδικεύονται επί μέρους προδιαγραφές για την προσβασιμότητα των υποδομών, εξοπλισμών, οχημάτων και υπηρεσιών του Ο.Α.Σ.Α. και των Εταιρειών του Ομίλου του Ο.Α.Σ.Α. στους επιβάτες με αναπηρία.

2. Όλες οι «Συμβάσεις Παροχής Συγκοινωνιακού Έργου» θα ορίζουν σε συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) - ως αντιπροσωπευτικότερη οργάνωση των ατόμων με αναπηρία- τον κατώτερο επιτρεπτό βαθμό ικανοποίησης των επιβατών με αναπηρία, σύμφωνα με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς δικαιωμάτων επιβατών και τη διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και θα περιέχουν οπωσδήποτε δείκτες ποιότητας υπηρεσιών που παρέχονται σε επιβάτες με αναπηρία, καθώς και κυρώσεις για τη μη τήρηση του καθορισμένου βαθμού ικανοποίησης των επιβατών αυτών.

3.Ειδικότερα για την εξυπηρέτηση των επιβατών με αναπηρία καθιερώνεται σε όλα τα οχήματα των Εταιρειών του Ομίλου Ο.Α.Σ.Α. η οπτική και ηχητική αναγγελία των στάσεων εντός όλων των οχημάτων και η ελεύθερη επι/αποβίβαση σκύλων οδηγών τυφλών ατόμων και σκύλων συνοδών ατόμων με αναπηρία.

4.Ο Ο.Α.Σ.Α. ή οποιαδήποτε άλλη από τις Εταιρείες του Ομίλου Ο.Α.Σ.Α. που θα αναλαμβάνει για λογαριασμό των αντισυμβαλλομένων μερών την παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης προσωπικού, θα παρέχει σε κάθε περίπτωση και εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα σχετικά με τη συναλλαγή και εξυπηρέτηση των επιβατών με αναπηρία. Η εκπαίδευση αυτή θα σχεδιάζεται και υλοποιείται σε συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)».

Ελπίζοντας ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στην προαναφερθείσα πρότασή μας.

Με εκτίμηση
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ»