Αθήνα / Athens: 22/07/2012

ΠΡΟΣ:
Χ. Καστανίδη, Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- κ. Α. Κατσιφάρα, Υφυπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
- κ. Γ. Δημήτραινα, Γενικό Γραμματέα Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
- Φορείς - μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

""Απάντηση της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης επί του Σχεδίου Νόμου «Εθνική Σχολή Δικαστών και άλλες διατάξεις»" "

Αξιότιμε κ. Υπουργέ,

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), όπως άλλωστε γνωρίζετε, αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο (βάσει του Ν.2430/1996 - Αρ. ΦΕΚ 156 Α΄/10.07.1996) Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας, διαπιστευμένο φορέα παροχής προγραμμάτων «Δια βίου μάθησης» βάσει του Ν.3369/2005, κάτοχο Διαχειριστικής Επάρκειας Τύπου Β΄ και Γ΄ για την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων από το ΕΣΠΑ 2007 - 2013 έργων και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (European Disability Forum - EDF), ήτοι του μεγαλύτερου φορέα εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σε συνέχεια της από 19.07.2010 συμμετοχής μας στη δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση επί του Σχεδίου Νόμου ‘Εθνική Σχολή Δικαστών και άλλες διατάξεις’, με το παρόν σας αποστέλλουμε και εγγράφως το σύνολό των προτάσεών μας.

Ένα από τα αιτήματά μας, το οποίο είχε συμπεριληφθεί στο υπ’ αριθ. πρωτ. 407/01.02.2010 υπόμνημα που σας είχαμε αποστείλει, αφορούσε στη λήψη μέτρων για την κατάρτιση / ενημέρωση σε θέματα αναπηρίας και προσβασιμότητας τόσο στελεχών του Υπουργείου σας και των εποπτευόμενων από αυτό Υπηρεσιών και Φορέων, όσο και των δικηγόρων, των συμβολαιογράφων, των δικαστικών λειτουργών και εισαγγελέων, των σωφρονιστικών υπαλλήλων κ.λπ. προκειμένου να εξοικειωθούν με τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία, τα δικαιώματά τους και τις παραβιάσεις αυτών με τις οποίες έρχονται συχνά αντιμέτωποι. Σ’ αυτή την κατεύθυνση ζητούμε:

 στην προτεινόμενη με το Άρθρο 13 του εν λόγω Σχεδίου Νόμου τροποποίηση της 1ης παραγράφου του άρθρου 19 του ν.3689/2008, να συμπεριληφθεί ρητή αναφορά στα άτομα με αναπηρία ως ακολούθως (βλ. έντονη γραμματοσειρά):

Άρθρο 13

«1. Το πρώτο στάδιο της κατάρτισης έχει κυρίως θεωρητικό χαρακτήρα και διαρκεί από την 1η Φεβρουαρίου του έτους εγγραφής στη Σχολή έως τις 31 Μαρτίου του ίδιου έτους. Κατά το στάδιο αυτό, η διδασκαλία αποβλέπει πρωτίστως στην καλλιέργεια του ελεύθερου φρονήματος των δικαστικών λειτουργών, στην ανάδειξη της ανάγκης προσήλωσης στις θεμελιώδεις δημοκρατικές αρχές αλλά και ευαισθητοποίησης των εκπαιδευομένων για σημαντικά κοινωνικά προβλήματα, όπως αυτά των ατόμων που είναι εξαρτημένα από ναρκωτικά ή των μεταναστών ή των ατόμων με αναπηρία……»

Ομοίως και στην περίπτωση στ) της 2ης παραγράφου ως ακολούθως (βλ. έντονη γραμματοσειρά):

«2. Στη διδασκαλία αυτή περιλαμβάνονται ιδίως: (α) Θέματα ιστορίας της δικαιοσύνης, με έμφαση στη διδασκαλία παραδειγμάτων δικαστικών λειτουργών που διακρίθηκαν για το ήθος και την ανεξαρτησία της γνώμης τους……. (στ) Επιλεγμένα θέματα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προστασίας των ανηλίκων, των μειονοτήτων ή των μειονεκτούντων ατόμων και των ατόμων με αναπηρία, κοινωνιολογίας, εγκληματολογίας, σωφρονιστικής και ανακριτικής…..»

Άρθρο 15

 στην προτεινόμενη με το Άρθρο 15 του εν λόγω Σχεδίου Νόμου τροποποίηση της παραγράφου 1 του άρθρου 22 του ν.3698/2008, να συμπεριληφθεί στις εκπαιδευτικές ενότητες των κατευθύνσεων της Διοικητικής Δικαιοσύνης και της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης, η Διεθνής Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία του ΟΗΕ. Ως εκ τούτου προτείνουμε να συμπληρωθεί η εν λόγω παράγραφος ως ακολούθως (βλ. έντονη γραμματοσειρά):

«1.Το τελευταίο δεκαήμερο του μηνός Δεκεμβρίου, οι εκπαιδευόμενοι οι οποίοι έλαβαν τόσο κατά το πρώτο ……..Για μεν τους εκπαιδευομένους της κατεύθυνσης της Διοικητικής Δικαιοσύνης, κυρίως στις ενότητες: α. Σύνταγμα - ατομικές ελευθερίες - ευρωπαϊκό κοινοτικό δίκαιο - ευρωπαϊκή σύμβαση δικαιωμάτων του ανθρώπου - διεθνή σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία του ΟΗΕ. β. Διοίκηση, διοικητική δράση…….Για δε εκείνους της κατεύθυνσης της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης, κυρίως στις ενότητες: α. Διαφορές αστικού δικαίου και θέματα πολιτικής δικονομίας…….δ. Ευρωπαϊκό δίκαιο - ευρωπαϊκή σύμβαση δικαιωμάτων του ανθρώπου - διεθνή σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία του ΟΗΕ ή σε σύνθεση των ανωτέρω».

Επιπρόσθετα, δεδομένου ότι σκοπός της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών είναι - μεταξύ άλλων - η κατάρτιση όσων πρόκειται να διοριστούν σε θέσεις δόκιμων δικαστικών λειτουργών, στο πλαίσιο της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης που υπαγορεύεται από τον ν. 3304/2005 (Αρ. ΦΕΚ: 16 Α΄/27.01.2005) και δη της παραγράφου 1β) του Άρθρου 8 και του Άρθρου 10 , ζητούμε στην προτεινόμενη με το Άρθρο 7 του εν λόγω Σχεδίου Νόμου τροποποίηση του άρθρου 8 ν.3689/2008 να προστεθεί στην περίπτωση 1.ε) εδάφιο (ζζ) ως ακολούθως (βλ. έντονη γραμματοσειρά):

Άρθρο 7
«ε. έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
(αα) καταρτίζει το πρόγραμμα σπουδών και τον πίνακα των διδασκόντων ……..
………………
(ζζ) Αξιολογεί την προσβασιμότητα των υποδομών, των σπουδών και του εκπαιδευτικού υλικού και εξοπλισμού στα άτομα με αναπηρία όλων των κατηγοριών και μεριμνά για την αποκατάσταση και διασφάλισή της, καθώς και για την ένταξη της διάστασης της αναπηρίας στο πρόγραμμα σπουδών και στο πρόγραμμα επιμόρφωσης. Σε κάθε περίπτωση είναι υπεύθυνο για την υλοποίηση των απαιτούμενων εύλογων προσαρμογών για την πλήρη ικανοποίηση των αναγκών του προσωπικού (διοικητικού και εκπαιδευτικού) και των εκπαιδευομένων με αναπηρία σε όλες τις φάσεις της εκπαίδευσης.»

Στο πλαίσιο της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης, όπως αυτή υπαγορεύεται από τον ν.3304/2005, στον οποίο προαναφερθήκαμε, θα πρέπει να επανεξεταστούν και να τροποποιηθεί η παράγραφος 2γ του Άρθρου 10 «Δικαίωμα και Αιτήσεις Συμμετοχής» του ν.3689/2008. Δεδομένου ότι ο ν.3689/2008 δεν αποκλείει τη συμμετοχή υποψηφίων με αναπηρία λόγω της φύσης του αντικειμένου της εργασίας, και πολύ σωστά άλλωστε, αλλά εξετάζεται η «καταλληλότητά» τους από υγειονομική επιτροπή, δίχως όμως να προσδιορίζονται με σαφή και κατηγορηματικό τρόπο τα κριτήρια βάσει των οποίων η επιτροπή πιστοποιεί την υγεία και τη σωματική καταλληλότητα των υποψηφίων, προτείνουμε στο εν λόγω Σχέδιο Νόμου να προβλεφθεί η έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος μέσω του οποίου να προσδιορίζονται αυτά τα κριτήρια, το οποίο μάλιστα να προβλέπεται ότι θα εκδοθεί εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση του Νόμου, αφού πρωτίστως όμως ζητηθεί η γνώμη της Συνομοσπονδίας επ’ αυτών. Επιπρόσθετα, στα μέτρα διευκόλυνσης των υποψηφίων με αναπηρία στον εισαγωγικό διαγωνισμό, θα πρέπει να συμπεριληφθούν τόσο η προφορική εξέταση, όσο και η εξέταση με τη χρήση Διερμηνέα στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα στην περίπτωση κωφών ή βαρήκοων υποψηφίων. Ως εκ τούτου, προτείνουμε η παράγραφος 2γ) του Άρθρου 10 να τροποποιηθεί ως ακολούθως και να συμπεριληφθεί στο Σχέδιο Νόμου ‘Εθνική Σχολή Δικαστών και άλλες διατάξεις’ (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

Άρθρο 10

«γ. Σε περίπτωση αναπηρίας κάποιου υποψηφίου, εξετάζεται βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων που θα προσδιοριστούν με Προεδρικό Διάταγμα που θα εκδοθεί εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος Νόμου με τη σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), εάν η έλλειψη αυτή εμποδίζει ή όχι την άσκηση των δικαστικών του καθηκόντων. Εφόσον πιστοποιηθεί η λειτουργικότητά του για την άσκηση των ανωτέρω καθηκόντων, λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα για τη διευκόλυνση της συμμετοχής του υποψηφίου στον εισαγωγικό διαγωνισμό. Στα μέτρα διευκόλυνσης θα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η προφορική εξέταση, η εξέταση με τη χρήση διερμηνέα Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας στην περίπτωση κωφών η βαρήκοων υποψηφίων, καθώς και η παροχή παράτασης για την ολοκλήρωση της εξέτασης. Η παράταση αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα δεύτερο του προβλεπόμενου χρόνου για την ολοκλήρωση της εξέτασης.»

Υπό την ίδια οπτική, στο εν λόγω Σχέδιο Νόμου, και προς πλήρη εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης, όπως αυτή υπαγορεύεται από τον Ν.3304/2005, θα πρέπει να συμπεριληφθεί τροποποίηση του Άρθρου 12 του ν.3689/2008 ως ακολούθως (βλ. έντονη γραμματοσειρά):

Άρθρο 12

«12 Διεξαγωγή - Στάδια Διαγωνισμού
1. Ο εισαγωγικός διαγωνισμός περιλαμβάνει δύο στάδια, προκριματικό και τελικό. Το προκριματικό διεξάγεται το μήνα Ιούνιο και το τελικό κατά τους μήνες Σεπτέμβριο έως και Νοέμβριο. 2. Κατά το προκριματικό στάδιο: α. Οι υποψήφιοι εξετάζονται γραπτά ή στην περίπτωση ατόμων με αναπηρία που η φύση της αναπηρίας δεν επιτρέπει γραπτές εξετάσεις με κάθε άλλο πρόσφορο μέσο που το Συμβούλιο Σπουδών θα εγκρίνει (π.χ. προφορικά ή μέσω διερμηνέα ελληνικής νοηματικής γλώσσας στην περίπτωση κωφών ή βαρήκοων ατόμων ή με κατάλληλη προσαρμογή του χρόνου εξέτασης αν η αναπηρία τους το επιβάλλει κ.λπ.), για μεν την κατεύθυνση της Διοικητικής Δικαιοσύνης σε θέματα: αα. Γενικής παιδείας, ββ. συνταγματικού δικαίου, γενικού διοικητικού δικαίου και δικαίου διοικητικών διαφορών και γγ. Δημοσιονομικού δικαίου, για δε την κατεύθυνση της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης σε θέματα: αα. γενικής παιδείας, ββ. αστικού δικαίου, εμπορικού δικαίου και πολιτικής δικονομίας και γγ. ποινικού δικαίου και ποινικής δικονομίας. β. Η εξέταση στα θέματα γενικής παιδείας περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός θέματος σχετικά με σύγχρονα νομικά, κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά ζητήματα ή συνδυασμό ανάπτυξης θέματος και ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής. Επί των ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής το ειδικό βάρος κάθε ερώτησης προσδιορίζεται ανάλογα με τη δυσκολία της και αναγράφεται στο ερωτηματολόγιο. Το μέρος, που αντιστοιχεί στις ερωτήσεις αντιπροσωπεύει το 25% του συνόλου της βαθμολογίας. γ. Η εξέταση στα νομικά μαθήματα διενεργείται με συνθετική παρουσίαση πρακτικού θέματος στον αντίστοιχο θεματικό κύκλο και περιλαμβάνει μία, επιπλέον των ανωτέρω, γραπτή δοκιμασία των υποψηφίων για μεν την κατεύθυνση της Διοικητικής Δικαιοσύνης στο θεματικό κύκλο του συνταγματικού δικαίου, του γενικού διοικητικού δικαίου και του δικαίου διοικητικών διαφορών, για δε την κατεύθυνση της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης στο θεματικό κύκλο του αστικού δικαίου, του εμπορικού δικαίου και της πολιτικής δικονομίας. δ. Οι υποψήφιοι και των δύο κατευθύνσεων εξετάζονται υποχρεωτικώς σε μία από τις ακόλουθες τέσσερις ξένες γλώσσες: αγγλική, γαλλική, γερμανική και ιταλική. Η εξέταση στην υποχρεωτική ξένη γλώσσα είναι γραπτή, ενώ στην περίπτωση υποψηφίων με αναπηρία προφορική ή με χρήση διερμηνέων νοηματικής γλώσσας στην περίπτωση κωφών και βαρήκοων υποψηφίων, διενεργείται από δύο μέλη της επιτροπής ή από τρίτους, κατά προτίμηση δικαστικούς λειτουργούς ή μέλη Δ.Ε.Π. ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος, τα οποία ορίζονται από την επιτροπή, και συνίσταται σε μετάφραση νομικού κειμένου από την ξένη στην ελληνική γλώσσα και αντιστρόφως. Οι διατάξεις των δύο προηγούμενων εδαφίων ισχύουν από 1.1.2009. 3. Κατά το τελικό στάδιο, στο οποίο μετέχουν μόνον όσοι έχουν επιτύχει στο προκριματικό: α. Οι υποψήφιοι κάθε κατεύθυνσης εξετάζονται προφορικά και δημοσίως στην ύλη που προβλέπεται για τις εξετάσεις του προκριματικού σταδίου της ίδιας κατεύθυνσης και σε θέματα ευρωπαϊκού κοινοτικού δικαίου. β. Οι υποψήφιοι εξετάζονται προαιρετικά και σε μία έως δύο από τις ακόλουθες τέσσερις ξένες γλώσσες: αγγλική, γαλλική, γερμανική και ιταλική. Εξαιρείται εκείνη, στην οποία εξετάζονται υποχρεωτικώς, σύμφωνα με το εδάφιο δ΄ της παραγράφου 2. Η εξέταση αυτή είναι γραπτή ή προφορική στην περίπτωση ατόμων με αναπηρία ή με χρήση διερμηνέα νοηματικής στην περίπτωση κωφών και βαρήκοων ατόμων, διενεργείται όπως και εκείνη στην υποχρεωτική ξένη γλώσσα και συνίσταται σε μετάφραση νομικού κειμένου στην ελληνική γλώσσα και αντιστρόφως. 4. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, που εκδίδεται μετά από πρόταση του Διοικητικού Συμβουλίου της Σχολής, μπορεί να μεταβάλλονται τα μαθήματα και οι ξένες γλώσσες του εισαγωγικού διαγωνισμού»

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι οι προαναφερθείσες διευκολύνσεις θα πρέπει να παρέχονται στους εκπαιδευομένους με αναπηρία και κατά τη φοίτησή τους στην Εθνική Σχολή Δικαστών και ως εκ τούτου θα πρέπει να τροποποιηθούν ανάλογα τα αντίστοιχα άρθρα του ν.3689/2008.

Αξιότιμε κ. Υπουργέ,

Είμαστε στη διάθεσή σας προκειμένου να σας εκθέσουμε και από κοντά τις προαναφερθείσες προτάσεις μας.

Σας ευχαριστούμε θερμά εκ των προτέρων.

Με εκτίμηση,
Ο Πρόεδρος                  Ο Γεν. Γραμματέας

Ι. Βαρδακαστάνης              Χρ. Νάστας