Προτάσεις της Ε.Σ.ΑμεΑ. για το Ασφαλιστικό Νομοσχέδιο
Κατηγορία: Υπ. Εργασίας
Αθήνα: 13/05/2010
ΠΡΟΣ:
κ. Α. Λοβέρδο,
Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-κ. Γ. Παπανδρέου, Πρωθυπουργό της χώρας
-κ. Θ. Πάγκαλο, Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης
-κ. Γ. Κουτρουμάνη, Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
-κ. Αθ. Δρέττα, Γεν. Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων
-Πρόεδρο & Μέλη Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων
-Φορείς – Μέλη Ε.Σ.ΑμεΑ. & Φορείς – Μέλη Αυτών
Προτάσεις της Ε.Σ.ΑμεΑ. για το Ασφαλιστικό Νομοσχέδιο
Κύριε Υπουργέ,
Με ιδιαίτερη προσοχή μελετήσαμε το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, το οποίο πρόκειται τις προσεχείς ημέρες να κατατεθεί στη Βουλή. Αντικειμενικά, το νομοσχέδιο αυτό φέρνει ριζικές ανατροπές στο υφιστάμενο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίες κατά γενική ομολογία αποδυναμώνουν τον κοινωνικό χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος και προοιωνίζουν κυρίως για τις μελλοντικές γενιές την συρρίκνωση των συντάξεων τους.
Παρά ταύτα, σε αυτό το νομοσχέδιο έχουν ενταχθεί ορισμένες ρυθμίσεις οι οποίες κινούνται σε θετική κατεύθυνση για τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους, και οι οποίες εναρμονίζονται με τις προγραμματικές δεσμεύσεις σας. Ιδιαίτερα θετικά κρίνεται το γεγονός ότι με συγκεκριμένες διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου τίθενται οι βάσεις ενός ενιαίου συστήματος αξιολόγησης και πιστοποίησης της αναπηρίας. Μέρος των προτάσεων που ακολουθούν στοχεύουν στην περαιτέρω βελτίωση αυτών των διατάξεων προς όφελος των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους που επί χρόνια ταλαιπωρούνται από τον κατακερματισμό του υφιστάμενου συστήματος πιστοποίησης της αναπηρίας.
Οι προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. κατ' άρθρο του υπό συζήτηση νομοσχεδίου έχουν ως εξής:
Άρθρο 3: Αναλογικό ποσό σύνταξης ασφαλισμένων από 1.1.2013 και εφεξής:
Ζητούμε το άθροισμα των ποσών της βασικής και αναλογικής σύνταξης για τους ασφαλισμένους με αναπηρία εξ' οιαδήποτε αιτίας που έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω (αντί του 80% που αναφέρεται στο παρόν Ν/Σ) να καθορίζεται στα 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη, όπως καθορίζεται κάθε φορά από την Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.
Σχόλιο: Με το νέο νομοσχέδιο είναι γεγονός ότι μειώνονται περαιτέρω οι ήδη χαμηλές συντάξεις αναπηρίας. Η αύξηση του κατώτατου ορίου των συντάξεων αναπηρίας από τα 15 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη στα 20 ημερομίσθια είναι το ελάχιστο που μπορεί να πράξει η πολιτεία, προκειμένου να καλύψει τις στοιχειώδεις βιοτικές ανάγκες των ατόμων με αναπηρία.
Μετά την παρ. 3 προτείνουμε την προσθήκη παραγράφου ως εξής:
Τα άτομα με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, ασφαλισμένοι του Δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, δικαιούνται πλήρη σύνταξη γήρατος, εφόσον έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους και 7500 ημέρες εργασίας ή 25 έτη ασφάλισης.
Σχόλιο: Η μείωση του συντάξιμου ορίου ηλικίας στο 55ο έτος για τα άτομα με αναπηρία που έχουν προσφέρει την εργασίας του επί 25 έτη και έχουν συμβάλλει κατά ένα μεγάλο μέρος στην αναλογικότητα του ασφαλιστικού συστήματος αποτελεί ζήτημα ουσιαστικής κοινωνικής πολιτικής για μία από τις πιο ευπαθείς κοινωνικά ομάδες του πληθυσμού.
Επίσης ζητούμε την πρόβλεψη μπόνους στον υπολογισμό της αναλογικής σύνταξης για τις συντάξεις που λαμβάνονται με τις ειδικές διατάξεις του Ν. 612/77, έτσι ώστε να μην ακολουθήσουν τις μειώσεις των γενικών συντάξεων.
Άρθρο 6: Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας
Παρ. 2: Στην παρ. 2 του άρθρου και συγκεκριμένα στο σημείο : [Τα προγράμματα ειδικής εκπαίδευσης ......] να συμπληρωθεί ως εξής: Τα προγράμματα ειδικής εκπαίδευσης εκπονούνται από την Διεύθυνση Αναπηρίας και Ιατρικής Εργασίας του Ι.Κ.Α. ΕΤΑΜ σε συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία και εγκρίνονται με απόφαση του Διοικητή του Ιδρύματος.
Παρ. 4: Στην αρχή της παρ. 4 προτείνουμε την προσθήκη της ακόλουθης φράσης: Οι Υγειονομικές Επιτροπές στεγάζονται υποχρεωτικά σε κτίρια προσβάσιμα στα άτομα με αναπηρία.
Παρ. 6: Προτείνουμε στο τέλος του πρώτου εδαφίου να προστεθεί : [Με κοινή.......... .............Ατόμων με αναπηρία. Επί του περιεχομένου της Κ.Υ.Α. των Υπουργών Υγείας και Εργασίας, οι αρμόδιες υπηρεσίες των Υπουργείων συνεργάζονται με την Ε.Σ.ΑμεΑ., η οποία πριν την έκδοση της Κ.Υ.Α. καταθέτει ρητά τις απόψεις της]
Σχόλιο: Για την Ε.Σ.ΑμεΑ και τους φορείς-μέλη της, η συμμετοχή της σε μία τόσο σημαντική διαδικασία, όπως αυτή της κατάρτισης του μητρώου ατόμων με αναπηρία θεωρείται μείζονος σημασίας.
Προτείνουμε να προστεθεί παράγραφος με την οποία θα προβλέπεται η κατ' οίκον εξέταση ατόμων με βαριές αναπηρίες από τις Υγειονομικές Επιτροπές καθώς και τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις του Συστήματος κατ' οίκον εξέτασης ατόμων με αναπηρία για την αξιολόγηση και πιστοποίηση της αναπηρίας τους από τις αρμόδιες Υγειονομικές Επιτροπές του παρόντος άρθρου.
Άρθρο 7: Προτείνουμε την επαναδιατύπωση του άρθρου 7 ως εξής:
Άρθρο 7: Ενιαίος Κανονισμός Προσδιορισμού Ποσοστού Αναπηρίας και Μη Αναστρέψιμων Βλαβών
Το ποσοστό αναπηρίας που συνεπάγεται κάθε πάθηση ή βλάβη ή σωματική ή ψυχική ή πνευματική εξασθένιση ή η συνδυασμένη εμφάνιση τέτοιων παθήσεων ή βλαβών ή εξασθενήσεων καθώς και οι υποτροπές αυτών, όπως και ο καθορισμός των μη αναστρέψιμων βλαβών οι οποίες θα χαρακτηρίζονται άπαξ χωρίς επανέλεγχο, προκαθορίζεται για όλους τους Ασφαλιστικούς Φορείς με εκατοστιαία αναλογία σε Ενιαίο Κανονισμό Προσδιορισμού Ποσοστού Αναπηρίας και Μη Αναστρέψιμων Βλαβών, που θα εκδοθεί εντός εξαμήνου από τη δημοσίευση του νόμου αυτού, μετά από γνώμη Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής η οποία συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, στην οποία συμμετέχει υποχρεωτικά εκπρόσωπος που υποδεικνύεται από την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ).
Ως την έκδοση του νέου Ενιαίου Κανονισμού η αναπηρία στις Υγειονομικές Επιτροπές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προσδιορίζεται σύμφωνα με όσα σήμερα ισχύουν στον Κανονισμό Εκτίμησης Βαθμού Αναπηρίας του ΙΚΑ, η εφαρμογή του οποίου επεκτείνεται σε όλες τις Υγειονομικές Επιτροπές πιστοποίησης αναπηρίας πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες που λειτουργούν σήμερα στους ΦΚΑ, στις νομαρχίες και το δημόσιο συμπεριλαμβανομένης και της Ανώτατης Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής (Α.Σ.Υ.Ε) καταργούμενης κάθε άλλης αντίθετης γενικής ή ειδικής διάταξης. Αιτήσεις που έχουν υποβληθεί και εκκρεμούν ενώπιον όλων των ανωτέρω Υγειονομικών Επιτροπών θα κρίνονται σύμφωνα με τον ως άνω Κανονισμό.
Από της εφαρμογής του Ενιαίου Κανονισμού οι επιλαμβανόμενες των περιπτώσεων Υγειονομικές Επιτροπές υποχρεούνται στις γνωματεύσεις τους να μνημονεύουν ρητά το σχετικό εδάφιο ή τον συνδυασμό εδαφίων στα οποία ερείδεται ο προσδιορισμός του ποσοστού αναπηρίας.
Σημ: Οι συμπληρώσεις που ζητούμε αναγράφονται με bold.
Άρθρο 31: Ενιαίο Σύστημα Υπηρεσιών Υγείας
Με το άρθρο 31 επιχειρείται για τη διαμόρφωση ενιαίου πλαισίου παροχής υπηρεσιών υγείας, η ένταξη και η λειτουργία των μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας υγείας του Ε.Σ.Υ. και των Φ.Κ.Α. σε ενιαίο πλαίσιο. Για το σκοπό αυτό συστήνεται στο Υπουργείο Υγείας Συμβούλιο Συντονισμού στο οποίο προτείνουμε τη συμμετοχή εκπροσώπου της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία.
Άρθρο 32: Σύμπραξη Φ.Κ.Α. για παροχές υγείας
Ομοίως, ζητούμε την συμμετοχή εκπροσώπου της Ε.Σ.ΑμεΑ στο Συμβούλιο Κοινωνικής Ασφάλισης που λειτουργεί στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων, δεδομένου ότι αρμοδιότητες και οι αποφάσεις που λαμβάνει αφορούν σε θέματα μείζονος σημασίας για τα άτομα με αναπηρία.
Σχόλιο: Επισημαίνουμε ότι η διαμόρφωση ενός ενιαίου Κανονισμού Παροχών Υγείας για τα άτομα με αναπηρία αποτελεί πάγιο αίτημα της Ε.Σ.ΑμεΑ. η οποία έχει επισημάνει επανειλημμένως ότι ο κατακερματισμός του υφιστάμενου συστήματος παροχών οδηγεί σε τεράστιες διαφοροποιήσεις και ανισότητες, ως προς το είδος και ως προς το ύψος των παροχών, όχι μόνο μεταξύ των ασφαλισμένων των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά και των ασφαλισμένων με αναπηρία που ανήκουν στην ίδια κατηγορία αναπηρίας.
Η τεχνογνωσία και η εμπειρία της Ε.Σ.ΑμεΑ. ως προς τα θέματα που εξετάζει το ανωτέρω Συμβούλιο είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει όχι μόνο στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία αλλά θα συμβάλλει και στην εξοικονόμηση πόρων που κατευθύνονται στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας.
Άρθρο 38 : Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων
Ζητούμε την πλήρη εξαίρεση από τις μηνιαίες παρακρατήσεις των συντάξεων που κατευθύνονται υπέρ της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, των συνταξιούχων που είναι οι ίδιοι άτομα με αναπηρία ή βαρύνονται φορολογικά από ένα τουλάχιστον άτομο με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω,
Σχόλιο: Ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία που λαμβάνουν συντάξεις άνω του ποσού των 1401,00€ είναι πολύ μικρός. Η περικοπή των συντάξεων τους θα δημιουργήσει ιδιαίτερα προβλήματα, εάν ληφθεί υπόψη το πρόσθετο κόστος που πηγάζει από την ίδια την αναπηρία και το οποίο επιβαρύνονται σε πολύ μεγάλο ποσοστό οι ίδιοι, εξαιτίας της έλλειψης κοινωνικών υποστηρικτικών δομών και υπηρεσιών. Είναι το ελάχιστο που μπορεί να πράξει τη δεδομένη αυτή στιγμή το Υπουργείο Εργασίας ιδιαίτερα μετά την ισχύ των πρόσφατων δημοσιονομικών μέτρων, από τα οποία δεν εξαιρέθηκαν για κοινωνικούς λόγους οι μισθωτοί και συνταξιούχοι που είναι άτομα με αναπηρία.
Αμέσως πιο κάτω παραθέτουμε πάγια αιτήματα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους και ζητούμε την ικανοποίησή τους μέσω του παρόντος νομοσχεδίου:
• Ορθή εφαρμογή της διάταξης του άρθρου του άρθρου 140 του Ν.3655/2008, που αφορά στη συνταξιοδότηση των πατέρων ατόμων με αναπηρία. Με την ανωτέρω διάταξη, επεκτάθηκε η παρ. 4 του άρθρου 5 του Ν. 3232/04, τροποποιούμενη με την παρ. του άρθρου 61 του ν.3518/06 που αφορά στη συνταξιοδότηση των μητέρων παιδιών με αναπηρία στην 25ετία και στους πατέρες που έχουν στη φροντίδα τους παιδιά με αναπηρία, κατ' επιταγή της παρ.2 του άρθρου 116 του Συντάγματος της χώρας μας. Με ερμηνευτικές, όμως, εγκυκλίους της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων ορίστηκαν αυθαίρετα οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη συνταξιοδότηση των πατέρων των ατόμων με αναπηρία και ακυρώθηκε το πνεύμα του νομοθέτη. Γι' αυτό ζητείται η ανάκληση ερμηνευτικών εγκυκλίων, όπως οι εγκύκλιοι του Ι.Κ.Α. Σ40/116/16/10/2008, Σ54/25/22.10.2008, Σ40/17/2.2.2008, Σ40/22/13.2.2009, για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 140 του Ν. 3655/2008.
• Επέκταση των ευνοϊκών διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 5 του Ν. 3232/04, όπως αυτό τροποποιήθηκε με την παρ. 6 του άρθρου 61 του Ν. 3518/06 και σε όσους έχουν βάσει δικαστικής απόφασης την επιμέλεια/συμπαράσταση ατόμου με βαριά αναπηρία και ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, εφόσον έχουν τη δικαστική συμπαράσταση/επιμέλεια 10 τουλάχιστον έτη και αποδεδειγμένα συνοικούν με το άτομο με αναπηρία.
• Θεμελίωση του δικαιώματος συνταξιοδότησης των ανάδοχων γονέων ατόμων με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, στην 25αετία, εφόσον η αναδοχή διαρκεί πάνω από 20 έτη, και χορήγηση δικαιώματος στον ανάδοχο γονέα να ασφαλίσει το ανάδοχο τέκνο στο ασφαλιστικό του ταμείο. Επισημαίνουμε ότι αυτό μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για την αναδοχή ατόμων με αναπηρία, τα οποία συνήθως παραμένουν σε ιδρύματα όπως στο κέντρο βρεφών «Η ΜΗΤΕΡΑ» και «ΑΓΙΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ» στη Θεσσαλονίκη και καταλήγουν σε κάποιο ίδρυμα χρόνιων παθήσεων. Σημειώνουμε ότι οι παροχές των ως άνω ιδρυμάτων πολλές φορές είναι οριακές και δίνονται μετά από επίπονες γραφειοκρατικές διαδικασίες.
• Μεταφορά της σύνταξης του θανόντος γονέα στα παιδιά με αναπηρία (νοητική υστέρηση, αυτισμό, ψυχικές αναπηρίες, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες) με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και όχι 80% όπως ισχύει σήμερα (Ν. 3232/2004 Άρθρο 5, παρ. 5α), δεδομένου ότι με το ισχύον ποσοστό (80% και άνω) αποκλείεται ο μεγαλύτερος αριθμός των ατόμων με βαριές αναπηρίες και πολλαπλές αναπηρίες, αφού οι Υγειονομικές Επιτροπές έχουν κατά την εξέταση των ανωτέρων κατηγοριών παγιώσει το ποσοστό αναπηρίας στο 67% και άνω και όχι στο 80%.
• Στην τρίτη σειρά του πρώτου εδαφίου της παρ. 5α του άρθρου 5 του Ν.332/04, όπου αναφέρονται οι κατηγορίες αναπηρίας που εντάσσονται στην συγκεκριμένη ευνοϊκή ρύθμιση, να συμπληρωθεί ο όρος «βαριά κινητική αναπηρία», για την αποφυγή αυθαίρετων ερμηνειών του όρου «πολλαπλές βαριές αναπηρίες».
• Καταβολή προσαύξησης της σύνταξης από φορείς επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου σας και στους τετραπληγικούς - παραπληγικούς, όπως ισχύει και για τους τυφλούς συνταξιούχους σύμφωνα με το άρθρο 58 του ν. 3518/06.
• Ισότιμη μεταχείριση των ασφαλισμένων του ΟΓΑ. Εξίσωση του εξωϊδρυματικού επιδόματος που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι που έχουν τυφλωθεί μετά το 65ο έτος της ηλικίας τους (10 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη) με το εξωϊδρυματικό επίδομα που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι που έχουν τυφλωθεί πριν τη συμπλήρωση του 65ου έτους ηλικίας τους (20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη).
• Εξίσωση του χορηγούμενου επιδόματος απολύτου αναπηρίας για όσους προσελήφθησαν μετά την 01.01.1993 με τους προσληφθέντες πριν την ημερομηνία αυτή, δηλαδή την κατάργηση της παρ.2 του άρθρου 30 του Ν. 2084/1992, δεδομένου ότι οι τυφλοί προσληφθέντες μετά την 01.01.1993 εξακολουθούν να έχουν, ως τέτοιοι, τις ίδιες ανάγκες με τους συναδέλφους τους προσληφθέντες προ της ημερομηνίας αυτής.
• Το εξωϊδρυματικό επίδομα αναπηρίας ή το αντίστοιχο επίδομα απολύτου αναπηρίας, που αποτελούν προνοιακές παροχές και χορηγούνται στα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω να μην θεωρείται ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα και να μη συνυπολογίζεται στον καθορισμό των εισοδηματικών κριτηρίων για τη χορήγηση του ΕΚΑΣ.
• Τροποποίηση της περ.ε της παρ. 2 του άρθρου 5 του Ν.3232/2004. Χορήγηση του επιδόματος που δικαιούνται τα άτομα με μονό ακρωτηριασμό και στους έχοντες μονό ακρωτηριασμό, ανεξάρτητα εάν επιδέχονται εφαρμογή ή όχι τεχνητού μέλους.
• Εφαρμογή της περ. β της παρ.2 του άρθρου 5 του Ν. 3232/04, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 61 του Ν. 3518/06, και για τα άτομα με ακρωτηριασμό κάτω μέλους και πάρεση νεύρων άνω άκρου, δεδομένου ότι η πάρεση νεύρων επιφέρει παράλυση.
Με εκτίμηση
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ
Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ