Ο Ι. Βαρδακαστάνης για τη διαβίωση στην κοινότητα, αποϊδρυματοποίηση, ευθύνες

Στην πρώτη ημέρα του Διεθνούς Συνεδρίου «10 Χρόνια ΣΥΔ-10 Βήματα Μπροστά» του Συλλόγου ΕΣΤΙΑ απηύθυνε χαιρετισμό ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Ιωάννης Βαρδακαστάνης, την Παρασκευή 19 Νοεμβρίου.

Εδώ μπορείτε να βρείτε το αναλυτικό πρόγραμμα του Συνεδρίου.

Το Συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Φιλοθέης Ψυχικού. Το Συνέδριο πραγματοποιείται με την υποστήριξη της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Φιλοθέης-Ψυχικού.

Εκτός του κ. Βαρδακαστάνη, χαιρέτησαν επίσης οι κ.κ. Έφη Προκοπάκη, πρόεδρος ΔΣ ΕΣΤΙΑΣ, Κ. Χατζηδάκης, υπουργός Εργασίας, Δ. Μιχαηλίδου, υφυπουργός υπ. Εργασίας, Γ. Σταμάτης, γ.γ. υπ. Εργασίας, Ζωή Ράπτη, υφυπουργός Υγείας, Γ. Πατούλης, περιφερειάρχης Αττικής, Κ. Μπακογιάννης, δήμαρχος Αθηναίων κ.α.

Ο κ. Βαρδακαστάνης συνεχάρη και ευχαρίστησε την κ. Προκοπάκη και τους φορείς γονέων παιδιών με αναπηρία που έχουν δημιουργήσει σε όλη τη χώρα δομές πρωτοβάθμιας κοινωνικής στήριξης ατόμων με αναπηρία: «Εάν δεν υπήρχατε εσείς κ. Προκοπάκη και οι συνάδελφοί μας, η Ελλάδα δεν θα είχε πρωτοβάθμια κοινωνική φροντίδα και υποστήριξη για τα άτομα με αναπηρία, η οποία ξεκίνησε από την ΠΕΓΚΑΠ και τον αείμνηστο Μιλτιάδη Εμμανουηλίδη το 1961.

Η υπόθεση διαβίωσης στην κοινότητα των ατόμων με αναπηρία είναι βαθιά οικουμενική πολιτική και κοινωνική υπόθεση και για αυτό δεν έχει ούτε χρώμα ούτε κόμμα και διαπερνά τις θητείες των κυβερνήσεων. Για αυτό πρέπει οι πολιτικές δυνάμεις να επιζητούν σημείο συνεννόησης. Σε αυτή την περίπτωση, την περίπτωση των Στεγών, αυτό συνέβη. Για την ιστορική αλήθεια θέλω να σας αναφέρω ότι στην προγραμματική περίοδο 2007-2013, όπου υπογράφηκε η πρώτη χρηματοδότηση για τις Στέγες, εισηγητής στην Επιτροπή Περιφερειακής Πολιτικής του Ευρωκοινοβουλίου για τον Κανονισμό της χρηματοδοτικής περιόδου 2007-2013 ήταν ο σημερινός υπουργός Εργασίας Κ. Χατζηδάκης. Ο ομιλών ήμουν ήδη πρόεδρος του EuropeanDisabilityForum. Εκτός των άλλων διατάξεων που περάσαμε τότε στον Κανονισμό, μία που δεν περάσαμε ακόμη και σήμερα, γιατί υπάρχει μεγάλη αντίσταση από κάποια κράτη, ήταν να ανακόψουμε τη χρήση ευρωπαϊκών πόρων για τη χρηματοδότηση ανακαινίσεων ή ίδρυσης νέων ιδρυμάτων. Πάντως τότε άνοιξε ο δρόμος, την περίοδο 2007 - 2013 για να πραγματοποιηθεί η χρηματοδότηση του πρώτου κύματος των Στεγών, με βάση την απόφαση που υπέγραψε ο Γιώργος Κωνσταντόπουλος το 2007. Τον Απρίλη του 2010, λίγες ημέρες πριν η χώρα προσφύγει στο ΔΝΤ, η τότε υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας, αείμνηστη Φώφη Γεννηματά, υπέγραψε την πρώτη πρόσκληση για τη δημιουργία Στεγών.  Έτσι ξεκίνησε αυτή η ιστορία των Στεγών, ώστε σήμερα να έχουμε 104 Στέγες και 512 άτομα με αναπηρία να μένουν εκεί, που αλλιώς θα βρίσκονταν σε ιδρύματα ή στα σπίτια τους, υπό όποιες συνθήκες.

Όμως τώρα, 10 χρόνια μετά, πρέπει να μιλήσουμε για το μέλλον. Διεκδικήσαμε από την αρχή της συζήτησης του θεσμού της υποστηριζόμενης διαβίωσης ότι έπρεπε ταυτόχρονα να προσδιοριστεί τι σημαίνει ανεξάρτητη διαβίωση και τι απαιτείται, βασικότερο στοιχείο αυτής είναι ο θεσμός του προσωπικού βοηθού, που έχει ψηφισθεί δια νόμου, πρέπει βέβαια να υλοποιηθεί, αλλά και άλλα. Είναι επίσης ο θεσμός της υποστηριζόμενης διαβίωσης, ενώ υπάρχουν και άτομα με αναπηρία που χρήζουν αυξημένης προστασίας. Αν δεν αυτές τις διαφοροποιήσεις, το καταπληκτικό μοντέλο της διαβίωσης στην κοινότητα θα το νοθεύσουμε και θα έχουμε δημιουργήσει μικρά ιδρύματα. Τι πρέπει να γίνει; Ένα παράδειγμα ιστορικό.

Αυτή την περίοδο υλοποιείται ένα πιλοτικό πρόγραμμα αποϊδρυματοποίησης σε Αττική και Δυτ. Ελλάδα που στηρίζεται στα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας. Παρόμοιο πρόγραμμα του παρελθόντος στο Τρίτο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης όπου είχε υπηρεσιακό πρόγραμμα το υπουργείο Υγείας απέτυχε και 87 άτομα επανήλθαν στα ιδρύματα. Ήταν δράση για την κοινωνική ένταξη για άτομα με αναπηρία που ζούσαν σε 5 ιδρύματα. Τα ιδρύματα δεν μπόρεσαν να προσλάβουν προσωπικό και να διατηρήσουν τις δομές στην κοινότητα και επέστρεψαν πίσω στα ιδρύματα. Σήμερα, ενώ προειδοποιήσαμε και την κ. Φωτίου και την κ. Μιχαηλίδου και το σημερινό πιλοτικό πρόγραμμα στηρίζεται στα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας, που απαρτίζονται από τα ιδρύματα που παρελθόντος. Το προηγούμενο απέτυχε γιατί δεν μπορούσαν να γίνουν προσλήψεις. Ούτε σήμερα μπορούν να γίνουν προσλήψεις. Δεν γίνεται αποιδρυματοποίηση με αυτό τον τρόπο. Η κυβέρνηση πρέπει να εγκαταλείψει άμεσα αυτό το μοντέλο. Έχει αποτύχει και η στρατηγική που έχει σχεδιαστεί δεν έχει λάβει υπόψιν της αυτά που έχουν συμβεί στη χώρα την προηγούμενη περίοδο. Και αυτοί που την συνέταξαν δεν μας άκουσαν όταν τους τα λέγαμε. Η λύση είναι οι Στέγες. Οι Στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης

 Πρέπει να γίνει μια αλλαγή πολιτικής και να δοθούν γενναίες χρηματοδοτήσεις, καθώς επίσης και να εγκριθούν προσλήψεις για τις Στέγες, καθώς και κίνητρα για τη δημιουργία νέων, καθώς αυτές είναι η λύση στην αποιδρυματοποίηση.

Επίσης, πρέπει να υπάρξει ένα αυστηρό μνημόνιο συνεργασίας με την ΚΕΔΕ και κάθε δήμαρχος να θεωρεί ύψιστη ευθύνη και υποχρέωσή του οι δημότες του να μη πηγαίνουν σε ιδρύματα αλλά να παραμένουν στην κοινότητα. Θέλω να μνημονεύσω ότι σήμερα, με την απόφαση που είχε υπογράψει η αναπληρώτρια υπουργός Θ. Φωτίου, επιτρέπεται να ιδρύουν Στέγες και οι κοινωφελείς επιχειρήσεις των Δήμων.

Η λύση είναι οι Στέγες, να γίνει αναλογιστική μελέτη να δούμε αν το νοσήλειο είναι επαρκές, να δοθούν γενναίες χρηματοδοτήσεις, να δουν ποια άτομα από τα ιδρύματα μπορούν να μείνουν σε αυτές τις Στέγες, αλλά να δημιουργηθούν και Στέγες που μπορεί να λέγονται αυξημένης προστασίας, για άτομα με αναπηρία που δεν μπορούν να είναι στις Στέγες και χρειάζονται πολύ περισσότερη υποστήριξη

Πριν κλείσω, σας ενημερώνω ότι πολύ σύντομα η ΕΣΑμεΑ και η ΠΟΣΓΚΑμεΑ θα σας καλέσουν σε διαβούλευση, πριν παρουσιάσουμε τη νέα πολιτική μας για τη διαβίωση στην κοινότητα.

Σας ευχαριστώ».