Αθήνα: 27/08/2019

ΠΡΟΣ:
κ. Θ. Θεοχάρη, Υπουργό Τουρισμού

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Κ. Μητσοτάκη
-κ. Γ. Γεραπετρίτη, Υπουργό Επικρατείας
-κ. Χρήστο - Γεώργιο Σκέρτσο, Υφυπουργό στον Πρωθυπουργό για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου
- κ. Εμ. Κόνσολα, Υφυπουργό Τουρισμού
- κ. Κ. Λούλη, Γενικό Γραμματέα Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης
- Οργανώσεις- Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Κατάθεση πρότασης ανάπτυξης εμβληματικής πρωτοβουλίας που αφορά στα άτομα με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα και τον Τουρισμό για Όλους, υπό την ηγεσία του Υπουργού Τουρισμού

Κύριε Υπουργέ,
Σε συνέχεια του με αρ.πρωτ. 1095/02.08.2019 εγγράφου μας και εν όψει της προγραμματισμένης συνάντησής μας στις 27.08.2019, επανερχόμαστε με την παρούσα επιστολή μας για να σας υποβάλλουμε πρόταση της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) σχετικά με την από κοινού ανάπτυξη εμβληματικής δράσης για την ανάπτυξη του Τουρισμού για Όλους (Προσβάσιμου Τουρισμού), που θα διασφαλίσει αφενός την επέκταση της τουριστικής περιόδου, την ποιοτική αναβάθμιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και τη δημιουργία συνθηκών προώθησής του σε νέες δυναμικές αγορές και αφετέρου καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και κοινωνικής συμμετοχής στους έλληνες και ευρωπαίους πολίτες με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα γενικότερα.

Εξάλλου, όπως είναι γνωστό, με βάση μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2012-2013), η άμεση συμβολή στην ευρωπαϊκή οικονομία του Τουρισμού για Όλους στα κράτη της ΕΕ-27 εκτιμάται ότι είναι περίπου 352 δις €, συμβολή που αντιστοιχεί σε πλήρη απασχόληση άνω των 4,2 εκατομμυρίων ατόμων στον τομέα του τουρισμού, στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
Στην Ανακοίνωση της Επιτροπής «Η Ευρώπη, ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο – ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό» αναφέρεται ότι «Ιδιαίτερα, ο αριθμός των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών προβλέπεται να φθάσει το 20% του πληθυσμού το 2020. Αυτή η κατηγορία του πληθυσμού, που αποτελείται από άτομα που έχουν συγχρόνως αγοραστική δύναμη και ελεύθερο χρόνο αντιπροσωπεύει ιδιαίτερα σημαντικό δυναμικό της αγοράς, αλλά απαιτεί επίσης την προσαρμογή του τουριστικού τομέα για να μπορέσει να ανταποκριθεί σ'αυτές τις ιδιαιτερότητες. Το ίδιο ισχύσει και για την υποδοχή του αυξανόμενου αριθμού τουριστών με μειωμένη κινητικότητα (οι τελευταίες εκτιμήσεις ανέρχονται σε 127 εκατομμύρια ατόμων) και ειδικές ανάγκες που πρέπει να ενταχθούν στην προσφορά των τουριστικών υπηρεσιών.»
Ενώ, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (UNWTO) αναφέρει χαρακτηριστικά σε κείμενο Συστάσεών του ότι «Καθώς η ζήτηση για προσβάσιμο τουρισμό για όλους αυξάνεται, (αυτός) θεωρείται τώρα ως μια ευκαιρία και όχι ως υποχρέωση. Εάν η τουριστική βιομηχανία επιθυμεί να διατηρήσει και να αναπτύξει την ποιότητα, τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα, πρέπει να υποστηρίξει και να αναπτύξει τον τουρισμό που είναι προσβάσιμος για όλους, επειδή ο προσβάσιμος τουρισμός ωφελεί όλους». Στις εν λόγω μάλιστα Συστάσεις του, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (UNWTO) αναφέρεται αναλυτικά σε ολόκληρη την τουριστική αλυσίδα, στην οποία συμπεριλαμβάνει: α) την ανάπτυξη της στρατηγικής για προσβάσιμους τουριστικούς προορισμούς από τους αρμόδιους φορείς, β) την προώθηση τουριστικών πληροφοριών και τη σχετική διαφήμιση με τρόπους προσβάσιμους ώστε να διευκολυνθεί η ενημέρωση των δυνητικών επισκεπτών, η προετοιμασία τους και η ολοκλήρωση των κρατήσεων, γ) τα αστικά και αρχιτεκτονικά περιβάλλοντα, δ) τους τρόπους μεταφοράς, ε) τη διαμονή, υπηρεσίες εστίασης και συνεδριακές εγκαταστάσεις, στ) τις πολιτιστικές δραστηριότητες (αρχαιολογικοί χώροι, μουσεία, μνημεία, θέατρα, κινηματογράφοι κ.ά.), ζ) άλλες τουριστικές δραστηριότητες και εκδηλώσεις (εκδρομές στις γύρω περιοχές, αθλητισμός, πράσινοι χώροι και φυσικό περιβάλλον, παραλίες κ.ά.), καθώς και την σχετική εκπαίδευση του προσωπικού του τουριστικού τομέα.
Ήδη με την με αρ.πρωτ. 1095/02.08.2019 επιστολή μας, προτείναμε την από κοινού κατάρτιση Επιχειρησιακού Σχεδίου για την προώθηση, εφαρμογή και συντονισμό των απαιτούμενων δημόσιων πολιτικών και δράσεων, αρμοδιότητας του Υπουργείου σας, στο πνεύμα της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν. 4074/2012) και του ν.4488/2017 (Μέρος Δ'), με στενή συνεργασία του Επιμέρους Σημείου Αναφοράς του Υπουργείου σας για την Παρακολούθηση Εφαρμογής της Σύμβασης (βλ. παρ. 1, άρθρο 71 του ν.4488/2017) με την Ε.Σ.Α.μεΑ. η οποία, ως η αντιπροωπευτικότερη οργάνωση των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, αποτελεί και εταίρο του Πλαισίου για την προαγωγή της εφαρμογής της Σύμβασης (άρθρο 72 του ν.4488/2017).
Ειδικότερα με την προαναφερόμενη επιστολή μας προτείναμε τα παρακάτω:

• Συμπερίληψη της διάστασης της αναπηρίας σε κάθε τουριστική πολιτική, διαδικασία, δράση, μέτρο και πρόγραμμα.
• Θέσπιση ισχυρού νομοθετικού πλαισίου για την εφαρμογή των αρχών του «Τουρισμού για Όλους» ως βάσης για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη κάθε είδους τουριστικής πολιτικής και δραστηριότητας- ιδιαίτερα του ιατρικού Τουρισμού.
• Προώθηση διατομεακής συνεργασίας (τουρισμός, μεταφορές, πολιτισμός/ αθλητισμός, εμπόριο κ.λπ.) για την ανάπτυξη συνεργιών σχετικών µε την διασφάλιση καθολικά προσβάσιμης τουριστικής αλυσίδας. – Σύσταση για το σκοπό αυτό στο Υπουργείο σας Ειδικής Επιτροπής για τον «Τουρισμό για Όλους», στην οποία να συμμετέχουν εκπρόσωποι του Υπουργείου σας, της Ε.Σ.Α.μεΑ. και όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Υπουργεία, Επιμελητήρια, τουριστικοί φορείς κ.λπ.).
• Συστηματική καταγραφή, διαρκή επικαιροποίηση και προβολή, κατά τρόπο προσβάσιμο στα άτομα με αναπηρία, των προσφερόμενων προσβάσιµων υποδομών και υπηρεσιών τουριστικού ενδιαφέροντος σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
• Συμπερίληψη στα προγράμματα σπουδών των Σχολών Τουριστικών Επαγγελμάτων, όλων των βαθμίδων, υποχρεωτικού μαθήματος για την εξυπηρέτηση/συναλλαγή με άτομα με αναπηρία.
• Ανάπτυξη από το Υπουργείο σας, σε συνεργασία με την Ε.Σ.Α.μεΑ., ενημερωτικού ή/και εκπαιδευτικού υλικού (συμβατικού ή/και τύπου e-learning) σχετικού με τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και εργαλείων σχετικά με την προσβασιμότητα για τα στελέχη των Υπηρεσιών του Υπουργείου, των εποπτευόμενων Φορέων και των στελεχών/επιχειρηματιών του τουριστικού τομέα.
• Διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία του ιστοτόπου του Υπουργείου, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και τις απαιτήσεις αυτού , και αξιοποίησή του για την ανάρτηση/προώθηση πληροφόρησης τουριστικού ενδιαφέροντος σε προσβάσιμες μορφές.
• Συμμετοχή της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο Εθνικό Συμβούλιο Τουρισμού και στο Δ.Σ. του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ).

Κύριε Υπουργέ,
Στη βάση των παραπάνω και στο πλαίσιο των απαιτήσεων του άρθρου 30 της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ν.4074/2012), η Ε.Σ.Α.μεΑ., με την παρούσα επιστολή της, σας προτείνει να ηγηθεί το Υπουργείο Τουρισμού μιας εμβληματικής πρωτοβουλίας που θα στοχεύει σε μια «Ελλάδα προσβάσιμη σε όλους τους επισκέπτες της», με στόχο την διασφάλιση της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα σε όλη την τουριστική αλυσίδα, όπως αυτή περιγράφεται στις Συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO).
Για την υλοποίηση της πρωτοβουλίας μιας «Ελλάδας προσβάσιμης σε όλους τους επισκέπτες της», επισημαίνουμε την ανάγκη συνεργασίας του Υπουργείου Τουρισμού με την Ε.Σ.Α.μεΑ., καθώς και με το Υπουργείο Πολιτισμού για την πρόσβαση σε αρχαιολογικούς χώρους/μουσεία/μνημεία κ.λπ., το Υπουργείο Περιβάλλοντος για τη διασφάλιση προσβάσιμων χώρων πρασίνου και φυσικού κάλλους, τα Υπουργεία Υποδομών/Μεταφορών και Ναυτιλίας για τη διασφάλιση προσβάσιμων μεταφορικών μέσων στους προαναφερόμενους χώρους, το Υπουργείο Ανάπτυξης για τη διασφάλιση προσβάσιμων εμπορικών χώρων, το Υπουργείο Υγείας για τη διασφάλιση προσβάσιμων δωματίων και λοιπών κτιριακών εξυπηρετήσεων και υπηρεσιών σε κάθε κλινική στο πλαίσιο ανάπτυξης του ιατρικού τουρισμού καθώς και τη διασφάλιση προσβάσιμων καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για τη διασφάλιση της ψηφιακής προσβασιμότητας στο πλαίσιο βελτίωσης της πληροφόρησης των ενδιαφερομένων με αναπηρία κ.λπ. Όλοι οι παραπάνω χώροι και μέσα θα πρέπει να ικανοποιούν ενιαίες προδιαγραφές προσβασιμότητας υποδομών και υπηρεσιών (συμβατικών και ηλεκτρονικών), να έχουν πιστοποιηθεί μέσω ενιαίων διαδικασιών και να διαθέτουν εκπαιδευμένο προσωπικό αλλά και αξιόπιστο εθνικό σήμα προσβασιμότητας. Αρχή μπορεί να γίνει με τη δημιουργία πιλοτικής προσβάσιμης τουριστικής αλυσίδας, που θα περιλαμβάνει επιλεγμένα σημεία/υπηρεσίες από όλους τους παραπάνω τομείς και η οποία θα προβληθεί με προσβάσιμους τρόπους στο ελληνικό και διεθνές κοινό και συνεχώς θα εμπλουτίζεται και θα επεκτείνεται.

Κύριε Υπουργέ,
Για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της προαναφερόμενης πρωτοβουλίας θεωρούμε αναγκαία:
Α) τη Σύναψη Κοινωνικής Εταιρικής Συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου σας, της Ε.Σ.Α.μεΑ., όλων των συναρμόδιων Υπουργείων (Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών και Μεταφορών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Υγείας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ.λπ.) και εμπλεκόμενων Φορέων (ΣΕΤΕ, Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο κ.λπ.) που εσείς θα κρίνετε,
Β) την υποστήριξη του πάγιου αιτήματος της Ε.Σ.Α.μεΑ. -το οποίο ετέθη και στον Υπουργό Επικρατείας κατά τη συνάντησή μας- για δημιουργία Εθνικού Σήματος Προσβασιμότητας, με συμμετοχή και της Ε.Σ.Α.μεΑ. στη διαδικασία πιστοποίησης της προσβασιμότητας και απονομής του Σήματος ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία και διαφάνεια αυτής,
Γ) την συμμετοχή εκπροσώπου της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο Δ.Σ. του ΕΟΤ με σκοπό τη διασφάλιση ένταξης της διάστασης της αναπηρίας σε όλες τις πολιτικές και προγράμματα του Οργανισμού.
Κύριε Υπουργέ,
Επισημαίνουμε ότι η Ε.Σ.Α.με.Α. θέτει στη διάθεσή σας και τη διάθεση των στελεχών σας την εξειδικευμένη τεχνογνωσία και εμπειρία που έχει αποκτήσει σε θέματα σχετιζόμενα με την αναπηρία και την ικανοποίηση των αναγκών των ατόμων με αναπηρία και όλων των πληθυσμιακών ομάδων με παρόμοιες ανάγκες, καθώς και με την προσβασιμότητα υποδομών, υπηρεσιών και αγαθών, προκειμένου να υποστηρίξει τον σχεδιασμό των επιμέρους βημάτων και την υλοποίηση της παραπάνω εμβληματικής δράσης προς όφελος όλων των πολιτών με αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις αλλά και της εθνικής οικονομίας γενικότερα.
Ελπίζοντας στην αποδοχή της πρότασής μας.