Αθήνα: 03/12/2020

ΠΡΟΣ:
κα. Ν. Κεραμέως, Υπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Πρωθυπουργού της Ελλάδας, κ. Κ. Μητσοτάκη
-κ. Γ. Γεραπετρίτη, Υπουργό Επικρατείας
-κα. Σ. Ζαχαράκη, Υφυπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων
-κ. Β. Διγαλάκη, Υφυπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων
-κ. Χ. -Γ. Σκέρτσο, Υφυπουργό στον Πρωθυπουργό για τον Συντονισμό του Κυβερνητικού Έργου
-κα. Α. Γκίκα, Γενική Γραμματέα Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης & Ειδικής Αγωγής
-κ. Γ. Βούτσινο, Γενικό Γραμματέα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης & Διά Βίου Μάθησης
-κ. Α. Δημητρόπουλο, Γενικό Γραμματέα Ανώτατης Εκπαίδευσης
-κ. Γ. Καλαντζή, Γενικό Γραμματέα Θρησκευμάτων
-Οργανώσεις-Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Δημόσια διαβούλευση για το Σχέδιο Νόμου ‘Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης και άλλες διατάξεις’: η απάντηση της Ε.Σ.Α.μεΑ.

Κυρία Υπουργέ,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) -η οποία αποτελεί την τριτοβάθμια κοινωνική και συνδικαλιστική οργάνωση των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στη χώρα, κοινωνικό εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, ήτοι του μεγαλύτερου φορέα εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο- στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης επί του Σχεδίου Νόμου «Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης και άλλες διατάξεις» σας αποστέλλει με το παρόν τις προτάσεις της. Αξίζει να επισημανθεί πως τα αιτήματα που περιλαμβάνονται στο παρόν έγγραφό μας υποβλήθηκαν στις 02.12.2020 και στον διαδικτυακό τόπο www.opengov.gr 

Καταρχάς θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε ότι με το υπ. αριθ. πρωτ. 952/15.07.2020 έγγραφό μας , σας παρουσιάζαμε συνοπτικά τις θέσεις μας και σας ζητούσαμε να συμμετάσχουμε στη διαμόρφωση του εν λόγω Σχεδίου Νόμου πριν από την επίσημη δημόσια διαβούλευσή του. Κατά τη διάρκεια συνάντησής μας μαζί σας στις 26 Αυγούστου 2020, στην οποία μάλιστα συμμετείχε η Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κα Σ. Ζαχαράκη, η Γενική Γραμματέας Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής κα Α. Γκίκα και ο Γενικός Γραμματέας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης κ. Γ. Βούτσινος, είχαμε επισημάνει ότι οι δομές επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για τα άτομα με αναπηρία θα έπρεπε να ενταχθούν στο Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης προκειμένου να υπάρξει αντιστοίχιση των προσόντων που αποκτώνται σε αυτές με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων.
Μετά λύπης μας διαπιστώνουμε πως οι επισημάνσεις μας δεν εισακούστηκαν καθώς ενώ το Σχέδιο Νόμου κινείται στη σωστή κατεύθυνση - θεσπίζοντας ενιαίο στρατηγικό σχεδιασμό και διασυνδέοντας την επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας- η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση των ατόμων με αναπηρία αποκλείεται από αυτό. Μοναδική εξαίρεση αποτελούν τα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια και Λύκεια (ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ), τα οποία ορθώς εντάσσονται στο επίπεδο τέσσερα (4) του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων. Θεωρούμε αδιανόητο το γεγονός ότι η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση των ατόμων με αναπηρία δεν αποτελεί αρμοδιότητα της Γενικής Γραμματείας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας. Πρόκειται για δυσμενή διάκριση σε βάρος των Ελλήνων και Ελληνίδων με αναπηρία, οι οποίοι/ες αγωνίζονται καθημερινά να ενταχθούν ισότιμα στην αγορά εργασίας.
Κυρία Υπουργέ,
Θεωρούμε ότι το εν λόγω Σχέδιο Νόμου δεν μπορεί να κατατεθεί στη Βουλή για Ψήφιση ως έχει, δηλαδή ως «μνημείο» αποκλεισμού και δυσμενούς μεταχείρισης των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις.
Υπάρχει χρόνος, ακόμη και τώρα, να ακουστούν οι σώφρονες φωνές και να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές ώστε το Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης να αποκτήσει συμπεριληπτικό χαρακτήρα, όπως το Σύνταγμα επιτάσσει, οι νόμοι του κράτους υπαγορεύουν, και η χώρα μας έχει δεσμευτεί σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Πιο συγκεκριμένα, εξαιτίας του αποκλεισμού της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης των ατόμων με αναπηρία από το πεδίο αρμοδιοτήτων της Γενικής Γραμματείας:
α) δεν περιλαμβάνεται στις αρχές διακυβέρνησης της επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και διά βίου μάθησης (άρθρο 3) αναφορά στην υποχρέωση εφαρμογής της αρχής της μη διάκρισης λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης και των αρχών του καθολικού σχεδιασμού σε υποδομές, εξοπλισμούς, υπηρεσίες, εκπαιδευτικό υλικό, διαδικασίες κ.λπ., με αποτέλεσμα να μην διασφαλίζεται η επί ίσοις όροις πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στο Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης. Για τη διάχυση της διάστασης της αναπηρίας στο σύνολο αυτού απαιτείται η συμμετοχή εκπροσώπων των ατόμων με αναπηρία σε όλα τα όργανά του και η παρακολούθηση της εφαρμογής των ως άνω αρχών σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησής του. Το προαναφερθέν δεν εκπληρώνεται αποκλειστικά και μόνο με τη συμμετοχή εκπροσώπου της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο Κεντρικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης, η οποία βεβαίως είναι σημαντική.
β) οι δομές επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για τα άτομα με αναπηρία δεν εντάσσονται στο Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, με αποτέλεσμα τα άτομα με αναπηρία να μην μπορούν να πιστοποιήσουν τα προσόντα που αποκτούν στα Εργαστήρια Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης & Κατάρτισης (ΕΕΕΕΚ), στα Δημόσια ΙΕΚ Ειδικής Αγωγής και στα ΚΕΚ ΑμεΑ Αθηνών και Θεσσαλονίκης του ΟΑΕΔ, και έτσι να «απομακρύνονται» ακόμη περισσότερο από την αγορά εργασίας, από την οποία, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ. , βιώνουν πλήρη αποκλεισμό. Πέραν όμως αυτού, στο Σχέδιο Νόμου δεν περιλαμβάνεται καμία αναφορά στην αναβάθμιση των ως άνω δομών και στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων των καταρτιζόμενών τους προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της μετά COVID-19 αγοράς εργασίας. Είναι δυνατόν η Ειδική Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση των ατόμων με αναπηρία (ΕΕΕΕΚ) να αντιμετωπίζεται στο τέλος του 2020 ως ζήτημα Ειδικής Αγωγής;
Το Σχέδιο Νόμου έρχεται σε πλήρη αντίθεση με:
• Το άρθρο 21 παρ. 6 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με το οποίο «Τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας».

• Τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες και δη: α) με την παρ. 5 του άρθρου 24 «Εκπαίδευση» σύμφωνα με την οποία: «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη (όπως είναι και η χώρα μας) διασφαλίζουν ότι τα άτομα με αναπηρίες είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση στη γενική τριτοβάθμια εκπαίδευση, στην επαγγελματική κατάρτιση, στην εκπαίδευση ενηλίκων και στη δια βίου μάθηση, χωρίς διακρίσεις και σε ίση βάση με τους άλλους. Για το λόγο αυτό, τα Συμβαλλόμενα Κράτη διασφαλίζουν ότι παρέχεται εύλογη προσαρμογή στα άτομα με αναπηρίες», β) με την παρ. 3 του άρθρου 4, στην οποία αναφέρεται ότι: «3. Κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών, για να εφαρμοστεί η παρούσα Σύμβαση και σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν ζητήματα σχετικά με τα άτομα με αναπηρίες, τα Συμβαλλόμενα Κράτη θα συμβουλεύονται συνεχώς και θα εμπλέκουν ενεργά τα άτομα με αναπηρίες, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών με αναπηρίες, μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους» και γ) με την παρ. 1 του άρθρου 9 «Προσβασιμότητα», στην οποία αναφέρεται ότι: «Προκειμένου να επιτρέψουν στα άτομα με αναπηρίες να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής, τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών και συστημάτων πληροφορίας και επικοινωνιών και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές [....]».

• Την παρ. 1 του άρθρου 61 του ν.4488/2017, σύμφωνα με την οποία: «1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα άτομα με αναπηρία την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, δ) να απέχει από πρακτικές, κριτήρια, συνήθειες και συμπεριφορές που συνεπάγονται διακρίσεις σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του».

• Τη αρχή της ίσης μεταχείρισης λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης στην εργασία και την απασχόληση, καθώς στο εδάφιο β) του άρθρου 3 του ν.4443/2016 αναφέρεται ότι αυτή εφαρμόζεται σε όλα τα πρόσωπα στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα όσον αφορά «την πρόσβαση σε όλα τα είδη και επίπεδα επαγγελματικού προσανατολισμού, μαθητείας, επαγγελματικής κατάρτισης, επιμόρφωσης και επαγγελματικού αναπροσανατολισμού, συμπεριλαμβανομένης της απόκτησης πρακτικής επαγγελματικής εμπειρίας».

• Το άρθρο 26 και άλλα άρθρα του ν.4067/2012 «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός», που θέτουν το νέο πλαίσιο για την προσβασιμότητα του δομημένου περιβάλλοντος στα άτομα με αναπηρία, καθώς και με το κεφάλαιο Η΄ του ν.4727/2020 για την προσβασιμότητα στο δομημένο και ψηφιακό περιβάλλον.

Επιπρόσθετα, το Σχέδιο Νόμου αγνοεί:
• Τις απαιτήσεις του Κανονισμού (ΕΕ) 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ήτοι συμπεριλαμβανομένου και του ΕΚΤ που χρηματοδοτεί δράσεις επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και διά βίου μάθησης) και τις αυξημένες απαιτήσεις του υπο-διαπραγμάτευση Κανονιστικού Πλαισίου των Ευρωπαϊκών Διαθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για την προγραμματική περίοδο 2021-2027 αναφορικά με την οριζόντια εφαρμογή των αρχών της μη διάκρισης λόγω αναπηρίας και της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία .
• Τη διαπίστωση της παρ. 34α της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες -η οποία περιλαμβάνεται στις Τελικές Παρατηρήσεις της επί της αρχικής έκθεσης της χώρας μας που δημοσιεύτηκαν στις 29 Οκτωβρίου 2019- ότι «Δεν υπάρχει ολοκληρωμένη και σαφής νομοθεσία, ή στρατηγική ή διάθεση πόρων για τη συμπεριληπτική εκπαίδευση, ειδικότερα σε σχέση με τη δια-βίου μάθηση».

Στη βάση των προαναφερθεισών συνταγματικών επιταγών, απαιτήσεων της εθνικής νομοθεσίας και του κανονιστικού πλαισίου των ΕΔΕΤ για μια συμπεριληπτική επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση, η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει τα εξής:

Α. Τη συμπερίληψη της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης των ατόμων με αναπηρία στο πεδίο αρμοδιοτήτων της Γενικής Γραμματείας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας, δίχως εκπτώσεις και περιορισμού.

Α.1 Την τροποποίηση της αποστολής και των υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας (Μέρος Β΄ – Κεφάλαια Α΄ και Β').

Β. Τη συμπερίληψη των Δημοσίων ΙΕΚ Ειδικής Αγωγής, των ΕΕΕΕΚ και των ΚΕΚ ΑμεΑ του ΟΑΕΔ στο Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με ταυτόχρονη αναβάθμισή τους προκειμένου τα προσόντα που αποκτώνται σε αυτές τις δομές να αντιστοιχίζονται με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων. Προς τούτο, προτείνουμε:

Β.1 Την προθήκη διακριτού κεφαλαίου για τις ως άνω δομές στο οποίο θα αναφέρονται οι τρόποι με τους οποίους θα επιτευχθεί η ένταξή τους στο Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.

Β.2 Τη συμπλήρωση του εδαφίου γ) της παρ. 3 του άρθρου 1 «Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ε.Σ.Ε.Ε.Κ.) – Σκοπός» ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«γ) η δημιουργία συνθηκών ενίσχυσης της υγιούς οικονομικής ανταγωνιστικότητας και συνθηκών βελτίωσης της απασχόλησης και καταπολέμησης της ανεργίας, καθώς και η άρση των διακρίσεων και των κοινωνικών αποκλεισμών, μέσω της παροχής διά βίου μάθησης και της πιστοποίησης των επαγγελματικών προσόντων από αυτήν,»

Β.3 Τη συμπλήρωση του άρθρου 4 «Σχεδιασμός και συντονισμός των πολιτικών για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, τη Διά Βίου Μάθηση και τη Νεολαία» ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«Στη Γενική Γραμματεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας (Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων ανατίθεται ο σχεδιασμός, ο συντονισμός, η παρακολούθηση, η προώθηση και η διαμόρφωση των προτάσεων πολιτικής που εφαρμόζονται για την επαγγελματική εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση, διά βίου μάθηση και νεολαία, δίχως διακρίσεις και αποκλεισμούς, με σκοπό την ανάπτυξη, σε εθνικό επίπεδο, ανταγωνιστικών ανθρώπινων πόρων στο διεθνοποιημένο περιβάλλον της οικονομίας, καθώς και τη διασφάλιση δικαιωμάτων και ίσων ευκαιριών του συνόλου των νέων, συμπεριλαμβανομένων των νέων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις. Επίσης, αποστολή της Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν. αποτελεί η εποπτεία διεξαγωγής δράσεων για την επίτευξη των ως άνω στόχων, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της».

Γ. Τη διασφάλιση ότι καμία δομή επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και διά βίου μάθησης δεν θα αδειοδοτείται εάν δεν είναι προσβάσιμη στα άτομα με αναπηρία προκειμένου να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη πρόσβαση των καταρτιζόμενων/εκπαιδευόμενων με αναπηρία, των εκπαιδευτών με αναπηρία και του προσωπικού με αναπηρία εν γένει, καθώς και πως καμία από αυτές τις δομές δεν θα διακρίνει τα άτομα με αναπηρία/χρόνιες παθήσεις από τα προγράμματα που υλοποιεί, αλλά αντίθετα θα διευκολύνει τη συμμετοχή τους σε αυτά. Προς τούτο, προτείνουμε τα εξής:

Γ.1 Την προσθήκη στο άρθρο 2 «Ορισμοί» του Σχεδίου Νόμου των παρακάτω ορισμών:
Διακρίσεις λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης: σημαίνει οποιαδήποτε διάκριση, αποκλεισμό ή περιορισμό λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, η οποία έχει ως σκοπό ή επίπτωση να εμποδίσει ή να ακυρώσει την αναγνώριση, απόλαυση ή άσκηση, σε ίση βάση με τους άλλους, όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών. Περιλαμβάνει όλες τις μορφές διακρίσεων, συμπεριλαμβανομένης και της άρνησης παροχής εύλογης προσαρμογής (άρθρο 2 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες και εδάφιο β) του άρθρου 3 του ν.4443/2016).

Καθολικός σχεδιασμός: σημαίνει το σχεδιασμό προϊόντων, περιβαλλόντων, προγραμμάτων και υπηρεσιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από όλους τους ανθρώπους (άρα συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία), στη μεγαλύτερη δυνατή έκταση, χωρίς ανάγκη προσαρμογής ή εξειδικευμένου σχεδιασμού. Ο όρος «καθολικός σχεδιασμός» δεν αποκλείει τις υποβοηθητικές συσκευές για συγκεκριμένες ομάδες ατόμων με αναπηρίες, όπου αυτό απαιτείται (άρθρο 2 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες).

Εύλογη προσαρμογή: σημαίνει τις απαραίτητες και κατάλληλες τροποποιήσεις και ρυθμίσεις, οι οποίες δεν επιβάλλουν ένα δυσανάλογο ή αδικαιολόγητο βάρος, όπου απαιτείται σε μια συγκεκριμένη περίπτωση, προκειμένου να διασφαλιστούν, για τα άτομα με αναπηρία, η απόλαυση ή η άσκηση, σε ίση βάση με τους άλλους, όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών (άρθρο 2 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες).

Γ.2 Την προσθήκη στο άρθρο 3 «Αρχές διακυβέρνησης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης» μετά το εδάφιο στ), νέου εδαφίου ζ) ως ακολούθως:
«ζ. Η εφαρμογή του καθολικού σχεδιασμού υποδομών, εξοπλισμών, υπηρεσιών, εκπαιδευτικού υλικού και διαδικασιών με στόχο την ανεμπόδιστη πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στην επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση και η καταπολέμηση της διάκρισης σε βάρος τους. Η καθολική ως άνω προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία αποτελεί κριτήριο για την αδειοδότηση των δομών επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και διά βίου μάθησης και η παροχή εύλογων προσαρμογών στους καταρτιζόμενους/εκπαιδευόμενους και στους εκπαιδευτές με αναπηρία εντάσσεται σε όλους τους Κανονισμούς Λειτουργίας των ως άνω δομών».

Γ.3 Τη συμπλήρωση του εδαφίου γ) της παρ. 3 του άρθρου 7 «Κεντρική Επιστημονική Επιτροπή (Κ.Ε.Ε.)» ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«γ) τη διερεύνηση των επιμορφωτικών αναγκών του συνόλου των ενηλίκων, και την ανάπτυξη νέων παιδαγωγικών μεθόδων, που θα λαμβάνουν υπόψη τους και τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις».

Δ. Την παρακολούθηση της τήρησης των αρχών του καθολικού σχεδιασμού και της μη διάκρισης λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης από το Κεντρικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Κ.Σ.Ε.Ε.Κ.) και τα Συμβούλια Σύνδεσης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας (Σ.Σ.Π.Α.Ε.). Προς τούτο, προτείνουμε τα εξής:

Δ.1 Την προσθήκη μετά το εδάφιο ε) της παρ. 3 του άρθρου 5 «Κεντρικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Κ.Σ.Ε.Ε.Κ.)», νέου εδαφίου στ) ως ακολούθως:
«στ) παρακολουθεί την εφαρμογή του καθολικού σχεδιασμού υποδομών, εξοπλισμών, υπηρεσιών, εκπαιδευτικού υλικού και διαδικασιών και την παροχή εύλογων προσαρμογών σε όλα τα επίπεδα του Ε.Σ.Ε.Ε.Κ. για την καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, και εισηγείται στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, εφόσον εντοπίζει αδυναμίες και ελλείψεις, τρόπους για την αντιμετώπισή τους».

Δ.2 Την προσθήκη μετά το εδάφιο θ) της παρ. 2 του άρθρου 6 «Σύνδεση Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας», νέου εδαφίου ι) ως ακολούθως:
«ι) ένας (1) εκπρόσωπος των ατόμων με αναπηρία, ο οποίος ορίζεται με τον αναπληρωτή του από την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)»

Δ.3 Την προσθήκη μετά το εδάφιο γ) της παρ. 6 του άρθρου 6 «Σύνδεση Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας», νέου εδαφίου δ) ως ακολούθως:
«δ) υποβάλλουν εισηγήσεις στο Κ.Σ.Ε.Ε.Κ. αναφορικά με την εφαρμογή του καθολικού σχεδιασμού υποδομών, εξοπλισμών, υπηρεσιών, εκπαιδευτικού υλικού και διαδικασιών και την παροχή εύλογων προσαρμογών για την καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις».
Ε. Την αποφυγή του κατακερματισμού και της σύστασης νέων δομών επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και διά βίου μάθησης για ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού διότι υπονομεύει τη στρατηγική της συμπερίληψης και οδηγεί στη δημιουργία νέων διαχωρισμών, διακρίσεων και αποκλεισμών. Προς τούτο προτείνουμε:

Ε.1 Τη διαγραφή της παρ. 3 του άρθρου 15 «Εξουσιοδοτικές διατάξεις Κεφαλαίου Γ΄» στην οποία αναφέρεται ότι «Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Παιδείας και Θρησκευμάτων δύναται να ιδρύονται Ε.Σ.Κ. αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων, κατά κύριο λόγο για ευπαθείς και ευάλωτες ομάδες, καθώς και να ρυθμίζονται ο τρόπος, και η διαδικασία κάλυψης δαπανών και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα».
Κυρία Υπουργέ,
Έχουμε κάνει σαφές ότι επιδιώκουμε τη συνεργασία για να πετύχουμε, όπως έχει πει και ο Πρωθυπουργός, τολμηρές μεταρρυθμίσεις. Εδώ δυστυχώς η ευκαιρία χάνεται. Δεν έχουμε τολμηρή μεταρρύθμιση, αλλά ουσιαστική και βαθιά οπισθοδρόμηση. Είναι στο χέρι σας να το αλλάξετε.