Αθήνα: 07/10/2022

ΠΡΟΣ:
κ. Π. Θεοδωρικάκο, Υπουργό Προστασίας του Πολίτη

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας
- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Γ. Γεραπετρίτη
- Γραφείο Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ, κ. Άκη Σκέρτσου
- Γραφείο Υφυπουργού Προστασίας του Πολίτη, κ. Ε. Οικονόμου
- Οργανώσεις Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταθέτει τις προτάσεις - παρατηρήσεις της στο σχέδιο νόμου με θέμα: «Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός του Σωφρονιστικού Κώδικα- Τροποποιήσεις στον ν. 2776/1999

Κύριε Υπουργέ,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας.

Με το παρόν έγγραφό μας και με αφορμή το σχέδιο νόμου «Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός του Σωφρονιστικού Κώδικα- Tροποποιήσεις στον ν. 2776/1999» που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, καταθέτουμε τις προτάσεις μας, οι οποίες υποβλήθηκαν και ηλεκτρονικά στις 07.10.2022 στον διαδικτυακό τόπο www.opegov.gr.

Λαμβάνοντας υπόψη:

• την παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», συνταγματικές επιταγές και απαιτήσεις της εθνικής μας νομοθεσίας, όπως:
• τον ν.4488/2017, ο οποίος αναφέρει στο άρθρο 68 «Νομοπαραγωγική διαδικασία, ανάλυση συνεπειών ρυθμίσεων και παραγωγή επίσημων στατιστικών για τα ΑμεΑ» τα εξής: «1. Κατά το στάδιο της νομοπαραγωγικής διαδικασίας τα αρμόδια όργανα συνεκτιμούν τα δικαιώματα των ΑμεΑ, όπως αυτά περιγράφονται στη Σύμβαση και κατά τη διάρκεια της κατάρτισης σχεδίων νόμου, συνεργάζονται με το Συντονιστικό Μηχανισμό του άρθρου 69 και με το Κεντρικό Σημείο Αναφοράς του άρθρου 70 και τελούν σε διαβούλευση με αναγνωρισμένες αντιπροσωπευτικές οργανώσεις του αναπηρικού κινήματος, με άτομα και με ομάδες ατόμων που έχουν εύλογο ενδιαφέρον για τα δικαιώματα των ΑμεΑ [...]»
• τον ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), με τον οποίο η χώρα μας κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλο που τη συνοδεύει, γεγονός που συνεπάγεται την εφαρμογή της σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο,

η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει κατ’ άρθρο τις παρακάτω τροποποιήσεις συμπληρώσεις:

Άρθρο 5 "Ισότητα στη μεταχείριση των κρατουμένων -Τροποποίηση άρθρου 3 ν. 2776/1999"

Στην παράγραφο 2 προτείνουμε την ακόλουθη τροποποίηση (βλ. έντονη γραμματοσειρά): 

"2. Ειδική μεταχείριση των κρατουμένων επιφυλάσσεται, όταν δικαιολογείται από τη νομική ή πραγματική κατάστασή τους, όπως υποδίκων και καταδίκων, εγγάμων και αγάμων, ανηλίκων και ενηλίκων, ατόμων με ειδικές ανάγκες ατόμων με αναπηρία ή για τις θρησκευτικές ή άλλες πεποιθήσεις, εφόσον γίνεται υπέρ του κρατουμένου και προς εξυπηρέτηση των ειδικών αναγκών εξατομικευμένων αναγκών που απορρέουν από την κατάσταση στην οποία ευρίσκεται."

Αιτιολόγηση: Ο όρος άτομο με ειδικές ανάγκες ή κρατούμενος με ειδικές ανάγκες είναι ένας όρος ξεπερασμένος που προέρχεται από το ιατρικό μοντέλο και δεν συνάδει με τη δικαιωματική προσέγγιση της αναπηρίας.

Επίσης, στο πλαίσιο της δικαιωματικής προσέγγισης ο όρος "ειδικές ανάγκες" χρήζει αντικατάστασης με το "εξατομικευμένες ανάγκες".

Άρθρο 12 "Νεαροί κρατούμενοι"

Στην παράγραφο 4 προτείνουμε την ακόλουθη τροποποίηση (βλ. έντονη γραμματοσειρά):

"Νεαροί κρατούμενοι με ειδικές ανάγκες αναπηρία ή προβλήματα ψυχικής υγείας ψυχικές παθήσεις υποβάλλονται στα αναγκαία θεραπευτικά προγράμματα, όπως προβλέπεται ειδικότερα στο άρθρο 30 του παρόντος.

Αιτιολόγηση: στο πλαίσιο της δικαιωματικής προσέγγισης χρήζει αντικατάστασης η έννοια "ψυχιατρικά προβλήματα" με την έννοια των "ψυχικών παθήσεων".

Άρθρο 14 Γυναίκες κρατούμενες - Τροποποίηση άρθρου 13 ν. 2776/1999

Στην παράγραφο 4α προτείνουμε την ακόλουθη τροποποίηση (βλ. έντονη γραμματοσειρά): 

4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Προστασίας του Πολίτη και Υγείας ιδρύεται στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Γυναικών Ελεώνα Θηβών:

α) Ψυχιατρικό Τμήμα γυναικών κρατουμένων, χωρίς δυνατότητα επικοινωνίας με τα λοιπά Τμήματα του Καταστήματος, όπου εφαρμόζονται οι ίδιοι όροι ασφαλείας με τις λοιπές εγκαταστάσεις του Καταστήματος. Στο Τμήμα αυτό εισάγονται κρατούμενες με ψυχιατρικά προβλήματα ψυχικές παθήσεις, κατά την κρίση του θεράποντος ιατρού-ψυχιάτρου ή Διευθυντή Ψυχιατρικής Κλινικής του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.). Η δυναμικότητα, ο τρόπος λειτουργίας, η στελέχωση, καθώς και η σύνδεση με την ψυχιατρική μονάδα του Ε.Σ.Υ. καθορίζονται με τη  απόφαση του πρώτου εδαφίου"

Αιτιολόγηση: στο πλαίσιο της δικαιωματικής προσέγγισης χρήζει αντικατάστασης η έννοια "ψυχιατρικά προβλήματα" με την έννοια των "ψυχικών παθήσεων".

Άρθρο 31 "Εισαγωγή ασθενών κρατουμένων σε θεραπευτικά Σωφρονιστικά Καταστήματα ή νοσηλευτικά ιδρύματα - Τροποποίηση άρθρου 30 ν. 2776/1999"

Στην παράγραφο 1 προτείνουμε την ακόλουθη τροποποίηση (βλ. έντονη γραμματοσειρά): 

1. Κρατούμενοι των Σωφρονιστικών Καταστημάτων, εκτός εκείνων του Συγκροτήματος Σωφρονιστικών Καταστημάτων Κορυδαλλού, που ασθενούν κατά τη διάρκεια της κράτησής τους, καθώς και εκείνοι που παρουσιάζουν έντονα προβλήματα ψυχικής υγείας σοβαρές ψυχικές παθήσεις εισάγονται στο αναρρωτήριο του καταστήματος ή περιορίζονται σε ειδικό τμήμα.

Ευελπιστώντας ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στις προτάσεις μας

Σας ευχαριστούμε θερμά εκ των προτέρων.