Ενδυνάμωση των προσφύγων με αναπηρία. Ταυτοποίηση, καταγραφή, υποστήριξη της αναπηρίας

Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες με αναπηρία δεν πρέπει να ξεχαστούν, δεν πρέπει να χαθούν, πρέπει να προστατευτούν τα ανθρώπινα δικαιώματά τους. Οι πρόσφυγες, οι αιτούντες άσυλο με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και οι οικογένειές τους αντιμετωπίζουν πολλαπλές διακρίσεις και εύκολα γίνονται θύματα και έρμαια της φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού και των κυκλωμάτων που λυμαίνονται τους πρόσφυγες. Είτε ως ανάπηροι πολέμου, είτε με προγενέστερη ή μεταγενέστερη αναπηρία, τα δικαιώματά τους βάλλονται πολλαπλώς, καθώς βιώνουν τη διπλή διάκριση στη βάση της προσφυγιάς και της αναπηρίας τους. Στην πλειοψηφία τους βρίσκονται συνεχώς σε οριακό σημείο επιβίωσης.

Η ΕΣΑμεΑ συνεχίζει τον αγώνα ανάδειξης των προβλημάτων των προσφύγων με αναπηρία με αμείωτο ζήλο. Από την έναρξη της προσφυγικής κρίσης με αλλεπάλληλες επιστολές προς την Κυβέρνηση αλλά και τον Επίτροπο Μετανάστευσης της ΕΕ και στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και εκκλήσεις στις οργανώσεις και τους διεθνείς οργανισμούς, τονίζει τη διάσταση του προβλήματος. Οι πρόσφυγες με αναπηρία αποτελούν μια υποομάδα των ανθρώπων που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις χώρες τους σε ιδιαίτερα μειονεκτική κατάσταση- είναι αόρατοι. Ως εκ τούτου, έχουν ανάγκη ιδιαίτερης προστασίας και υποστήριξης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, λόγω της συνεχιζόμενης δραματικής ανθρωπιστικής κρίσης. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία του αριθμού των προσφύγων με αναπηρία. Υπάρχουν εμφανή προβλήματα στη διαδικασία ταυτοποίησης των ατόμων με αναπηρία. Οι «ορατές» αναπηρίες συνήθως εντοπίζονται, ενώ οι λιγότερο εμφανείς παραμένουν συχνά απαρατήρητες. Η αναγνώριση ενός ατόμου με αναπηρία ως τέτοιο είναι πολλές φορές ζωτικής σημασίας για την πρόσβαση σε εξειδικευμένη προστασία, για την εξασφάλιση της υποστήριξης και για την παροχή εύλογων προσαρμογών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ασύλου.
Στις συνεχιζόμενες προσπάθειες της ΕΣΑμεΑ για την ανάδειξη των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες, οι αιτούντες άσυλο με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και οι οικογένειές τους εντάσσεται και η υλοποίηση του προγράμματος: «Σχεδιάζοντας μαζί: Ενδυνάμωση προσφύγων με αναπηρία», με χρηματοδότηση από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στοχεύει στο να αναδείξει και να καταγράψει τα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και οι οικογένειές τους, καθώς και στο να συμβάλει στην ενδυνάμωση αυτών των ομάδων ώστε να μπορούν οι ίδιες να διεκδικούν αποτελεσματικά τα δικαιώματά τους. Επιπλέον, στο πλαίσιο του προγράμματος προβλέπεται η δικτύωση και συνεργασία με φορείς που εμπλέκονται στην παροχή υπηρεσιών σε αυτές τις ομάδες, με σκοπό τον εντοπισμό και την καλύτερη εξυπηρέτηση τους.
Βασικές δράσεις:
• Διεξαγωγή συναντήσεων διαβούλευσης με πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και με οικογένειές τους για τον εντοπισμό και την καταγραφή των αναγκών τους και την σύνταξη προτάσεων αποτελεσματικότερης κάλυψης αυτών των αναγκών. Μέσα από τις διαβουλεύσεις επιδιώκεται και η δημιουργία μιας μόνιμης επιτροπής αυτοεκπροσώπησης η οποία, συνεπικουρούμενη από την Ε.Σ.Α.μεΑ, θα διαβουλεύεται και θα διεκδικεί την ισότιμη ένταξή της στην ελληνική κοινωνία.
• Υλοποίηση εκπαιδευτικών σεμιναρίων για άτομα που εργάζονται στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, σε ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στην παροχή υπηρεσιών σε πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο και σε δημόσιες υπηρεσίες υποδοχής, ταυτοποίησης και φιλοξενίας προσφύγων και αιτούντων άσυλο. Σκοπός των σεμιναρίων είναι η επιμόρφωση των συμμετεχόντων σε θέματα που αφορούν στην αναπηρία και τις ανάγκες που προκύπτουν από αυτή.
• Λειτουργία τηλεφωνικής γραμμής μέσω της οποίας θα παρέχονται σε άτομα (εργαζόμενους και εθελοντές) που ασχολούνται με πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο εξειδικευμένες πληροφορίες για θέματα που αφορούν στην αναπηρία και τις χρόνιες παθήσεις. Ταυτόχρονα, προβλέπεται η δημιουργία δικτύου αλληλοενημέρωσης και συνεργασίας μεταξύ των φορέων που δραστηριοποιούνται στο προσφυγικό ζήτημα και των οργανώσεων που εκπροσωπούν το αναπηρικό κίνημα, με σκοπό τη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφόρησης σχετικά με την πρόσβαση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες από τις οποίες μπορούν να ωφεληθούν πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις.