Είναι δικαίωμά μου! Τι σημαίνει να ζεις χωρίς το δικαίωμα να λαμβάνεις αποφάσεις που αφορούν εσένα;

Τι σημαίνει να ζεις χωρίς δικαίωμα στην επιλογή; Χωρίς το δικαίωμα στην αυτονομία; Πολλοί λαμβάνουν το δικαίωμα να παίρνουν αποφάσεις ως κάτι δεδομένο: τι πρέπει να σπουδάσουν, σε τι είδους δουλειά να υποβάλουν αίτηση, πού και με ποιον να ζήσουν, ποιόν να παντρευτούν, ποιόν να ψηφίσουν, ποιο γιατρό να επισκεφτούν... Ωστόσο, για πολλούς ανθρώπους με διανοητικές ή ψυχοκοινωνικές αναπηρίες, αυτά τα βασικά δικαιώματα περί της λήψης αποφάσεων απομακρύνονται και οι προτιμήσεις τους δεν γίνονται σεβαστές. Πολλά άτομα με αναπηρία καταλήγουν να ζουν σε ιδρύματα και ψυχιατρεία παρά τη θέλησή τους, ή γυναίκες με αναπηρίες στειρώνονται, χωρίς την συγκατάθεσή τους.

Η Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση του EDF (Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (http://www.edf-feph.org ) στο Δουβλίνο, στην Ιρλανδία, άνοιξε με μια ευρωπαϊκή διάσκεψη για τη δικαιοπρακτική ικανότητα και το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία να κάνουν τις δικές τους επιλογές σε όλους τους τομείς της ζωής τους. Περισσότεροι από 200 εκπρόσωποι των οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία από όλη την Ευρώπη, ακαδημαϊκοί, άτομα με νοητική αναπηρία που εκπροσώπησαν τον εαυτό τους (self advocates) και άλλοι συμμετέχοντες μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους και συζήτησαν το πώς τα άτομα με αναπηρία μπορούν να υποστηριχθούν στη λήψη των προσωπικών τους αποφάσεων.
Ο πρόεδρος του EDF και της Ε.Σ.Α.μεΑ. Ιωάννης Βαρδακαστάνης, μιλώντας στην έναρξη της Συνδιάσκεψης, τόνισε μεταξύ άλλων: «Το άρθρο 12 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, που αναφέρεται στην ισότητα ενώπιον του νόμου, δηλαδή στην απόδοση σε όλα τα πρόσωπα της δικαιοπρακτικής τους ικανότητας, αποτελεί τη ραχοκοκαλιά αυτής της Σύμβασης. Τα κράτη και οι κοινωνίες θα υλοποιήσουν αξιόπιστα τη Σύμβαση μόνον όταν θα υλοποιήσουν πραγματικά και όχι στα λόγια και εικονικά την πραγματική ισότητα έναντι του νόμου. Η ΕΕ αν και δεν έχει δικαιοδοσία σε αυτό τον τομέα οφείλει να δημιουργήσει μηχανισμό συντονισμού των κρατών μελών της έτσι ώστε να εναρμονιστούν με το άρθρο 12 τροποποιώντας και συμπληρώνοντας βασικές και ουσιώδεις διατάξεις του δικαιικού και δικαστικού τους συστήματος».
Η Claire Hendrick από την Inclusion Ireland http://www.inclusionireland.ie/ είναι μια νέα από την Ιρλανδία γυναίκα με νοητική αναπηρία που στο παρελθόν ήταν υπό κηδεμονία. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος άλλος αποφάσισε για την ίδια και ότι δεν της επετράπη να λάβει αποφάσεις για τη ζωή της. «Μετά το θάνατο της μητέρας μου, κατέληξα να ζω σε ένα μέρος για τους αστέγους, μακριά από το γιατρό μου και την οικογένειά μου. Δεν μου επετράπη να ασχοληθώ με τις υποθέσεις μου. Για να πάω στο γιατρό, έπρεπε να ρωτήσω κάποιον. Αν ήθελα να χρησιμοποιήσω κάποια από τα χρήματά μου για τα γενέθλιά μου, είχα να πω ακριβώς πόσο. Ήταν πολύ αγχωτικό».
Η Roisin de Burca από την Ομοσπονδία Συνδρόμου Down Ιρλανδίας https://downsyndrome.ie/ εξήγησε πόσο σημαντικό είναι για εκείνη να ζει ανεξάρτητα και να έχει τη σωστή υποστήριξη: «Τα μεγαλύτερα αδέλφια μου πήγαν στο κολέγιο. Ήθελα να μελετήσω πάρα πολύ και το έκανα. Ζω με τους γονείς μου, αλλά θέλω να είμαι ανεξάρτητη και να μπορώ να αναλάβω τη φροντίδα του εαυτού μου. Θέλω να εργαστώ, αλλά δεν έχω βρει μια δουλειά. Η μεγαλύτερη πρόκληση που έχω αντιμετωπίσει είναι η ανάληψη της ευθύνης. Χρειάζομαι βοήθεια για να πάρω μια απόφαση και πολύ χρόνο και πληροφορίες πριν από αυτό. Θέλω επίσης βοήθεια για να ζήσω ανεξάρτητα. Με υποστήριξη μπορώ»!