Αθήνα: 10/07/2020

ΠΡΟΣ:
κ. Κ. Μπακογιάννη, Δήμαρχο Αθηναίων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-κ. Β. - Φ. Αξιώτη, Αντιδήμαρχο Αστικών Υποδομών και Σχεδίου Πόλεως
-κα Α. Έβερτ-Αλβέρτη, Αντιδήμαρχο Κοινωνικής Αλληλεγγύης
-κ. Χ. Γερώνυμο, Πρόεδρο Εθνικής Ομοσπονδίας Κινητικά Αναπήρων
-κ. Ν. Γιαλλούρη, Πρόεδρο Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών (ΕΟΤ)
-κ. Η. Μαργιόλα, Πρόεδρο Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών (ΠΣΤ)
-Οργανώσεις – Μέλη της Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Παρεμβάσεις για την ασφάλεια πολιτών με αναπηρία στον Μεγάλο Περίπατο της Αθήνας

Κύριε Δήμαρχε,
Σε συνέχεια του υπ. αρ. πρωτ. 838/24.06.2020 εγγράφου μας με θέμα την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στον Μεγάλο Περίπατο της Αθήνας, της συνάντησης εκπροσώπων μας με τους Αντιδημάρχους κα Α. Έβερτ-Αλβέρτη και κ. Φ. Αξιώτη στις 25.06.2020 και λαμβάνοντας υπόψη παρατηρήσεις των κατεξοχήν ενδιαφερόμενων φορέων μας, καθώς και τα πορίσματα β' αυτοψίας που διενεργήσαμε, παρακολουθώντας την εξέλιξη των εργασιών της προσωρινής παρούσας φάσης, επανερχόμαστε και σας υποβάλλουμε τις παρακάτω παρατηρήσεις που άπτονται άμεσα της ασφάλειας των χρηστών με αναπηρία του Μεγάλου Περιπάτου και ως εκ τούτου χρήζουν άμεσης εφαρμογής.

1. Είναι απόλυτα αναγκαία η άμεση τοποθέτηση της προσωρινής λωρίδας επισήμανσης, την οποία κατά τον κ. Φ. Αξιώτη πρόκειται να τοποθετήσει ο Δήμος κάθετα στον οδηγό τυφλών επί του πεζοδρομίου προς εντοπισμό των στάσεων, και στα ακόλουθα σημεία:
a. σε όλες τις διαβάσεις, προς οριοθέτηση της συναρμογής τους με λωρίδες κίνησης οχημάτων (π.χ. κάθετα προς την κίνηση ποδηλατών και πεζών στη συναρμογή με κάθετες οδούς και επί της Πανεπιστημίου). Επισημαίνουμε ότι η τοποθέτηση ζαρντινιερών ή πλαστικών κολωνακίων στις διαβάσεις δεν αρκεί για την καθοδήγηση/προστασία τυφλών ατόμων δεδομένου ότι αφενός δεν είναι δυνατόν να τοποθετηθούν επί της λωρίδας κίνησης ποδηλάτων και αφετέρου τα μεταξύ τους κενά δεν είναι αρκετά για να διασφαλίσουν ασφαλή και συνεχή πορεία των ατόμων αυτών.
b. κάθετα προς το πεζοδρόμιο για την καθοδήγηση τυφλών ατόμων στις στάσεις -όπως προβλέπεται ήδη- και επιπρόσθετα περιμετρικά της μίας πλευράς των στάσεων, ακολουθώντας επί του εδάφους την προβολή του στεγάστρου, ώστε να κατευθύνουν τα τυφλά άτομα στο μέσο της εμπρόσθιας όψης της στάσης για να μπορούν να εντοπίσουν την μεσαία πλέον θύρα εισόδου στα λεωφορεία (δηλ. δημιουργία ενός Π που θα καθοδηγεί το τυφλό άτομο από το μέσον της πίσω πλευράς της στάσης στο μέσον της εμπρόσθιας).

2. Είναι επίσης απόλυτα αναγκαία η δημιουργία εσοχών για την ασφαλή απο/επιβίβαση ατόμων με αναπηρία είτε επιβαίνουν σε ΤΑΞΙ, είτε σε ΙΧ ως επιβάτες. Οι εσοχές απο/επιβίβασης, πρέπει να είναι αρκετές, πέραν αυτής που μας υποδείχτηκε εμπρός από τα καταστήματα ΑΤΤΙΚΑ, σε τακτά διαστήματα κατά μήκος της Πανεπιστημίου, και πάντως πλησίον του Οφθαλμιατρείου που δέχεται συχνές επισκέψεις τυφλών και ατόμων με οπτική αναπηρία, της Ομόνοιας πλησίον της οποίας βρίσκονται πολλά ασφαλιστικά ταμεία και στο μέσον της απόστασης αυτών, δεδομένου ότι αφενός τυφλά άτομα δεν προσανατολίζονται εύκολα αν αποβιβαστούν μακριά από το σημείο που τα ενδιαφέρει και αφετέρου άτομα σε αναπηρικό αμαξίδιο δεν μπορούν να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις. Παράλληλα πρέπει να δημιουργηθούν δημόσιες θέσεις στάθμευσης οχημάτων ατόμων με αναπηρία, τουλάχιστον στο Σύνταγμα την Ομόνοια και στο μέσο της Πανεπιστημίου, όπου οι βαριά κινητικά ανάπηροι οδηγοί, να μπορούν να αφήσουν το αυτοκίνητό τους, προκειμένου να πάνε στη δουλειά τους, να κάνουν τον περίπατό τους ή τα ψώνια τους. Τέλος, θα πρέπει στους παρακείμενους δρόμους, όπου υπάρχουν θέσεις ελεγχόμενης στάθμευσης, να σημανθούν θέσεις με το διεθνές σήμα στην προβλεπόμενη από τη νομοθεσία ποσόστωση, ώστε να παραμένουν ελεύθερες για τους δικαιούχους για να μπορούν οι οδηγοί οχημάτων ατόμων με αναπηρία να παρκάρουν ελεύθερα.

3. Εξαιρετικής σημασίας θεωρούμε και την άμεση παρέμβασή σας για την τροποποίηση της Υπ. Απόφασης με αριθμ. Δ1α/ΓΠ.οικ. 31688 και θέμα «Επιβολή προσωρινών κυκλοφοριακών μέτρων και ρυθμίσεων στην περιοχή του Κέντρου της Αθήνας προς αντιμετώπιση του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19» (σχετικό ΦΕΚ 1970 B'/ 21.05.2020), η οποία αναφέρεται στα οχήματα των οποίων η διέλευση επιτρέπεται από το κέντρο της Αθήνας ώστε να συμπεριλάβει και τα οχήματα των ατόμων με αναπηρία προς αποφυγή συνεχών διαπληκτισμών με τα αρμόδια όργανα αλλά και αποκλεισμού τους από ζωτικής σημασίας μετακινήσεών τους σε αυτό, όπως π.χ. της επίσκεψης στο Οφθαλμιατρείο κ.λπ.

4. Επιβεβαίωση εν τη πράξει χρειάζεται επίσης η δυνατότητα χρήσης της ράμπας λεωφορείων/τρόλλεϋ απευθείας επί του οδοστρώματος ώστε να ελεγχθούν οι κλήσεις και η δυνατότητα ασφαλούς από/επιβίβασης χρηστών αναπηρικών αμαξιδίων. Επισημαίνουμε ότι προκειμένου για τα τυφλά άτομα μεγάλο πρόβλημα στην κίνησή τους με λεωφορεία και τρόλλεϋ έχει δημιουργήσει η παύση της αναγγελίας των στάσεων μέσα στα λεωφορεία/τρόλλεϋ, ιδιαίτερα τώρα που εμποδίζεται πλέον απόλυτα η πρόσβαση επιβάτη στον οδηγό για λόγους υγιεινής.
5. Αναγκαία επίσης κρίνεται η πύκνωση των ζαρντινιερών ώστε να μην υπάρχουν κενά που θα επιτρέπουν τη διέλευση μέσω αυτών ώστε να μην κινδυνεύσουν τυφλά άτομα να βρεθούν εν αγνοία τους στις λωρίδες κίνησης των οχημάτων, ενώ απαραίτητη είναι και η τακτική φροντίδα των φυτών και το τακτικό κλάδεμα αυτών ώστε να μην υπάρχουν κλαδιά που ενδεχομένως αποτελέσουν παγίδες για τυφλά άτομα.

6. Επανερχόμαστε στην αναγκαιότητα τοποθέτησης ενδιάμεσων ραμπών από το πεζοδρόμιο προς τις λωρίδες κίνησης πεζών, ώστε οι κινούμενοι με αμαξίδιο να μην χρειάζεται να διανύουν όλο το τετράγωνο για να κατέβουν σε αυτές από τις υπάρχουσες ράμπες. Και βεβαίως αντίστοιχες ράμπες πρέπει να υπάρχουν και στις διαβάσεις.

7. Εν όψει της οριστικής μορφοποίησης του Μεγάλου Περιπάτου, αλλά και στην πιλοτική περίοδο που διανύουμε, αναγκαία είναι και η τοποθέτηση WC προσβάσιμων σε άτομα με αναπηρία, σε τουλάχιστον 3 σημεία, δηλαδή στην Ομόνοια, τη μέση της Πανεπιστημίου και το Σύνταγμα, καθώς όπως γνωρίζετε, δεν υπάρχουν προσβάσιμες τουαλέτες για τους έχοντες βαριά κινητική αναπηρία, ούτε στα καφέ, ούτε στα εστιατόρια, ούτε στα καταστήματα, ούτε στις δημόσιες υπηρεσίες της περιοχής που καλύπτει ο Μεγάλος Περίπατος.

Γενικά επισημαίνουμε ότι ομόφωνη ήταν η άποψη όλων των αναπηρικών φορέων ότι καταλληλότερη και ασφαλέστερη για τα άτομα με αναπηρία και όχι μόνο είναι η χωροθέτησή της λωρίδας κίνησης ποδηλατών προς την πλευρά των λωρίδων κίνησης οχημάτων και όχι πλησίον του πεζοδρομίου, ώστε να αποφεύγεται η διασταύρωση πεζών με αναπηρία και ποδηλατών. Επισημαίνουμε ότι οι ποδηλάτες, καθώς δεν παράγουν ήχο κατά την κίνησή τους, δεν είναι δυνατόν να γίνουν αντιληπτοί από τα τυφλά άτομα, που τυχόν θα κατέβουν από το πεζοδρόμιο, με αποτέλεσμα να έχουν ήδη συμβεί ατυχήματα. Επίσης λόγω της ταχύτητας που αναπτύσσουν, μπορούν εύκολα να συγκρουστούν τόσο με χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων, όσο και γενικότερα με εμποδιζόμενα και μη άτομα, που θα κατέβουν από το πεζοδρόμιο, ιδιαίτερα μάλιστα όταν έχουμε ήδη εντοπίσει αρκετούς να κινούνται και επί των λωρίδων κίνησης πεζών.
Επαναλαμβάνουμε δε για μια ακόμη φορά ότι, δεδομένου ότι τα άτομα με αναπηρία εκπαιδεύονται επί μακρόν για να μπορούν να χρησιμοποιούν αυτόνομα παρεμβάσεις που στοχεύουν στην ασφαλή μετακίνησή τους, όπως π.χ. οδηγοί τυφλών, θα πρέπει αυστηρά οι όποιες παρεμβάσεις να είναι τυποποιημένες ως προς την υφή και το χρώμα. Γι' αυτό, όπως προτείναμε και κατά τη συνάντησή μας με τους Αντιδημάρχους, καλό θα είναι κάθε σχετική παρέμβαση πριν ολοκληρωθεί και γενικευθεί στο σύνολο του έργου να δοκιμάζεται από κλιμάκιο των εκπροσώπων των μελετητών, του Δήμου, της ΕΣΑμεΑ και των φορέων της.
Κύριε Δήμαρχε,
Η ασφαλής, ανεμπόδιστη και άνετη κίνηση όλων των πολιτών και ιδιαίτερα των πολιτών με αναπηρία πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα κάθε σχεδιασμού στην πόλη. Η ΕΣΑμεΑ γνωρίζετε ότι είναι στο πλευρό σας σε κάθε προσπάθεια βελτίωσης της εικόνας και των συνθηκών ζωής στην Αθήνα υπό τον όρο όμως της διασφάλισης της καθολικής προσβασιμότητας.
Γνωρίζοντας την ευαισθησία σας, αλλά και αυτή των Αντιδημάρχων, είμαστε εκ των προτέρων βέβαιοι ότι θα μεριμνήσετε άμεσα για τα παραπάνω.