Αθήνα: 13/11/2017

ΠΡΟΣ:
Αλ. Χαρίτση, Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Αλ. Τσίπρα
- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Χρ. Βερναδάκη
- Γραφείο Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, κ. Δ. Παπαδημητρίου
- Γραφείο Υφυπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, κ. Στ. Πιτσιόρλα
- Γραφείο Γενικού Γραμματέα Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, κ. Ηλ. Ξανθάκο
- Γραφείο Γενικού Γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, κ. Αντ.
Παπαδεράκη
- Φορείς - Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Κατάθεση αιτημάτων και προτάσεων της ΕΣΑμεΑ επί του σ/ν: «Νόμος Πλαίσιο για την Εποπτεία των Οικονομικών Δραστηριοτήτων και την Εποπτεία αγοράς προϊόντων

Κύριε Υπουργέ,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), που αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (European Disability Forum) - με το παρόν σας υποβάλλει τις προτάσεις της στο πλαίσιο της δημόσιας ηλεκτρονικής διαβούλευσης επί του σχεδίου νόμου Πλαίσιο για την Εποπτεία των Οικονομικών Δραστηριοτήτων και την Εποπτεία αγοράς προϊόντων.

Αξίζει να αναφερθεί ότι τα σχόλια που περιλαμβάνονται στο παρόν έγγραφό μας υποβλήθηκαν και ηλεκτρονικά στις 10.11.2017, στον διαδικτυακό τόπο www.opengov.gr 
Λαμβάνοντας υπόψη:
την παρ. 2 του άρθρου 4 του Συντάγματος σύμφωνα με το οποίο «Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις»,
Το άρθρο 61 του ν.4488/2017, το οποίο αναφέρει:
«1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ»
 Το Προεδρικό Διάταγμα 10/2017 Κώδικας Καταναλωτικής Δεοντολογίας, στο οποίο,
στην παρ. 2 του άρθρου 2 Γενικές αρχές επιχειρηματικής συμπεριφοράς των προμηθευτών αναφέρει:
«2. Η επιχειρηματική συμπεριφορά των προμηθευτών εξασφαλίζει την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών και λαμβάνει μέριμνα για την εξάλειψη κάθε διάκρισης και εμποδίου σε βάρος των ατόμων με αναπηρία στην πρόσβαση σε προϊόντα και υπηρεσίες. Οι προμηθευτές επιδεικνύουν ευπρέπεια, εντιμότητα, επαγγελματική ευσυνειδησία, ενδιαφέρον για τα έννομα αγαθά του καταναλωτή, που επηρεάζονται ή ενδέχεται να επηρεαστούν από τη συναλλακτική σχέση, και συνεργάζονται πρόθυμα για την επίτευξη του σκοπού της σύμβασης»
και στην παρ. 1 του άρθρου 10 Προστασία ανηλίκων και άλλων ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, αναφέρει:
«1. Κατά την άσκηση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας και την προώθηση των προϊόντων και των υπηρεσιών τους στην αγορά, οι προμηθευτές δρουν με γνώμονα την προστασία και τις κατά περίπτωση ιδιαίτερες ανάγκες επικοινωνίας, ενημέρωσης και εξυπηρέτησης των ανηλίκων, των ηλικιωμένων, των ατόμων με αναπηρία και των υπόλοιπων ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.[...]»
Την υπ' αριθ. 31619 απόφαση του Υπ. Οικονομίας και Ανάπτυξης (ΦΕΚ 969 Β'/2017) για τον Κώδικα Καταναλωτικής Δεοντολογίας για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο, όπου στα άρθρα 3 και 4 αναφέρει:
«Άρθρο 3 Γενικές αρχές και υποχρεώσεις των ηλεκτρονικών καταστημάτων
Α. Γενικές αρχές
Ο Κώδικας διέπεται από τις αρχές της προστασίας του καταναλωτή, της διαφάνειας, της αμεροληψίας, της τεχνολογικής ουδετερότητας, της επαγγελματικής δεοντολογίας, της ηθικής συμπεριφοράς και του σεβασμού στην ιδιωτική ζωή, της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της προστασίας των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού όπως ειδικότερα αναφέρονται στα άρθρα 4 και 5 του παρόντος.
Β. Ελάχιστα στοιχεία ενημέρωσης του καταναλωτή
[...]
χiii. Η ανωτέρω πληροφόρηση προς τον καταναλωτή πρέπει να είναι κατανοητή, νόμιμη, αληθής, επικαιροποιημένη, εύκολα προσβάσιμη σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία, και επαληθεύσιμη και να γίνεται υποχρεωτικά στην ελληνική γλώσσα και προαιρετικά σε άλλη γλώσσα.
Άρθρο 4 Προστασία ανηλίκων και άλλων ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού
1. Το προσωπικό της επιχείρησης δεν εκμεταλλεύεται την αδυναμία καταναλωτών που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, όπως ηλικιωμένων, ανήλικων ατόμων, ατόμων που δεν καταλαβαίνουν καλά την ελληνική γλώσσα, είτε ατόμων με αναπηρία. Οι επιχειρήσεις προβαίνουν σε προσεκτικές, ακριβείς και αντικειμενικές περιγραφές των προϊόντων και υπηρεσιών που απευθύνονται ειδικά σε τέτοια άτομα κατά τρόπο εύληπτο, κατανοητό και πλήρως προσβάσιμο σε αυτά, ώστε να μην τα παραπλανούν όσον αφορά το πραγματικό μέγεθος, την αξία, τη φύση, τον σκοπό, την ανθεκτικότητα, την απόδοση και την τιμή του εκάστοτε διαφημιζόμενου προϊόντος ή υπηρεσίας.
2. [...]»
Το σύνολο των διατάξεων των άρθρων 4 και 5 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, την οποία, μαζί με το προαιρετικό της πρωτόκολλο, επικύρωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και η χώρα μας με τον Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), γεγονός που συνεπάγεται την εφαρμογή της σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο,
η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει και αιτείται ανά άρθρο του παρόντος σχεδίου νόμου τις ακόλουθες τροποποιήσεις, συμπληρώσεις και προσθήκες:
1) Το άρθρο 02 να συμπληρωθεί ως εξής (βλ. κείμενο με έντονους χαρακτήρες)
Άρθρο 02 - Ορισμοί
Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
[...]
ιε) Κίνδυνος: η πιθανή βλάβη που δύναται να προκληθεί σε μια πτυχή του δημοσίου συμφέροντος, ως αποτέλεσμα οικονομικής δραστηριότητας ή/και της προοριζόμενης χρήσης των προϊόντων. Ο κίνδυνος προσδιορίζεται ιδίως από το μέγεθος της πιθανότητας επέλευσης της βλάβης, τη σοβαρότητα και το μέγεθος αυτής καθώς και από τη συχνότητα επανάληψης της μη συμμορφούμενης συμπεριφοράς του οικονομικού φορέα. Ως κίνδυνος νοείται και η διάκριση σε βάρος των ατόμων με αναπηρία που οδηγεί σε κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό τους.
2) Το άρθρο 06 να συμπληρωθεί ως εξής (βλ. κείμενο με έντονους χαρακτήρες)
Άρθρο 06 - Σχεδιασμός και Στόχευση των Ελέγχων
6. H μεθοδολογία κατάρτισης του προγράμματος ελέγχων των προϊόντων βασίζεται στο συνδυασμό της σοβαρότητας και της πιθανότητας της βλάβης που το προϊόν δύναται να επιφέρει στην υγεία του καταναλωτή και περιλαμβάνει ιδίως δύο κριτήρια:
6.1. Τον βαθμό κινδύνου του προϊόντος ο οποίος προσδιορίζεται με βάση την περιγραφή, τα χαρακτηριστικά και τη σκοπούμενη χρήση του, το συνολικό χρόνο ζωής του και την ύπαρξη ή μη προειδοποιητικών ετικετών και επισημάνσεων, στο προϊόν. Για τον προσδιορισμό του βαθμού κινδύνου λαμβάνονται υπόψη πληροφορίες από την αξιολόγηση της συμμόρφωσης για παρόμοια προϊόντα μέσω των διαφόρων ενωσιακών μηχανισμών ανταλλαγής πληροφοριών.
6.2 Την ομάδα και τον αριθμό των καταναλωτών για τους οποίους προορίζεται το προϊόν. Ιδίως εξετάζεται εάν το προϊόν χρησιμοποιείται ή όχι από ευάλωτες ομάδες καταναλωτών και εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις ισότιμης πρόσβασης αυτών και ιδιαίτερα των ατόμων με αναπηρία στο εν λόγω προϊόν, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ 1439 «Οργανισμός φιλικός σε πολίτες με αναπηρία - Απαιτήσεις και συστάσεις».
[...]
3) Το άρθρο 07 να συμπληρωθεί ως εξής (βλ. κείμενο με έντονους χαρακτήρες)
Άρθρο 07 - Διαχείριση καταγγελιών
[...]
4. Κριτήρια αξιολόγησης που δύνανται να τίθενται κατά την αξιολόγηση των καταγγελιών είναι τα ακόλουθα:
[...]
4.8 Η ομάδα καταναλωτών που εκτίθενται σε κίνδυνο, και η τυχόν χρήση από ευαίσθητες ομάδες και ιδιαίτερα από άτομα με αναπηρία.
4) Το άρθρο 11 να συμπληρωθεί ως εξής (βλ. κείμενο με έντονους χαρακτήρες)
Άρθρο 11 - Γενικές λειτουργίες εποπτευουσών αρχών
Οι αρμόδιες εποπτεύουσες αρχές επιτελούν τις κάτωθι γενικές λειτουργίες, εντός του πεδίου εποπτείας,εκάστης.
1. Προωθούν και ελέγχουν τη συμμόρφωση, με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία. Μεριμνούν για την αφαίρεση υφιστάμενων εμποδίων κάθε είδους, την τήρηση των αρχών καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς τους, προκειμένου να διασφαλίζεται για τα ΑμεΑ η προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρονται, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον Ν. 4488/2017.
2. Ενημερώνουν το κοινό για τους πιθανούς κινδύνους σε μορφές προσβάσιμες από αυτό.
3. [...]
Οι ως άνω λειτουργίες εκτελούνται με πρωταρχικό στόχο τη μείωση του κινδύνου που δύναται να προκαλείται από τη λειτουργία οικονομικών δραστηριοτήτων ως προς την ανθρώπινη υγεία, ασφάλεια, περιβάλλον και για οποιαδήποτε άλλη πτυχή του Δημοσίου Συμφέροντος. Οι λειτουργίες επιτελούνται με τρόπο που προάγει τη σχέση εμπιστοσύνης με τους οικονομικούς φορείς και βασίζονται στην ορθή επικοινωνία μεταξύ τους.
5) Το άρθρο 13 να συμπληρωθεί ως εξής (βλ. κείμενο με έντονους χαρακτήρες)
Άρθρο 13 - Πεδία Εποπτείας και αρμόδιες εποπτεύουσες αρχές
1. Η εποπτεία ασκείται από τις αρμόδιες αρχές στα ακόλουθα πεδία:
α) Ασφάλεια και συμμόρφωση προϊόντων
β) Ασφάλεια τροφίμου
γ) Προστασία καταναλωτή και σύννομη (ή προσήκουσα) παροχή υπηρεσιών
γ) Ασφάλεια υποδομών και κατασκευών
δ) Δημόσια υγεία
ε) Ασφάλεια και υγεία εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένης της πρόβλεψης εύλογων προσαρμογών για διευκόλυνση των εργαζομένων με αναπηρία
στ) Προσβασιμότητα υποδομών, υπηρεσιών και αγαθών στα άτομα με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και γενικά στα άτομα με μειωμένη κινητικότητα όπως π.χ. άτομα γ' ηλικίας κ.λπ.
ζ) Προστασία του περιβάλλοντος
η) Προστασία δημοσίων εσόδων
[...]
6) Το άρθρο 21 να συμπληρωθεί ως εξής (βλ. κείμενο με έντονους χαρακτήρες)
Άρθρο 21 - Καθήκοντα ελεγκτών /ελεγκτικών αρχών-αρχών εποπτείας
Κατά την άσκηση ενεργειών εποπτείας οι ελεγκτές έχουν τα εξής καθήκοντα και περιορίζονται από τις ακόλουθες απαγορεύσεις:
1. Να ασκούν τις ενέργειες εποπτείας σύμφωνα με τις διαδικασίες και εντός των ορίων που ορίζονται από τον παρόντα νόμο ή και άλλες σχετικές νομοθεσίες, συμπεριλαμβανομένων των προβλέψεων του ν.4488/2017 - ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ "ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ", μόνο μετά από υπηρεσιακή (έγγραφη ή προφορική) εντολή και ανάθεση διεξαγωγής ελέγχου.
2. [...]

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος

Ι. Βαρδακαστάνης

Ο Γεν. Γραμματέας

Ι. Λυμβαίος