Αθήνα: 20/03/2018

ΠΡΟΣ:
κ. Π. Σκουρλέτη, Υπουργό Εσωτερικών

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Αλ. Τσίπρα
- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Χρ. Βερναρδάκη
- Γραφείο Γ. Γ. Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κ. Μ. Γιαννακάκη
- Γραφείο Γ. Γ. Ισότητας των Φύλων, κα Φ. Κούβελα
- Φορείς Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

«Κατάθεση προτάσεων της ΕΣΑμεΑ επί του σ/ν: ¨Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας¨»

Κύριε Υπουργέ,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), η οποία όπως άλλωστε γνωρίζετε, αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο δια του Ν.2430/96 (ΦΕΚ 156Α/10.7.96) Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας, με την παρούσα επιστολή της και με αφορμή το σχέδιο νόμου με θέμα: ¨ Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας¨ που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, σας αποστέλλει τις προτάσεις της και ζητάει τη συμπερίληψη αυτών στο εν λόγω σχέδιο νόμου. Οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στο παρόν έγγραφό μας υποβλήθηκαν και ηλεκτρονικά στις 20.03.2018 στον διαδικτυακό τόπο www.opengov.gr 

Λαμβάνοντας υπόψη:
• την παρ. 2 του άρθρου 4 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με το οποίο «Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις.»,
• την παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας»,
• τον ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), με τον οποίο η χώρα μας κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλο που τη συνοδεύει, γεγονός που συνεπάγεται την εφαρμογή της σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, και πιο συγκεκριμένα τις παρακάτω απαιτήσεις που περιλαμβάνονται σε αυτήν:
• «1. [...] Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν να διασφαλίζουν και να προάγουν την πλήρη υλοποίηση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών για όλα τα άτομα με αναπηρίες, χωρίς διακρίσεις οποιουδήποτε είδους βάσει της αναπηρίας. Προς το σκοπό αυτό, τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν:[...] β. Να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και των νομοθετικών, προκειμένου να τροποποιήσουν ή να καταργήσουν τους ισχύοντες νόμους, κανονισμούς, έθιμα και πρακτικές που συνιστούν διακρίσεις κατά των ατόμων με αναπηρίες [..]» (Άρθρο 4 «Γενικές Υποχρεώσεις»),
• «[...] 3. Κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών, για να εφαρμοστεί η παρούσα Σύμβαση και σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν ζητήματα σχετικά με τα άτομα με αναπηρίες, τα Συμβαλλόμενα Κράτη θα συμβουλεύονται συνεχώς και θα εμπλέκουν ενεργά τα άτομα με αναπηρίες [...] μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους.[...]» (Άρθρο 4 «Γενικές Υποχρεώσεις»),
• «Τα Κράτη Μέρη αναγνωρίζουν ότι γυναίκες και κορίτσια με αναπηρία υπόκεινται σε πολλαπλή διάκριση, και ως προς αυτό λαμβάνουν μέτρα για να εξασφαλίσουν γι' αυτές την πλήρη και ίση απόλαυση από αυτές, όλων των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών.
• Τα Κράτη Μέρη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν την πλήρη ανάπτυξη, πρόοδο και ενδυνάμωση των γυναικών, με σκοπό να τις εγγυηθούν την άσκηση και απόλαυση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών που ορίζονται στην παρούσα Σύμβαση.» (Άρθρο 6 «Γυναίκες με Αναπηρία»),
• την παρ. 1 του άρθρου 61 του ν.4488/2017 (Αρ. ΦΕΚ 137 Α' /13.09.2017), σύμφωνα με την οποία: «1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ. Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα ΑμεΑ την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, δ) να απέχει από πρακτικές, κριτήρια, συνήθειες και συμπεριφορές που συνεπάγονται διακρίσεις σε βάρος των ΑμεΑ, ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του».
• την παρ. 2 του άρθρου 68 του ν.4488/2017 (Αρ. ΦΕΚ 137 Α' /13.09.2017), σύμφωνα με την οποία: «2. Στην ανάλυση συνεπειών ρυθμίσεων που συνοδεύει κάθε σχέδιο νόμου, προσθήκη ή τροπολογία, καθώς και κανονιστικές αποφάσεις μείζονος οικονομικής ή κοινωνικής σημασίας, συμπεριλαμβάνεται ειδική ενότητα τεκμηρίωσης της συμβατότητας των προτεινόμενων ρυθμίσεων με τη Σύμβαση, καθώς και των ειδικών συνεπειών ων προτεινόμενων ρυθμίσεων στα ΑμεΑ»,
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει την οριζόντια ένταξη της διάστασης της αναπηρίας στο σύνολο των άρθρων του σχεδίου νόμου και ως εκ τούτου την πλήρη ενσωμάτωση σε αυτό των απαιτήσεων που θέτει το άρθρο 6 «Γυναίκες με Αναπηρία» της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, στο οποίο έχουμε ήδη αναφερθεί.
Επιπρόσθετα, αιτείται στο άρθρο 14 τις ακόλουθες συμπληρώσεις:
Στο άρθρο 14 να προστεθεί (βλ. κείμενο με έντονους χαρακτήρες)
3. Για τους σκοπούς των παρ.2 και 3 του παρόντος, το Υπουργείο Υγείας, η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, οι Υγειονομικές Περιφέρειες, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία σε συνεργασία με τη ΓΓΙΦ, το ΚΕΘΙ, καθώς και κάθε άλλο δημόσιο φορέα που δραστηριοποιείται στο χώρο της υγείας:
α) μεριμνούν, ...
β) εντάσσουν τη διάσταση του φύλου στο μηχανισμό και τις διαδικασίες συλλογής και επεξεργασίας στοιχείων σχετικών με το επίπεδο υγείας και νοσηρότητας, τους παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του πληθυσμού σε εθνική εμβέλεια, την καταγραφή των αναγκών των ευπαθών κοινωνικά ομάδων πληθυσμού, των γυναικών με αναπηρία που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία, με έμφαση στην παράνομη ακούσια στείρωση των γυναικών και των κοριτσιών κυρίως με νοητική ή ψυχική αναπηρία και των πληθυσμών που διαβιώνουν υπό συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού,
γ) ....

4. Ο θεσμός των «Διαμεσολαβητών Υγείας (Δ.Υ.)», όπως έχει θεσμοθετηθεί και ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο 61 του ν.4368/2016 (Α'21), αξιοποιείται με σκοπό τη διευκόλυνση της πρόσβασης στις κρατικές δομές και υπηρεσίες υγείας μονογονεϊκών οικογενειών με μόνο γονέα τη μητέρα, κακοποιημένων γυναικών, γυναικών θυμάτων παράνομης διακίνησης και διεθνικής σωματεμπορίας, γυναικών και κοριτσιών με αναπηρία, γυναικών προσφύγων και μεταναστριών, γυναικών που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες, εφήβων μητέρων, γυναικών τρίτης ηλικίας, γυναικών με σοβαρά προβλήματα υγείας, άστεγων γυναικών ή γυναικών που διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας.

Τέλος προτείνουμε τη συμπερίληψη στην ανάλυση συνεπειών ρυθμίσεων που θα συνοδεύει το παρόν σχέδιο νόμου, ειδικής ενότητας τεκμηρίωσης της συμβατότητας των προτεινόμενων ρυθμίσεων του σχεδίου νόμου με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, καθώς και των ειδικών συνεπειών των προτεινόμενων ρυθμίσεων στα άτομα με αναπηρία.

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος

Ι. Βαρδακαστάνης

Ο Γεν. Γραμματέας

Ι. Λυμβαίος