Αθήνα: 09/06/2015

ΠΡΟΣ:
κ. Δ. Στρατούλη, Αναπλ. Υπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- κ. Ρωμανιά, Γεν. Γραμματέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων
- Φορείς Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. για το σχέδιο νόμου «Μέτρα για την ανακούφιση των ΑμεΑ, την απλοποίηση της λειτουργίας των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.Ε.Π.Α.), την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και συναφή ασφαλιστικά ζητήματα»

Κύριε Υπουργέ,
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. κρίνει θετικές τις διατάξεις που προτείνονται στο σχέδιο νόμου: «Μέτρα για την ανακούφιση των ΑμεΑ, την απλοποίηση της λειτουργίας των Κ.Ε.Π.Α, την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και συναφή ασφαλιστικά ζητήματα», το οποίο δόθηκε σε διαβούλευση. Μετά από ενδελεχή μελέτη του σχεδίου νόμου και αφού έλαβε υπόψη της τις παρατηρήσεις και προτάσεις του συνόλου των Οργανώσεων - Μελών της που εκπροσωπούν σοβαρές και μόνιμες κατηγορίες αναπηρίας και χρόνιας πάθησης, καταθέτει της προτάσεις της, που σκοπό έχουν να κάνουν τις διατάξεις πιο λειτουργικές και αποτελεσματικές προς όφελος των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους.

Υπό αυτό πρίσμα καταθέτουμε τις παρατηρήσεις - προτάσεις μας επί του σχεδίου νόμου κατά άρθρο.
Άρθρο 1: Ένταξη στα προνοιακά προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης Ατόμων με Αναπηρία.
Στην παράγραφο A να αναφερθεί ρητά ότι οι γνωματεύσεις της ΑΣΥΕ είναι ισότιμες με τις γνωματεύσεις των ΚΕΠΑ και γίνονται δεκτές για κάθε νόμιμη χρήση από όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες για τη χορήγηση οικονομικών και κοινωνικών παροχών.

Για το λόγο αυτό προτείνουμε να προστεθεί στο τέλος της παραγράφου 1 εδάφιο ως εξής: «Γνωματεύσεις Αναπηρίας που έχουν εκδοθεί από Υγειονομικές Επιτροπές της ΑΣΥΕ, είτε πριν, είτε μετά την ίδρυση των ΚΕΠΑ, θεωρούνται ισότιμες με γνωματεύσεις των ΚΕΠΑ και γίνονται δεκτές για κάθε νόμιμη χρήση».
Προκειμένου να αποτραπεί η διακοπή της χορήγησης του προνοιακού επιδόματος στους δικαιούχους μετά τη λήξη Γνωμάτευσης Αναπηρίας τους όπως και η διαδικασία των αχρεωστήτως καταβληθέντων μετά την έκδοση Γνωματεύσεων Αναπηρίας, η Ε.Σ.ΑμεΑ. προτείνει η παράγραφος B3 με την οποία καθορίζεται η διαδικασία παράτασης των προνοιακών παροχών να διατυπωθεί ως εξής :
«α) Η αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των προνοιακών παροχών υποχρεούται έξι μήνες πριν από τη λήξη ισχύος της προηγούμενης γνωμάτευσης του δικαιούχου να ειδοποιήσει εγγράφως ή μέσω τηλεομοιοτυπίας ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του δικαιούχους για επανυποβολή του αιτήματος χορήγησης των προνοιακών παροχών, κατά την ίδια ως άνω διαδικασία και να τους ενημερώνει αναλυτικά για τα δικαιολογητικά (διοικητικά έγγραφα) που απαιτείται βάσει της νομοθεσίας να καταθέσουν προκειμένου να ολοκληρωθεί ο διοικητικός έλεγχος από την αρμόδια υπηρεσία εντός είκοσι ημερών.
β) Η αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των προνοιακών παροχών καλεί τον δικαιούχο σε διάστημα είκοσι ημερών μετά την ενημέρωσή του με τις ως άνω διαδικασίες να προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και αφού ολοκληρώσει τον έλεγχο των λοιπών δικαιολογητικών σε διάστημα είκοσι ημερών την επόμενη ημέρα τον παραπέμπει στα ΚΕΠΑ για να αιτηθεί την πιστοποίηση και αξιολόγηση της αναπηρίας του.
γ) Τα ΚΕΠΑ, μετά την παραπομπή του δικαιούχου από τις προνοιακές υπηρεσίες και την αίτησή του για την επανεξέτασή του από τις ΑΥΕ ΚΕΠΑ, υποχρεούνται να έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία της πιστοποίησης και αξιολόγησης της αναπηρίας με την έκδοση Γνωμάτευσης Αναπηρίας πριν τη λήξη ισχύος της προηγούμενης Γνωμάτευσης Αναπηρίας του αιτούντα.
δ) Εφόσον με υπαιτιότητα των ΚΕΠΑ ή και των αρμοδίων προνοιακών υπηρεσιών δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πιστοποίησης της αναπηρίας πριν τη λήξης ισχύος της Γνωμάτευσης Αναπηρίας του δικαιούχου, τότε παρατείνεται το δικαίωμα χορήγησης του επιδόματος όπως ορίζει η κείμενη νομοθεσία»
Εναλλακτική πρόταση της Ε.Σ.Α.μεΑ. για την παράγραφο Β3, έτσι ώστε οι ρυθμίσεις της εν' λόγω παραγράφου να είναι σαφείς και κατανοητές για τους πολίτες με αναπηρία και να μην δημιουργούνται προβλήματα ερμηνείας κατά την εφαρμογή τους από τις αρμόδιες υπηρεσίες:
«α) Η αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των προνοιακών παροχών υποχρεούται τρεις μήνες πριν από τη λήξη ισχύος της προηγούμενης γνωμάτευσης να ειδοποιήσουν εγγράφως ή μέσω τηλεομοιοτυπίας ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του δικαιούχους για επανυποβολή του αιτήματος χορήγησης των προνοιακών παροχών, κατά την ίδια ως άνω διαδικασία και να τους ενημερώνει αναλυτικά για τα δικαιολογητικά (διοικητικά έγγραφα) που απαιτείται βάσει της νομοθεσίας να καταθέσουν προκειμένου να ολοκληρωθεί ο διοικητικός έλεγχος από την αρμόδια υπηρεσία.
β) Η προνοιακή παροχή δεν διακόπτεται αυτοδίκαια, εφόσον οι δικαιούχοι, μετά την έγγραφη ενημέρωσή του από την αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των προνοιακών παροχών και πριν τη λήξη ισχύος της χορήγησης της προνοιακής παροχής έχουν καταθέσει όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τον έγκαιρο έλεγχο αυτών από τους αρμοδίους».
Επίσης στο παρόν άρθρο ζητούμε να συμπεριληφθούν οι ακόλουθες 3 παράγραφοι:
1. «Γνωματεύσεις αναπηρίας που αφορούν σε αναπηρίες/παθήσεις που συμπεριλαμβάνονται στον Πίνακα των 43 μη αναστρέψιμων αναπηριών/παθήσεων, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 2906/ΤΒ΄.18.11.2013 ή όπως αυτές συμπληρωθούν στο μέλλον, και έχουν εκδοθεί από το Σεπτέμβριο του 2011 από τις ΑΥΕ ή ΒΥΕ ΚΕΠΑ, ισχύουν επ' αόριστον, με διοικητική πράξη των υπηρεσιών των ΚΕΠΑ. Με εγκύκλιο του Υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων εξειδικεύεται η ως άνω ρύθμιση.
2. Κάτοχοι Γνωματεύσεων Αναπηρίας, που έχουν εκδοθεί από Νομαρχιακές ΑΥΕ ή ΒΥΕ ή από Επιτροπές Ασφαλιστικών Ταμείων, πριν την ίδρυση των ΚΕΠΑ και είναι αορίστου χρόνου και συμπεριλαμβάνονται στον Πίνακα των 43 μη αναστρέψιμων αναπηριών/παθήσεων, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 2906/ΤΒ΄.18.11.2013, όπως αυτός ισχύει κάθε φορά, προσέρχονται στις διοικητικές υπηρεσίες των ΚΕΠΑ προκειμένου, αφού καταθέσουν ιατρικό φάκελο με τα απαιτούμενα ιατρικά δικαιολογητικά σε τριμελή επιτροπή, και τους χορηγείται νέα γνωμάτευση ΚΕΠΑ, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία του αιτούντα.
3. Αποφάσεις ΚΕΠΑ που περιέχουν λάθη ή παραλείψεις διοικητικού χαρακτήρα ή δεν περιλαμβάνονται σε αυτές ζητήματα που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία και έχει αιτηθεί ο ενδιαφερόμενος, διορθώνονται με υπηρεσιακό σημείωμα κατόπιν αιτήσεώς του»
Η συμπερίληψη των ανωτέρω προτεινόμενων ρυθμίσεων θα προστατέψουν από άσκοπη ταλαιπωρία εκείνα τα άτομα που η αναπηρία τους είναι μη αναστρέψιμη.
Άρθρο 2: Τροποποίηση παρ.1 του άρθρου 6 του ν.3863/2010
Στην πέμπτη πρόταση της αντικατασταθείσας διάταξης μετά τη λέξη ΚΕΠΑ να συμπληρωθεί η εξής φράση (βλ. φράση με πλάγια υπογραμμισμένα γράμματα): «Από 1.9.2011...................................................................Οι Γνωστοποιήσεις ....................................................Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) καθώς και οι γνωστοποιήσεις αποτελέσματος πιστοποίησης αναπηρίας από την ΑΣΥΕ .......................................................................................................................κατά τα ανωτέρω».
Άρθρο 3: Τροποποίηση παρ.5β του Άρθρου 6 του ν.3863/2010 - Κατάργηση παραβόλου ΚΕΠΑ για ανασφάλιστους και αιτούντες προνοιακών επιδομάτων αναπηρίας
Mε την παρούσα διάταξη απαλλάσσονται από την καταβολή του παραβόλου των 46€ οι αιτούντες τη γνωμάτευση αναπηρίας τους προκειμένου να τους χορηγηθούν συνταξιοδοτικές και προνοιακές παροχές.
Πάγιο αίτημα της Ε.Σ.ΑμεΑ. προς τις προηγούμενες πολιτικές ηγεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικώς Ασφαλίσεων, όπως και στην παρούσα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας -με το υπ' αριθ. πρωτ. 518/12.3.2015 έγγραφό της προς τον Αναπληρωτή Υπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Δ. Στρατούλη- ήταν η κατάργηση παραβόλου του ποσού των 46,14 € για όλους ανεξαιρέτως τους αιτούντες την πιστοποίηση της αναπηρίας τους.
Όμως με την παρούσα διάταξη, οι αιτούντες την πιστοποίηση της αναπηρίας τους για χρήση παροχών από το Υπουργείο Παιδείας (π.χ. μετεγγραφές) ή το Υπουργείο Οικονομικών (φοροαπαλλαγές κ.λπ) ή το Υπουργείο Μεταφορών κ.λπ υποχρεούνται να καταβάλλουν το παράβολο των 46,14€.
Η Συνομοσπονδία προκειμένου η κατάργηση του παραβόλου των 46,14 € να ισχύσει για όλους τους αιτούντες την πιστοποίηση της αναπηρίας τους προτείνει να συμπεριληφθεί ρύθμιση ως εξής: «Από δω και στο εξής καταργείται η καταβολή του παραβόλου του ποσού των 46,14€ για τους αιτούντες την πιστοποίηση και αξιολόγηση της αναπηρίας τους στα ΚΕΠΑ».
Τέλος, με την κατάργηση του παραβόλου θα πρέπει να προβλεφθεί ένα ποσό το οποίο θα αποδίδεται εφ' άπαξ στο ΙΚΑ για εκείνους του πολίτες οι οποίοι αιτούνται υποχρεωτικά την πιστοποίηση και αξιολόγηση της αναπηρίας τους προκειμένου να καταθέσουν τη σχετική Γνωμάτευση για να τους χορηγηθεί οποιασδήποτε οικονομική ή κοινωνική παροχή. Η εν λόγω ρύθμιση αφορά εκείνους τους αιτούντες που η αίτησή τους δεν συνοδεύεται από παραπεμπτικό της υπηρεσίας που είναι αρμόδια για την ως άνω παροχή.
Άρθρο 4: Τροποποίηση του άρθρου 7 του ν.3863/2010 - Συγκρότηση της Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής - Ενιαίος Πίνακας Προσδιορισμού Ποσοστών Αναπηρίας (Ε.Π.Π.Π.Α.)
Η εξέταση θεμάτων που αφορούν σε χρόνιες παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης ή η αιμορροφιλία ή η Θαλασσαιμία απαιτεί την παρουσία ιατρών που έχουν ειδικότητα σχετική με τις ανωτέρω παθήσεις. Παραδείγματος χάρη η πάθηση της Αιμορροφιλίας ή της Θαλασσαιμίας παρακολουθείται από αιματολόγους και ο σακχαρώδης διαβήτης ινσουλινοεξαρτώμενος - τύπου 1 από παθολόγους με εξειδίκευση στον σακχαρώδη διαβήτη ή ενδοκρινολόγους.
Προς τούτο θα ήταν εύλογο να προβλεφθεί στο τέλος της περ. α της παρ. 1 το εξής:
«Σε περίπτωση εξέτασης κατηγοριών αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης που παρακολουθούνται από ιατρούς συγκεκριμένων ιατρικών ειδικοτήτων που δεν προβλέπεται η συμμετοχή τους στη σύσταση της ως άνω επιτροπής, ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής υποχρεούται να καλέσει ιατρό της συγκεκριμένης ιατρικής ειδικότητας που ανήκει είτε στο σώμα Ιατρών ΚΕΠΑ είτε είναι ιατρός που κατέχει τη θέση Διευθυντή σε Μονάδα Παρακολούθησης της εν λόγω πάθησης η οποία λειτουργεί σε Δημόσιο Γενικό ή Πανεπιστημιακό Νοσοκομείου».
Άρθρο 09: Παράταση χορήγησης αναπηρικής σύνταξης
Διαπιστώνουμε ότι για πολλοστή φορά ότι η διάταξη που ορίζει την παράταση της χορήγησης της αναπηρικής σύνταξης, προνοιακών επιδομάτων και ανανέωση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης έχει περιορισμένη ισχύ έως τις 31/12/2015. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα από τώρα και συγκεκριμένα μετά τον Δεκέμβριο του έτους 2015 τα άτομα με αναπηρία που είναι δικαιούχοι των ανωτέρω παροχών θα αντιμετωπίσουν προβλήματα επιβίωσης.

Για τους παραπάνω λόγους προτείνουμε η ισχύς του άρθρου αυτού για όλα τα πρόσωπα που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής να λήξει στις 30.6.2016.

Επίσης, η Ε.Σ.ΑμεΑ. προτείνει η παράταση του δικαιώματος συνταξιοδότησης να ισχύσει και για τους έχοντες ποσοστό αναπηρίας 50%, δεδομένου ότι ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός οργανισμός του ΙΚΑ χορηγεί και συντάξεις μερικής αναπηρίας εφόσον ο δικαιούχος αξιολογείται με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%. Σημειώνουμε ότι είναι άδικο για τους έχοντες ποσοστό αναπηρίας 50% που λαμβάνουν μερική σύνταξη αναπηρίας να διακόπτεται η σύνταξη τους έως ότου επανακριθούν από τα ΚΕΠΑ.

Άρθρο 10: Τροποποίηση του άρθρου 27 του ν.1902/1990
Το άρθρο 9 του ν. 3863/2010 καταργείται διότι , σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, δεν κατέστη δυνατό να εφαρμοστεί στην πράξη. Συγκεκριμένα αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση ως γενικός και αόριστος ο όρος «ουσιώδης επιδείνωση» της προϋπάρχουσας αναπηρίας.
Η βασική καινοτομία όμως του εν λόγω άρθρου 9 του ν. 3863/2010, το οποίο καταργείται, είναι ότι το δικαίωμα της συνταξιοδότησης των ατόμων που υπάγονται στην εργασία με προϋπάρχουσα την αναπηρία επεκτείνεται από το ΙΚΑ (όπου ίσχυε με το άρθρο 27 του ν. 1902/1990) σε όλους τους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Σαφές βέβαια είναι ότι το άρθρο αυτό δεν μπόρεσε να εφαρμοστεί για τους λόγους που αναφέρονται ορθώς στην αιτιολογική έκθεση.
Με το παρόν επίσης άρθρο 10 τροποποιείται η παρ. 5 δ του άρθρου 27 του ν. 1902/1990 ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του ατόμου με προϋπάρχουσα αναπηρία αφού προβλέπει ότι η μεταγενέστερη της ασφάλισης αναπηρία φτάνει στο 40%.
Βάσει των ανωτέρω προτείνουμε το άρθρο 10 να διατυπωθεί ως εξής:
«Η περ. δ' της παρ.5 του άρθρου 27 του ν.1902/1990 αντικαθίσταται ως εξής :
Ο ασφαλισμένος θεωρείται ανάπηρος ή μερικά ανάπηρος κατά την έννοια των προηγούμενων εδαφίων, έστω και εάν η πάθηση ή βλάβη ή εξασθένηση σωματική ή πνευματική είναι προγενέστερη της υπαγωγής του στην ασφάλιση, εφ' όσον όμως η μεταγενέστερη της ασφάλισης αναπηρία φθάνει τουλάχιστον το 40% της κατά περίπτωση αναπηρίας.
Από τις ρυθμίσεις του ως άνω εδαφίου εξαιρούνται οι ασφαλισμένοι που η προϋπάρχουσα αναπηρία τους αξιολογείται με ποσοστό αναπηρίας 80%. Οι ασφαλισμένοι που η αναπηρίας τους προϋπάρχει της υπαγωγής τους στην ασφάλιση και αξιολογείται με ποσοστό τουλάχιστον 80% δικαιούνται σύνταξη αναπηρίας εφόσον πληρούν τα υπόλοιπα κριτήρια που θέτει ο Κανονισμός του ασφαλιστικού τους ταμείου, ανεξαρτήτως της επιδείνωσης ή όχι της προϋπάρχουσας αναπηρίας τους.
Η παρούσα ρύθμιση έχει ισχύ για τους ασφαλισμένους των ασφαλιστικών ταμείων αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και τους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς του Δημοσίου. Το άρθρο 9 του ν.3863/2010 (ΦΕΚ 115, Α΄) καταργείται αφ' ης ίσχυσε».
Άρθρο 12: Παροχή δυνατότητας στους συνταξιούχους ΟΓΑ δικαιούχους του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας τυφλούς, παραπληγικούς και απόλυτα αναπήρους που δεν έχουν μέλη οικογένειας δικαιούχους του Λ.Α.Ε. να έχουν συνοδό όταν συμμετέχουν στα προγράμματα του Κοινωνικού Τουρισμού και Εκδρομών.
Στο άρθρο 12 οι συντάκτες του εν λόγω νομοσχεδίου δεν έχουν προβλέψει την παροχή δυνατότητας συνοδού σε συνταξιούχους του ΟΓΑ με μόνιμες και βαριές αναπηρίες όπως η νοητική αναπηρία, το σύνδρομο down, ο αυτισμός, η εγκεφαλική παράλυση και εν γένει βαριές αναπηρίες με πολλαπλές ανάγκες εξάρτησης.
Η Ε.Σ.ΑμεΑ. προτείνει στο τέλος του εν λόγω άρθρου να συμπληρωθεί το ακόλουθο εδάφιο ως εξής:
«Στο τέλος της παραγράφου 3 του άρθρου 1 του Ν. 3050/2002 προστίθεται εδάφιο ως ακολούθως: Οι συνταξιούχοι ΟΓΑ...................................................στο ίδιο πρόγραμμα. Στα ανωτέρω εκδρομικά προγράμματα κοινωνικού τουρισμού και ιαματικού τουρισμού συμμετέχουν με τη δυνατότητα συνοδού και συνταξιούχοι του ΟΓΑ που είναι άτομα με νοητική αναπηρία, σύνδρομο down, εγκεφαλική παράλυση και εν γένει βαριές και πολλαπλές αναπηρίες».
Άρθρο 30: Επαναχορήγηση σύνταξης ανασφάλιστων υπερηλίκων
Στην άρθρο 30 αναφέρονται οι προϋποθέσεις που πρέπει να συντρέχουν για την επαναχορήγηση της σύνταξης των ανασφάλιστων υπερηλίκων. Στην παράγραφο 1ε αναφέρει ότι στο εισόδημα δεν υπολογίζεται το ποσό που αντιστοιχεί στην αντικειμενική δαπάνη από ιδιοκατοικούμενη κύρια κατοικία μέχρι 100 τ.μ. καθώς και τα προνοιακά επιδόματα ή άλλης μορφής οικονομικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε ΑμεΑ. Στο σημείο αυτό θα θέλαμε να προσθέσουμε και το διατροφικό επίδομα που χορηγείται στους πάσχοντες από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου και στους μεταμοσχευμένους.
Βάσει των ανωτέρω προτείνουμε η παράγραφος 1ε να διατυπωθεί ως εξής:
«1 ε. Στο εισόδημα δεν υπολογίζεται το ποσό που αντιστοιχεί στην αντικειμενική δαπάνη από ιδιοκατοικούμενη κύρια κατοικία μέχρι 100 τ.μ. καθώς και τα προνοιακά επιδόματα, το διατροφικό επίδομα που χορηγείται στους πάσχοντες από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου και στους μεταμοσχευμένους ή άλλης μορφής οικονομικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε ΑμεΑ».
Κύριε Υπουργέ,
Η Ε.Σ.ΑμεΑ. αιτείται να λάβετε υπόψη σας τις ανωτέρω προτάσεις μας, πριν την κατάθεση του συγκεκριμένου σχεδίου νόμου στην Βουλή των Ελλήνων.

Με εκτίμηση

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ