Προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. επί του νομοσχεδίου ¨Μέτρα Ανακούφισης για τα Α.μεΑ. και απλοποίηση της λειτουργίας των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.)¨

Κατηγορία: Βουλή

Αθήνα: 22/06/2015

ΠΡΟΣ:
Πρόεδρο και Μέλη Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοιν. Αλληλεγγύης,
κ. Π. Σκουρλέτη
-Γραφείο Αναπληρωτή Υπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Δ. Στρατούλη
-Γραφείο Γενικού Γραμματέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Ν. Ρωμανιά
-Πρόεδρο και Μέλη Επιτροπής Ισότητας της Βουλής
-Φορείς - Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

Προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. επί του νομοσχεδίου ¨Μέτρα Ανακούφισης για τα Α.μεΑ. και απλοποίηση της λειτουργίας των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.)¨

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες, Κύριοι Βουλευτές,
Η Ε.Σ.ΑμεΑ. με το παρόν έγγραφό της καταθέτει τις προτάσεις της επί του νομοσχεδίου που κατατέθηκε στη Βουλή με θέμα : «Μέτρα Ανακούφισης για τα Α.μεΑ. και απλοποίηση της λειτουργίας των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.)».

Στο εν λόγω νομοσχέδιο, όπως είχαμε αναφέρει και κατά την διαδικασία δημόσια διαβούλευσης του στην ιστοσελίδα www.opengov.gr , συμπεριλαμβάνονται θετικές διατάξεις ως προς την επίλυση ζητημάτων που αφορούν στη λειτουργία των ΚΕΠΑ. Θετικές επίσης είναι διατάξεις με τις οποίες καταργούνται άδικα μέτρα όπως, η διακοπή του εξωιδρυματικού επιδόματος κατά την νοσηλεία του δικαιούχου και η διακοπή χορήγησης της σύνταξης υπερηλίκων του ΟΓΑ σε άτομα με βαριές αναπηρίες.
Αξίζει να επισημάνουμε ότι μέρος των προτάσεων που είχε καταθέσει η Ε.Σ.ΑμεΑ κατά την διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης έχουν συμπεριληφθεί στο τελικό κείμενο του κατατεθέντος νομοσχεδίου.
Με τις προτάσεις που καταθέτουμε στο παρόν έγγραφό μας στοχεύουμε στην βελτιστοποίηση των διατάξεων του εν λόγω νομοσχεδίου προς όφελος πρωτίστως των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους.
Οι προτάσεις μας επί των άρθρων του νομοσχεδίου έχουν ως εξής:
Άρθρο 1: Ένταξη στα προνοιακά προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης Ατόμων με Αναπηρία
Επί της παρ. β περ.3 του άρθρου 1, με το οποίο καθορίζεται η διαδικασία επαναχορήγησης των προνοιακών παροχών σε δικαιούχους των οποίων έχει λήξει η Γνωμάτευση Αναπηρίας και προκειμένου να αποτραπεί η διακοπή της χορήγησης του προνοιακού επιδόματος στους δικαιούχους έστω και για μικρό χρονικό διάστημα μετά τη λήξη της Γνωμάτευσης Αναπηρίας τους, όπως και η διαδικασία των αχρεωστήτως καταβληθέντων μετά την έκδοση Γνωματεύσεων Αναπηρίας -διαδικασία που έχει οδηγήσει σε οικονομική απόγνωση πολλούς από τους δικαιούχους- η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταθέτει την ακόλουθη πρότασή της:
«α) Η αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των προνοιακών παροχών υποχρεούται έξι μήνες πριν από τη λήξη ισχύος της προηγούμενης γνωμάτευσης του δικαιούχου να ειδοποιήσει εγγράφως ή μέσω τηλεομοιοτυπίας ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τους δικαιούχους, για επανυποβολή του αιτήματος χορήγησης των προνοιακών παροχών, κατά την ίδια ως άνω διαδικασία και να τους ενημερώνει αναλυτικά για τα δικαιολογητικά (διοικητικά έγγραφα) που απαιτείται βάσει της νομοθεσίας να καταθέσουν προκειμένου να ολοκληρωθεί ο διοικητικός έλεγχος από την αρμόδια υπηρεσία εντός είκοσι ημερών.
β) Η αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των προνοιακών παροχών καλεί τον δικαιούχο σε διάστημα είκοσι ημερών μετά την ενημέρωσή του με τις ως άνω διαδικασίες να προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και αφού ολοκληρώσει τον έλεγχο των λοιπών δικαιολογητικών σε διάστημα είκοσι ημερών την επόμενη ημέρα τον παραπέμπει στα ΚΕΠΑ για να αιτηθεί την πιστοποίηση και αξιολόγηση της αναπηρίας του.
γ) Τα ΚΕΠΑ, μετά την παραπομπή του δικαιούχου από τις προνοιακές υπηρεσίες και την αίτησή του για την επανεξέτασή του από τις ΑΥΕ ΚΕΠΑ, υποχρεούνται να έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία της πιστοποίησης και αξιολόγησης της αναπηρίας με την έκδοση Γνωμάτευσης Αναπηρίας πριν τη λήξη ισχύος της προηγούμενης Γνωμάτευσης Αναπηρίας του αιτούντα.
δ) Εφόσον με υπαιτιότητα των ΚΕΠΑ ή και των αρμοδίων προνοιακών υπηρεσιών δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πιστοποίησης της αναπηρίας πριν τη λήξης ισχύος της Γνωμάτευσης Αναπηρίας του δικαιούχου, τότε παρατείνεται το δικαίωμα χορήγησης του επιδόματος όπως ορίζει η κείμενη νομοθεσία»
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. για την περ. 3 της παρ. β εναλλακτικά προτείνει και την ακόλουθη πρόταση, έτσι ώστε οι ρυθμίσεις της εν' λόγω παραγράφου να είναι σαφείς και κατανοητές για τους πολίτες με αναπηρία και να μην δημιουργούνται προβλήματα ερμηνείας κατά την εφαρμογή τους από τις αρμόδιες υπηρεσίες:
«α) Η αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των προνοιακών παροχών υποχρεούται τρεις μήνες πριν από τη λήξη ισχύος της προηγούμενης γνωμάτευσης να ειδοποιήσουν εγγράφως ή μέσω τηλεομοιοτυπίας ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του δικαιούχους για επανυποβολή του αιτήματος χορήγησης των προνοιακών παροχών, κατά την ίδια ως άνω διαδικασία και να τους ενημερώνει αναλυτικά για τα δικαιολογητικά (διοικητικά έγγραφα) που απαιτείται βάσει της νομοθεσίας να καταθέσουν προκειμένου να ολοκληρωθεί ο διοικητικός έλεγχος από την αρμόδια υπηρεσία.
β) Η προνοιακή παροχή δεν διακόπτεται αυτοδίκαια, εφόσον οι δικαιούχοι, μετά την έγγραφη ενημέρωσή του από την αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των προνοιακών παροχών και πριν τη λήξη ισχύος της χορήγησης της προνοιακής παροχής έχουν καταθέσει όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τον έγκαιρο έλεγχο αυτών από τους αρμοδίους».
Επίσης, στο παρόν άρθρο ζητούμε να συμπεριληφθούν οι ακόλουθες 3 παράγραφοι, δεδομένου ότι υπάρχουν άτομα με αναπηρία ή χρόνια πάθηση, οι οποίοι εξετάστηκαν από ΑΥΕ ή ΒΥΕ ΚΕΠΑ και οι Γνωματεύσεις τους εκδόθηκαν πριν την έκδοση Υπουργικής Απόφασης με την οποία καθορίστηκε ο Πίνακας των 43 μη αναστρέψιμων παθήσεων . Η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει την απλοποίηση των διαδικασιών χορήγησης Γνωμάτευσης Αναπηρίας εφόρου ζωής στα άτομα με αναπηρία που εξετάστηκαν πριν την έκδοση της προαναφερθείσας Υ.Α. με την οποία καθορίστηκαν οι 43 μη αναστρέψιμες παθήσεις, υπό την προϋπόθεση ότι η αναπηρία ή χρόνια πάθηση συμπεριλαμβάνεται σε αυτήν την Υ.Α.
Προτεινόμενες διατάξεις:
«1.Γνωματεύσεις αναπηρίας που αφορούν σε αναπηρίες/παθήσεις που συμπεριλαμβάνονται στον Πίνακα των 43 μη αναστρέψιμων αναπηριών/παθήσεων, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 2906/ΤΒ΄.18.11.2013 ή όπως αυτές συμπληρωθούν στο μέλλον, και έχουν εκδοθεί από το Σεπτέμβριο του 2011 από τις ΑΥΕ ή ΒΥΕ ΚΕΠΑ, ισχύουν επ' αόριστον, με διοικητική πράξη των υπηρεσιών των ΚΕΠΑ. Με εγκύκλιο του Υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων εξειδικεύεται η ως άνω ρύθμιση.
2.Κάτοχοι Γνωματεύσεων Αναπηρίας, που έχουν εκδοθεί από Νομαρχιακές ΑΥΕ ή ΒΥΕ ή από Επιτροπές Ασφαλιστικών Ταμείων, πριν την ίδρυση των ΚΕΠΑ και είναι αορίστου χρόνου και συμπεριλαμβάνονται στον Πίνακα των 43 μη αναστρέψιμων αναπηριών/παθήσεων, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 2906/ΤΒ΄.18.11.2013, όπως αυτός ισχύει κάθε φορά, προσέρχονται στις διοικητικές υπηρεσίες των ΚΕΠΑ προκειμένου, αφού καταθέσουν ιατρικό φάκελο με τα απαιτούμενα ιατρικά δικαιολογητικά σε τριμελή επιτροπή, και τους χορηγείται νέα γνωμάτευση ΚΕΠΑ, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία του αιτούντα.
3.Αποφάσεις ΚΕΠΑ που περιέχουν λάθη ή παραλείψεις διοικητικού χαρακτήρα ή δεν περιλαμβάνονται σε αυτές ζητήματα που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία και έχει αιτηθεί ο ενδιαφερόμενος, διορθώνονται με υπηρεσιακό σημείωμα κατόπιν αιτήσεώς του».
Η συμπερίληψη των ανωτέρω προτεινόμενων ρυθμίσεων θα προστατέψουν από άσκοπη ταλαιπωρία εκείνα τα άτομα που η αναπηρία τους είναι μη αναστρέψιμη.
Άρθρο 2: Ρύθμιση θεμάτων ΚΕ.Π.Α.
Στο παρόν άρθρο ζητούμε να διευκρινιστεί ότι γίνονται δεκτές από όλες τις υπηρεσίες και φορείς του δημοσίου και οι γνωματεύσεις αναπηρίας που εκδίδει η Α.Σ.Υ.Ε. για τη χορήγηση οιονδήποτε κοινωνικών και οικονομικών παροχών.
Υπό αυτό το πρίσμα η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει στο εν λόγω άρθρο να συμπληρωθεί το ακόλουθο υπογραμμισμένο εδάφιο ως εξής:
«Από 1.9.2011 δημιουργείται ..........................της αναπηρίας. Οι Γνωστοποιήσεις Αποτελέσματος Πιστοποίησης Ποσοστού Αναπηρίας που εκδίδονται για κάθε νόμιμη χρήση από το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) καθώς και οι γνωστοποιήσεις αποτελέσματος πιστοποίησης αναπηρίας που εκδίδονται από την Α.Σ.Υ.Ε. γίνονται υποχρεωτικά δεκτές και είναι δεσμευτικές για τους ανωτέρω φορείς και υπηρεσίες του Δημοσίου».
Άρθρο 3: Κατάργηση παραβόλου για την εξέταση σε ΚΕΠΑ για ανασφάλιστους και αιτούντες προνοιακών επιδομάτων αναπηρίας
Mε την παρούσα διάταξη απαλλάσσονται από την καταβολή του παραβόλου των 46€ οι αιτούντες τη γνωμάτευση αναπηρίας τους προκειμένου να τους χορηγηθούν συνταξιοδοτικές και προνοιακές παροχές.
Πάγιο αίτημα της Ε.Σ.Α.μεΑ. προς τις προηγούμενες πολιτικές ηγεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικώς Ασφαλίσεων, όπως και στην παρούσα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας -με το υπ' αριθ. Πρωτ. 518/12.3.2015 έγγραφό της προς τον Αναπληρωτή Υπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Δ. Στρατούλη- ήταν η κατάργηση παραβόλου του ποσού των 46,14 € για όλους ανεξαιρέτως τους αιτούντες την πιστοποίηση της αναπηρίας τους.
Όμως με την παρούσα διάταξη, οι αιτούντες την πιστοποίηση της αναπηρίας τους για χρήση παροχών από το Υπουργείο Παιδείας (π.χ. μετεγγραφές) ή το Υπουργείο Οικονομικών (φοροαπαλλαγές κ.λπ.) ή το Υπουργείο Μεταφορών κ.λπ. υποχρεούνται να καταβάλλουν το παράβολο των 46,14€.
Η Συνομοσπονδία προκειμένου η κατάργηση του παραβόλου των 46,14 € να ισχύσει για όλους τους αιτούντες την πιστοποίηση της αναπηρίας τους, προτείνει να συμπεριληφθεί ρύθμιση ως εξής: «Από δω και στο εξής καταργείται η καταβολή του παραβόλου του ποσού των 46,14€ για τους αιτούντες την πιστοποίηση και αξιολόγηση της αναπηρίας τους στα ΚΕΠΑ».
Τέλος, με την κατάργηση του παραβόλου, θα πρέπει να προβλεφθεί ένα ποσό το οποίο θα αποδίδεται εφ' άπαξ στο ΙΚΑ για εκείνους του πολίτες οι οποίοι αιτούνται υποχρεωτικά την πιστοποίηση και αξιολόγηση της αναπηρίας τους προκειμένου να καταθέσουν τη σχετική Γνωμάτευση για να τους χορηγηθεί οποιασδήποτε οικονομική ή κοινωνική παροχή. Η εν λόγω ρύθμιση αφορά εκείνους τους αιτούντες που η αίτησή τους δεν συνοδεύεται από παραπεμπτικό της υπηρεσίας που είναι αρμόδια για την ως άνω παροχή.
Άρθρο 4: Ειδική Επιστημονική Επιτροπή – Ενιαίος Πίνακας Προσδιορισμού Ποσοστών Αναπηρίας (Ε.Π.Π.Π.Α.)
Στο παρόν άρθρο διαπιστώνουμε ότι για πολλοστή φορά, η διάταξη που ορίζει την παράταση της χορήγησης της αναπηρικής σύνταξης, προνοιακών επιδομάτων και ανανέωση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης έχει περιορισμένη ισχύ έως τις 31/12/2015. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα από τώρα και συγκεκριμένα μετά τον Δεκέμβριο του έτους 2015, τα άτομα με αναπηρία που είναι δικαιούχοι των ανωτέρω παροχών θα αντιμετωπίσουν προβλήματα επιβίωσης.
Για τους παραπάνω λόγους προτείνουμε η ισχύς του άρθρου αυτού για όλα τα πρόσωπα που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής να λήξει στις 30.6.2016.
Επίσης, η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει η παράταση του δικαιώματος συνταξιοδότησης να ισχύσει και για τους έχοντες ποσοστό αναπηρίας 50%, δεδομένου ότι ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός οργανισμός του ΙΚΑ χορηγεί και συντάξεις μερικής αναπηρίας εφόσον ο δικαιούχος αξιολογείται με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%. Σημειώνουμε ότι είναι άδικο για τους έχοντες ποσοστό αναπηρίας 50% που λαμβάνουν μερική σύνταξη αναπηρίας να διακόπτεται η σύνταξη τους έως ότου επανακριθούν από τα ΚΕΠΑ.
Άρθρο 10: Τροποποίηση του άρθρου 27 του ν.1902/1990
Το άρθρο 9 του ν. 3863/2010 καταργείται διότι, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, δεν κατέστη δυνατό να εφαρμοστεί στην πράξη. Συγκεκριμένα αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση ως γενικός και αόριστος ο όρος «ουσιώδης επιδείνωση» της προϋπάρχουσας αναπηρίας.
Η βασική καινοτομία όμως του εν λόγω άρθρου 9 του ν. 3863/2010, το οποίο καταργείται, είναι ότι το δικαίωμα της συνταξιοδότησης των ατόμων που υπάγονται στην εργασία με προϋπάρχουσα την αναπηρία, επεκτείνεται από το ΙΚΑ (όπου ίσχυε με το άρθρο 27 του ν. 1902/1990) σε όλους τους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Σαφές βέβαια είναι ότι το άρθρο αυτό δεν μπόρεσε να εφαρμοστεί για τους λόγους που αναφέρονται ορθώς στην αιτιολογική έκθεση.
Με το παρόν επίσης άρθρο 10 τροποποιείται η παρ. 5 δ του άρθρου 27 του ν. 1902/1990 ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του ατόμου με προϋπάρχουσα αναπηρία αφού προβλέπει ότι η μεταγενέστερη της ασφάλισης αναπηρία φτάνει στο 40%.
Βάσει των ανωτέρω προτείνουμε το άρθρο 10 να διατυπωθεί ως εξής:
«Η περ. δ' της παρ.5 του άρθρου 27 του ν.1902/1990 αντικαθίσταται ως εξής :
Ο ασφαλισμένος θεωρείται ανάπηρος ή μερικά ανάπηρος κατά την έννοια των προηγούμενων εδαφίων, έστω και εάν η πάθηση ή βλάβη ή εξασθένηση σωματική ή πνευματική είναι προγενέστερη της υπαγωγής του στην ασφάλιση, εφ' όσον όμως η μεταγενέστερη της ασφάλισης αναπηρία φθάνει τουλάχιστον το 40% της κατά περίπτωση αναπηρίας.
Από τις ρυθμίσεις του ως άνω εδαφίου εξαιρούνται οι ασφαλισμένοι που η προϋπάρχουσα αναπηρία τους αξιολογείται με ποσοστό αναπηρίας 80%. Οι ασφαλισμένοι που η αναπηρίας τους προϋπάρχει της υπαγωγής τους στην ασφάλιση και αξιολογείται με ποσοστό τουλάχιστον 80% δικαιούνται σύνταξη αναπηρίας εφόσον πληρούν τα υπόλοιπα κριτήρια που θέτει ο Κανονισμός του ασφαλιστικού τους ταμείου, ανεξαρτήτως της επιδείνωσης ή όχι της προϋπάρχουσας αναπηρίας τους.
Η παρούσα ρύθμιση έχει ισχύ για τους ασφαλισμένους των ασφαλιστικών ταμείων αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και τους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς του Δημοσίου. Το άρθρο 9 του ν.3863/2010 (ΦΕΚ 115, Α΄) καταργείται αφ' ης ίσχυσε».
Άρθρο 12: Ρυθμίσεις θεμάτων ΟΓΑ περί συνοδείας ΑμεΑ δικαιούχων Λ.Α.Ε.
Στο παρόν άρθρο παρέχεται η δυνατότητα στους συνταξιούχους ΟΓΑ, δικαιούχους του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας τυφλούς, παραπληγικούς και απόλυτα αναπήρους που δεν έχουν μέλη οικογένειας δικαιούχους του Λ.Α.Ε. να έχουν συνοδό όταν συμμετέχουν στα προγράμματα του Κοινωνικού Τουρισμού και Εκδρομών.
Οι συντάκτες του εν λόγω νομοσχεδίου δεν είχαν προβλέψει την παροχή δυνατότητας συνοδού σε συνταξιούχους του ΟΓΑ με μόνιμες και βαριές αναπηρίες όπως η νοητική αναπηρία, το σύνδρομο down, ο αυτισμός, η εγκεφαλική παράλυση και εν γένει βαριές αναπηρίες με πολλαπλές ανάγκες εξάρτησης.
Μετά από πρόταση της Ε.Σ.Α.μεΑ. ορθώς συμπεριλήφθησαν και όσοι πάσχουν από νοητική αναπηρία, σύνδρομο down, αυτισμό και εγκεφαλική παράλυση στην παροχή δυνατότητας συνοδού, αλλά δεν συμπεριλήφθησαν και όσοι πάσχουν από βαριές αναπηρίες με πολλαπλές ανάγκες εξάρτησης.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει στο τέλος του εν λόγω άρθρου να συμπληρωθεί το ακόλουθο υπογραμμισμένο εδάφιο ως εξής:
«Στο τέλος της παραγράφου 3 του άρθρου 1 του Ν. 3050/2002 προστίθεται εδάφιο ως ακολούθως: Οι συνταξιούχοι ΟΓΑ δικαιούχοι του Λ.Α.Ε. που λαμβάνουν προσαύξηση του ποσού της σύνταξής τους λόγω απόλυτης αναπηρίας ή τυφλότητας ή επίδομα παραπληγίας – τετραπληγίας, ή πάσχουν από νοητική αναπηρία, σύνδρομο down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και συμμετέχουν στα προγράμματα κοινωνικού και ιαματικού τουρισμού .............................................στο ίδιο πρόγραμμα».