ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ για την εκπόνηση και εφαρμογή μιας Εθνικής Στρατηγικής για την Απασχόληση, την Επαγγελματική Κατάρτιση, την Κοινωνική Ασφάλιση και την Κοινωνική Προστασία των Ατόμων με Αναπηρία
Κατηγορία: Η δράση μας
Αθήνα: 02/11/2009
ΠΡΟΣ:
κ. Α. Λοβέρδο, Υπουργό Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- Γραφείο Πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου
- κ. Θ. Πάγκαλο, Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης
- κ. Γ. Κουτρουμάνη, Υφυπουργό Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης
- Φορείς - μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ. & φορείς - μέλη αυτών
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ για την εκπόνηση και εφαρμογή μιας Εθνικής Στρατηγικής για την Απασχόληση, την Επαγγελματική Κατάρτιση, την Κοινωνική Ασφάλιση και την Κοινωνική Προστασία των Ατόμων με Αναπηρία
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία, που αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία - του μεγαλύτερου φορέα εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο - θα ήθελε καταρχάς να σας εκφράσει τα θερμά της συγχαρητήρια για την ανάληψη των νέων καθηκόντων σας και να σας ευχηθεί καλή επιτυχία στο σημαντικό έργο που έχετε αναλάβει να φέρετε εις πέρας.
Επιπρόσθετα, θα θέλαμε να σας εκφράσουμε την επιθυμία για την ανάπτυξη μιας ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ μας με στόχο την εκπόνηση και εφαρμογή από το Υπουργείο σας μιας ολοκληρωμένης Εθνικής Στρατηγικής για την Απασχόληση, την Επαγγελματική Κατάρτιση, την Κοινωνική Ασφάλιση και την Κοινωνική Προστασία των Ατόμων με Αναπηρία - που αποτελούν το 10% του συνολικού πληθυσμού της χώρας - μέσω της οποίας να ικανοποιούνται και να προωθούνται πάγια αιτήματα του εθνικού αναπηρικού κινήματος.
Αξίζει δε να επισημάνουμε ότι μέχρι σήμερα η ελληνική Πολιτεία δεν αντιμετώπισε με έναν ολοκληρωμένο τρόπο τα προαναφερθέντα ζητήματα, αλλά αντιθέτως τα όποια μέτρα και πολιτικές που κατά καιρούς εφάρμοσε στους προαναφερθέντες τομείς ήταν αποσπασματικά και ως εκ τούτου αναποτελεσματικά.
Στο πλαίσιο της προαναφερθείσας Εθνικής Στρατηγικής κεντρικό ρόλο πρέπει να κατέχει η διασφάλιση της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στο σύνολο των παρεχόμενων υπηρεσιών - φυσικών και ηλεκτρονικών - του Υπουργείου σας και των εποπτευόμενων από αυτό Οργανισμών του και για αυτό το λόγο προτείνουμε τη θέσπιση ανάλογου νομοθετικού μέτρου. Άλλωστε στο πλαίσιο του Κυβερνητικού σας Προγράμματος (βλ. «ΠΑΣΟΚ - Πλαίσιο Κυβερνητικού Προγράμματος - Συνοπτική Παρουσίαση - Οκτώβριος 2009», σ. 47) έχει συμπεριληφθεί η δέσμευση για «θέσπιση νομοθεσίας για την τήρηση των προδιαγραφών προσβασιμότητας στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον, στις μεταφορές, στην Κοινωνία της Πληροφορίας, στα αγαθά και τις υπηρεσίες». Λόγω του ότι το εν λόγω ζήτημα είναι υψηλής προτεραιότητας για τη Συνομοσπονδία, στο άμεσο μέλλον πρόκειται να υποβάλλουμε ξεχωριστό υπόμνημα σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν προκειμένου οι προαναφερθείσες υπηρεσίες να καταστούν πλήρως προσβάσιμες στους πολίτες με αναπηρία, στη βάση του συνθήματός σας «Πρώτα ο Πολίτης».
Με το παρόν υπόμνημά μας σας υποβάλλουμε σύντομα και ενδεικτικά τα αιτήματα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη κατεύθυνση του σχεδιασμού και της εφαρμογής της προαναφερθείσας Εθνικής Στρατηγικής, εντοπίζοντας παράλληλα τα σημεία που τα αιτήματά μας συνάδουν με τις δεσμεύσεις σας που έχουν συμπεριληφθεί στο πλαίσιο του Κυβερνητικού σας Προγράμματος («ΠΑΣΟΚ - Πλαίσιο Κυβερνητικού Προγράμματος - Συνοπτική Παρουσίαση - Οκτώβριος 2009»).
Για την εφαρμογή μιας Εθνικής Στρατηγικής για την Απασχόληση, την Επαγγελματική Κατάρτιση, την Κοινωνική Ασφάλιση και την Κοινωνική Προστασία των ατόμων με αναπηρία, η ένταξη της διάστασης της αναπηρίας στο σύνολο των πολιτικών του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης πρέπει να κατέχει προεξέχουσα θέση. Η εμπειρία μας έχει αποδείξει ότι ο αποκλεισμός και η διάκριση που υφίστανται τα άτομα με αναπηρία σε τομείς της δικής σας αρμοδιότητας δεν μπορεί να αρθεί μόνο μέσω της υλοποίησης στοχευμένων μέτρων και πολιτικών, αλλά απαιτείται η στενή συνέργια και συμπληρωματικότητά τους με τις πολιτικές και τα μέτρα που απευθύνονται στο γενικό πληθυσμό. Επιπλέον είναι πλέον κοινά παραδεκτό ότι πολιτικές και μέτρα που αφορούν στο γενικό πληθυσμό όταν δεν ενσωματώνουν τη διάσταση της αναπηρίας δημιουργούν νέα εμπόδια και νέους αποκλεισμούς στα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους.
Δεδομένου ότι στο πλαίσιο του Κυβερνητικού σας Προγράμματος (σ.47) έχει συμπεριληφθεί η δέσμευση «για θέσπιση υποχρέωσης όλων των δημοσίων φορέων να καταρτίσουν σχέδια ένταξης της διάστασης της αναπηρίας», προτείνουμε το Υπουργείο σας να επεξεργαστεί άμεσα ένα τέτοιο σχέδιο, στο οποίο φυσικά θα πρέπει να ενσωματώνεται και η διάσταση της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία, ζήτημα στο οποίο ήδη προαναφερθήκαμε. Ως εκ τούτου, προτείνουμε την άμεση σύσταση στο Υπουργείο σας, με τη συμμετοχή της Ε.Σ.Α.μεΑ., αρμόδιας Επιτροπής για τη σύνταξη ενός σχεδίου ένταξης της διάστασης της αναπηρίας στο Υπουργείο σας αλλά και στους εποπτευόμενους από αυτό Οργανισμούς του. Η εν λόγω Επιτροπή θα πρέπει εντός διμήνου να έχει ολοκληρώσει το έργο της προκειμένου να υποβάλλει σε εσάς την πρότασή της.
Η διάχυση της διάστασης της αναπηρίας στο σύνολο των πολιτικών και μέτρων του Υπουργείου σας δύναται να εξασφαλιστεί μέσω:
α) της αδιάκοπης και συνεχούς διαβούλευσης με το αναπηρικό κίνημα της χώρας, βάσει της αρχής του ευρωπαϊκού και εθνικού αναπηρικού κινήματος «τίποτα για εμάς, χωρίς εμάς»
Είναι σημαντικό το Υπουργείο σας και το σύνολο των εποπτευόμενων από αυτό φορέων του να διαβουλεύονται με τον επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας, ήτοι την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία, για όλα τα μέτρα και τις πολιτικές που αφορούν είτε άμεσα είτε έμμεσα στα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους. Το αναπηρικό κίνημα της χώρας διαθέτει πολύχρονη εμπειρία, γνώση και τεχνογνωσία, την οποία θεωρούμε ότι η ελληνική Πολιτεία οφείλει να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
β) της σύστασης Διεύθυνσης Θεμάτων Ατόμων με Αναπηρία στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
Δεδομένου ότι ανάλογες Διευθύνσεις έχουν συσταθεί και στα Υπουργεία Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων και Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, θεωρούμε ότι είναι εύλογη η πρότασή μας για σύσταση μιας τέτοιας Διεύθυνσης στο Υπουργείο σας. Σκοπός αυτής της Διεύθυνσης θα είναι η χάραξη, ο συντονισμός και η παρακολούθηση των συνόλου των μέτρων και των πολιτικών που αφορούν άμεσα στα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους, αλλά και η παρακολούθηση των μέτρων και των πολιτικών που απευθύνονται στο γενικό πληθυσμό με στόχο την υποβολή προτάσεων αναφορικά με τον τρόπο ένταξης της διάστασης της αναπηρίας σε αυτά και την αποφυγή δημιουργίας νέων εμποδίων και διακρίσεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία.
γ) της συμμετοχής της Ε.Σ.Α.μεΑ. στις αποφάσεις που λαμβάνουν Οργανισμοί που εποπτεύονται από το Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Ασφάλισης και οι οποίες αφορούν είτε άμεσα είτε έμμεσα στα άτομα με αναπηρία
Ένας τέτοιος φορέας είναι ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.). Δεδομένου ότι αποτελεί τον σημαντικότερο φορέα άσκησης πολιτικής στον τομέα της απασχόλησης, κρίνουμε ότι είναι ζήτημα καίριας σημασίας η συμμετοχή μας στο Διοικητικό του Συμβούλιο. Το αίτημά μας αυτό είναι επίσης εύλογο δεδομένου ότι ο Ο.Α.Ε.Δ. διαθέτει Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης για τα άτομα με αναπηρία και έχει την ευθύνη της εφαρμογής μιας σειράς στοχευμένων μέτρων - όπως είναι το σύστημα ποσόστωσης (Ν.2643/1998), οι εργονομικές διευθετήσεις του εργασιακού χώρου, η επιδοτούμενη απασχόληση των ατόμων με αναπηρία (Πρόγραμμα Επιδότησης Νέων Θέσεων Εργασίας), η ενίσχυση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας (Πρόγραμμα Επιδότησης Νέων Ελευθέρων Επαγγελματιών). Επίσης, ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται και η συμμετοχή της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού Εργατικής Εστίας (Ο.Ε.Ε.) δεδομένου ότι υλοποιεί προγράμματα που αφορούν στα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους.
Επιπρόσθετα, στο πλαίσιο αυτής της Εθνικής Στρατηγικής προτείνουμε ανά τομέα τα εξής:
Απασχόληση και εργασία
Άμεση θέσπιση ενός νέου και σύγχρονου νόμου για την απασχόληση των ατόμων με αναπηρία. Για τη θέσπιση αυτού του νόμου άλλωστε υπάρχει και σχετική δέσμευση στο πλαίσιο του Κυβερνητικού σας Προγράμματος (σ. 47). Οι διατάξεις αυτού του Νόμου θα μπορούσαν μεταξύ άλλων να περιλαμβάνουν τα εξής: α) τη θέσπιση ενός νέου συστήματος ποσόστωσης αποκλειστικά και μόνο για τα άτομα με αναπηρία, λόγω των ιδιαίτερων προβλημάτων που παρουσιάζει στην εφαρμογή του ο υφιστάμενος Ν. 2643/1998, β) τη λήψη μέτρων για την ευρεία εφαρμογή των εύλογων προσαρμογών του εργασιακού χώρου, γ) την προώθηση της δωρεάν παροχής τεχνολογικών βοηθημάτων και υποστηρικτικών μέσων στους εργαζομένους με αναπηρία, δ) τη λήψη μέτρων για την προώθηση, ανάπτυξη και ευρεία εφαρμογή των εναλλακτικών μορφών απασχόλησης, όπως είναι η προστατευόμενη, η υποστηριζόμενη (βλ. «ΠΑΣΟΚ - Πλαίσιο Κυβερνητικού Προγράμματος - Συνοπτική Παρουσίαση - Οκτώβριος 2009», σ. 47) και η εξ’ αποστάσεως απασχόληση, συμπεριλαμβανομένης της απασχόλησης εντός της Κοινωνικής Οικονομίας, στη βάση των ιδιαίτερων αναγκών συγκεκριμένων κατηγοριών αναπηρίας, ε) την προώθηση της αυτο - απασχόλησης και της επιχειρηματικής δραστηριότητας των ατόμων με αναπηρία, στ) τη θέσπιση συστήματος προστασίας από την απόλυση και διατήρησης στη θέση εργασίας, ζ) τη διασύνδεση της απασχόλησης με την εκπαίδευση, την κατάρτιση και τη δια βίου μάθηση, η) τη διασύνδεση της απασχόλησης με τις υπηρεσίες υγείας και αποκατάστασης για τη διατήρηση του βέλτιστου επιπέδου λειτουργικότητας των ατόμων με αναπηρία.
Για την όσο το δυνατόν πιο γρήγορη κατάρτιση αυτού του Νόμου, απαιτείται η άμεση συγκρότηση στο Υπουργείο σας αρμόδιας Επιτροπής που να συνεδριάζει τακτικά, στην οποία πέραν της συμμετοχής εκπροσώπων της Ε.Σ.Α.μεΑ. πρέπει να συμμετέχουν εκπρόσωποι από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Η εν λόγω Επιτροπή θα πρέπει εντός διμήνου να παραδώσει σε εσάς το προσχέδιο Νόμου. Κάτι τέτοιο είναι εφικτό δεδομένου ότι η επεξεργασία του, όπως άλλωστε γνωρίζουν και οι Υπηρεσίες του Υπουργείου σας, είχε ξεκινήσει από την προηγούμενη Κυβέρνηση, δίχως όμως να ολοκληρωθεί.
Επιπρόσθετα, για την αποτελεσματική εφαρμογή αυτού του νέου θεσμικού πλαισίου απαιτείται η αναβάθμιση της Υπηρεσίας Απασχόλησης Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων του Ο.Α.Ε.Δ. από Υπηρεσία σε Διεύθυνση και συνακόλουθα η στελέχωσής της με εξειδικευμένο, μόνιμο και επαρκές προσωπικό, καθώς επίσης και η αναβάθμιση των κατά τόπους Γραφείων της μέσω και πάλι της στελέχωσής τους με εξειδικευμένο, μόνιμο και επαρκές προσωπικό. Η σύσταση της προαναφερθείσας Διεύθυνσης θα μπορούσε να λάβει χώρα στο πλαίσιο της αναμόρφωσης και ουσιαστικής αποκέντρωσης αυτού του φορέα που προβλέπεται στο πλαίσιο του Κυβερνητικού σας Προγράμματος (σ. 43).
Τέλος, δεδομένου του πλήρους αποκλεισμού των ατόμων με αναπηρία από την εργασία και της άσχημης οικονομικής κατάστασης στην οποία βρίσκονται, σας παρακαλούμε να επισπεύσετε την έκδοση των αποτελεσμάτων της τελευταίας προκήρυξης του Ν. 2643/1998 που έχει καθυστερήσει ιδιαίτερα. Καθημερινά η Συνομοσπονδία δέχεται εκατοντάδες τηλεφωνήματα από άτομα με αναπηρία που εναγωνίως αναμένουν την έκδοση αυτών των αποτελεσμάτων.
Επαγγελματική Κατάρτιση
Σχεδιασμός και εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για την Επαγγελματική Κατάρτιση των ατόμων με αναπηρία στο πλαίσιο της οποίας πρέπει να εξασφαλιστεί και η συμμετοχή της Ε.Σ.Α.μεΑ. στα αρμόδια όργανα σχεδιασμού και παρακολούθησης αυτής της πολιτικής, όπως για π.χ. είναι το Εθνικό Σύστημα Σύνδεσης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την Απασχόληση (ΕΣΣΕΕΚΑ). Ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται και η συμμετοχή της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο Δ.Σ. του ΕΚΕΠΙΣ, δεδομένου ότι πρόκειται για έναν φορέα που έχει την ευθύνη της πιστοποίησης των Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, ένα εκ των οποίων είναι και το κριτήριο της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία.
Ακόμη και εάν το ζήτημα της Επαγγελματικής Κατάρτισης, βάσει της νέας αρχιτεκτονικής των Υπουργείων, δεν είναι δικής σας αρμοδιότητας αλλά του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, εντούτοις θεωρούμε ότι αφορά και στο δικό σας Υπουργείο εξαιτίας της στενής συνέργιας και συμπληρωματικότητας που θα πρέπει να έχουν οι πολιτικές απασχόλησης με τις πολιτικές της κατάρτισης και δια βίου μάθησης και ως εκ τούτου η αναφορά του εδώ έχει σημασία.
Ενίσχυση της Εφαρμογής του Ν.3304/2005
Λήψη μέτρων για την αποτελεσματική εφαρμογή του Ν. 3304/2005 «Εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού», λόγω των σοβαρών προβλημάτων που παρουσιάζει, ένα εκ των οποίων μπορεί να είναι και η μεγαλύτερη αξιοποίηση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας όσον αφορά στις εύλογες προσαρμογές του εργασιακού χώρου. Απόδειξη των προβλημάτων που παρουσιάζει ο Νόμος ως προς την εφαρμογή του αποτελεί το γεγονός ότι ο αριθμός των καταγγελιών από άτομα με αναπηρία είναι ελάχιστος συγκριτικά με το μέγεθος της άνισης μεταχείρισης που υφίστανται στον τομέα της απασχόλησης και την εργασία Για την καλύτερη εφαρμογή του μπορούν να ληφθούν υπόψη οι προτάσεις της Ο.Κ.Ε. (Γνώμες) και του Συνηγόρου του Πολίτη (Ετήσιες Εκθέσεις), αλλά και η Έκθεση της Ε.Σ.Α.μεΑ. για την 3η Δεκέμβρη 2007 με θέμα: «Η πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στον κόσμος της εργασίας - η ανεργία είναι η πιο σκληρή μορφή κοινωνικής αναπηρίας».
Κοινωνική Ασφάλιση
Θέσπιση ενός ενιαίου αδιάβλητου συστήματος αξιολόγησης και πιστοποίησης της αναπηρίας σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία του ΟΗΕ - την οποία η χώρα μας έχει υπογράψει και έχετε δεσμευτεί στο πλαίσιο του Κυβερνητικού σας Προγράμματος ότι θα επικυρώσετε (σ.47) - προκειμένου να λήξουν δια παντός κατηγορίες περί «αναπήρων μαϊμούδων» κ.λπ., που θίγουν την αξιοπρέπεια των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους. Πάγια θέση του Αναπηρικού Κινήματος είναι ΝΑΙ στη θέσπιση ενός αδιάβλητου συστήματος αξιολόγησης και πιστοποίησης της αναπηρίας από το οποίο να μπορούν να ωφεληθούν αυτοί που πραγματικά το δικαιούνται, ΟΧΙ όμως στην ενοχοποίηση, η οποία έρχεται να προστεθεί στη διάκριση και τον αποκλεισμό που ήδη υφίστανται καθημερινά τα άτομα με αναπηρία.
Ενιαίος καθορισμός από όλα τα Ασφαλιστικά Ταμεία του ύψους των συντάξεων αναπηρίας που θα εγγυάται το ελάχιστο όριο διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία και με χρόνιες παθήσεις και αποσύνδεση των συντάξεων αναπηρίας από το σύστημα ανταποδοτικού χαρακτήρα, στο πλαίσιο του Κυβερνητικού σας Προγράμματος για διαμόρφωση των προϋποθέσεων «για ένα δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα οικονομικά βιώσιμο που να καλύπτει με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και αλληλεγγύης τις ανάγκες των πολιτών» (σ. 44). Η λήψη αυτού του μέτρου προϋποθέτει τη λήψη συνδυαστικών μέτρων όπως: τη διατήρηση του ατόμου με αναπηρία στην εργασία του και την εύρυθμη λειτουργία των Υγειονομικών Επιτροπών όλων των Ασφαλιστικών Ταμείων με τη στελέχωσή τους με επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό για όλες τις κατηγορίες αναπηρίας.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι πάγια αιτήματά μας που αφορούν στον τομέα των συντάξεων είναι και τα εξής:
- Θεμελίωση του δικαιώματος πλήρους συνταξιοδότησης στην 25ετία για όλα τα άτομα με βαριά κινητική αναπηρία που δεν εντάσσονται στις ευνοϊκές ρυθμίσεις που ισχύουν για άλλες κατηγορίες αναπηρίας και έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
- Θεμελίωση του δικαιώματος της πλήρους συνταξιοδότησης στην 25ετία για όλα τα άτομα με αναπηρία που έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, εφόσον έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους.
- Τροποποίηση της παρ. 5α του άρθρου 5 του Ν.3232/2004 προκειμένου: α) να μεταφέρεται η σύνταξη του θανόντος γονέα στα παιδιά με αναπηρία (νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, ψυχικές αναπηρίες, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες) με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και όχι 80% όπως ισχύει σήμερα, δεδομένου ότι με το ισχύον ποσοστό αποκλείεται ο μεγαλύτερος αριθμός των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, εφόσον οι Υγειονομικές Επιτροπές έχουν κατά την εξέταση των ανωτέρων κατηγοριών παγιώσει το ποσοστό αναπηρίας στο 67% και άνω και όχι στο 80%, β) να συμπληρωθεί ο όρος «βαριά κινητική αναπηρία» στην τρίτη σειρά του πρώτου εδαφίου όπου αναφέρονται οι κατηγορίες αναπηρίας που εντάσσονται στην συγκεκριμένη ευνοϊκή ρύθμιση για την αποφυγή αυθαίρετων ερμηνειών του όρου «πολλαπλές βαριές αναπηρίες»
- Ανάκληση των ερμηνευτικών εγκυκλίων του άρθρου 140 του Ν.3655/2008 της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου σας και των Ασφαλιστικών Ταμείων αρμοδιότητας του Υπουργείου σας και ορθή εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 5 του Ν.3232/04, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με την παρ.6 του άρθρου 61 του Ν.3518/06. Στις εγκυκλίους αυτές, οι οποίες αντιβαίνουν τον κανονιστικό τους χαρακτήρα, ορίζονται αυθαίρετα οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη συνταξιοδότηση των πατέρων των ατόμων με αναπηρία. Με τις αυθαίρετες ερμηνείες αυτών των εγκυκλίων αποκλείεται ένα μεγάλο ποσοστό των δικαιούχων πατέρων που έχουν στη φροντίδα τους παιδιά με αναπηρία και καταστρατηγείται όχι μόνο η ίδια η διάταξη αλλά και μια σειρά συνταγματικών διατάξεων, όπως η παρ. 1 του άρθρου 4 που αφορά στη αρχή της αναλογικής ισότητας και η παρ. 2 του άρθρου 116 που επιτρέπει τη λήψη θετικών μέτρων υπέρ των ομάδων που τελούν υπό συνθήκες πραγματικής ανισότητας. Το εν’ λόγω θέμα έχει προκύψει μετά την έκδοση της υπ’ αριθ. Φ80000/οικ.931/75/23-1-09 εγκυκλίου του Υπουργείου σας και τις εγκυκλίους Σ40/17 και Σ40/22 του Ι.Κ.Α.
- Λήψη πρόσθετων μέτρων για την εφαρμογή της νέας νομοθετικής ρύθμισης που αφορά στη συνταξιοδότηση των μητέρων με παιδιά με αναπηρία με 25ετή ασφάλιση και των συζύγων αναπήρων στους ασφαλισμένους του ΟΓΑ.
- Επέκταση των διατάξεων του Ν. 612/77 στους πάσχοντες από συγγενή καρδιοπάθεια.
Θέσπιση ενός ενιαίου πλαισίου αρχών ασφαλιστικών παροχών στα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις που να αφορά στο σύνολο των Ασφαλιστικών Ταμείων που υπάγονται στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, δεδομένου ότι στο Ν. 3655/2008 «Διοικητική και Οργανωτική μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και λοιπές ασφαλιστικές διατάξεις» δεν έχουν συμπεριληφθεί εκείνα τα μέτρα που θα οδηγήσουν στην εφαρμογή ενός τέτοιου ενιαίου συστήματος. Για π.χ. είναι άδικο ένα άτομο με κινητική αναπηρία να δικαιούται ένα βοήθημα από το ΙΚΑ και να μη το δικαιούται από τον ΟΓΑ. Η επανεξέταση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί στη βάση της δέσμευσής σας - που έχει συμπεριληφθεί στο πλαίσιο του Κυβερνητικού σας Προγράμματος - για διαμόρφωση των προϋποθέσεων για ένα δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα οικονομικά βιώσιμο που να καλύπτει με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και αλληλεγγύης τις ανάγκες των πολιτών (σ. 44). Αξίζει να επισημάνουμε ότι το Αναπηρικό Κίνημα της χώρας είναι και σε αυτήν την περίπτωση ένθερμος υποστηρικτής της εφαρμογής μιας αυστηρής διαδικασίας ελέγχου προκειμένου αποδέκτες των ασφαλιστικών παροχών να είναι αυτοί που πραγματικά τις δικαιούνται, προστατεύοντας παράλληλα με αυτόν τον τρόπο και το δημόσιο χρήμα. Υπό αυτήν την οπτική θεωρούμε ότι θα πρέπει να εξεταστεί και το ενδεχόμενο οι αρμόδιες Επιτροπές να αποκτήσουν χαρακτήρα διαφάνειας, κοινωνικής συμμετοχής και κοινωνικής λογοδοσίας.
Στη συνέχεια σας παραθέτουμε πάγια αιτήματά μας που αποσκοπούν στην άρση των διαφοροποιήσεων που παρατηρούνται μεταξύ των Ταμείων αρμοδιότητας του Υπουργείου σας:
- Χορήγηση του επιδόματος αεροθεραπείας στους νεφροπαθείς τελικού σταδίου που είναι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ, όπως χορηγείται από τα υπόλοιπα Ασφαλιστικά Ταμεία αρμοδιότητας του Υπουργείου σας.
- Επέκταση του επιδόματος αποθεραπείας στους έμμεσα ασφαλισμένους καθώς και στις γυναίκες που λαμβάνουν σύνταξη χηρείας και είναι και οι ίδιες νεφροπαθείς σε όλα τα Ασφαλιστικά Ταμεία αρμοδιότητας του Υπουργείου σας.
- Καταβολή προσαύξησης της σύνταξης από φορείς επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου σας και στους τετραπληγικούς - παραπληγικούς, όπως ισχύει και για τους τυφλούς συνταξιούχους σύμφωνα με το άρθρο 58 του Ν. 3518/06.
- Ισότιμη μεταχείριση των ασφαλισμένων του ΟΓΑ. Εξίσωση του εξωϊδρυματικού επιδόματος που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι που έχουν τυφλωθεί μετά το 65ο έτος της ηλικίας τους (10 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη) με το εξωϊδρυματικό επίδομα που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι που έχουν τυφλωθεί πριν τη συμπλήρωση του 65ου έτους ηλικίας τους (20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη).
- Εξίσωση του χορηγούμενου επιδόματος απολύτου αναπηρίας για όσους προσελήφθησαν μετά την 01.01.1993 με τους προσληφθέντες πριν την ημερομηνία αυτή, δηλαδή την κατάργηση της σχετικής διάταξης του Ν. 2084/1992, δεδομένου ότι οι τυφλοί προσληφθέντες μετά την 01.01.1993 εξακολουθούν να έχουν ως τέτοιοι τις ίδιες ανάγκες με τους συναδέλφους τους προσληφθέντες προ της ημερομηνίας αυτής.
- Θέσπιση διάταξης που να ορίζει ρητή εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 3518/06 που αφορούν στην χορήγηση επιδόματος απολύτου αναπηρίας και στα Ταμεία ΤΕΒΕ, ΤΣΑ, ΤΑΕ και όλων ανεξαιρέτως των Ταμείων αρμοδιότητας του Υπουργείου σας.
Κατάργηση της επανεξέτασης των ατόμων με αναπηρία, των οποίων η αναπηρία ή χρόνια πάθηση κρίνεται μη αναστρέψιμη, βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, με τη θεσμοθέτηση σχετικής εξουσιοδοτικής διάταξης που να δίνει τη δυνατότητα με την έκδοση Υπουργικής Απόφασης να επανακαθορίζονται οι αναπηρίες που είναι μη αναστρέψιμες.
Απλοποίηση όλων των χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών που υπόκεινται οι ασφαλισμένοι όλων ανεξαιρέτως των Ασφαλιστικών Ταμείων για τη χορήγηση αναλώσιμων υλικών (υλικά αποσιδήρωσης θαλασσαιμικών, αναλώσιμα υλικά αντλιών ινσουλίνης κλπ), τεχνητών και θεραπευτικών βοηθημάτων για την έγκριση εξειδικευμένων εργαστηριακών εξετάσεων και λοιπών παροχών.
Ανακοστολόγηση όλων των θεραπευτικών πράξεων που απαιτούνται για τα άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, καθώς και για τα άτομα με ψυχική αναπηρία, όπως είναι η φυσικοθεραπεία, η λογοθεραπεία, η εργοθεραπεία, η ψυχοθεραπεία, κ.λπ. επειδή ο τιμοκατάλογος των Ασφαλιστικών Ταμείων που υπάγονται στο Υπουργείο σας έχει να ανακοστολογηθεί εδώ και 20 χρόνια και ως εκ τούτου δεν καλύπτει ούτε το 1/3 των αγοραίων τιμών.
Δωρεάν χορήγηση στα άμεσα και έμμεσα ασφαλισμένα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω θεραπευτικών τεχνικών βοηθημάτων, αναλώσιμων υλικών και φαρμακευτικού και υγειονομικού υλικού από όλα τα Ασφαλιστικά Ταμεία αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με ενιαίο τρόπο.
Λήψη μέτρων από τα Ασφαλιστικά Ταμεία της χώρας για την πρόληψη και την μείωση των ακρωτηριασμών λόγω σακχαρώδη διαβήτη, όπως για π.χ. είναι η δωρεάν παροχή κατάλληλων θεραπευτικών υποδημάτων και ορθωτικών μέσων σε κάθε ασφαλισμένο με σακχαρώδη διαβήτη σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς κανονισμούς.
Άτομα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω σε περίπτωση νοσηλείας τους σε κρατικά νοσοκομεία ή κέντρα αποκατάστασης να μπορούν να κάνουν χρήση αποκλειστικής νοσοκόμας για απεριόριστο χρονικό διάστημα, αιτιολογημένα, βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και φυσικά κατόπιν σχετικής έγκρισης από τον θεράποντα γιατρό.
Το εξωϊδρυματικό επίδομα αναπηρίας ή το αντίστοιχο επίδομα απολύτου αναπηρίας που χορηγείται στα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω να μην θεωρείται ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα και να μη συνυπολογίζεται στον καθορισμό των εισοδηματικών κριτηρίων για τη χορήγηση του ΕΚΑΣ στο πλαίσιο των δεσμεύσεών σας για διεύρυνση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ (Βλ. «ΠΑΣΟΚ - Πλαίσιο Κυβερνητικού Προγράμματος - Συνοπτική Παρουσίαση - Οκτώβριος 2009», σ. 45) και για στήριξη στα χαμηλά εισοδήματα (προγραμματικές δηλώσεις Κυβέρνησης), κατηγορία στην οποία ανήκουν και τα άτομα με αναπηρία και οι οικογένειες αυτών.
Για τα άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, όπως νοητική αναπηρία, σύνδρομο down, αυτισμό, τετραπληγία, εγκεφαλική παράλυση κ.λπ. καθώς για τους τυφλούς, κάλυψη συνοδού με ευθύνη των Ασφαλιστικών Ταμείων για όσο χρόνο απαιτείται η νοσηλεία τους στο νοσοκομείο.
Αύξηση εξωϊδρυματικού επιδόματος παραπληγίας - τετραπληγίας των Ασφαλιστικών Ταμείων αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για τις εξής δύο κατηγορίες: α) στους τετραπληγικούς - παραπληγικούς και στα άτομα με αναπηρία που έχουν την ίδια κλινική εικόνα των τετραπηγικών και ποσοστό αναπηρίας 100%, να αυξηθεί το εξωϊδρυματικό επίδομα που λαμβάνουν από τα 20 κατώτατα ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη σε 30, β) στους παραπληγικούς και τα άτομα με αναπηρία που έχουν την ίδια κλινική εικόνα των παραπληγικών και ποσοστό αναπηρίας 80% να αυξηθεί το εξωϊδρυματικό επίδομα που λαμβάνουν από 20 κατώτατα ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη σε 25.
Εφαρμογή της περ. β της παρ.2 του άρθρου 5 του Ν. 3232/04 όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 61 του Νόμου 3518/06 και για τα άτομα με ακρωτηριασμό κάτω μέλους και πάρεση νεύρων άνω άκρου, δεδομένου ότι η πάρεση νεύρων επιφέρει παράλυση.
Τροποποίηση της περ. ε της παρ. 2 του άρθρου 5 του Ν.3232/2004. Χορήγηση του επιδόματος που δικαιούνται τα άτομα με μονό ακρωτηριασμό και στους έχοντες μονό ακρωτηριασμό, ανεξαρτήτως εάν επιδέχονται εφαρμογή ή όχι τεχνητού μέλους.
Κοινωνική Προστασία
Η παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας στα άτομα με αναπηρία αφενός διευκολύνει την κοινωνική τους ένταξη, αφετέρου συντελεί στην εναρμόνιση της οικογενειακής με την επαγγελματική ζωή των γονέων τους. Ως εκ τούτου αιτούμαστε:
Την επέκταση της υπηρεσίας «Βοήθεια στο Σπίτι» και ενίσχυση των υπηρεσιών της με επιπλέον ειδικότητες προκειμένου να ανταποκρίνεται και στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία, όπως άλλωστε έχετε δεσμευτεί στο πλαίσιο του Κυβερνητικού σας Προγράμματος (σ. 46). Επιπρόσθετα, πρέπει να αναβαθμιστούν οι υπηρεσίες που παρέχουν τα «ΚΔΑΠ ΜΕΑ», τα «ΚΗΦΗ» και οι «Μονάδες Κοινωνικής Μέριμνας» - δέσμευση που επίσης περιλαμβάνεται στο πλαίσιο του Κυβερνητικού σας Προγράμματος (σ. 28) - να αυξηθεί ο αριθμός τους πανελλαδικά και να διασφαλιστεί η μόνιμη και σταθερή χρηματοδότησή τους 100% από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Την προώθηση της ισότιμης συμμετοχής των παιδιών με αναπηρία στην προσχολική φύλαξη όπως για π.χ. στους Βρεφικούς και Βρεφονηπιακούς Σταθμούς, στους Βρεφονηπιακούς Σταθμούς Ολοκληρωμένης Φροντίδας κ.λπ., για την οποία επίσης έχετε δεσμευτεί (όπως παραπάνω σ. 45).
Τέλος, δεδομένου ότι το Υπουργείο σας στο πλαίσιο εφαρμογής του ΕΣΠΑ έχει την ευθύνη της υλοποίησης του πολύ σημαντικού Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» του ΕΣΠΑ - στην Επιτροπή Παρακολούθησης του οποίου συμμετέχουμε ως μέλη με δικαίωμα ψήφου - η Συνομοσπονδία είναι στη διάθεσή σας να συζητήσει μαζί σας τον τρόπο με τον οποίο η χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου δύναται να συμβάλλει ακόμη περισσότερο στην κοινωνική ένταξη των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα μας. Επίσης, υπάρχουν και μια σειρά άλλα ζητήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο που αφορούν στα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους που θεωρούμε ότι το Υπουργείο σας θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο, όπως για π.χ. είναι η Οριζόντια Οδηγία για την Ίση Μεταχείριση, το Ευρωπαϊκό Έτος 2010 Κατά της Φτώχειας κ.λπ. και τα οποία θα θέλαμε επίσης να συζητήσουμε μαζί σας.
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Είμαστε στη διάθεσή σας προκειμένου να σας εκθέσουμε αναλυτικά το σύνολο των αιτημάτων μας, δεδομένου ότι η παρουσίαση τους εδώ είναι μεν σύντομη, ενδεικτική δε του εύρους τους. Για αυτόν τον λόγο θα σας παρακαλούσαμε να ορίστε μία συνάντηση μαζί μας το συντομότερο δυνατό.
Αναμένοντας απάντησή σας.
Σας ευχαριστούμε θερμά εκ των προτέρων.
Με εκτίμηση,
Ο Πρόεδρος
Ι. Βαρακαστάνης
Ο Γεν. Γραμματέας
Αρ. Πανανός