Αθήνα: 30/08/2012

ΠΡΟΣ:
κ. Μ. Σαλμά
Αναπληρωτή Υπουργό Υγείας

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
Πίνακας Αποδεκτών

---

Κατάθεση υπομνήματος της Ε.Σ.ΑμεΑ. για προγραμματισμένη συνάντηση με τον Αναπληρωτή Υπουργό Υγείας 31-8-2012 ώρα 09:00

Κύριε Υπουργέ,
Η Ε.Σ.ΑμεΑ εν όψει της προγραμματισμένης συνάντησης των εκπροσώπων της με εσάς, την Παρασκευή 31 Αυγούστου 2013 και ώρα 09:00 στο υπουργείο Υγείας, οδός Κηφισίας 39, καταθέτει το παρόν Υπόμνημα. Η κρισιμότητα των θεμάτων που παρατίθενται σε αυτό το Υπόμνημα είναι αδιαμφισβήτητη υπό το βάρος των καταιγιστικών εξελίξεων που σημειώνονται στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας. Τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις βρίσκονται κυριολεκτικά σε απόγνωση υπό την απειλή των μειώσεων των πενιχρών εισοδημάτων τους, η οποία συνοδεύεται από τη  συνεχή υποβάθμιση των υπηρεσιών υγείας, ψυχικής υγείας και αποκατάστασης τους.

Η αγωνία των ατόμων με αναπηρία και χρονίως πασχόντων και των οικογενειών τους κορυφώνεται αυτές τις ημέρες, αφού για πολλοστή φορά βρίσκονται όμηροι μεταξύ Πολιτείας και οικονομικών επαγγελματικών συμφερόντων. Για πολλοστή φορά, ασφαλισμένοι χρόνια πάσχοντες,   χαμηλόμισθοι με πενιχρές συντάξεις, πολίτες που καλύπτουν τις  καθημερινές ανάγκες τους μέσω χαμηλών προνοιακών επιδομάτων καλούνται να πληρώσουν με ίδια οικονομικά μέσα τη φαρμακευτική θεραπευτική τους αγωγή.  Η απόδοση δαπανών που είχαν καταβάλλει σε μόλις πρόσφατα παρελθούσες περιόδους ομηρίας  τους δεν έχουν ακόμη καταβληθεί ακόμα από τα ασφαλιστικά ταμεία. Σε αυτή την περίοδο η κατάσταση είναι εκρηκτική, αφού κινδυνεύουν ακόμα και όσοι έχουν ανάγκη ακριβών φαρμακευτικών σκευασμάτων που ως γνωστό αφορούν σοβαρές αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις.
Άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις είναι αυτοί που κινδυνεύουν άμεσα, εάν αναλογιστείτε ότι η χρήση της φαρμακευτικής θεραπευτικής αγωγής τους αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της λειτουργικότητάς τους και για πολλούς από αυτούς τη διατήρηση τους στην ίδια τη ζωή. Εάν δεν δοθεί τέλος σε αυτό το θλιβερό σκηνικό μέσω συντονισμένων και συλλογικών προσπαθειών τότε θα μιλήσουμε για την πιο σοβαρή και πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση σε ευρωπαϊκή χώρα. 
Στη συνέχεια παραθέτουμε αναλυτικά τα θέματα που απασχολούν όλες τις κατηγορίες αναπηρίας και χρόνιας πάθησης:
Ε.Ο.Π.Υ.Υ.

• Διασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης του ΕΟΠΥΥ μέσω της έγκαιρης καταβολής των υποχρεώσεων που έχουν τα ασφαλιστικά ταμεία προς τον Οργανισμό. Το θέμα έχει κατατεθεί προς συζήτηση και με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας του οποίου αρμοδιότητα είναι οι ασφαλιστικοί οργανισμοί που έχουν ενταχθεί στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Οι οικονομικές υποχρεώσεις του Οργανισμού προς τρίτους είναι ιδιαίτερα αυξημένες και αφορούν φορείς παροχής υπηρεσιών προς Κέντρα που παρέχουν υποστηρικτικές υπηρεσίες που παρέχουν σε άτομα με βαριά αναπηρία, Μ.Τ.Ν στις οποίες υπόκεινται σε αιμοκάθαρση νεφροπαθείς τελικού σταδίου, εταιρείες που προμηθεύουν φάρμακα υψηλού κόστους και αφορούν τη ζωή ατόμων με σοβαρές χρόνιες παθήσεις και αναπηρίες.
• Αναμόρφωση του Κανονισμού Παροχών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ώστε να είναι σε θέση να καλύψει κάθε φαρμακευτική-θεραπευτική αγωγή των ασφαλισμένων του με αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις Ενδεικτικά σημειώνουμε μερικές από τις σημαντικότερες ελλείψεις του ΕΚΠΥ όπως:  αναθεώρηση των αποδοτέων τιμών για την αγορά ορθοπεδικών μέσων και τεχνητών μελών,  κατάργηση του ποσοστού συμμετοχής σε ποσοστό 25% για τα άτομα με βαριές κινητικές αναπηρίες, κάλυψη του κόστους των αναλωσίμων υλικών για τους θαλασσαιμικούς, πρόβλεψη παροχής τεχνικών μέσων υγείας σε κωφούς και τυφλούς  κ.λπ.

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ 
Η άσκοπη σπατάλη δημοσιονομικών πόρων σχετίζεται με το φαινόμενο της υπερσυνταγογράφησης των φαρμάκων. Όμως, η πάταξη της μείωσης του επικίνδυνου αυτού φαινομένου ΠΡΕΠΕΙ να συντελεστεί με τρόπο   συστηματικό και σε απόλυτη συνέργεια με την επιστημονική κοινότητα και τους κοινωνικούς εταίρους. Σε καμία περίπτωση αυτό το σημαντικό εγχείρημα, και εν γένει ο σχεδιασμός οικονομικών πολιτικών υγείας δεν μπορεί να αποβεί εις βάρος της ποιότητας των παροχών προς τους ασφαλισμένους και δεν επιτρέπεται να θέσει σε κίνδυνο την υγεία των πιο ευπαθών κοινωνικά ομάδων.
Σε ότι αφορά το θέμα της αποζημίωσης πρωτοτύπων και γενοσήμων φαρμάκων που απασχολεί την ελληνική κοινωνία και ιδιαιτέρως εκείνα τα άτομα που ανήκουν σε κατηγορίες αναπηρίας και χρόνιας πάθησης που υπόκεινται σε συστηματική καθημερινή θεραπευτική - φαρμακευτική αγωγή (μεταμοσχευμένοι, καρκινοπαθείς, θαλασσαιμικοί) αναμένουμε  να ληφθούν  όλα τα απαραίτητα μέτρα για να μην κινδυνεύσει η υγεία τους. Υπό αυτό το πρίσμα ζητούμε την προστασία τους μέσω της λήψης θεσμικών μέτρων, όπως: 
α)Διενέργεια ειδικών μελετών (π.χ. βιοϊσοδυναμίας) που να αποδεικνύουν την θεραπευτική ομοιότητα των πρωτοτύπων και γενοσήμων φαρμάκων,
β) Διενέργεια αυστηρών και συστηματικών και ποιοτικών ελέγχων,   
γ) Να οριστεί με διακριτό τρόπο ποιος αναλαμβάνει την νομική ευθύνη για τυχόν παρενέργειες από τη χρήση γενοσήμων φαρμάκων
Κύριε Υπουργέ,
Ειδικά το επαναλαμβανόμενο απαράδεκτο φαινόμενο της ομηρίας της πιο ευπαθούς ομάδας του πληθυσμού, από όπου και αν προέρχεται, θα πρέπει να παταχθεί υπό τη δική σας καθοδήγηση με κατάλληλες συνδυαστικές φαρμακευτικές πολιτικές οι οποίες πρέπει να χαραχθούν από το Υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Ανάπτυξης.
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ  
α) Αποσύνδεση του Εθνικού Κέντρου Αποκατάστασης από το νοσοκομείο ΚΑΤ και διοικητική αυτοτέλεια του ΕΚΑ η οποία καταργήθηκε με Υπουργική Απόφαση της προηγούμενης ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας. Το Εθνικό Κέντρο Αποκατάστασης, γνωστό ως ΕΙΑΑ, εντάχθηκε στο Ε.Σ.Υ μετά από απαίτηση του αναπηρικού κινήματος, το οποίο προσδοκούσε τη μετεξέλιξή του σε ένα σύγχρονο Κέντρο Αποκατάστασης. Η κατάργηση της διοικητικής του αυτοτέλειας και η ενσωμάτωσή του στο ΚΑΤ δείχνει ότι το μοναδικό κέντρο Αποκατάστασης της χώρας τείνει να αφομοιωθεί από το ασθμαίνων σύστημα υγείας. 
β) Ίδρυση νέων Μονάδων Αποκατάστασης & Δημιουργία δικτύου Μονάδων Αποκατάστασης με κέντρο αναφοράς το αυτοδύναμο και ανεξάρτητο Ε.Κ.Α. : Στη χώρα μας ο τομέας της αποκατάστασης είναι παραγνωρισμένος από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας. Αυτό δείχνουν στοιχεία του ΚΕΣΥ από τη  μελέτη των προβλημάτων που αφορούν στην αποκατάσταση των ατόμων με αναπηρία. Η μελέτη αυτή  χρονολογείται από το έτος 2000 και τα προβλήματα παραμένουν χωρίς να έχει σημειωθεί καμία πρόοδος το έτος 2012.
Η Ε.Σ.ΑμεΑ με βάση τα προαναφερθέντα τονίζει την αναγκαιότητα δημιουργίας νέων μονάδων αποκατάστασης και εν συνεχεία τη δημιουργία δικτύου μονάδων  αποκατάστασης με κέντρο αναφοράς  το αυτόνομο και ανεξάρτητο ΕΚΑ.
γ) Αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που αφορά στη λειτουργία των ΚΑΦΚΑ. Σε αυτή την κατεύθυνση προτείνουμε:

• Επιτέλεση των αρχικού σκοπού ίδρυσής των ΚΑΦΚΑ έτσι ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες αποκατάστασης των τοπικών κοινωνιών.
• Ένταξή τους σε δίκτυο μονάδων αποκατάστασης υπό την εποπτεία του ΕΚΑ.
• Επιστημονική  διασύνδεσή τους με τα νοσοκομεία.
• Άμεση στελέχωσή με εξειδικευμένο προσωπικό: φυσιάτρους, φυσικοθεραπευτές, ορθοπεδικούς
• Θεσμική σύσταση Επιτροπών Διοίκησης και Υποδιοικητή  με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Ε.Σ.ΑμεΑ. στις Επιτροπές Διοίκησης. Επισημαίνουμε ότι με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο στα Κέντρα που διασυνδέονται με τα νοσοκομεία δεν συμμετέχει εκπρόσωπος της Ε.Σ.ΑμεΑ.

ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ: Ειδικά, σε ότι αφορά τα ΚΕΚΥΚΑμεΑ προτείνουμε  την αναμόρφωση του πρόσφατου  θεσμικού πλαισίου μέσω του οποίου αυτά διασυνδέθηκαν με τα νοσοκομεία της χώρας. Η υλοποίηση των δράσεων τους προτείνουμε να ανατεθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση π.χ. στις Περιφερειακές Ενότητες της χώρας , ούτως ώστε τα ΚΕΚΥΚΑΜεΑ να αποτελέσουν κοινωνικά Πολύκεντρα Α/Βάθμιας Κοινωνικής Φροντίδας. Επισημαίνουμε ότι η παραμονή των ΚΕΚΥΚΑμεΑ στα νοσοκομεία της χώρας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στον αφανισμό τους.
ΤΟΜΕΑΣ ΥΓΕΙΑΣ

• Πρόσληψη ιατρικού, νοσηλευτικού και παραϊατρικού προσωπικού για  την κάλυψη των αυξημένων αναγκών στα νοσοκομεία της χώρας

Το πάγωμα των προσλήψεων την τελευταία διετία στα νοσοκομεία της χώρας και οι αποχωρήσεις προσωπικού λόγω συνταξιοδότησης δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία μονάδων χρονίων πασχόντων, στις μονάδες ψυχικής υγείας και στις λιγοστές μονάδες αποκατάστασης. Ειδικότερα, για τα άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες (νοητική υστέρηση, αυτισμό σύνδρομο down κ.λ.π.) η έλλειψη εξειδικευμένου νοσηλευτικού προσωπικού δυσκολεύει την εισαγωγή και περίθαλψη αυτών στα νοσοκομεία. Ζητούμε την προσωπική σας παρέμβαση προς το Υπουργείο Οικονομικών για την παροχή των απαιτούμενων κονδυλίων στον Κρατικό Προϋπολογισμό για την πρόσληψη προσωπικού στους Δημόσιους Φορείς Υγείας προκειμένου να καλυφθούν όλες οι κενές οργανικές θέσεων.

• Αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς τα άτομα με χρόνιες παθήσεις (όπως διαβήτης, μεσογειακή αναιμία, νεφροπάθεια, κέντρα αιμορροφιλίας κ.λπ.) με την ίδρυση νέων εξειδικευμένων μονάδων όπου απαιτείται και εκσυγχρονισμό των ήδη υπαρχόντων (διαβητολογικά κέντρα, μονάδες μεσογειακής αναιμίας κ.λπ.)  και δημιουργία ειδικού δικτύου παρακολούθησης χρόνιων παθήσεων.

• Αναβάθμιση των Μεταμοσχευτικών Κέντρων της χώρας, διασφάλιση της λειτουργίας τους και έναρξη λειτουργίας του Μεταμοσχευτικού Κέντρου Ήπατος του Λαϊκού Νοσοκομείου Αθηνών. Σημειώνουμε ότι το ηπατομεταμοσχευτικό Κέντρο του Λαϊκού Νοσοκομείου Αθηνών του οποίου έχει διακοπεί η λειτουργία. Προβλήματα στη λειτουργία του Μεταμοσχευτικού Κέντρου του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης σχετίζονται με την έλλειψη εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού που δημιουργούν ανησυχία σε εκατοντάδες μεταμοσχευμένους που παρακολουθούνται σε αυτό.
• Κάλυψη φαρμακευτικής-θεραπευτικής αγωγής αναλωσίμων υλικών, ορθοπεδικών μέσων τεχνητών μελών σε όλους τους ανασφάλιστους ΑμεΑ και  χρόνια πάσχοντες. Ενδεικτικά αναφέρουμε τους άπορους διαβητικούς, στους οποίους δεν καλύπτεται η παροχή αναλωσίμων υλικών (ταινίες μέτρησης σακχάρου) ή στους άπορους νεφροπαθείς τελικού σταδίου που αναζητούν κάθε τρεις ημέρες εφημερεύον νοσοκομείο για να ενταχθούν στη διαδικασία της αιμοκάθαρσης. Αυτό σημαίνει ότι για τους άπορους νεφροπαθείς δεν τηρείται ιατρικός φάκελος ούτε παρακολουθούνται συστηματικά από συγκεκριμένο γιατρό).
• Επαναλειτουργία του μοναδικού  δημόσιου Παιδιοκαρδιοχειρουργικού Κέντρου του Παίδων «Αγία Σοφία» το οποίο μετά τη συγχωνεύση του με τη γενική ΜΕΘ που επί της ουσίας καταργήθηκε.

ΤΟΜΕΑΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Στην παρούσα οικονομική κρίση, όπως είθισται άλλωστε σε περιόδους κρίσης, παρατηρείται μείωση των κονδυλίων για την ψυχική υγεία, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται οι πολίτες που χρήζουν φροντίδας των  υπηρεσιών ψυχικής φροντίδας. Υπό αυτές τις συνθήκες απαιτείται ο σχεδιασμός επαρκών πολιτικών για την ψυχική υγεία,  με πρώτο και κύριο μέτρο την ενίσχυση των Κέντρων Ψυχικής Υγείας με επιστημονικό προσωπικό και τη σχεδίαση πολιτικών πρόληψης .
Επιπρόσθετα, τονίζουμε ότι η θέσπιση μέτρου που αφορά στη συμμετοχή των ατόμων με ψυχικές παθήσεις στη δαπάνη περίθαλψης τους μέσω της παρακράτησης άνισου κλιμακωτού ποσοστού επί των συντάξεων τους παραβιάζει συνταγματικά τους δικαιώματα και διεθνείς συμβάσεις, όπως η Διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα των ΑμεΑ. Για αυτό το θέμα παραπέμπουμε στην εμπεριστατωμένη έκθεση της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου και Προστασίας  των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές του Υπουργείου σας, με αριθ. πρωτ. οικ. 40/26-6-2012 και εσωτερική κοινοποίηση στο γραφείο σας, και ζητούμε την τροποποίηση των πρόσφατων νομοθετικών ρυθμίσεων που προτείνονται σε αυτή την Έκθεση.
Θεσμικά αιτήματα που αφορούν στον τομέα της υγείας και της αποκατάστασης
Άμεση σύσταση στο Υπουργείο Υγείας:

• Διεύθυνση ατόμων με χρόνιες παθήσεις με αποκλειστικό αντικείμενο την αντιμετώπιση των θεμάτων υγείας που απασχολούν τα άτομα με χρόνιες παθήσεις  
• Διεύθυνση αποκατάστασης των ατόμων με αναπηρία με αποκλειστικό αντικείμενο την αντιμετώπιση των θεμάτων που αφορούν στον τομέα της αποκατάστασης (βλ. συγκεκριμένη πρόταση στον τομέα της αποκατάστασης).
• Καθολική πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία σε όλα τα νοσοκομεία, κέντρα   υγείας,     και   σε   όλους   τους οργανισμούς   που   εποπτεύει   το   Υπουργείο   Υγείας   και   Κοινωνικής Αλληλεγγύης,   καθώς   επίσης και  στους δικτυακούς   τόπους  του   Υπουργείου   και   εποπτευόμενων   από   αυτό οργανισμών και φορέων με την εισαγωγή και εφαρμογή σ’ αυτή των προδιαγραφών προσβασιμότητας που έχει καταρτίσει το παγκόσμιο Web (W3C).
• Λήψη μέτρων για την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας των ατόμων με κινητική αναπηρία: Ζητούμε τουλάχιστον ένα δωμάτιο ανά κλινική να είναι ειδικά διαμορφωμένο για τα άτομα με βαριά κινητική αναπηρία.
• Θεσμική συμμετοχή της Ε.Σ.Α.μεΑ. και των Οργανώσεων Μελών της σε όλους τους Φορείς Σχεδιασμού και Εφαρμογής πολιτικών για την υγεία.    
• Συμμετοχή εκπροσώπων της Ε.Σ.ΑμεΑ. και των φορέων μελών της στις Επιστημονικές Επιτροπές του ΚΕΣΥ εξειδικευμένες ανά κατηγορία χρόνιας πάθησης.
• Βελτίωση διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 3984/2011 που αφορούν στην παρακράτηση συντάξεων περιθαλπόμενων σε ιδρύματα  θεραπευτήρια κλειστής περίθαλψης

Η παρακράτηση συγκεκριμένου ποσοστού επί των συντάξεων των ατόμων που περιθάλπονται σε ιδρύματα θεραπευτήρια κλειστής περίθαλψης  (συμπεριλαμβανομένων και των ψυχικά πασχόντων) είναι άδικη και σκληρή, ειδικά για τις οικογένειες στους κόλπους των οποίων υπάρχουν δύο άτομα με βαριές αναπηρίες, εκ των οποίων το ένα διαβιεί στην οικία της οικογένειας. Ως παράδειγμα αναφέρουμε οικογένειες, στις οποίες ο ένας εκ των δύο γονέων είναι άτομο με αναπηρία διαβιεί σε μονάδα κλειστής περίθαλψης και το τέκνο αυτού είναι άτομο με βαριά αναπηρία και διαβιεί στο σπίτι με τη φροντίδα του έτερου γονέα. Είναι αντιληπτό ότι τέτοιες οικογένειες έχουν τεράστια έξοδα και συνεπώς οικονομικά προβλήματα, Συνεπώς ζητούμε την επανεξέταση αυτών των ρυθμίσεων (παρ. 8 του άρθρου 66 του ν. 3984/2011) για τη βελτιστοποίησή τους προς όφελος των περιθαλπόμενων.

• Άμεση έκδοση της προβλεπόμενης βάσει του άρθρου 46 του ν. 3918/2011 ΚΥΑ Υπουργών Υγείας, Εργασίας και Οικονομικών για τον καθορισμό ειδικού νοσηλίου για τις Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης. 

 

Με εκτίμηση

           Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                              Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ                                                ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ

ΚΟΙΝ:
-Γραφείο Πρωθυπουργού κ. Αντ. Σαμαρά
-Γραφείο Υπουργού Εργασία κ. Γ. Βρούτση
-Γραφείο Υπουργού Υγείας κ. Αν. Λυκουρέντζο 
-Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων
-κ. Φ. Σκοπούλη, Υφυπουργό Υγείας
-κ. Καλλίρη Πελοπίδα, Γενικό Γραμματέα Υγείας
-κ. Παπανικολάου Χριστίνα, Γενική Γραμματέα Δημόσιας Υγείας
-Φορείς-Μέλη Ε.Σ.ΑμεΑ.