Αθήνα: 20/01/2012

ΠΡΟΣ:
κ. Μ. Μπόλαρη,
Υφυπουργό Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Υπουργού Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Α. Λοβέρδου
-κ. Ν. Πολύζο, Γενικό Γραμματέα ΥΥΚΑ
-κ. Γ. Κατριβάνο, Γενικό Γραμματέα Πρόνοιας ΥΥΚΑ
-κα Π. Μανθοπούλου, Προϊσταμένη Δ/νσης Προστασίας Ατόμων με Αναπηρία ΥΥΚΑ
-Φορείς - μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ. και Φορείς - μέλη αυτών

---

""Απογραφή δικαιούχων προνοιακών επιδομάτων: ερωτήσεις/σχόλια/προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ" "

Κύριε Υφυπουργέ,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), όπως γνωρίζετε, έχει εκφράσει τη θετική της στάση απέναντι στην απογραφή των δικαιούχων των προνοιακών επιδομάτων του Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η οποία πρόκειται να ξεκινήσει τον επόμενο μήνα. Ωστόσο, τόσο για την Ε.Σ.Α.μεΑ. όσο και για το εθνικό αναπηρικό κίνημα στο σύνολό του πρέπει να διασφαλιστούν τα εξής:

α) ότι η απογραφή θα πραγματοποιηθεί μέσα σε κλίμα εμπιστοσύνης, αντικειμενικότητας και διαφάνειας, 
β) ότι κανένας σημερινός νόμιμος δικαιούχος προνοιακού επιδόματος δεν θα χάσει αυτή την ιδιότητα μετά την ολοκλήρωση της απογραφής,  
γ) ότι η διαδικασία της απογραφής θα είναι όσο πιο απλή γίνεται προκειμένου να αποφευχθεί η ταλαιπωρία των ίδιων των ατόμων με αναπηρία και των νομίμων αντιπροσώπων τους. 
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη διασφάλιση των προαναφερθέντων αρχών είναι η συνεχής και αδιάκοπη επικοινωνία των αρμόδιων Υπηρεσιών του Υπουργείου σας με την Ε.Σ.Α.μεΑ. καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας της απογραφής.
Για την αποφυγή της ταλαιπωρίας των ίδιων των ατόμων με αναπηρία και των νομίμων αντιπροσώπων τους, με το παρόν σας υποβάλλουμε τα ερωτήματα/σχόλια/προτάσεις μας που αφορούν στη διαδικασία της απογραφής και στα δικαιολογητικά που πρέπει οι δικαιούχοι των προνοιακών επιδομάτων να υποβάλλουν στα ΚΕΠ της χώρας, όπως αυτά αναφέρονται στην υπ’ αριθ. πρωτ. ΔΟΛΚΕΠ/Φ15/35/οικ.27458 (Αρ. ΦΕΚ Β΄3046/30.12.2011) απόφαση και στο από 12.01.2012 Δελτίο Τύπου του Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Τα ερωτήματα/σχόλια/προτάσεις μας που ακολουθούν προέκυψαν από τη διαβούλευση που η Ε.Σ.Α.μεΑ. πραγματοποίησε με τους Φορείς Μέλη της και τους Φορείς Μέλη αυτών πανελλαδικά. Δεδομένου ότι η διαβούλευση αυτή είναι ανοιχτή και συνεχής, επισημαίνουμε ότι τις επόμενες ημέρες μπορεί να επανέλθουμε με νέο έγγραφό μας.
Ακολουθούν οι ερωτήσεις/σχόλια/προτάσεις μας:

1. Θεωρούμε ότι το χρονικό διάστημα των 15 ημερών για την απογραφή του κάθε δικαιούχου είναι εξαιρετικά μικρό, εάν λάβουμε υπόψη μας τα εξής: την ελλιπή στελέχωση των ΚΕΠ, τις συχνές απεργίες στο δημόσιο τομέα και την έλλειψη αυτονομίας για αρκετές κατηγορίες ατόμων με αναπηρία, γεγονός το οποίο δυσκολεύει την ταχεία διεκπεραίωση των υποθέσεών τους. Ως εκ τούτου, προτείνουμε την επέκταση του χρονικού διαστήματος της απογραφής.
2. Λόγω της έλλειψης επαρκούς προσωπικού στα ΚΕΠ, προτείνουμε ένας τουλάχιστον υπάλληλος ανά ΚΕΠ να απασχολείται αποκλειστικά και μόνο με την απογραφή των δικαιούχων των προνοιακών επιδομάτων. 
3. Η υπ’ αριθ. πρωτ. ΔΟΛΚΕΠ/Φ15/35/οικ.27458 (Αρ. ΦΕΚ Β΄3046/30.12.2011) απόφαση παρέχει τη δυνατότητα στον δικαιούχο να επιλέξει τον φορέα (Τράπεζες ή ΕΛΤΑ) από τον οποίο θα λαμβάνει το επίδομα. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η συντριπτική πλειοψηφία των τραπεζικών καταστημάτων είναι απροσπέλαστα στα άτομα με αναπηρία (ειδικά με την εφαρμογή του νέου συστήματος ασφαλείας στις εισόδους). Όσον αφορά δε στην περίπτωση των τυφλών, ιδιαίτερο πρόβλημα παρουσιάζεται με την απαίτηση των Τραπεζών για την συνοδεία τους από δύο μάρτυρες. Θεωρούμε ότι τα σημεία καταβολής των επιδομάτων θα πρέπει να είναι πλήρως προσβάσιμα τα άτομα με αναπηρία. Ως εκ τούτου, προτείνουμε οι τράπεζες που θα συμβληθούν με το ΥΥΚΚΑ για την καταβολή των επιδομάτων να υποχρεωθούν να καταστήσουν τα καταστήματά τους προσβάσιμα.  
4. Στην υπ’ αριθ. πρωτ. ΔΟΛΚΕΠ/Φ15/35/οικ.27458 (Αρ. ΦΕΚ Β΄3046/30.12.2011) απόφαση αναφέρεται ότι «μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της ηλεκτρονικής καταγραφής του δικαιούχου από τον υπάλληλο του ΚΕΠ ο δικαιούχος θα λαμβάνει αποδεικτικό καταγραφής που θα περιέχει έναν μοναδικό αριθμό καταγραφής του». Ωστόσο,  δεν διευκρινίζεται ο ακριβής χρόνος λήψης αυτού του αριθμού.  Θα γίνεται την ίδια ημέρα που ο δικαιούχος θα καταθέτει τα δικαιολογητικά ή όχι; Σε περίπτωση που ο αριθμός καταγραφής δεν θα χορηγείται την ίδια ημέρα που θα υποβάλλονται τα δικαιολογητικά, τότε πρέπει να προβλεφθεί, για τη διασφάλιση του δικαιούχου ή του εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου του, η χορήγηση πρωτοκόλλου κατάθεσης, με ακριβή αναφορά στα δικαιολογητικά που υπέβαλε.
5. Πρέπει να προβλεφθεί κάποια διαδικασία επανάκτησης της ιδιότητας του δικαιούχου στην περίπτωση που για διάφορους λόγους (υγείας, καιρικών συνθηκών κ.λπ.) κάποια άτομα με αναπηρία δεν μπορέσουν να πραγματοποιήσουν την απογραφή τους εμπρόθεσμα. 
6. Αναφορικά με την πρώτη σελίδα του βιβλιαρίου του λογαριασμού, αυτή απλά θα επιδεικνύεται  ή θα κατατίθεται φωτοαντίγραφό της; 
7. Όσον αφορά στην αναγνωριστική απόφαση του Δήμου ή της Νομαρχίας ή της Περιφέρειας, ζητούμε να διευκρινιστεί ο τρόπος χορήγησής της, διότι από επαφές που είχαμε με τις Δ/νσεις Πρόνοιας διαφόρων περιοχών ενημερωθήκαμε προφορικά ότι η αποστολή της θα γίνεται ταχυδρομικά. Για την αποφυγή ταλαιπωρίας προτείνουμε να διασφαλιστεί ότι οι Δ/νσεις Πρόνοιας θα χορηγούν την αναγνωριστική απόφαση επιτόπου στον ίδιο το δικαιούχο ή στον εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπό του.
8. Υπάρχουν πάρα πολλές περιπτώσεις γονέων που δεν έχουν προχωρήσει σε πράξη δικαστικής συμπαράστασης. Επίσης πρέπει να επισημανθεί ότι τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, βαριές και πολλαπλές αναπηρίας κ.λπ. δεν μπορούν ούτε να εξουσιοδοτήσουν, ούτε να ορίσουν κάποιον ως πληρεξούσιο εφόσον δεν έχουν δικαιοπρακτική ικανότητα. Συνεπώς πως θα αντιμετωπιστεί αυτό το ζήτημα σε ότι αφορά στους βιολογικούς γονείς τους; Επισημαίνουμε ότι τόσο το υψηλό κόστος της πράξης δικαστικής συμπαράστασης όσο και ο πολύμηνος απαιτούμενος χρόνος απαγορεύουν την άμεση έκδοση απόφασης δικαστικής συμπαράστασης.
9. Στην υπ’ αριθ. πρωτ. ΔΟΛΚΕΠ/Φ15/35/οικ.27458 (Αρ. ΦΕΚ Β΄3046/30.12.2011) απόφαση αναφέρεται ότι θα πρέπει να είναι πρώτο στο λογαριασμό πληρωμής το όνομα του δικαιούχου. Πως θα αντιμετωπιστεί λοιπόν η περίπτωση των ατόμων με νοητική αναπηρία, με αυτισμό, με σύνδρομο down, με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες κ.λπ. που αφενός οι γονείς τους ή άλλα πρόσωπα δεν διαθέτουν δικαστική συμπαράσταση, και συνεπώς αδυνατούν να υπογράψουν «αντ’ αυτού», αφετέρου οι Τράπεζες ή τα ΕΛΤΑ δεν δέχονται άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού στο όνομά τους διότι δεν έχουν δικαιοπρακτική ικανότητα;
10. Δεδομένου ότι υπάρχουν πολλά άτομα με αναπηρία που δεν μπορούν να μετακινηθούν, προτείνουμε στην περίπτωση αυτών να προβλεφθεί η κατ’ οίκον απογραφή τους.
11. Πως θα αντιμετωπιστεί η περίπτωση εκείνων των ατόμων με ψυχική αναπηρία που αφενός αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις γραφειοκρατικές διαδικασίες και ως εκ τούτου και στη διαδικασία της απογραφής, αφετέρου δεν εμπιστεύονται ή δεν επιθυμούν να εξουσιοδοτήσουν κάποιο άλλο άτομο;
12. Στα αποδεικτικά έγγραφα της ταυτότητας θα πρέπει να συμπεριληφθεί η χορήγηση αποδεικτικού εγγράφου από τις φυλακές για τις περιπτώσεις εγκλείστων ατόμων με αναπηρία, εφόσον είναι γνωστό ότι το Δελτίο Αστυνομικής Ταυτότητας κατατίθεται σ’ αυτές κατά την εισαγωγή του ατόμου. Επίσης αναρωτιόμαστε κατά πόσο οι έγκλειστοι με αναπηρία μπορούν να εξουσιοδοτούν άλλα άτομα για να πραγματοποιήσουν την απογραφή τους; Μπορούν να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό στο δικό τους όνομα;
13. Θεωρούμε ότι είναι ορθό που η προσκόμιση του αποκόμματος ταχυδρομικής επιταγής πληρωμής είναι προαιρετική εφόσον μπορεί κάποιοι δικαιούχοι να το έχουν χάσει.
14. Θα έχουν τη δυνατότητα όσοι δικαιούχοι το επιθυμούν, να εξακολουθήσουν να παραλαμβάνουν μετά την απογραφή το επίδομα από τον ταχυδρόμο; Πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτή η πρακτική εξυπηρετεί πολλά άτομα με αναπηρία που δυσκολεύονταν  να μετακινηθούν για λόγους υγείας, οικονομικούς λόγους κ.λπ.
15. Προκειμένου να ενημερωθούν όλοι οι δικαιούχοι για την απογραφή, ζητούμε το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης να προβεί σε ευρεία ενημέρωση μέσω των Δήμων, των Περιφερειών, των ΜΜΕ κ.λπ.

Κύριε Υφυπουργέ,
Είμαστε στη διάθεσή σας προκειμένου να σας παρουσιάσουμε και από κοντά πιο αναλυτικά τους προαναφερθέντες προβληματισμούς /σχόλια /προτάσεις μας.

Με εκτίμηση

           Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                              Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ                                                ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ