Αθήνα: 13/09/2019

ΠΡΟΣ:
κ. Κ. Καραμανλή, Υπουργό Υποδομών & Μεταφορών

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Κ. Μητσοτάκη
-κ. Γ. Γεραπετρίτη, Υπουργό Επικρατείας
-κ. Χρήστο - Γεώργιο Σκέρτσο, Υφυπουργό στον Πρωθυπουργό για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου
-κ. Ι. Κεφαλογιάννη, Υφυπουργό Υποδομών & Μεταφορών
-κ. Ν. Σταθόπουλο, Γενικό Γραμματέα Μεταφορών
-Οργανώσεις- Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Κατάθεση προτάσεων Ε.Σ.Α.μεΑ. για τη δημιουργία μεταφορικής αλυσίδας αστικών, περιαστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών προσβάσιμης σε πολίτες και τουρίστες με αναπηρία

Κύριε Υπουργέ,

Σε συνέχεια των με αρ. πρωτ. 1096/02.08.2019[1] και 1094/02.08.2019[2] εγγράφων μας και εν όψει της προγραμματισμένης συνάντησής μας στις 13.09.2019, επανερχόμαστε με την παρούσα επιστολή μας για να σας υποβάλλουμε πρόταση της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) σχετικά με την από κοινού ανάπτυξη εμβληματικής δράσης αρμοδιότητας του Υπουργείου σας, με στόχο τη δημιουργία προσβάσιμης μεταφορικής αλυσίδας αστικών, περιαστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών, που αφενός θα διασφαλίσει ποιοτικές μεταφορές για όλους, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών και επισκεπτών της χώρας με αναπηρία, και αφετέρου θα συνεισφέρει τα μέγιστα στην ποιοτική αναβάθμιση του εθνικού τουριστικού προϊόντος.

 

Επισημαίνουμε ότι η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει ήδη καταθέσει στον Υπουργό Τουρισμού πρόταση για την ανάπτυξη εμβληματικής πρωτοβουλίας σε συνέργεια με συναρμόδια Υπουργεία, όπως το Υπουργείο σας, που αφορά στην προώθηση του «Τουρισμού για Όλους».

Όπως είναι γνωστό, η διασφάλιστη της απρόσκοπτης κινητικότητας είναι το πρώτο βήμα για τη συμμετοχή όλων των πολιτών σε οικονομικές, πολιτιστικές και κοινωνικές δραστηριότητες, από την εργασία έως την εκπαίδευση, την υγεία, τον αθλητισμό, πολιτισμό, αναψυχή/τουρισμό κ.λπ. Επομένως, η Πολιτεία για να προωθήσει την πλήρη συμμετοχή και ένταξη όλων των πολιτών συμπεριλαμβανομένων των πολιτών με αναπηρία, όπως επιτάσσει η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν. 4074/2012 - άρθρο 9 «Προσβασιμότητα») και ο ν.4488/2017 (Μέρος Δ΄), είναι επιτακτική ανάγκη να διασφαλίσει, πρώτιστα, προσβάσιμα συστήματα μεταφοράς για το μεγαλύτερο δυνατόν ποσοστό του πληθυσμού.

Οι προσβάσιμες μεταφορές όμως, σύμφωνα με την «Agenda 2030» για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, πρέπει να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή όχι μόνο των πολιτικών κινητικότητας, αλλά και των πολιτικών αστικής και οικονομικής ανάπτυξης. Η «Agenda 2030» (στόχος 11) προτρέπει τα κράτη να διασφαλίσουν έως το 2030, ασφαλή, προσιτά, προσβάσιμα και βιώσιμα συστήματα μεταφοράς για όλους, να βελτιώσουν την ασφάλεια των δρόμων, κυρίως με την επέκταση των δημόσιων συγκοινωνιών, δίνοντας ταυτόχρονα ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες εκείνων που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση, όπως οι γυναίκες, τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρία και οι ηλικιωμένοι.

Παράλληλα, με δεδομένο ότι ο τουρισμός αποτελεί σήμερα τη μοναδική ίσως μεγάλη εθνική βιομηχανία, επιβάλλεται πλέον η αναζήτηση και νέων αγορών, όπως αυτές των ηλικιωμένων και των ατόμων με αναπηρία, τις οποίες τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή[3] όσο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού[4] θεωρούν εξαιρετική ευκαιρία και επιχειρηματική πρόκληση. Απαραίτητη προϋπόθεση για την προσέγγιση αυτών των αγορών είναι η διασφάλιση της προσβασιμότητας της μεταφορικής αλυσίδας, την οποία εξάλλου υποστηρίζουν και οι Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί για τα δικαιώματα των επιβατών [5].

Όπως είναι εμφανές από τα παραπάνω, η ανεμπόδιστη κινητικότητα εκτός από δικαίωμα των πολιτών με αναπηρία αποτελεί και   βασική προϋπόθεση ανάπτυξης.

Κύριε Υπουργέ,

Για τον λόγο αυτό, με το με αρ.πρωτ. 1096/02.08.2019   έγγραφό μας, προτείναμε την από κοινού κατάρτιση Επιχειρησιακού Σχεδίου για την προώθηση, εφαρμογή και συντονισμό των απαιτούμενων δημόσιων πολιτικών και δράσεων αρμοδιότητας του Υπουργείου σας, με στόχο τη διασφάλιση της προσβασιμότητας των υποδομών (εθνικές οδοί/σήραγγες, σταθμοί, στάσεις κ.λπ.), οχημάτων και παντός τύπου εξοπλισμών (εκδοτήρια εισιτηρίων, infokiosks κ.λπ.) σε όλη τη μεταφορική αλυσίδα (χερσαία και εναέρια), στο πνεύμα της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν. 4074/2012), του ν.4488/2017 (Μέρος Δ’) και του Σχεδίου «Εθνικού Προγράμματος» που η Ε.Σ.Α.μεΑ. υπέβαλε στον Πρωθυπουργό της χώρας και το Υπουργικό Συμβούλιο στις 16.07.2019[6].

Προς τούτο αναγκαία είναι η στενή συνεργασία του Επιμέρους Σημείου Αναφοράς του Υπουργείου σας για την Παρακολούθηση Εφαρμογής της Σύμβασης (βλ. παρ. 1, άρθρο 71 του ν.4488/2017) με την Ε.Σ.Α.μεΑ. η οποία, ως η αντιπροσωπευτικότερη οργάνωση των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, αποτελεί και εταίρο του Πλαισίου για την προαγωγή της εφαρμογής της Σύμβασης (άρθρο 72 του ν.4488/2017).

Βασιζόμενοι επίσης στην σε βάθος χρόνου ιδιαίτερα αποτελεσματική συνεργασία της Ε.Σ.Α.μεΑ. με το Υπουργείο σας, προτείναμε:

• τη θεσμοθέτηση μόνιμης Επιτροπής Προσβασιμότητας Μεταφορών η οποία, σε συνεργασία με το Επιμέρους Σημείο Αναφοράς και με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Ε.Σ.Α.μεΑ. και των εμπλεκόμενων φορέων, θαπαρακολουθεί την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου και θα εισηγείται στον Υπουργό διορθωτικά μέτρα, καθώς και
• τη θεσμική εκπροσώπηση της Ε.Σ.Α.μεΑ. στα Δ.Σ. των Οργανισμών Αστικών Συγκοινωνιών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Ειδικότερα, με την προαναφερθείσα επιστολή μας προτείναμε -μεταξύ άλλων- ως αναγκαία για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας της μεταφορικής αλυσίδας τα παρακάτω:

• Συμπερίληψη της διάστασης της αναπηρίας σε όλες τις πολιτικές και προγράμματα για την κινητικότητα και την αστική κινητικότητα, καθώς και την οδική ασφάλεια.
• Λήψη μέτρων για την εφαρμογή των απαιτήσεων των Κανονισμών για τα δικαιώματα των επιβατών με αναπηρία σε όλα τα μέσα μεταφοράς- Διασφάλιση της καθολικής πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα γενικότερα, σε όλα τα δημόσια μεταφορικά συστήματα της χώρας, σταθερής ή μη τροχιάς, αστικά και υπεραστικά (συμπεριλαμβανομένων των ΤΑΧΙ και των υπεραστικών μεταφορών ΚΤΕΛ) - Ανάπτυξη ειδικής δημόσιας υπηρεσίας εξυπηρέτησης ειδικών περιπτώσεων ατόμων με αναπηρία, που θα λειτουργεί 7ημέρες /εβδομάδα και 24 ώρες/ημέρα.
• Θέσπιση διαδικασιών ασφάλειας και διαδικασιών υποστήριξης επιβατών με αναπηρίες σε έκτακτη ανάγκη.
• Αναμόρφωση του πλαισίου χορήγησης αδειών οδήγησης σε οδηγούς με αναπηρία.
• Ίδρυση νέων κέντρων εξέτασης υποψηφίων οδηγών, τύπου ΗΝΙΟΧΟΣ, στην Περιφέρεια.
• Αναθεώρηση του συστήματος εκπτώσεων/απαλλαγών των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις κατά τις μετακινήσεις τους.
• Συμμόρφωση του ιστοτόπου του Υπουργείου και των εποπτευόμενων από αυτό φορέων με τον ν. 4591/2019 για την προσβασιμότητα των ιστότοπων και των εφαρμογών για φορητές συσκευές των οργανισμών του δημόσιου τομέα και την Υπ. Απόφαση με αριθ. ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989 για την Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
• Ενημέρωση των επιβατών με αναπηρία για τα δικαιώματά τους, πρόσβαση στην πληροφόρηση πριν και κατά τη διάρκεια των μετακινήσεων τους (χρήση προσβάσιμων μορφών και μέσω προσβάσιμων συστημάτων επικοινωνιών).
• Εκπαίδευση των στελεχών όλης της αλυσίδας του τομέα μεταφορών (προσωπικό μεταφορικών φορέων/αεροδρομίων/σταθμών, προσωπικό επίγειας εξυπηρέτησης, εκπαιδευτών οδήγησης, επαγγελματιών οδηγών επιβατηγών οχημάτων κ.λπ.) σε θέματα αναπηρίας και προσβασιμότητας.

Κύριε Υπουργέ,

Επισημαίνουμε ότι η Ε.Σ.Α.με.Α. θέτει στη διάθεσή σας, και στη διάθεση των στελεχών σας, την εξειδικευμένη τεχνογνωσία και εμπειρία που έχει αποκτήσει σε θέματα σχετιζόμενα με την αναπηρία και την ικανοποίηση των αναγκών των ατόμων με αναπηρία και όλων των πληθυσμιακών ομάδων με παρόμοιες ανάγκες, καθώς και με την προσβασιμότητα υποδομών, υπηρεσιών και αγαθών, προκειμένου να υποστηρίξει τον σχεδιασμό των επιμέρους βημάτων και την υλοποίηση των παραπάνω δράσεων προς όφελος όλων των πολιτών με αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις αλλά και της εθνικής οικονομίας γενικότερα.

Ελπίζοντας στην αποδοχή της πρότασής μας.

 

---

[1] Με θέμα «Κατάθεση θεμάτων που αφορούν στα άτομα με αναπηρία και σχετίζονται με τους τομείς αρμοδιότητας του Υπουργού Υποδομών & Μεταφορών -τομέα Μεταφορών»

[2] Με θέμα «Κατάθεση θεμάτων που αφορούν στα άτομα με αναπηρία και σχετίζονται με τους τομείς αρμοδιότητας του Υπουργού Υποδομών & Μεταφορών -τομέα Υποδομών»

[3]European Commission, DG Enterprise & Industry, «ECONOMIC IMPACT AND TRAVEL PATTERNS OF ACCESSIBLE TOURISM IN EUROPE» – FINAL REPORT, 2012-2013

[4]UNWTO, Update of the 2005 UNWTO General Assembly Recommendations on “Accessible Tourism for All”, taking into consideration the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities of 2007, 2013

[5] Βλ. Κανονισμούς ΕΚ 1107/2006, 1371/2007, 181/2011

[6]https://www.esamea.gr/our-actions/rest-actions/4258-ethniko-programma-gia-tin-efarmogi-tis-symbasis-gia-ta-dikaiomata-ton-atomon-me-anapiria-me-stoxo-tin-entaxi-kai-tin-koinoniki-prostasia-ton-dikaiomaton-ton-atomon-me-anapiria-me-xronies-pathiseis-kai-ton-oikogeneion-toys-kai-tin-arsi-olon-ton-morfon-dia