Αθήνα: 22/05/2015

ΠΡΟΣ:
κ. Χρ. Σπίρτζη, Αναπληρωτή Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- Πρωθυπουργό της χώρας κ. Αλ. Τσίπρα
- Υπουργό Επικρατείας κ. Ν. Παππά
- Υπουργό Επικρατείας κ. Αλ. Φλαμπουράρη
- κ. Γ. Σταθάκη, Υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού
- κ. Γ. Δέδε, Γενικό Γραμματέα Υποδομών
- Φορείς - Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Κατάθεση θεμάτων που αφορούν στα άτομα με αναπηρία και σχετίζονται με τον τομέα των Υποδομών

Κύριε Υπουργέ,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) - που αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο δια του Ν.2430/96 (ΦΕΚ 156Α/10.7.96) Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, του μεγαλύτερου φορέα εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διαθέτουσα σήμερα διαχειριστική επάρκεια Β΄ και Γ΄ Τύπου για την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων πράξεων στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007 - 2013 και διαπίστευση φορέα παροχής προγραμμάτων «Δια Βίου Μάθησης» - με την παρούσα επιστολή της σας συγχαίρει για την ανάληψη των νέων καθηκόντων σας και παράλληλα θέτει υπόψη σας βασικά θέματα που απασχολούν τα άτομα με αναπηρία και άπτονται του Υπουργείου σας.

Όπως γνωρίζετε, τόσο το εθνικό όσο και το ευρωπαϊκό πλαίσιο για την αναπηρία διαμορφώνονται πλέον στη βάση:
Α) της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία - την οποία αφού επικύρωσε η Ε.Ε., επικύρωσε και η χώρα μας μέσω του Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88Α/11.04.2012), αναλαμβάνοντας τις σχετικές υποχρεώσεις. Επισημαίνουμε ιδιαίτερα ότι το άρθρο 9 - «Προσβασιμότητα» της Σύμβασης αποτελεί βασικό κριτήριο υλοποίησης της «γενικής εκ των προτέρων αιρεσιμότητας 3- Αναπηρία» του νέου Γενικού Κανονισμού των Ευρωπαϊκών Ταμείων για την περίοδο 2014-2020.
Β) των νέων Ευρωπαϊκών Κανονισμών για τα δικαιώματα των επιβατών με αναπηρία (Κανονισμοί ΕΚ 1107/2006, 1371/2007, 181/2011)
Γ) του Γενικού Κανονισμού (ΕΕ) 1303/2013 των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των επιμέρους Κανονισμών των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την νέα προγραμματική περίοδο 2014 - 2020
Δ) των Οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες και με τις προμήθειες φορέων που δραστηριοποιούνται στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών αντίστοιχα, οι οποίες πλέον επιβάλλουν για όλες τις προμήθειες που προορίζονται για χρήση από φυσικά πρόσωπα, είτε πρόκειται για το ευρύ κοινό είτε για το προσωπικό της αναθέτουσας αρχής, οι τεχνικές προδιαγραφές να καταρτίζονται με τρόπο ώστε να λαμβάνουν υπόψη τα κριτήρια προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρίες ή τον σχεδιασμό για όλους τους χρήστες (βλ. άρθρο 42 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και αντίστοιχο άρθρο 60 της οδηγίας 2014/25/ΕΕ).
Σκοπός της επιστολής αυτής είναι η υποβολή των προτάσεων του αναπηρικού κινήματος για την θέσπιση συνεργασίας του με το Υπουργείο σας, με στόχο να αναπτυχθεί και τεθεί σε εφαρμογή συγκεκριμένο Επιχειρησιακό Σχέδιο του Υπουργείου για την προώθηση, εφαρμογή και συντονισμό των απαιτούμενων σχετικών πολιτικών και δράσεων, τις οποίες πλέον υπαγορεύουν οι νεότερες ευρωπαϊκές πολιτικές, Οδηγίες και Κανονισμοί και η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (Ν.4074/2012) και επιβάλλουν οι σημερινές δραματικές συνθήκες που βιώνουν τα άτομα με αναπηρία στη χώρα μας. Για την κατάρτιση και εφαρμογή αυτού του Επιχειρησιακού Σχεδίου προτείνουμε αφενός τον ορισμό από εσάς Ειδικού Συντονιστή, του οποίου κύρια αρμοδιότητα θα είναι ο συντονισμός όλων των πολιτικών/μέτρων/προγραμμάτων του Υπουργείου σας για τα άτομα με αναπηρία στο πλαίσιο της προαναφερόμενης Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών, αφετέρου τη σύσταση Ομάδας Εργασίας στην οποία να συμμετέχουν στελέχη του Υπουργείου και εκπρόσωποι όλων των εμπλεκομένων εποπτευόμενων φορέων, καθώς και εκπροσώπων της Ε.Σ.Α.μεΑ.
Στο σημείο αυτό, ιδιαίτερα επισημαίνουμε την επί σειρά ετών λειτουργία της εξαιρετικά αποτελεσματικής ειδικής Επιτροπής στο Υπουργείο σας σχετικά με θέματα ατόμων με αναπηρία, η οποία είχε καταστήσει το Υπουργείο κομβικό σημείο σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για τα θέματα αυτά και η οποία έχει πλέον δυστυχώς καταργηθεί τα τελευταία χρόνια.
Κύριε Υπουργέ,
Στο πνεύμα των παραπάνω η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) επανέρχεται στη συνέχεια στα ελάχιστα και απόλυτα αναγκαία θέματα των τομέων αρμοδιότητάς σας που σχετίζονται με τα άτομα με αναπηρία, δηλώνοντας ταυτόχρονα την αμέριστη συμπαράστασή της για την ανάπτυξη και υλοποίησή τους και θέτοντας στη διάθεσή σας την πολύχρονη εξειδικευμένη τεχνογνωσία και εμπειρία που διαθέτει.
Α. ΓΕΝΙΚΑ
 Δημιουργία ολιγομελούς Ομάδας Εργασίας στελεχών του Υπουργείου, των από αυτό εποπτευόμενων Φορέων και της Ε.Σ.Α.μεΑ., που θα συντάξει Επιχειρησιακό πρόγραμμα του Υπουργείου για την εξειδίκευση των επιταγών της Σύμβασης των Η.Ε. στο αντικείμενο του Υπουργείου και των από αυτό εποπτευόμενων Φορέων για την προώθηση της μη διάκρισης και της προσβασιμότητας ως βάσης για την ανάπτυξη εθνικής πολιτικής για τις Υποδομές, Μεταφορές και Δίκτυα και για την ανάπτυξη και παρακολούθηση της υλοποίησης του προαναφερόμενου Επιχειρησιακού Σχεδίου του Υπουργείου. Αξίζει στο σημείο αυτό να αναφερθούμε σε έγγραφο προς το Γραφείο Υφυπουργού κ. Ι. Μαγκριώτη, με αρ. πρωτ. ΔΕΝΠ/84/15.11.2011 της Δ/νσης Εποπτείας Νομικών Προσώπων της Γεν. Γραμ. Συγ/νων Δημ. Έργων με θέμα «Συμπεράσματα Ομάδας εργασίας για την κατάρτιση Επιχειρησιακού Σχεδίου για τη διασφάλιση της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στις υποδομές και το δομημένο περιβάλλον» και την συνημμένη σε αυτό εισήγηση, που αποτελεί εκτενή μελέτη και αντιμετώπιση πολλών θεμάτων της αρμοδιότητάς σας σχετικών με τα άτομα με αναπηρία, που είχε εκπονήσει ειδική Ομάδα Εργασίας του Υπουργείου με συμμετοχή και εκπροσώπων της Ε.Σ.Α.μεΑ. Εξαιτίας του μεγάλου μεγέθους της εισήγησης (αριθμός σελίδων 38), με το παρόν σας αποστέλλουμε συνημμένα, προς διευκόλυνσή σας, μόνο το προαναφερθέν διαβιβαστικό έγγραφο στο οποίο αναφέρονται επιγραμματικά ανά τομέα αρμοδιότητας του Υπουργείου σας τα αντικείμενα με τα οποία ασχολήθηκε η ειδική Ομάδα Εργασίας. Η εισήγηση θα μπορούσε να λειτουργήσει επικαιροποιούμενη ως βάση για τη σύνταξη του προαναφερόμενου σημερινού Επιχειρησιακού Προγράμματος.
Β. ΤΟΜΕΑΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ
 Προώθηση τεχνικών προδιαγραφών για την προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία στις διακηρύξεις έργων και προμηθειών του Δημοσίου στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Αναπηρία 2010-2020, των νέων Κανονισμών των Ταμείων, της νέας Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών και των Οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ.
 Θέματα ασφάλειας και εξυπηρέτησης των ατόμων με αναπηρία στα δημόσια έργα. Εξακολουθεί να αποτελεί απορίας άξιον, το πώς και αν θα μπορέσει να διαφύγει ένας χρήστης αμαξιδίου και γενικότερα ένα άτομο με αναπηρία από μια σήραγγα του μετρό ή μια οδική σήραγγα σε περίπτωση έκτακτων συνθηκών (π.χ. σεισμός, διακοπή ρεύματος, κατολίσθηση κ.λπ.) δεδομένου ότι κανένα σχετικό μέτρο δεν έχει ληφθεί για τα άτομα αυτά.
 Βελτίωση αναλυτικών τιμολογίων δημοσίων έργων με συμπερίληψη άρθρων σχετιζόμενων με κατασκευές σχετικές με την προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία. Κατ' επανάληψη έχει τεθεί το θέμα στις αρμόδιες υπηρεσίες σε συνέχεια ερωτημάτων μελετητών αλλά και υπηρεσιών των δήμων που καθημερινά απευθύνονται στην Ε.Σ.ΑμεΑ. ως την έσχατη πηγή για εξεύρεση τεχνικών λύσεων και λήψη πληροφόρησης επί υλικών κατάλληλων για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία.
 Πιστοποίηση της προσβασιμότητας στα δημόσια έργα και υπηρεσίες. Το θέμα σχετίζεται άμεσα με την πιστοποίηση της προσβασιμότητας των παραδοτέων του Ε.Σ.Π.Α. Η χώρα δεν διαθέτει αντίστοιχους μηχανισμούς πιστοποίησης, ούτε εκπαιδευμένο προσωπικό, διότι πολύ απλά μέχρι σήμερα η προσβασιμότητα αποτελούσε μεν αντικείμενο νομοθέτησης, η οποία στη συνέχεια σε ελάχιστες περιπτώσεις εφαρμόζονταν και ποτέ δεν ελέγχονταν! Χαρακτηριστικό της αδιαφορίας αποτελεί το γεγονός ότι σε καμία Πολυτεχνική Σχολή δεν υπάρχει μάθημα αναφερόμενο στην προσβασιμότητα των κατασκευών και υποδομών εν γένει!
 Σύνδεση των πολιτικών της οδικής ασφάλειας με την αναπηρία (π.χ. λήψη μέτρων για την ασφάλεια των ατόμων με αναπηρία ως χρηστών του αστικού ιστού και των συστημάτων μεταφορών, προσαρμογή της επικοινωνιακής πολιτικής για την οδική ασφάλεια με ενσωμάτωση της διάστασης της αναπηρίας στην ενημέρωση των πολιτών χωρίς αναπηρία αλλά και την πρόβλεψη προσβάσιμων σε άτομα με αναπηρία τρόπων πληροφόρησης κ.λπ.).
Κύριε Υπουργέ,
Ελπίζοντας ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στις προτάσεις μας, θα επιθυμούσαμε τον καθορισμό συνάντησης μαζί σας για να σας αναπτύξουμε τις θέσεις και τις προτάσεις μας με την ελπίδα εδραίωσης μιας ουσιαστικής και αποτελεσματικής μεταξύ μας συνεργασίας.
Με εκτίμηση,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ
Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ