Αθήνα: 19/07/2012

ΠΡΟΣ:
κ. Κ. Αρβανιτόπουλο,
Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Άθλησης

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ

---

""Αιτήματα και προτάσεις της Ε.Σ.ΑμεΑ. για την ένταξη όλων των ατόμων αναπηρία, τη νέα σχολική χρονιά 2012-2013 στην εκπαίδευση, και την αναβάθμιση των εκπαιδευτικών υπηρεσιών στα άτομα με αναπηρία" "

Κύριε Υπουργέ,
Η Ε.Σ.ΑμεΑ. καταρχάς σας εύχεται καλή επιτυχία στα νέα καθήκοντα που αναλάβατε αυτή την τόσο δύσκολη για τη χώρα περίοδο.

Με το παρόν έγγραφό μας, θα θίξουμε τα επείγοντα θέματα στα οποία πρέπει να δοθεί προτεραιότητα και αφορούν στην έναρξη της σχολικής χρόνιας 2012-2013. Απομένει μόλις 1 ½ μήνας έως την έναρξη αυτής της σχολικής χρόνιας και ο χώρος ειδικής εκπαίδευσης έχει να αντιμετωπίσει κρίσιμα θέματα, προκειμένου να διασφαλίσει ότι η σχολική χρονιά θα αρχίσει για όλους τους μαθητές την ίδια ημέρα. Αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές με αναπηρία πρέπει να βρουν ανοιχτές τις πόρτες των σχολείων τους την ίδια ώρα και ημέρα με τους υπόλοιπες μαθητές της χώρας.
Ασφαλώς το πλαίσιο των συνολικών αιτημάτων μας αγγίζει όλα τα θέματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία είτε είναι μαθητές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων είτε φοιτητές σε ΑΕΙ και ΤΕΙ είτε εργαζόμενοι εκπαιδευτικοί και πανεπιστημιακοί - μέλη ΔΕΠ.   Επιφυλασσόμαστε πολύ σύντομα να επανέλθουμε με αναλυτικό υπόμνημά μας επί όλων των ζωτικών θεμάτων που αφορούν στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.
Κύριε Υπουργέ,
Ο τομέας της εκπαίδευσης έχει σημαδευτεί, όπως άλλωστε όλοι οι κοινωνικοί και οι οικονομικοί τομείς, από τη βαθιά οικονομική κρίση που περνά η χώρα μας, δημιουργώντας αναπόφευκτα ιδιαίτερη ανησυχία στα άτομα με αναπηρία. Η ανησυχία αυτή δικαιολογημένα γιγαντώνεται, εάν λάβουμε υπόψη μας ότι χιλιάδες μαθητές με αναπηρία, ακόμα και σε παρελθούσες εύρωστες οικονομικά περιόδους, έμεναν αποκλεισμένοι από όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικές από τις χρόνιες ελλείψεις και αδυναμίες του εκπαιδευτικού συστήματος που αντιμετωπίζουν οι μαθητές με αναπηρία κάθε σχολική χρονιά.

• έλλειψη προσβάσιμων σχολικών κτιρίων,
• προβλήματα και αδυναμίες του συστήματος μετακίνησης των μαθητών με αναπηρία
• ελλείψεις στα ωρολόγια προγράμματα και στο εκπαιδευτικό υλικό των Ειδικών Σχολείων και των Τμημάτων Ένταξης των Γενικών Σχολείων,
• καθυστερήσεις στους διορισμούς των εκπαιδευτικών στα Ειδικά Σχολεία,
• έλλειψη παροχής παράλληλης στήριξης και συνεκπαίδευσης στους μαθητές με αναπηρία,
• έλλειψη ειδικού βοηθητικού προσωπικού το οποίο υποβαθμίζει την παροχή επαρκών εκπαιδευτικών υπηρεσιών    
• έλλειψη εκπαιδευτικών βιβλίων προσβάσιμων στα άτομα με αναπηρία,

Οι  μαθητές με αναπηρία, δυστυχώς, και ενόψει μιας έντονης οικονομικής κρίσης που χαρακτηρίζεται για τη διάρκεια της, δικαιολογημένα  φοβούνται ότι και αυτή τη σχολική χρονιά δεν θα ακούσουν τον πρώτο κτύπο του κουδουνιού την ίδια ημέρα με όλους τους υπόλοιπους μαθητές της χώρας. Εντονότερη είναι η ανησυχία εκείνων των παιδιών που ανήκουν σε βαριές κατηγορίες αναπηρίας και δεν έχουν ακόμη ενταχθεί σε οποιαδήποτε δομή του εκπαιδευτικού συστήματος. Είναι τα παιδιά που μένουν σε ιδρύματα και κλειστές μορφές περίθαλψης αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας.
Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από καμία οικονομική κρίση, αφού το ανωτέρω θέμα δεν έχει αντιμετωπιστεί ποτέ βάσει συγκεκριμένου σχεδίου σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας. Είναι αδιανόητο παιδιά σχολικής ηλικίας να βρίσκονται σε δομές προνοιακές κλειστής ή ανοιχτής φροντίδας και όχι στα σχολεία. Γι’ αυτό απαιτείται άμεση συνάντηση Υπουργείου Παιδείας, Υπουργείου Υγείας και Ε.Σ.ΑμεΑ., προκειμένου να δοθεί οριστική και ριζική λύση σε αυτή την υποανάπτυκτη κατάσταση.
Καίριο λοιπόν είναι το ερώτημα, εάν το εθνικό μας εκπαιδευτικό σύστημα θα είναι έτοιμο να εντάξει όλα ανεξαιρέτως τα άτομα με αναπηρία, στη σωστή ημέρα και ώρα, σε σχολεία πλήρως προσβάσιμα. Και όταν λέμε πλήρως προσβάσιμα εννοούμε προσβάσιμες όλες τις υποδομές τους (κτιριακές, υλικοτεχνικές συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών), καθώς και τις παρεχόμενες υπηρεσίες και αγαθά όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων.
Σημαντικά, επίσης, ερωτήματα τίθενται για τον τρόπο με τον οποίο έχει λειτουργήσει μέχρι σήμερα ο θεσμός των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ., ο οποίος υπήρξε και παραμένει σημαντική πτυχή της δημόσιας εκπαίδευσης. Ο τρόπος, όμως, που αναπτύχθηκε αυτός ο θεσμός υπήρξε στρεβλός και εν’ πολλοίς αναποτελεσματικός. Τα σημερινά Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. δεν εξυπηρετούν το σκοπό της ίδρυσής τους. Η σύνδεσή τους με την τοπική αγορά εργασίας, την τοπική οικονομία και την τοπική κοινωνία είναι από περιορισμένη έως ανύπαρκτη. Η αναμόρφωση της οργάνωσης και της λειτουργίας των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. απαιτεί την άμεση παρέμβασή σας με συγκεκριμένο Σχέδιο Δράσης. Για αυτό το σκοπό ζητούμε:

• Άμεση εκπόνηση Προγράμματος Δράσης για την ενίσχυση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.
• Ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της ίδρυσής τους.
• Σύνδεση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. με την τοπική αγορά εργασίας, τοπική οικονομία και την τοπική κοινωνία.
• Στελέχωση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. με εξειδικευμένους εκπαιδευτές, ειδικούς επιστήμονες κ.λπ. 
• Αξιοποίηση των δυνατοτήτων του Επιχειρησιακού Προγράμματος ¨Δια Βίου Μάθηση¨ για την αναβάθμιση και τη βελτίωση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.

Κύριε Υπουργέ,

Τα άτομα με αναπηρία και οι οικογένειές τους θέλουν να γνωρίζουν, εάν έχει τεθεί ένα συγκεκριμένο πλαίσιο δράσεων για την εφαρμογή της πολυπόθητης υποχρεωτικότητας της εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία, όπως θεσπίστηκε με το Ν. 3699/2008. Τα άτομα με αναπηρία ζητούν έμπρακτες ενέργειες βάσει ενός συγκεκριμένου σχεδίου  για να εφαρμοστεί η πολυπόθητη αυτή διάταξη.
Στην παρούσα φάση η Ε.ΣΑμεΑ. ζητάει την  κινητοποίηση των υπηρεσιών του Υπουργείου σας σε ολόκληρη τη χώρα και σε όλα τα επίπεδα για να ανοίξουν οι πόρτες των σχολείων για όλα τα παιδιά με αναπηρία. Ο αριθμός των ανένταχτων παιδιών με αναπηρία δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητος. 
Εύλογα, επίσης, τίθεται το ερώτημα, εάν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές των ειδικών σχολείων και των τμημάτων ένταξης  θα είναι στη σωστή ημέρα και ώρα στις θέσεις τους για να παρέχουν το εκπαιδευτικό τους έργο στα άτομα με αναπηρία, ακόμα και ως ωρομίσθιοι ή αναπληρωτές. Βέβαια το καθεστώς των αναπληρωτών καθηγητών θα πρέπει να αλλάξει προς όφελος της εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία.  Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να προχωρήσετε σε ειδικό διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για την ειδική αγωγή βάσει και των ρυθμίσεων που συμπεριλήφθηκαν στο ν. 3848/2010 «Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού».
Η αναβάθμιση των υφιστάμενων εκπαιδευτικών δομών σημαίνει τη λήψη στοχευμένων μέτρων για: 

• τη βελτίωση της κτιριακής υποδομής και τη βελτίωση της προσβασιμότητας  
• την κατάρτιση αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών. Ειδικά σε ότι αφορά στα αναλυτικά προγράμματα σπουδών στην Ειδική Εκπαίδευση, θέση της Συνομοσπονδίας είναι πως η εφαρμογή τους πρέπει να είναι υποχρεωτική.
• την παροχή Προγραμμάτων Παράλληλης Στήριξης. 
• την παροχή τεχνολογικών βοηθημάτων. 
• τη χρήση νέων τεχνολογιών με βάση την αρχή της καθολικής πρόσβασης. Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι το φαινόμενο να δίνονται υπολογιστές σε όλους τους μαθητές της χώρας και να μη δίνονται στους μαθητές με αναπηρία, όπως για π.χ. συμβαίνει στην περίπτωση των τυφλών μαθητών, πρέπει να σταματήσει, διότι συνιστά άμεση διάκριση. 
• την έγκαιρη έναρξη της σχολικής χρονιάς και την έγκαιρη παράδοση των σχολικών βιβλίων με τις κατάλληλες προδιαγραφές για τα άτομα με αναπηρία - όπως  βιβλία σε γραφή Braille, βιβλία προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες και τις  ανάγκες των κωφών μαθητών, βιβλία προσαρμοσμένα στις ανάγκες των μαθητών με νοητική αναπηρία, σύνδρομο down, αυτισμό, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες κ.λπ.. 
• τη στελέχωση με μόνιμο ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό και  όχι ωρομίσθιο ή αναπληρωτές όπως ισχύει σήμερα. Το ισχύον σύστημα στελέχωσης με μετάθεση, διορισμό, απόσπαση ή αναπλήρωση οδηγεί στην υποβάθμιση της ποιότητας των εκπαιδευτικών υπηρεσιών προς τα άτομα με αναπηρία. Περαιτέρω οποιοδήποτε σύστημα αξιολόγησης του έργου των Εκπαιδευτικών θα πέσει στο κενό, δεδομένου ότι σε περιπτώσεις απόσπασης ή αναπλήρωσης το εκπαιδευτικό έργο δεν έχει καμία συνέχεια.
• τη στελέχωση με ειδικό βοηθητικό προσωπικό. 
• την οργάνωση ενός αξιόπιστου και ασφαλούς συστήματος μετακινήσεων των μαθητών με αναπηρία προς και από τα σχολεία τους, προκειμένου να βρίσκονται από την πρώτη ημέρα του σχολικού έτους στις τάξεις τους.

Ειδικά, για την εκπαίδευση των ατόμων με νοητική αναπηρία, με αυτισμό, με σύνδρομο Down και πολλαπλές αισθητηριακές, σωματικές και νευροψυχιατρικές αναπηρίες, πρέπει να εξεταστεί η αναγκαιότητα ίδρυσης νέων Σχολικών Μονάδων, προκειμένου να ενταχθούν ισότιμα στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Ειδική έμφαση πρέπει να δοθεί στη στελέχωση των σχολείων ειδικής εκπαίδευσης και των τμημάτων ένταξης με εκπαιδευτικούς που θα παρέχουν την κατάλληλη παράλληλη στήριξη και συνεκπαίδευση στους μαθητές με αναπηρία, σύμφωνα και με την παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 3699/08. Επίσης, μείζον είναι το θέμα της κάλυψης των αναγκών μαθητών που δεν αυτοεξυπηρετούνται και φοιτούν σε ΣΜΕΑΕ ή τμήματα ένταξης ή σχολεία γενικής εκπαίδευσης με τη ανάλογη στήριξη και παρουσία Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Θ.), ανάλογα με το είδος της αναπηρίας τους και τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που απορρέουν από αυτή, σύμφωνα και με την παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 3699/08.
Κύριε Υπουργέ, 
Υποχρεωτικότητα της εκπαίδευσης, δεν σημαίνει μόνο ότι θα ανοίξουν οι πόρτες των σχολείων, αλλά ότι τα σχολεία θα είναι έτοιμα να παρέχουν τις κατάλληλες εκπαιδευτικές υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρία. Σημαίνει ότι τα βιβλία και όλα τα είδη εκπαιδευτικού υλικού θα πρέπει να είναι προσβάσιμα σε όλα τα άτομα με αναπηρία, ανεξαρτήτως της κατηγορίας αναπηρίας στην οποία ανήκουν. Σημαίνει ότι οι τυφλοί μαθητές θα έχουν βιβλία γραμμένα στην επίσημη γραφή Braille. Τα σχολικά βιβλία θα αποδίδονται στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα για να καλύπτουν τις μαθησιακές ανάγκες των Κωφών Βαρήκοων.
Πρωταρχικό όμως βήμα για να φτάσουν στο σχολείο τους όλα τα παιδιά με αναπηρία είναι η οργάνωση ενός συστήματος ασφαλούς μετακίνησής τους στα σχολεία τους το οποίο δεν θα επιβαρύνει οικονομικά τους ίδιους τους γονείς αλλά θα αποτελεί πρωταρχική ευθύνη των αρμόδιων φορέων της Πολιτείας. Η Ε.Σ.ΑμεΑ. και η ΠΟΣΓΚΑμεΑ τις προηγούμενες ημέρες κατέθεσαν αναλυτικά έγγραφά τους  προς τον Υπουργό Εσωτερικών κοινοποιούμενα και σε εσάς, και διατύπωσαν εμπεριστατωμένες προτάσεις για να μην οδηγηθούμε στο σύνηθες φαινόμενο εν μέσω σχολικής χρόνιας να δυσλειτουργεί το σύστημα μετακίνησης των μαθητών ΑμεΑ. Το ζήτημα πρέπει να λυθεί εδώ και τώρα.
Άλλο ένα ζήτημα στο οποίο πρέπει να δοθεί βάρος είναι η εύρυθμη λειτουργία των  Κ.Ε.Δ.Δ.Υ. για να βγάλουν  εις πέρας το βαρυσήμαντο και πολυδιάστατο έργο τους. Γι αυτό απαιτείται η άρτια και επαρκής στελέχωσή τους με έμπειρο προσωπικό.
Το τελικό ζητούμενο είναι εάν υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο από πλευράς Υπουργείου Παιδείας, το οποίο θα διασφαλίσει τη διαρκή ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών εκπαίδευσης προς τους μαθητές με αναπηρία που έχουν ήδη ενταχθεί στα σχολεία.
Κύριε Υπουργέ, ,
Αναμένουμε από εσάς και τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου σας να απαντήσουν με ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης και με συγκεκριμένες ενέργειες που θα συμβαδίζουν με τις Προγραμματικές Δηλώσεις σας στη Βουλή σύμφωνα με τις οποίες κεντρικός άξονας είναι « η ποιότητα της προσφερόμενης παιδείας για όλες τις Ελληνίδες, τους Έλληνες και τις οικογένειές τους. Σ’ όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης από το κέντρο της Αθήνας, στην ακριτική Ελλάδα και σε κάθε γωνιά του κόσμου όπου υπάρχουν Έλληνες και Ελληνόπουλα η ποιότητα της εκπαίδευσης ορίζει τη ζωή τους, προσδιορίζει την ταυτότητά τους»
Σε αυτή την κατεύθυνση εμείς προσθέτουμε ότι δεν πρέπει να υπάρξει μαθητής με αναπηρία που δεν θα ενταχθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία και δεν θα του παρέχεται ποιοτική εκπαίδευση βάσει των ειδικών εκπαιδευτικών του αναγκών. 

Με εκτίμηση

           Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                              Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ                                                ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ

ΚΟΙΝ:

• Γραφείο Πρωθυπουργού κ. Σαμαρά
• κ. κ. Τζαβάρα, Αναπληρωτή Υπουργό Παιδείας Θρησκευμάτων Αθλητισμού και Πολιτισμού
• κ. Ι. Ιωαννίδη, Υφυπουργό Παιδεία Θρησκευμάτων Αθλητισμού και Πολιτισμού
• κ. Θ. Παπαθεοδώρου, Υφυπουργός Παιδείας  Θρησκευμάτων Αθλητισμού και Πολιτισμού
• Γενικό Γραμματέα ΓΓ Υπουργείου Κυριαζής Θανάσης
• ΓΓ Θρησκευμάτων Καλαϊτζής Γιώργος
• ΓΓ Πολιτισμού Μενδώνη Λίνα
• ΓΓ Αθλητισμού Γιαννακίδου Κυριακή-
• ΓΓ Δια Βίου Μάθησης Καράτζολα Ελένη
• ΓΓ Νέας Γενιάς Κανελλόπουλος Παναγιώτης
• ΟΛΜΕ
• ΠΟΣΕΠΕΑ
• Φορείς – Μέλη Ε.Σ.ΑμεΑ.