Αθήνα: 13/07/2010

ΠΡΟΣ:
κ. Εύη Χριστοφιλοπούλου, Υφυπουργό Παιδείας Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας κ. Γ. Παπανδρέου
- Γραφείο Υπουργού Παιδείας Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων κ. Α. Διαμαντοπούλου,
- κ. Γ. Πανάρετο, Υφυπουργό Παιδείας Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων
- κ. Β. Κουλαϊδή, Γενικό Γραμματέα Παιδείας
- κ. Μ. Κοντογιάννη, Ειδικό Γραμματέα Α΄/βάθμιας & Β΄/βάθμιας Εκπαίδευσης
- κ. Γ. Αλεβίζο, Δ/ντη Ειδικής Αγωγής ΥΠΕΠΘ
- Φορείς - μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

""Αιτήματα και προτάσεις της Ε.Σ.ΑμεΑ. για την ένταξη όλων των ατόμων αναπηρία, τη νέα σχολική χρονιά 2010-2011 στην εκπαίδευση, και την αναβάθμιση των εκπαιδευτικών υπηρεσιών στα άτομα με αναπηρία" "

Κυρία Υφυπουργέ,

Η Ε.Σ.ΑμεΑ. επανέρχεται με την παρούσα επιστολή της στο σύνολο των εκπαιδευτικών θεμάτων των ατόμων με αναπηρία, και καταθέτει σε εσάς τα αιτήματα και τις προτάσεις της για την άμεση επίλυσή τους, δοθέντος του γεγονότος ότι απομένουν μόλις δύο μήνες για την έναρξη της νέας σχολικής χρόνιας 2010-2011. Τα καίρια ερωτήματα που είχαμε θέσει στην ανοιχτή επιστολή της 15ης Ιουνίου 2010, ζητούν πλέον συγκεκριμένες απαντήσεις, οι οποίες θα πρέπει να αποτυπώνουν στοχευμένες δράσεις από μέρους των υπηρεσιών του Υπουργείου σας, ώστε οι μαθητές με αναπηρία να βρουν ανοιχτές τις πόρτες των σχολείων τους την ίδια ώρα και ημέρα με τους υπόλοιπες μαθητές της χώρας.

Επισημαίνουμε και πάλι ότι η Ε.Σ.ΑμεΑ. προσήλθε το Νοέμβριο του 2009 στις συνεδριάσεις της Κοινής Επιτροπής που συστήθηκε μεταξύ του Υπουργείου και της Ε.Σ.ΑμεΑ., καταθέτοντας ένα συγκεκριμένο πλαίσιο αιτημάτων/προτάσεων, το οποίο συνέβαλλε στην έκδοση του τελικού πορίσματος της ανωτέρω Επιτροπής τον Δεκέμβριο του 2009. Εν’ τούτοις, η Συνομοσπονδία δεν γνωρίζει εάν οι προτάσεις αυτού του πορίσματος έχουν ληφθεί υπόψη στο σχεδιασμό για την αντιμετώπιση των αδυναμιών και των προβλημάτων του εκπαιδευτικού συστήματος για τα άτομα με αναπηρία.

Ο τομέας της εκπαίδευσης έχει σημαδευτεί, όπως άλλωστε όλοι οι κοινωνικοί και οι οικονομικοί τομείς από τη βαθιά οικονομική κρίση που περνά η χώρα μας, δημιουργώντας αναπόφευκτα ιδιαίτερη ανησυχία στα άτομα με αναπηρία. Η ανησυχία αυτή δικαιολογημένα γιγαντώνεται, εάν λάβουμε υπόψη μας ότι χιλιάδες μαθητές με αναπηρία ακόμα και σε παρελθούσες εύρωστες οικονομικά περιόδους, έμεναν αποκλεισμένοι από όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικές από τις χρόνιες ελλείψεις και αδυναμίες του εκπαιδευτικού συστήματος, οι οποίες έγιναν αισθητές στους μαθητές με αναπηρία και την προηγούμενη σχολική χρονιά 2009-2010:

• έλλειψη προσβάσιμων σχολικών κτιρίων,
• προβλήματα και αδυναμίες του συστήματος μετακίνησης των μαθητών με αναπηρία,
• ελλείψεις στα ωρολόγια προγράμματα και στο εκπαιδευτικό υλικό των Ειδικών Σχολείων και των Τμημάτων Ένταξης των Γενικών Σχολείων,
• καθυστερήσεις στους διορισμούς των εκπαιδευτικών στα Ειδικά Σχολεία,
• έλλειψη παροχής παράλληλης στήριξης και συνεκπαίδευσης στους μαθητές με αναπηρία, έλλειψη ειδικού βοηθητικού προσωπικού,
• έλλειψη εκπαιδευτικών βιβλίων προσβάσιμων στα άτομα με αναπηρία.

Πολλοί μαθητές με αναπηρία και την περσινή σχολική χρονιά δεν είχαν τη χαρά να ακούσουν τον πρώτο κτύπο του κουδουνιού την ίδια ημέρα με όλους τους υπόλοιπους μαθητές της χώρας, ενώ για κάποια παιδιά με αναπηρία η σχολική χρονιά δεν άρχισε ποτέ. Είναι οι αποκλεισμένοι των αποκλεισμένων. Είναι τα παιδιά που μένουν σε ιδρύματα και κλειστές μορφές περίθαλψης αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας. Εύλογα λοιπόν τίθεται το ερώτημα, εάν έχει αντιμετωπιστεί από κοινού με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας η ένταξη των παιδιών αυτών στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας. Είναι αδιανόητο παιδιά σχολικής ηλικίας να βρίσκονται σε προνοιακές δομές κλειστής ή ανοιχτής φροντίδας και όχι στα σχολεία. Γι’ αυτό απαιτείται άμεση συνάντηση Υπουργείου Παιδείας, Υπουργείου Υγείας και Ε.Σ.ΑμεΑ., προκειμένου να δοθεί οριστική και ριζική λύση σε αυτή την υποανάπτυκτη κατάσταση.

Καίριο λοιπόν είναι το ερώτημα, εάν το εθνικό εκπαιδευτικό μας σύστημα θα είναι έτοιμο να εντάξει όλα ανεξαιρέτως τα άτομα με αναπηρία, στη σωστή ημέρα και ώρα, σε σχολεία πλήρως προσβάσιμα. Και όταν λέμε πλήρως προσβάσιμα εννοούμε προσβάσιμες όλες τις υποδομές τους (κτιριακές, υλικοτεχνικές συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών), καθώς και τις παρεχόμενες υπηρεσίες και αγαθά όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων.

Σημαντικά, επίσης, ερωτήματα τίθενται για τον τρόπο με τον οποίο έχει λειτουργήσει μέχρι σήμερα ο θεσμός των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ., ο οποίος υπήρξε και παραμένει σημαντική πτυχή της δημόσιας εκπαίδευσης. Ο τρόπος, όμως, που αναπτύχθηκε αυτός ο θεσμός υπήρξε στρεβλός και εν’ πολλοίς αναποτελεσματικός. Τα σημερινά Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. δεν εξυπηρετούν τον σκοπό της ίδρυσής τους. Η σύνδεσή τους με την τοπική αγορά εργασίας, την τοπική οικονομία και την τοπική κοινωνία είναι από περιορισμένη έως ανύπαρκτη. Η αναμόρφωση της οργάνωσης και της λειτουργίας των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. απαιτεί την άμεση παρέμβασή σας με συγκεκριμένο Σχέδιο Δράσης. Για αυτό το σκοπό ζητούμε:

• Άμεση εκπόνηση Προγράμματος Δράσης για την ενίσχυση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.
• Ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της ίδρυσής τους.
• Σύνδεση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. με την τοπική αγορά εργασίας, τοπική οικονομία και την τοπική κοινωνία.
• Στελέχωση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. με εξειδικευμένους εκπαιδευτές, ειδικούς επιστήμονες κ.λπ.
• Αξιοποίηση των δυνατοτήτων του Επιχειρησιακού Προγράμματος ¨Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση¨ για την αναβάθμιση και βελτίωση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.

Κυρία Υφυπουργέ,

Τα άτομα με αναπηρία και οι οικογένειές τους θέλουν να γνωρίζουν εάν έχει τεθεί ένα συγκεκριμένο πλαίσιο δράσεων για την εφαρμογή της πολυπόθητης υποχρεωτικότητας της εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία, όπως θεσπίστηκε με τον Ν.3699/2008. Ποιες είναι οι ενέργειες του Υπουργείου σας για να εφαρμοστεί η πολυπόθητη αυτή διάταξη; Ποιά είναι η κινητοποίηση των υπηρεσιών του Υπουργείου σας σε ολόκληρη τη χώρα και σε όλα τα επίπεδα για να αναζητηθούν όσα παιδιά με αναπηρία (ο αριθμός των οποίων δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητος) βρίσκονται εκτός εκπαιδευτικού συστήματος;

Ευνόητο είναι ότι η υποχρεωτικότητα της εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία δεν μπορεί να εφαρμοστεί, εάν δεν καταστούν προσβάσιμες όλες οι σχολικές κτιριακές και υλικοτεχνικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών. Εύλογα λοιπόν τίθεται το ερώτημα, εάν έχετε προχωρήσει σε συγκεκριμένες ενέργειες για τη σύσταση των δύο Συμβουλευτικών Γνωμοδοτικών Επιτροπών της παρ. 7 του άρθρου 2 του Ν.3699/2008, έργο των οποίων είναι η παρακολούθηση της φυσικής προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία στις εκπαιδευτικές και διοικητικές δομές του Υπουργείου Παιδείας και η παρακολούθηση της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας, του εκπαιδευτικού υλικού και των διαδικτυακών τόπων.

Εύλογα, επίσης, τίθεται το ερώτημα, εάν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές των ειδικών σχολείων και των τμημάτων ένταξης θα είναι στη σωστή ημέρα και ώρα στις θέσεις τους για να παρέχουν το εκπαιδευτικό τους έργο στα άτομα με αναπηρία, έστω και εάν και αυτή τη σχολική χρονιά παραμείνουν ωρομίσθιοι ή αναπληρωτές. Θετικά, βεβαίως, αποτιμάται η νέα νομοθετική ρύθμιση που συμπεριλαμβάνεται στο Ν.3848/2010 «Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού», σύμφωνα με την οποία για πρώτη φορά προβλέπεται ειδικός διαγωνισμός του Α.Σ.Ε.Π. για την Ειδική Εκπαίδευση. Θετικά αποτιμώνται και οι συγκεκριμένες ενέργειες του Υπουργείου σας προς το Α.Σ.Ε.Π. και το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, προκειμένου να διενεργηθεί διαγωνισμός Α.Σ.Ε.Π. για την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Ο διαγωνισμός όμως αυτός θα καλύψει τις ανάγκες της νέας σχολικής χρονιάς και πότε;

Τα σχολεία ειδικής εκπαίδευσης και τα τμήματα ένταξης θα στελεχωθούν με εκπαιδευτικούς που θα παρέχουν την κατάλληλη παράλληλη στήριξη και συνεκπαίδευση στους μαθητές με αναπηρία, σύμφωνα και με την παρ. 1 του άρθρου 6 του Ν.3699/08; Οι μαθητές που δεν αυτοεξυπηρετούνται και φοιτούν σε ΣΜΕΑΕ ή τμήματα ένταξης ή σχολεία γενικής εκπαίδευσης θα έχουν την ανάλογη στήριξη και παρουσία Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Θ.), ανάλογα με το είδος της αναπηρίας τους και τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που απορρέουν από αυτή, σύμφωνα και με την παρ. 2 του άρθρου 6 του Ν.3699/08; Σε αυτό το σημείο, επισημαίνουμε ότι η παράλληλη στήριξη πρέπει να παρέχεται αποκλειστικά από το Κράτος. Διατάξεις, όπως η περ. γ. της παρ. 4 του άρθρου 7 του Ν.3699/08, με την οποία δίνεται η δυνατότητα στους γονείς των μαθητών να διαθέτουν ειδικό βοηθό, εισάγουν την άνιση μεταχείριση των μαθητών και ακυρώνουν το δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Γι’ αυτό ζητούμε την άμεση κατάργηση της εν’ λόγω διάταξης.

Κυρία Υφυπουργέ,

Υποχρεωτικότητα της εκπαίδευσης, δεν σημαίνει μόνο ότι θα ανοίξουν οι πόρτες των σχολείων, αλλά ότι τα σχολεία θα είναι έτοιμα να παρέχουν τις κατάλληλες εκπαιδευτικές υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρία. Σημαίνει ότι τα βιβλία και όλα τα είδη εκπαιδευτικού υλικού θα πρέπει να είναι προσβάσιμα σε όλα τα άτομα με αναπηρία, ανεξαρτήτως της κατηγορίας αναπηρίας στην οποία ανήκουν. Σε αυτό το σημείο τίθεται το ερώτημα: Οι μαθητές με αναπηρία θα προμηθευτούν το κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό, την ημέρα που θα ανοίξουν τα σχολεία τους; Οι τυφλοί μαθητές θα έχουν βιβλία γραμμένα στην επίσημη γραφή Braille; Τα σχολικά βιβλία θα αποδίδονται στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα για να καλύπτουν τις μαθησιακές ανάγκες των Κωφών - Βαρήκοων;

Τα Κ.Ε.Δ.Δ.Υ. ως διαγνωστικοί αξιολογικοί και υποστηρικτικοί φορείς θα είναι στελεχωμένα με επαρκές εκπαιδευτικό προσωπικό, για να βγάλουν εις πέρας το βαρυσήμαντο και πολυδιάστατο έργο τους;

Ποιες ενέργειες έχουν γίνει για το σχεδιασμό εξειδικευμένων ομαδικών ή εξατομικευμένων διδακτικών προγραμμάτων για τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες;

Ποιες ενέργειες έχουν γίνει για να οργανωθεί η μετακίνηση των μαθητών με αναπηρία προς και από τα σχολεία τους, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να παρουσιαστούν προβλήματα στο μέσο της ερχόμενης σχολικής χρονιάς; Τι θα συμβεί με τη νέα Διοικητική Μεταρρύθμιση του Κράτους και την κατάργηση των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, στην ευθύνη των οποίων μέχρι σήμερα ανήκε το σύστημα της σχολικής μετακίνησης των ατόμων με αναπηρία; Έχει ληφθεί μέριμνα για το εν’ λόγω θέμα και εάν ναι σε ποιες υπηρεσίες έχει ανατεθεί το σύστημα μετακίνησης των μαθητών με αναπηρία;

Υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο από πλευράς Υπουργείου, το οποίο θα διασφαλίσει τη διαρκή ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών εκπαίδευσης προς τους μαθητές με αναπηρία που έχουν ήδη ενταχθεί στα σχολεία; Υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο, το οποίο θα διασφαλίσει ότι τα παιδιά με αναπηρία που βρίσκονται εκτός του εκπαιδευτικού συστήματος θα ενταχθούν σε αυτό;

Κυρία Υφυπουργέ,

Αναμένουμε από εσάς και τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου σας να απαντήσουν με ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης και με συγκεκριμένες ενέργειες που θα συμβαδίζουν με τις κατά καιρούς ανακοινώσεις σας ότι «η ειδική εκπαίδευση αποτελεί πολιτική προτεραιότητα για το Υπουργείο Παιδείας».

Σε αυτή την κατεύθυνση προτείνουμε:

α) το πόρισμα της κοινής Επιτροπής Ε.Σ.ΑμεΑ και του Υπουργείου σας, να αποτελέσει την ατζέντα των εκπαιδευτικών θεμάτων των ατόμων με αναπηρία, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προτάσεις του πορίσματος, μερικώς, συμπεριλήφθηκαν στην παρουσίαση της Υπουργού για το ¨Νέο Σχολείο¨ στο Υπουργικό Συμβούλιο της 9ης Μαρτίου 2010.
β) τη σύσταση κοινής Επιτροπής μεταξύ του Υπουργείου και της Ε.Σ.ΑμεΑ, η οποία θα έχει στην ευθύνη της την παρακολούθηση της εφαρμογής των προτάσεων του προαναφερθέντος πορίσματος.

Κυρία Υφυπουργέ,

Αναμένουμε ότι έχετε την πολιτική βούληση να προχωρήσετε σε εκείνες τις ενέργειες, που δεν θα επιτρέψουν στα άτομα με αναπηρία να βιώσουν ακόμη μια χρονιά έναν σκληρό και αδυσώπητο αποκλεισμό.

Με εκτίμηση,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ