Αθήνα: 24/06/2014
ΠΡΟΣ:
Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας κ. Ι. Βρούτση, Υπουργό Υγείας κ. Μ. Βορίδη
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
-Γραφείο Πρωθυπουργού κ. Αντ. Σαμαρά
-Γραφείο Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης κ. Ευ. Βενιζέλου
-Πρόεδρο και Μέλη Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής
-Υφυπουργό Εργασίας κ. Β. Κεγκέρογλου
-Υφυπουργό Εργασίας κ. Αντ. Μπέζα
-Υφυπουργό Υγείας κ. Λ. Γρηγοράκο
-Υφυπουργό Υγείας κ. Αικ. Παπακώστα - Σιδηροπούλου
-Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο
-ΟΕΝΓΕ
-Φορείς Μέλη Ε.Σ.ΑμεΑ.
""Αναγκαία η βελτίωση τροποποίηση των προϋποθέσεων και κριτηρίων χορήγησης ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης των απόρων/ανασφαλίστων ατόμων με αναπηρία και ατόμων με χρόνιες παθήσεις" "
Οι πρόσφατες ανακοινώσεις σας για την κάλυψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των ανασφάλιστων που δεν έχουν τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση βιβλιαρίου απορίας από τα τμήματα πρόνοιας των Δήμων, όπως και το θεσμικό πλαίσιο που διέπει το σύστημα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των απόρων δεν δύνανται να καλύψουν τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, ενώ δεν έχουν λάβει υπόψη τους και τις ιδιαίτερες θεραπευτικές και φαρμακευτικές ανάγκες τους.
Η χορήγηση δωρεάν νοσοκομειακής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις αποτελεί μείζον θέμα για τους παρακάτω λόγους:
• Διεθνή στατιστικά στοιχεία καθώς και στατιστικά στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι η φτώχεια συνδέεται με την αναπηρία/χρόνια πάθηση. Εκτός των βιοτικών τους αναγκών σημειώνουμε ότι τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις επιβαρύνονται και με το πρόσθετο κόστος που απαιτείται για την κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών της αναπηρίας ή της χρόνιας πάθησης.
• Το κόστος της φαρμακευτικής και θεραπευτικής αγωγής είναι ιδιαίτερο υψηλό για τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις και δεν συνδέεται κατ’ ανάγκη με το βαθμό αναπηρίας.
Μείζον ζήτημα για την χορήγηση ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης των ανασφάλιστων ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, όπως και των απόρων αποτελούν τα ασφυκτικά εισοδηματικά κριτήρια που τίθενται με την υπουργική απόφαση - ΦΕΚ 1747/ΤΒ΄/2006 - τα οποία αποτελούν εμπόδιο για τη χορήγηση βιβλιαρίου απορίας από την πρόνοια των Δήμων.
Για την πλήρη κατανόηση των ανωτέρω παραθέτουμε τα εισοδηματικά κριτήρια που τίθενται με την υπουργική απόφαση του έτους 2006 η οποία βρίσκεται σε ισχύ όπως συμπληρώθηκε με την πρόσφατη υπουργική απόφαση του έτους 2014.
Η παρ. Α. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ αναφέρει: «Δωρεάν δικαιούχοι νοσοκομειακής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης εφόσον δεν δικαιούνται τοιαύτη άμεσα ή έμμεσα από οποιοδήποτε ασφαλιστικό φορέα, και διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στη χώρα:
1 Α. Έλληνες πολίτες ή ελληνικής καταγωγής (ομογενείς, κάτοχοι ειδικού δελτίου ταυτότητας ομογενούς) ή ανιθαγενείς ή υπήκοοι των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι ανασφάλιστοι και το οικογενειακό ετήσιο εισόδημά τους δεν ξεπερνά το ποσό των 6.000 Ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 20% για τη σύζυγο και για κάθε ανήλικο ή προστατευόμενο παιδί, με την προϋπόθεση βέβαια ότι αυτό το εισόδημα δεν προέρχεται από επαγγελματική δραστηριότητα τέτοια που να του παρέχει τη δυνατότητα ασφάλισης.
Το καθορισθέν αυτό εισόδημα, αυξάνεται κατά 50% στις περιπτώσεις ατόμων με αναπηρία 67% και άνω. Ως εισόδημα νοείται το φορολογούμενο πραγματικό ή τεκμαρτό και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο.
Οποιοσδήποτε αντιλαμβάνεται ότι το εισοδηματικό κριτήριο των 9.000€ εκτός του ότι είναι απαγορευτικό για πολλές κατηγορίες αναπηρίας που εντάσσονται στα προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης ατόμων με αναπηρία συνιστά και άνιση μεταχείριση, η οποία παραβιάζει το Σύνταγμα της χώρας και σειρά άρθρων της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Το φαινομενικά ευνοϊκό μέτρο της προσαύξησης του 50% ακυρώνεται, δεδομένου ότι στο εισόδημα συνυπολογίζονται τα προνοιακά επιδόματα, τα οποία όχι μόνο δεν αποτελούν εισόδημα (βλ. ΠΟΛ Υπουργείου Οικονομικών 1149/21013) αλλά χορηγούνται από την Πολιτεία αποκλειστικά για την κάλυψη των πρόσθετων αναγκών που πηγάζουν από την αναπηρία. Η πρακτική που ακολουθείται και από τις πρόνοιες των Δήμων επιβεβαιώνει τα προλεγόμενα, αφού από τις τελευταίες ζητείται βεβαίωση χορήγησης προνοιακού επιδόματος από τον αιτών τη χορήγηση βιβλιαρίου απορίας, προκειμένου το επίδομα να συνυπολογιστεί στο εισοδηματικό κριτήριο του ποσού των 9000€.
Αντιλαμβάνεστε ότι το τεκμαρτό εισόδημα οδηγεί από μόνο του σε αποκλεισμό των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων με χρόνιες παθήσεις από το δικαίωμα χορήγησης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Εν συντομία, άτομα με αναπηρία και χρόνια πάθηση χωρίς πραγματικό εισόδημα που έχουν στην ιδιοκτησία τους ένα σπίτι και λαμβάνουν προνοιακό επίδομα αυτομάτως αποκλείονται από το δικαίωμα χορήγησης βιβλιαρίου απορίας διότι υπερβαίνουν το εισοδηματικό κριτήριο της απόφασης.
Σε ότι αφορά τη συμπληρωματική ΥΑ που δημοσιεύθηκε με το ΦΕΚ 1465/ΤΒ΄/2014 και τις πρόσφατες ανακοινώσεις σας για την επέκταση της χορήγησης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε όσους δεν δικαιούνται βιβλιάριο απορίας παραθέτουμε την πρώτη παράγραφο, η οποία έχει ως εξής:
Στο τέλος του Κεφαλαίου Α της απόφασης (Βλ. κεφ. Α ανωτέρω) προστίθενται οι ακόλουθες παράγραφοι:
8. Δικαιούχοι δωρεάν νοσοκομειακής περίθαλψης (πολυήμερης ή βραχείας) καθίστανται οι ακόλουθες κατηγορίες πολιτών:
α. Ανασφάλιστοι Έλληνες πολίτες ή πολίτες ελληνικής καταγωγής (ομογενείς, κάτοχοι δελτίου ταυτότητας ομογενούς) ή υπήκοοι κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή υπήκοοι τρίτων χωρών, νόμιμα και μόνιμα διαμένοντες στην Ελλάδα, που οποίοι στερούνται των προϋποθέσεων έκδοσης βιβλιαρίου ανασφαλίστου και δεν είναι ασφαλισμένοι σε κανένα δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα και
β. Ασφαλισμένοι που έχουν απωλέσει την ασφαλιστική τους ικανότητα λόγω οφειλών στα οικεία Ασφαλιστικά Ταμεία, όπως επίσης και τα εξαρτώμενα μέλη της.
Πρώτον για τις ανωτέρω κατηγορίες α και β, που καθορίζονται με τη συμπληρωματική απόφαση, ισχύουν οι διατάξεις περί εισοδηματικών κριτηρίων της προαναφερθείσας Υ.Α. του 2006. Επομένως, εάν ελεύθερος επαγγελματίας, με οφειλές στα οικεία ασφαλιστικά ταμεία λαμβάνει προνοιακό επίδομα λόγω θαλασσαιμίας ή αιμορροφιλίας κ.λπ. και παρουσιάζει πραγματικό (προηγούμενης φορολογικής χρονιάς) ή τεκμαρτό εισόδημα, αυτομάτως τίθεται εκτός του δικαιώματος χορήγησης νοσοκομειακής περίθαλψης.
Θεωρούμε ότι για το Ελληνικό κράτος είναι αδιανόητο άτομο που πάσχει από μεσογειακή αναιμία που είναι ανασφάλιστο και έχει τεκμαρτό εισόδημα π.χ. 30.000 € ανεξαρτήτως εισοδήματος, θα αναγκαστεί να πληρώνει τις τακτικές μεταγγίσεις που η πάθηση του επιβάλει στα κέντρα Θαλασσαιμίας που εδράζονται στα δημόσια νοσοκομεία.
Ερωτηματικά επίσης τίθενται ως προς το θέμα της εύρυθμης λειτουργίας των τριμελών υγειονομικών επιτροπών που είναι αρμόδια να κρίνουν τους δικαιούχους των ρυθμίσεων της εν λόγω απόφασης.
Τα ερωτηματικά αυτά αυξάνονται εξετάζοντας την παράγραφο 12 της Υ.Α., η οποία έχει ως εξής: «12. Για τις ως άνω περιπτώσεις η ασφαλιστική ικανότητα βεβαιώνεται από το οικείο Ασφαλιστικό Ταμείο ή οποιονδήποτε φορέα που νομιμοποιείται για τη βεβαίωση ασφαλιστικής ικανότητας. Οι απαιτούμενες ενέργειες για τη διαπίστωση της ασφαλιστικής ικανότητας διενεργούνται αυτεπάγγελτα από τα Νοσοκομεία.» Ευνόητο είναι να υπάρχουν φόβοι ως προς την αυτεπάγγελτη διενέργεια των νοσοκομείων για την διαπίστωση της ασφαλιστικής ικανότητας ειδικά σε εκείνες τις περιπτώσεις που υπάρχει κρισιμότητα για την υγεία του αιτούντα (επείγον χειρουργείο, ξαφνική εκδήλωση χρόνιας πάθησης όπως διαβητική κετοξέωση εισαγωγή σε νεφρολογική μονάδα κ.λπ.).
Η πρόταση της Ε.Σ.ΑμεΑ. ως προς το ανωτέρω θέμα έχει ως εξής: Τη δημιουργία βάσης δεδομένων στα ασφαλιστικά ταμεία για την τήρηση των δεδομένων της ασφαλιστικής ικανότητας για κάθε ασφαλισμένο και την άμεση και ταχύτατη έκδοση του πιστοποιητικού βάσει καθορισμένων κριτηρίων και προϋποθέσεων.
Μέχρι να αναπτυχθεί η βάση δεδομένων προτείνεται να τροποποιηθεί η παράγραφος 12 της Υ.Α ως εξής:
«Τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν την πλήρη ευθύνη για την έκδοση της ασφαλιστικής ικανότητας κάθε ατόμου μετά από αίτημα του νοσοκομείου και πρέπει να αποστέλλεται σε αυτό με τον πιο γρήγορο πρόσφορο τρόπο (fax, e-mail κ.α.) το αργότερο σε διάστημα μίας (1) ώρας.»
Σε διαφορετική περίπτωση ο αιτών την νοσοκομειακή του περίθαλψη θα εμπλακεί σε ατέρμονες γραφειοκρατικές διαδικασίες μεταξύ ασφαλιστικών ταμείων και νοσοκομείων με ολέθριες συνέπειες για την υγεία του και την ίδια του τη ζωή.
Σε ότι αφορά το τελευταίο εδάφιο της παρ. 10 στο οποίο αναφέρεται ότι «Η δωρεάν νοσοκομειακή περίθαλψη αυτών αφορά εξολοκλήρου σε ότι έχει σχέση με την πάθησή τους και παρέχεται μόνο από το Νοσοκομείο που τους παρακολουθεί και για όσο διάστημα χρειάζεται.» είναι εμφανές ότι δεν μπορεί να καλύψει τις θεραπευτικές ανάγκες των ατόμων με χρόνιες παθήσεις, αφού οι τελευταίοι χρήζουν τακτικής παρακολούθησης τους στα κέντρα χρονίως πασχόντων δια βίου.
Στο σημείο αυτό αναφέρουμε ως παράδειγμα την ελλιπή κάλυψη ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής κάλυψης των ανασφάλιστων νεφροπαθών, οι οποίοι χρόνια τώρα, είναι αναγκασμένοι να αιμοκαθάρονται στις εφημερίες των Μονάδων Τεχνητού Νεφρού των νοσοκομείων. Αυτό εγκυμονεί τεράστιο κίνδυνο γα την υγεία τους. Η αναζήτηση εφημεριών από τον αιμοκαθαρόμενο σημαίνει ότι δεν τηρείται ιατρικός φάκελος με το ιστορικό του και ότι η αιμοκάθαρση περιορίζεται στο χρονικό όριο που είναι ελεύθερο το μηχάνημα αιμοκάθαρσης και όχι στον χρόνο που απαιτείται από το ιατρικό πρωτόκολλο.
Τέλος ιδιαίτεροι είναι οι φόβοι μας για την κάλυψη της δαπάνης, η οποία δεν επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας. Συγκεκριμένα στην απόφαση καθορίζεται ότι «Η δαπάνη που θα προκληθεί από την εν λόγω απόφαση θα βαρύνει τους εγκεκριμένους προϋπολογισμούς των Νοσοκομείων».
Οι φόβοι μας είναι δικαιολογημένοι, δεδομένου ότι η δαπάνη κάλυψης των ανασφαλίστων επιβαρύνει του προϋπολογισμούς των νοσοκομείων που στην παρούσα περίοδο βρίσκονται σε δεινή θέση.
Επιπρόσθετα και όπως προαναφέραμε με την συγκεκριμένη ΚΥΑ δεν καλύπτεται η φαρμακευτική δαπάνη ούτε και η μετανοσοκομειακή περίθαλψη των ανασφαλίστων γεγονός που εγκυμονεί περαιτέρω κινδύνους για την υγεία τους.
Συνοψίζοντας θα πρέπει οι ανωτέρω Υ.Α. να τροποποιηθούν συμπληρωθούν ως εξής:
- Κατάργηση των εισοδηματικών κριτηρίων για τα άτομα με αναπηρία και χρόνια πάθηση με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω δεδομένου ότι υπάρχουν σοβαρές και μη αναστρέψιμες χρόνιες παθήσεις το οποίων το ποσοστό σύμφωνα με τον Πίνακα Προσδιορισμό Ποσοστού Αναπηρίας καθορίζεται στο 50% (π.χ. ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης, οροθετικοί, ενδιάμεση μορφή αιμορροφιλίας κ.α).
- Απλοποίηση των διαδικασιών χορήγησης ασφαλιστικής ικανότητας ή μη των ελευθέρων επαγγελματιών που έχουν οφειλές στα ταμεία τους για την ένταξή τους στις ρυθμίσεις της Υ.Α. του έτους 2014. Για το σκοπό αυτό προτείνεται δημιουργία βάσης δεδομένων στα ασφαλιστικά ταμεία για την τήρηση των δεδομένων της ασφαλιστικής ικανότητας για κάθε ασφαλισμένο και την άμεση και ταχύτατη έκδοση του πιστοποιητικού βάσει καθορισμένων κριτηρίων και προϋποθέσεων. Τροποποίηση της παραγράφου 12 της Υ.Α ως ανωτέρω.
- Να καθοριστεί με διακριτό τρόπο η δωρεάν χορήγηση ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης –τακτική παρακολούθηση στα οργανωμένα κέντρα χρονίως πασχόντων, στις μονάδες χρονίως πασχόντων και στις μονάδες αποκατάστασης , στις ψυχιατρικές κλινικές – των ατόμων με αναπηρία και ατόμων με χρόνιες παθήσεις.
- Να καθοριστεί ειδικός κωδικός για τη χρηματοδότηση της ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης των άπορων/ανασφαλίστων ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις που χρήζουν τακτικής παρακολούθησης σε οργανωμένα κέντρα και μονάδες χρονίως πασχόντων (π.χ. Μονάδες Τεχνητού Νεφρού, Μονάδες Μεσογειακής Αναιμίας, Κέντρα Αιμορροφιλίας, Διαβητολογικά Κέντρα/Ιατρεία κ.λπ.).
Κύριοι Υπουργοί,
Το θέμα της κάλυψης της ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης των απόρων/ ανασφαλίστων ειδικά για τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις είναι ιδιάζουσας σημασίας.
Γι αυτό ζητούμε τον καθορισμό άμεσης συνάντησης με εσάς και τους συνεργάτες προκειμένου να σας εκθέσουμε αναλυτικά τις προτάσεις μας.
Με εκτίμηση
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ