Αθήνα: 23/06/2020

ΠΡΟΣ:
Υποδιοικητή ΕΦΚΑ, κ. Κ. Τσαγκαρόπουλο

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας
- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Γ. Γεραπετρίτη
- Γραφείο Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ, κ. Άκη Σκέρτσου
- Γραφείο Υπουργού Εργασίας, κ. Ι. Βρούτση
- Γραφείο Υφυπουργού Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Δ. Μιχαηλίδου
- Γραφείο Γ.Γ. Κοιν. Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, κ. Γ. Σταμάτη
- Γραφείο Γ.Γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Π. Καρασιώτου
- Γραφείο Διοικητή ΕΦΚΑ, κ. Χάλαρη
- Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Ιατρικής Αξιολόγησης ΕΦΚΑ, κ. Δ. Βασιλόπουλο
- Οργανώσεις Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταθέτει πλαίσιο μέτρων για τη βελτίωση και την καλύτερη οργάνωση λειτουργίας των ΚΕΠΑ

Κύριε Υποδιοικητά,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) με διαρκείς παρεμβάσεις της τα τελευταία χρόνια, έχει υπογραμμίσει και διεκδικεί την ανάγκη βελτίωσης των ΚΕΠΑ σε όλα τα επίπεδα.

Μετά από σχεδόν 10 χρόνια λειτουργίας των ΚΕΠΑ, είναι αδήριτη και άμεση η ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών και θέσπισης μέτρων και ρυθμίσεων, που όχι μόνο θα βελτιώσουν το θεσμικό και το κανονιστικό πλαίσιο πιστοποίησης της αναπηρίας, αλλά ταυτόχρονα θα ομαλοποιήσουν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιείται η διαδικασία αυτή, με γνώμονα τη διατήρηση της αξιοπρέπειας του ατόμου σε αυτή την κρίσιμη στιγμή της ζωής του, αλλά και τη διευκόλυνση του έργου της Πολιτείας για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. λαμβάνοντας υπόψη τις καταγγελίες ενδιαφερομένων σχετικά με τα προβλήματα στη λειτουργία των ΚΕΠΑ που έχουν καταγραφεί από την πλέον αρμόδια υπηρεσία, την υπηρεσία «Διεκδικούμε Μαζί» της ΕΣΑμεΑ, της οποίας η εξειδικευμένη δράση τις τελευταίες δύο δεκαετίες την έχει καταστήσει πόλο εμπιστοσύνης για χιλιάδες πολίτες με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις από όλη τη χώρα, προτείνει το παρακάτω πλαίσιο μέτρων που πρέπει να ληφθούν άμεσα για τη βελτίωση και την καλύτερη οργάνωση λειτουργίας των ΚΕΠΑ και ζητάει με το παρόν, τον ορισμό συνάντησης μαζί σας, προκειμένου να σας θέσει πιο αναλυτικά τα θέματα:
Επιστημονικά θέματα
• Εκπαίδευση και αξιολόγηση των ιατρών των ΚΕΠΑ (προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, αλλά δεν εφαρμόζεται μέχρι και σήμερα), ώστε η διαδικασία της εξέτασης να διενεργείται με σεβασμό και αξιοπρέπεια ως προς τον εξεταζόμενο, δεδομένου ότι καθημερινά καταγγέλλονται από τους αιτούντες ανάρμοστες συμπεριφορές.
• Εναρμόνιση του εισηγητικού ιατρικού φακέλου, -που συμπληρώνει ο θεράπων ιατρός του εξεταζόμενου- με τη γνωμάτευση πιστοποίησης της αναπηρίας των Επιτροπών των ΚΕΠΑ και να υπάρχει αντίστοιχη δυνατότητα του μηχανογραφικού συστήματος υποστήριξης που χρησιμοποιούν οι ιατροί, ενώ σε περίπτωση που δεν είναι ίδιο το αποτέλεσμα (θεράποντος ιατρού και ιατρών Επιτροπής ΚΕΠΑ) πρέπει να υπάρχει επαρκής επιστημονική τεκμηρίωση γι' αυτό.
• Εντοπισμός της δυσαρμονίας που υπάρχει σε ορολογίες παθήσεων που αναγράφονται στον Ενιαίο Πίνακα Προσδιορισμού Ποσοστών Αναπηρίας (Ε.Π.Π.Π.Α.) με την ορολογία που αναγράφεται σε αποφάσεις παροχών παλαιότερης νομοθεσίας και εναρμόνιση των ορολογιών αυτών, ώστε οι ενδιαφερόμενοι να μην οδηγούνται στη διακοπή οικονομικών και κοινωνικών παροχών.
• Οι γνωματεύσεις αναπηρίας που εκδίδονται και χορηγούνται, πρέπει να υπογράφονται από τους ιατρούς εξέτασης, όπως γίνεται και με τις γνωματεύσεις της ΑΣΥΕ. Επί του θέματος, έχει τοποθετηθεί και η Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Πολίτη» σε ειδικές εκθέσεις που έχει εκπονήσει για την οργάνωση και λειτουργία του ΚΕΠΑ. Το θέμα αυτό η ΕΣΑμεΑ το έχει θέσει από την αρχή της λειτουργίας των ΚΕΠΑ. Η ανωνυμία που υπάρχει έχει οδηγήσει σε ασύμβατη με τη λειτουργία των επιτροπών συμπεριφορά και έχει οδηγήσει πολίτες που θεώρησαν ότι αδικήθηκαν σε διοικητικά δικαστήρια.
• Οι Υγειονομικές Επιτροπές αξιολόγησης αναπηρίας να απαρτίζονται από ειδικότητες συναφείς με τις παθήσεις των ενδιαφερόμενων (και όχι ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των ιατρών...), οι ειδικότητες τους να αναρτώνται εμφανώς στην αίθουσα εξέτασης και να υπάρχει συντονισμός τον ιατρικών ειδικοτήτων στην περίπτωση που ο εξεταζόμενος έχει περισσότερες από μία παθήσεις, ώστε να μην χρειάζεται να προσέλθει ξανά στις επιτροπές.
• Τήρηση της νομοθεσίας για τις μη αναστρέψιμες παθήσεις. Για παθήσεις που έχουν κριθεί μη αναστρέψιμες και για τις οποίες η διάρκεια αναπηρίας καθορίζεται επ' αόριστον, -σύμφωνα με υπουργική απόφαση-, να αναγράφεται αυτό υποχρεωτικά και στη γνωμάτευση και να απαγορεύεται οποιαδήποτε αυθαιρεσία.
• Στρογγυλοποίηση αποδιδόμενων ποσοστών κρίσης της αναπηρίας, στην ανώτερη δεκάδα
• Να μην έχει δικαίωμα η ΒΥΕ να μειώσει τα ποσοστά αναπηρίας που έχουν αποδοθεί από την ΑΥΕ. Το δικαίωμα προσφυγής στη ΒΥΕ που δίνεται στον εξεταζόμενο σε περίπτωση που θεωρεί ότι έχει αδικηθεί από την ΑΥΕ, προκειμένου να βελτιώσει το ποσοστό αναπηρίας του, πρέπει να προστατεύεται (υπάρχει και σχετική νομολογία). Επίσης στην περίπτωση απόρριψης προσφυγών από τη ΒΥΕ, θα πρέπει να τεκμηριώνεται αναλυτικά η αιτία απόρριψης προσφυγής με βάση τον Ενιαίο Πίνακα Προσδιορισμού Ποσοστών Αναπηρίας (ΕΠΠΠΑ), ώστε να γίνεται σαφής στον ενδιαφερόμενο ο λόγος απόρριψης της ένστασης.
• Κατάργηση από τις γνωματεύσεις του όρου: «Ανίκανος για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα», διότι ο πολίτης που φέρει το συγκεκριμένο χαρακτηρισμό δεν έχει δικαίωμα να κάνει εγγραφή στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, να εργαστεί ή να κάνει χρήση άλλων ευεργετικών διατάξεων. Επίσης ο όρος αυτός έρχεται σε αντίθεση με το Σύνταγμα της χώρας και τις απαιτήσεις της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, την οποία η χώρα μας μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλό της κύρωσε με τον Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), και πρόσφατα θέσπισε με το ν.4488/2017 τις κατευθυντήριες – οργανωτικές διατάξεις για την υλοποίησή της.

Διοικητικά θέματα
• Ενίσχυση των διοικητικών υπηρεσιών των ΚΕΠΑ με διοικητικό προσωπικό για την αποτελεσματική εξυπηρέτηση των αιτούντων και επιμόρφωση του συνόλου του προσωπικού για την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία, η οποία μπορεί να επιτευχθεί και με τη συνεργασία της ΕΣΑμεΑ.
• Έγκαιρη ενημέρωση για την ημερομηνία αξιολόγησης από την Υγειονομική Επιτροπή, καθώς και ορισμός συγκεκριμένης ώρας, για καλύτερη διευθέτηση των ραντεβού εξέτασης από τις Επιτροπές ΚΕΠΑ, ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός και η ταλαιπωρία των προς εξέταση ατόμων.
• Να τεθεί σε λειτουργία η προβλεπόμενη Επιτροπή αξιολόγησης για την ένταξη νέων ιατρών στο ειδικό σώμα Αθήνας και Θες/κης του ΙΚΑ, όπως προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 3863/2010
• Να τεθεί σε εφαρμογή η κατάρτιση του μητρώου Ατόμων με Αναπηρία στη Διεύθυνση Αναπηρίας και Ιατρικής της Εργασίας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, όπως προβλέπεται στην παρ.6 του άρθρου 6 του ν.3863/2010 και συγκρότηση ομάδας εργασίας με συμμετοχή εκπροσώπου της Ε.Σ.Α.μεΑ. για την κατάρτιση του εν λόγω μητρώου.
• Αυτόματη ενημέρωση του ΟΠΕΚΑ και του ηλεκτρονικού συστήματος από τα ΚΕΠΑ για το αποτέλεσμα της Επιτροπής, ώστε να μπορεί ο δικαιούχος να κάνει, άμεσα και χωρίς καθυστέρηση, χρήση των παροχών που δικαιούται, όπως καταβολή επιδόματος, φοροαπαλλαγές κ.ο.κ.
• Να ακολουθείται ενιαία πολιτική από όλα τα ΚΕΠΑ της χώρας, διότι παρατηρούνται περιπτώσεις που δεν ισχύει αυτό, όπως π.χ. σε δικαιούχους αναπηρικού αυτοκινήτου, των οποίων τα εκδοθέντα πιστοποιητικά αναπηρίας δεν αναγράφουν τη σχετική ένδειξη και προσέρχονται μόνο για την αντιστοίχιση της αναπηρίας τους και την αναγραφή/προσθήκη της σχετικής ένδειξης στο πιστοποιητικό αναπηρίας τους και οι οποίοι δεν θα έπρεπε να πληρώσουν το παράβολο των 46€ αλλά σε κάποιες γραμματείες ΚΕΠΑ αναγκάζονται από τους υπαλλήλους να το πληρώσουν.
• Να δοθούν διευκρινήσεις για την εφαρμογή του άρθρου 28 του ν.4488/2017 (ΦΕΚ Α΄137) σχετικά με την εξάμηνη παράταση χορήγησης αναπηρικής σύνταξης και επιδομάτων λόγω αναπηρίας, εφόσον εκκρεμεί στις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές ΚΕΠΑ ιατρική κρίση, χωρίς υπαιτιότητα των ασφαλισμένων, εφόσον κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα είχαν κριθεί από την υγειονομική επιτροπή με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%, διότι δεν εφαρμόζεται σε όλες τις περιπτώσεις.
• Κατάργηση καταβολής του παράβολου των 46€ από όλους τους αιτούντες εξέτασης και χορήγησης πιστοποιητικού αναπηρίας. Αυτό το οικονομικό μέτρο είναι δυσβάστακτο για συμπολίτες μας που επιβιώνουν με πενιχρά οικονομικά μέσα και παράλληλα καταργεί το δημόσιο χαρακτήρα της ανωτέρω διαδικασίας.
• Να αρθεί η υποχρεωτική κατάθεση πρόσφατων ιατρικών εξετάσεων από άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, αφού αυτή η διαδικασία επιβαρύνει άσκοπα οικονομικά τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως και την υγεία των αιτούντων.
• Διανομή έντυπου ενημερωτικού υλικού της Ε.Σ.Α.μεΑ. και της Υπηρεσίας «Διεκδικούμε Μαζί» της Ε.Σ.Α.μεΑ. στα ΚΕΠΑ
• Στο πλαίσιο της διασφάλισης της τήρησης της αρχής προστασίας προσωπικών δεδομένων, να καταργηθεί η αναρτημένη λίστα με τα ονόματα των εξεταζόμενων έξω από τα γραφεία των Επιτροπών.
Θέματα προσβασιμότητας
• Βελτίωση της προσβασιμότητας των υποδομών, των υπηρεσιών και του εξοπλισμού των ΚΕΠΑ σε όλη τη χώρα και διενέργεια ελέγχου και πιστοποίησης προσβασιμότητας από κλιμάκια του ΕΦΚΑ σε συνεργασία με την Ε.Σ.Α.μεΑ. σε όλους τους χώρους που στεγάζονται υπηρεσίες των ΚΕΠΑ ή διενεργείται εξέταση από τις Επιτροπές.
• Δημιουργία και λειτουργία Επιτροπών ΚΕΠΑ σε όλες τις νησιωτικές περιοχές, καθώς και σε ηπειρωτικές απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, για την αποφυγή πρόσθετης ταλαιπωρίας των ενδιαφερόμενων.
• Ενίσχυση των κλιμακίων που εξετάζουν κατ' οίκον, γιατί παρατηρούνται φαινόμενα μεγάλων καθυστερήσεων, ειδικότερα στις περιπτώσεις που ο εξεταζόμενος έχει περισσότερες από μία πάθηση.
• Να προβλεφθούν θεσμικά και να ληφθούν μέτρα για την εξυπηρέτηση των επικοινωνιακών αναγκών κωφών – βαρήκοων ατόμων, μέσω της παροχής διερμηνείας νοηματικής γλώσσας στις διοικητικές και υγειονομικές υπηρεσίες των ΚΕΠΑ, όπως και τυφλών ατόμων με την έκδοση εντύπου υλικού οδηγιών συμπλήρωσης των αιτήσεων σε μορφή Braille κ.λπ.
• Αναβάθμιση-βελτίωση-προσβασιμότητα ΟΠΣ/MIS ΚΕΠΑ (μηχανογραφικό σύστημα ΚΕΠΑ, ιστοσελίδα, εφαρμογές χρήσης ΚΕΠΑ) και να προστεθεί στην ιστοσελίδα του ΕΦΚΑ link με παραπομπή στη σελίδα της ΕΣΑμεΑ και στην Υπηρεσία της «Διεκδικούμε μαζί».