Αθήνα: 05/11/2015

ΠΡΟΣ:
κ. Αν. Πετρόπουλο, Υφυπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- Γραφείο Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κ. Γ. Κατρούγκαλου - Γραφείο Αναπληρώτριας Υπουργού Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κ. Θ. Φωτίου - Γραφείο Γενικού Γραμματέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Ν. Φράγκου - Φορείς - Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

---

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταθέτει τα κατεπείγοντα συνταξιοδοτικά και προνοιακά ζητήματα που αφορούν στα άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους

Κύριε Υφυπουργέ,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) - που αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο δια του Ν.2430/96 (ΦΕΚ 156Α/10.7.96) Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας, ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (European Disability Forum), μέλος με δικαίωμα ψήφου στις Επιτροπές Παρακολούθησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2007 - 2013 και διαπίστευση ως φορέας παροχής προγραμμάτων «Δια Βίου Μάθησης» - με το παρόν έγγραφό της, σας συγχαίρει για άλλη μία φορά για την ανάληψη των καθηκόντων σας στη θέση του Υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης και εύχεται δύναμη και καλή επιτυχία στο δύσκολο και επίπονο έργο σας.

Ενόψει της συνάντησης που έχουμε μαζί σας την Παρασκευή 06.11.2015 σας υποβάλλουμε το παρόν. Θα θέλαμε επίσης να εξετάσετε, αν και το πρόγραμμά του το επιτρέπει, να συμμετέχει στην συνάντηση ο Γενικός Γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Νικόλαος Φράγκος, ώστε να μη χρειαστεί να οριστεί εκ νέου συνάντηση με τον ίδιο, δεδομένου ότι τα ζητήματα που θα συζητηθούν αφορούν και σε θέματα αρμοδιότητάς του, όπως η λειτουργία των Επιτροπών ΚΕΠΑ και η λειτουργία της Επιστημονικής Επιτροπής του άρθρου 4 του ν.4331/15.
Η διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης & του Συστήματος Συνταξιοδότησης, αποτελεί μείζον και εξαιρετικής σημασίας θέμα για το σύνολο των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των μελών των οικογενειών τους, οι οποίοι έχουν βιώσει με εξαιρετικά δυσμενή τρόπο τις μειώσεις των συντάξεων (κύριων, επικουρικών, δώρων εορτών, εφάπαξ) και εν γένει των εισοδημάτων τους, αφού εκτός του κόστους κάλυψης των βιοτικών τους αναγκών, έχουν να αντιμετωπίσουν και το κόστος που απαιτείται για την κάλυψη των ιδιαίτερα κοστοβόρων αναγκών που πηγάζουν από την αναπηρία τους.
Οποιαδήποτε λοιπόν επερχόμενη μείωση στο ύψος των κύριων και επικουρικών συντάξεων και των επιδομάτων των ατόμων με αναπηρία και των μελών οικογενειών που έχουν στη φροντίδα τους άτομα με βαριά αναπηρία (γονείς/σύζυγοι/νόμιμοι κηδεμόνες) είναι βέβαιο ότι θα έχει τραγικές συνέπειες στην καθημερινότητά τους.
Υπό αυτό το πρίσμα προτείνεται η άμεση λήψη των κάτωθι μέτρων για την προστασία των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους:
Α. Συνταξιοδοτικό.
1. Κατά την επεξεργασία του νέου ασφαλιστικού, ζητάμε εξαίρεση των συντάξεων που λαμβάνουν τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (συντάξεις αναπηρίας κύριες και επικουρικές, συντάξεις πλήρους γήρατος, συντάξεις γονέων, συζύγων, αδελφών ατόμων με βαριά αναπηρία) από επερχόμενες μειώσεις στο ύψος των συντάξεων.
2. Κατάργηση της παρ. 27 του πρόσφατα ψηφισθέντος νόμου 4334/2015 και επαναφορά του προηγούμενου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων προ της ψήφισης του ν. 3863/2010. Με τις νέες διατάξεις τίθενται σε εφαρμογή οι διατάξεις του ν. 3863/2010 για την καταβολή βασικής και αναλογικής σύνταξης και του νέου τρόπου υπολογισμού του ποσού των συντάξεων. Σύμφωνα με τις πρώτες διευκρινιστικές εγκυκλίους του Υπουργείου Εργασίας «το κατώτατο όριο σύνταξης όπως προκύπτει από το άθροισμα της βασικής και αναλογικής σύνταξης για χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ετών ή λόγω αναπηρίας με ποσοστό 80% και άνω ή λόγω εργατικού δεν μπορεί να υπολείπεται των 15 ημερομισθίων του ανειδίκευτου εργάτη, όπως το ύψος αυτού ορίζεται στις περιπτώσεις 3(α) και 4 της υποπαραγράφου ΙΑ.11. της παραγράφου Ι του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Α 222) (26,18 Χ15 = 392,7). Το κατώτατο αυτό όριο μειώνεται στην περίπτωση λήψης μειωμένης σύνταξης (γήρατος ή αναπηρίας)» Εγκύκλιος Α.Π Φ 80000/οικ.36954/1255
3. Αποκατάσταση αδικιών που έχουν υποστεί οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα των οποίων οι συντάξεις έχουν μειωθεί βάσει των διατάξεων του εφαρμοστικού νόμου 4093/2012 και της Π.Ν.Π ν. 4111/2013. Επισημαίνουμε ότι με τους ανωτέρω εφαρμοστικούς νόμους του 2ου μνημονίου προβλέφθηκε η εξαίρεση των συνταξιούχων ατόμων με αναπηρία του δημόσιου τομέα από τις μειώσεις του ύψους των συντάξεων, δημιουργώντας συνθήκες άνισης μεταχείρισης μεταξύ των μελών της ίδιας κοινωνικής ομάδας. Σε αυτή την κατεύθυνση προτείνεται: η επαναχορήγηση δώρων και εορτών αδείας σε όλους τους συνταξιούχους αναπηρίας/γήρατος/θανάτου του ιδιωτικού τομέα που έχουν συνταξιοδοτηθεί για λόγους αναπηρίας.
4. Επαναφορά των ρυθμίσεων της παρ. 4 του άρθρου 5 του ν. 3232/2004 όπως συμπληρώθηκε και τροποποιήθηκε με το άρθρο 37 του ν. 3996/2011, οι οποίες αφορούν στη συνταξιοδότηση των γονέων/συζύγων/αδελφών που έχουν στη φροντίδα τους άτομα με βαριά αναπηρία, βάσει συγκεκριμένων και αυστηρών προϋποθέσεων. Με τη ψήφιση των διατάξεων του ν. 4334/2015 και του ν. 4336/2015, εξαιρέθηκαν από το ηλικιακό κριτήριο των 55 ετών για τη χορήγηση πρόωρης συνταξιοδότησης, μόνο οι μητέρες ατόμων με αναπηρία και οι ασφαλισμένοι βαρέων ανθυγιεινών. Αντιθέτως στο δημόσιο τομέα, η εξαίρεση από το ηλικιακό κριτήριο των 55 ετών ισχύει για τους γονείς ατόμων με αναπηρία, δηλαδή και για τις μητέρες και για τους πατέρες.
5. Να μην περικοπεί το ΕΚΑΣ στους συνταξιούχους αναπηρίας και να επανέλθουν οι ρυθμίσεις χορήγησης του ΕΚΑΣ στους συνταξιούχους αναπηρίας όπως αυτές ίσχυαν προ της περιόδου οικονομικής κρίσης (άρθρο 34 του ν. 3996/2011).
6. Κωφοί-Βαρήκοοι με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω να δικαιούνται σύνταξη λόγω γήρατος ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, εφόσον συμπλήρωσαν χρόνο ασφαλίσεως 30 (τριάντα) ετών προκειμένου για το Δημόσιο, και ευρύτερο Δημόσιο Τομέα, ΔΕΚΟ, ΟΤΑ κ.λπ. ή ασφαλίσεως υπολογιζόμενης από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα σε 9.000 (εννέα χιλιάδες) ημέρες ασφαλίσεως.
7. Τροποποίηση της παρ. 5α του άρθρου 5 του ν. 3232/2004 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 37 του ν. 3996/2011. Συγκεκριμένα ζητούμε τη μεταφορά της σύνταξης του θανόντος γονέα, στα ορφανά και από δύο γονείς τέκνα με αναπηρία (νοητική υστέρηση, αυτισμό, ψυχικές αναπηρίες, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες) με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, και όχι 80%, όπως ισχύει σήμερα με το ν. 3232/2004 άρθρο 5, παρ. 5α. Με το ισχύον ποσοστό (80% και άνω) αποκλείεται μεγάλος αριθμός ατόμων με αναπηρίες που δεν έχουν τη δυνατότητα της αυτοεξυπηρέτησης ούτε η Πολιτεία διαθέτει επαρκείς και σύγχρονες δομές για τη διαβίωσή τους μετά το θάνατο των γονέων τους.
8. Ζητούμε να καταργηθεί η προϋπόθεση που τίθεται με το υπάρχον συνταξιοδοτικό σύστημα (παρ.2 του άρθρου 61 του ν. 3518/2006 και περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 27 του ν. 2084/1992) σύμφωνα με την οποία τα άτομα με νευροψυχιατρικές παθήσεις δικαιούνται τη σύνταξη του θανόντος γονέα υπό την προϋπόθεση ότι η ανικανότητα προς εργασία λόγω της πάθησής τους έχει επέλθει προ του 25ου έτους, για τους παρακάτω σημαντικούς λόγους:
- Εάν η νευροψυχιατρική πάθηση του τέκνου του θανόντος γονέα επιδεινώνεται με το χρόνο και φθάσει σε οξύ σημείο μετά το 25ο έτος της ηλικίας του, τότε χάνει κάθε δικαίωμα στη σύνταξη του γονέα.
- Εάν ο πάσχων χάσει τους γονείς του μετά το 25ο έτος, θα είναι εξαιρετικά δυσχερής η βεβαίωση από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας, ότι η νευροψυχιατρική πάθησή του εμφανίστηκε στο παρελθόν, ενώ η δυσχέρεια αυτή θα ενταθεί σε περίπτωση που ο πάσχων δεν είχε νοσηλευθεί πριν το 25ο έτος της ηλικίας του, με αποτέλεσμα να μην υφίστανται αποδείξεις του χρόνου επελεύσεως της οφειλόμενης σε νευροψυχιατρική πάθηση αναπηρίας.
Σχόλιο: Σημειώνουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις η νευροψυχιατρική πάθηση εκδηλώνεται μετά το 25ο έτος της ηλικίας. Στη διάθεση των υπηρεσιών του Υπουργείου Εργασίας η Ε.Σ.ΑμεΑ. μπορεί να αποστείλει σχετικές τροποποιητικές διατάξεις.
Β. ΘΕΜΑΤΑ ΚΕΠΑ
1. Άμεση λειτουργία της Επιστημονικής Επιτροπής του άρθρου 4 του ν.4331/2015 για την εξέταση σημαντικών ζητημάτων όπως:
- την ένταξη πρόσθετων κατηγοριών αναπηρίας/χρόνιας πάθησης στον Πίνακα των 43 μη αναστρέψιμων παθήσεων της Υπουργικής Απόφασης όπως αυτή δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 2906/18.11.2013 που έχουν υποβληθεί από οργανώσεις ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις
- την περιορισμένη χρονική διάρκεια γνωματεύσεων αναπηρίας από τα ΚΕΠΑ που αφορούν σε παθήσεις που εντάσσονται στον πίνακα των 43 μη αναστρέψιμων παθήσεων, κ.α.
2. Άμεση έκδοση εγκυκλίου από τη Διοίκηση του ΙΚΑ ώστε να δίνεται προτεραιότητα σε περιπτώσεις θετικής επανεξέτασης από Επιτροπές ΚΕΠΑ για την επαναχορήγηση επιδομάτων ή συντάξεων, γιατί παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις, ακόμη και μεγαλύτερες του εξαμήνου.
3. Σύμφωνα με το άρθρο 9 του ίδιου νόμου, παρατείνεται η χορήγηση της αναπηρικής σύνταξης, των επιδομάτων και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε δικαιούχους που εκκρεμεί η ιατρική τους κρίση από τα ΚΕΠΑ έως τις 31/12/2015. Θεωρούμε ότι αυτή η διάταξη θα πρέπει να ισχύσει χωρίς περιορισμό, ώστε να μην διακόπτονται οι παροχές των δικαιούχων, αφού η καθυστέρηση δεν οφείλεται σε δική τους υπαιτιότητα.
4. Άμεση υλοποίηση του ν. 4331/2015. Με τη ψήφιση του ν. 4331/2015 «Μέτρα για την ανακούφιση των ΑμεΑ, την απλοποίηση της λειτουργίας των ΚΕΠΑ, καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και συναφή ασφαλιστικά ζητήματα» επιχειρείται η επίλυση χρόνιων προβλημάτων, στρεβλώσεων και αδικιών που έχουν ταλαιπωρήσει πολλά άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στη χορήγηση των προνοιακών τους επιδομάτων. Για την υλοποίηση του νόμου όμως και την εφαρμογή όλων των ευεργετικών διατάξεων των άρθρων του, είναι απαραίτητη η έκδοση Υπουργικών Αποφάσεων ή διευκρινιστικών εγκυκλίων.
5. Αξίζει επίσης να αναφέρουμε το πάγιο αίτημά μας, που αφορά στην αναγνώριση των Γνωματεύσεων Αναπηρίας που έχουν εκδοθεί από Υγειονομικές Επιτροπές της ΑΣΥΕ, ΑΝΥΕ, ΑΑΥΕ και είναι εφ' όρου ζωής ως ισότιμες με τις Γνωματεύσεις που δίνονται από το ΚΕΠΑ.
6. Παρακολούθηση και έλεγχος εφαρμογής του ΚΕΠΑ. Θεωρούμε απαραίτητη τη σύσταση Ειδικής Επιτροπής Παρακολούθησης Εφαρμογής και Ελέγχου του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας του ΚΕΠΑ, για την παρακολούθηση, γνωμοδότηση και διαπίστωση τυχόν στρεβλώσεων.
Για τον καλύτερο συντονισμό όλων των ανωτέρω ζητημάτων που αφορούν στη λειτουργία του ΚΕΠΑ, προτείνουμε να πραγματοποιηθεί ειδική σύσκεψη υπό την εποπτεία σας, με εκπροσώπους της διοίκησης του ΙΚΑ, του γραφείου της Υπουργού Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κας Φωτίου και της ΕΣΑμεΑ, ώστε να γίνει πλήρης ενημέρωση και να επιτευχθεί ο καλύτερος και συντομότερος προγραμματισμός.
Κύριε Υφυπουργέ,
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. ελπίζει ότι με τη συνεργασία που ξεκινάει με εσάς και τους συνεργάτες σας θα τεθούν οι βάσεις για ένα ουσιαστικό και γόνιμο διάλογο, ώστε να επιλυθούν τα σοβαρά και χρόνια ζητήματα που απασχολούν τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους.
Με εκτίμηση

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ