Αθήνα: 17/01/2011

ΠΡΟΣ:
- κ. Γ. Καμίνη, Δήμαρχο Αθηναίων

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- κ. Π. Μπέη, Πρόεδρο Δημοτικού Συμβουλίου
- Αντιδημάρχους
- κ. Θ. Λιβάνιο, Γενικό Γραμματέα Δήμου Αθηναίων
- Μέλη Δημοτικού Συμβουλίου
- Φορείς - μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ

---

Πρόταση συνεργασίας από την Ε.Σ.Α.μεΑ. για την εφαρμογή παρεμβάσεων προς όφελος των δημοτών με αναπηρία

Κύριε Δήμαρχε,

Με την ευκαιρία της ανάληψης των νέων καθηκόντων σας, η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) θέλει με την παρούσα επιστολή της να σας εκφράσει τα θερμά της συγχαρητήρια και την ελπίδα για την ανάπτυξη μιας ουσιαστικής μεταξύ μας συνεργασίας, με στόχο την προώθηση δράσεων για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της εξυπηρέτησης των δημοτών και επισκεπτών με αναπηρία του Δήμου Αθηναίων.

Η Ε.Σ.Α.μεΑ., όπως άλλωστε γνωρίζετε, αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους και κοινωνικό εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας. Επιπρόσθετα, η Συνομοσπονδία είναι ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (European Disability Forum) που εκπροσωπεί 80 εκατομμύρια ευρωπαίους πολίτες με αναπηρία, διαθέτει διαχειριστική επάρκεια τύπου Β΄ και Γ΄ για την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων πράξεων στο πλαίσιο εφαρμογής του ΕΣΠΑ 2007 - 2013, είναι μέλος με δικαίωμα ψήφου στις Επιτροπές Παρακολούθησης των Επιχειρησιακών του Προγραμμάτων και διαπιστευμένος φορέας παροχής προγραμμάτων «Δια βίου μάθησης».

Βασικός στόχος της Ε.Σ.Α.μεΑ. και του εθνικού αναπηρικού κινήματος αφενός είναι η προώθηση μέτρων που θα οδηγήσουν στην άρση των πάσης φύσεως εμποδίων που οδηγούν τα άτομα με αναπηρία στον αποκλεισμό, αφετέρου η διασφάλιση της ισότιμης συμμετοχής τους στα κοινωνικά δρώμενα, στο πνεύμα της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (Ο.Η.Ε. 2007), την οποία η χώρα μας μαζί με το προαιρετικό της πρωτόκολλο έχει προσυπογράψει - αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση - αναλαμβάνοντας την υποχρέωση εφαρμογής της σε εθνικό επίπεδο.
Στατιστικά στοιχεία της EUROSTAT ανεβάζουν το ποσοστό των ατόμων με αναπηρία στη χώρα μας στο 10% του συνολικού πληθυσμού, ενώ αντίστοιχα στοιχεία της E.C.M.T. αναφέρουν ότι τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών (με ανάγκες παρόμοιες με τα άτομα με αναπηρία) μέχρι το 2050 θα ανέρχονται στο 30 - 40% των πολιτών. Η δημογραφική αυτή εξέλιξη επιτείνει την ανάγκη δημιουργίας κατάλληλων περιβαλλόντων, υποδομών και υπηρεσιών με στόχο την κατά το δυνατόν και επί μακρότερον αυτόνομη, ασφαλή και αξιοπρεπή διαβίωση και διακίνηση σχεδόν του ενός στους δύο πολίτες!

Ως γνωστό δε, «κλειδιά» για την επίτευξη του παραπάνω στόχου αποτελούν:

 η προσβασιμότητα του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, των υποδομών και υπηρεσιών (συμβατικών και ηλεκτρονικών) στα άτομα με αναπηρία, η οποία παράλληλα αποτελεί και μια σημαντική διάσταση άνεσης και ασφάλειας για όλους τους πολίτες, ιδιαίτερα τους πολίτες γηρασκουσών κοινωνιών, όπως η ελληνική και

 η ενεργός συμμετοχή των ίδιων των ατόμων με αναπηρία και των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και την παρακολούθηση της υλοποίησης πολιτικών και προγραμμάτων, ιδιαίτερα εκείνων που τα αφορούν, όπως εξάλλου αναφέρεται μεταξύ άλλων στο άρθρο 33 - «Εθνική εφαρμογή και παρακολούθηση» της προαναφερθείσας Διεθνούς Σύμβασης .

Κύριε Δήμαρχε,

Οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι η Αθήνα αυτή τη στιγμή διαθέτει τις περισσότερες υποδομές προσβασιμότητας από κάθε άλλη πόλη της χώρας. Σε αυτό συνετέλεσε βέβαια το γεγονός ότι ήταν η πόλη που φιλοξένησε το έτος 2004 τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες, απαραίτητη προϋπόθεση για την τέλεση των οποίων ήταν η διασφάλιση έστω κάποιου στοιχειώδους επιπέδου προσβασιμότητας των υποδομών της σε κάποια σημεία - «βιτρίνα» της πόλης.

Αυτό, όμως, υποστηριζόμενο από το γεγονός ότι οι περισσότερες από τις παρεμβάσεις εκείνης της περιόδου - οι οποίες ούτως ή άλλως είχαν αναπτυχθεί μόνο στα κεντρικά σημεία της πόλης - αφέθηκαν έκτοτε χωρίς καμία συντήρηση, δεν αρκεί σε καμία περίπτωση για να θεωρηθεί σήμερα η Αθήνα πόλη προσβάσιμη στους πολίτες με αναπηρία. Πεζοδρόμια ακατάλληλα για τη μετακίνηση ατόμων με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα γενικότερα, κτιριακές υποδομές και υπηρεσίες - συμβατικές και ηλεκτρονικές - μη προσβάσιμες, διαδικασίες, πολιτικές και προγράμματα ασύμβατα με τις ανάγκες των δημοτών με αναπηρία, συνθέτουν το υφιστάμενο πλαίσιο λειτουργίας του Δήμου. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι, ακόμη και η νέα ιστοσελίδα του Δήμου δεν είναι προσβάσιμη σε άτομα με αναπηρία διότι δεν συμμορφώνεται με τις διεθνείς προδιαγραφές WAI-W3C, ενώ η τηλεφωνική γραμμή του δημότη (1595) αποκλείει την πρόσβαση κωφών ατόμων.

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. θεωρεί ότι οι αρμοδιότητες που μεταβιβάζονται πλέον στους Δήμους στο πλαίσιο του «Προγράμματος Καλλικράτης», όπως ενδεικτικά:

- η αδειοδότηση λειτουργίας επιχειρήσεων,
-η αδειοδότηση λειτουργίας νηπιακών και βρεφονηπιακών σταθμών,
-η μίσθωση, ανέγερση και συντήρηση σχολικών μονάδων,
-η έκδοση οικοδομικών αδειών,
-η δυνατότητα αναπλάσεων και πολεοδομικών επεμβάσεων,
-η σύνταξη προδιαγραφών στάσεων και στεγάστρων αναμονής επιβατών,
-η ευθύνη για τη συντήρηση και βελτίωση του οδικού δικτύου και των κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων,
-η δημιουργία θέσεων στάθμευσης και η χορήγηση σχετικών αδειών,
-η χορήγηση αδειών επαγγελματιών οδικών μεταφορέων και ίδρυσης σχολών οδηγών,
-η ανάπτυξη δράσεων τουριστικής προβολής και ανάπτυξης,
-η ανάπτυξη δράσεων εκπαιδευτικού, πληροφοριακού και πολιτιστικού χαρακτήρα,
-η αξιοποίηση εθελοντών κ.λπ.,

αποτελούν πεδίο, το οποίο με στενή συνεργασία του Δήμου με το εθνικό αναπηρικό κίνημα μπορεί πραγματικά να αλλάξει την καθημερινή ζωή των δημοτών με αναπηρία, διασφαλίζοντας την ισότιμη και αυτόνομη συμμετοχή τους στα κοινωνικο-οικονομικά δρώμενα της πόλης του, με μόνη προϋπόθεση την οριζόντια διάχυση της διάστασης της αναπηρίας και της προσβασιμότητας σε αυτές.

Με αφορμή λοιπόν την αλλαγή διοίκησης του Δήμου Αθηναίων, αλλά και εν όψει του νέου πλαισίου για τη λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης που θέτει ο Ν.3852/2010 «Πρόγραμμα Καλλικράτης», η Ε.Σ.Α.μεΑ. με την παρούσα επιστολή της απευθύνει σε εσάς πρόσκληση στενής συνεργασίας για την κατάρτιση, και κατ’ επέκταση εφαρμογή, ενός Επιχειρησιακού Σχεδίου για την ένταξη αφενός της διάστασης της αναπηρίας στις πολιτικές, διαδικασίες και προγράμματα του Δήμου, αφετέρου της προσβασιμότητας στις υποδομές και υπηρεσίες (συμβατικές και ηλεκτρονικές) του, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των δημοτών και επισκεπτών με αναπηρία και την ανάδειξη του Δήμου σε προσβάσιμο Δήμο-πρότυπο, ικανό να διεκδικήσει το Ευρωπαϊκό Βραβείο της πιο Προσβάσιμης Πόλης («Access City Awards») που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο προώθησης της ευρωπαϊκής πολιτικής για την αναπηρία, το οποίο μάλιστα φέτος απονεμήθηκε στην ισπανική πόλη Αβίλα.

Θεωρούμε ότι με τον τρόπο αυτό η πρωτεύουσα της χώρας μας θα μπορέσει παράλληλα να προωθήσει και το ιδιαίτερο τουριστικό της προϊόν στη μεγάλη αγορά των 80 εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών με αναπηρία και των οικογενειών τους προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και της ιδιαίτερα δοκιμαζόμενης σήμερα ελληνικής οικονομίας.

Για το λόγο αυτό προτείνουμε:

1. την άμεση συγκρότηση Ομάδας Εργασίας από μέλη της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής του Δήμου, Υπηρεσιακά Στελέχη αυτού και εκπροσώπους της Ε.Σ.Α.μεΑ. για την κατάρτιση, εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, Επιχειρησιακού Σχεδίου, με αντικείμενο τη μεθόδευση της διάχυσης της διάστασης της αναπηρίας σε όλες τις πολιτικές, διαδικασίες και προγράμματα του Δήμου και την εξειδίκευση της προσβασιμότητας στις υπηρεσίες του και των εποπτευόμενων από αυτό Φορέων του, στη βάση των επιταγών της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (Ο.Η.Ε. 2007) και τις νεότερες ευρωπαϊκές πολιτικές για τα άτομα με αναπηρία. Στο πλαίσιο αυτής της Ομάδας Εργασίας θα μπορούσε:

- να καταγραφεί η υφιστάμενη κατάσταση πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στις υποδομές και υπηρεσίες (συμβατικές και ηλεκτρονικές) αρμοδιότητας του Δήμου και των Φορέων του,
- να εντοπιστούν οι κρίσιμοι τομείς παρέμβασης,
- να τεθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εφαρμογής αυτών των παρεμβάσεων,
- να διερευνηθούν οι δυνατότητες αξιοποίησης πόρων από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ για την υλοποίηση νέων παρεμβάσεων ή για την αναβάθμιση ήδη υπαρχουσών,
- να εξεταστεί η δυνατότητα δημιουργίας μηχανισμών παρακολούθησης της εφαρμογής των παρεμβάσεων.

Επιπρόσθετα, στην ίδια Ομάδα Εργασίας θα μπορούσαν να εξεταστούν και τα εξής:

- η δυνατότητα αναβάθμισης των υφιστάμενων δομών κοινωνικής υποστήριξης που απευθύνονται στους δημότες με αναπηρία και τις οικογένειές τους, αλλά και το ενδεχόμενο δημιουργίας νέων,
- το ενδεχόμενο παροχής διευκολύνσεων προς τους δημότες με αναπηρία και τις οικογένειές τους, δεδομένου ότι κινδυνεύουν περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ομάδα από τη φτώχεια και τον αποκλεισμό εξαιτίας της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα,
- η δυνατότητα προβολής από τις Δημοτικές Υπηρεσίες των θεμάτων αναπηρίας στη βάση της δικαιωματικής προσέγγισης,
- η προοπτική προώθησης της απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία.

Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημάνουμε ότι το εθνικό αναπηρικό κίνημα, μέσα από τη συμμετοχή του στους αγώνες του ευρωπαϊκού αναπηρικού κινήματος, έχει αποκτήσει εμπειρία και τεχνογνωσία που προπορεύεται της Πολιτείας και έχει ήδη αναπτύξει εργαλεία για την ενδυνάμωση των στελεχών του, που μπορούν κάλλιστα να αξιοποιηθούν κατά την διαδικασία σύνταξης του προτεινόμενου Επιχειρησιακού Σχεδίου. Ενδεικτικά αναφέρουμε το σχέδιο «ΙΑΣΩΝ - Διασφαλίζοντας Προσβάσιμες Κοινωνίες για Όλους» - που συνέταξε η Ε.Σ.Α.μεΑ. και παρουσίασε στο Βόλο τον Απρίλιο 2008 - ένα Τυπικό Σχέδιο Δράσης για την αποκατάσταση της προσβασιμότητας σε τοπικό επίπεδο, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί ως μεθοδολογία για το σχεδιασμό από τις Υπηρεσίες του Δήμου δράσεων για την προσβασιμότητα σε τοπικό επίπεδο.

2. την εκπροσώπηση της Ε.Σ.Α.μεΑ. στη Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης που θα συγκροτήσει ο Δήμος.

Κύριε Δήμαρχε,

Θα εκτιμούσαμε ιδιαίτερα αν είχαμε τη δυνατότητα να συναντηθούμε άμεσα μαζί σας προκειμένου να σας εκθέσουμε το σύνολο των θεμάτων που άπτονται των αρμοδιοτήτων σας και αφορούν στα άτομα με αναπηρία, αλλά και τις δυνατότητες υποστήριξης του έργου σας από την Ε.Σ.Α.μεΑ.

Με εκτίμηση,

Ο Πρόεδρος

Γ. Βαρδακαστάνης

Ο Γεν. Γραμματέας

Χρ. Νάστας