Αθήνα: 12/07/2011

ΠΡΟΣ:
Πρόεδρο και μέλη Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- Γραφείο Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής
Αλλαγής κ. Ν. Σηφουνάκη
- Γραφείο Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής κ. Ι.
Μανιάτη
-Φορείς-Μέλη Ε.Σ.ΑμεΑ.

---

Προτάσεις Ε.Σ.Α.μεΑ. επί του σ/ν «Λειτουργία Ενεργειακών Αγορών Ηλεκτρισμού και Φυσικού Αερίου για Έρευνα, Παραγωγή και δίκτυα μεταφοράς Υδρογονανθράκων και άλλες ρυθμίσεις - Αίτημα για παράσταση των εκπροσώπων στην ακρόαση εξωκοινοβουλευτικών

Κύριε Πρόεδρε και Μέλη της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου,

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), είχε υποβάλλει τις προτάσεις της επί του προαναφερόμενου ν/σ στον διαδικτυακό τόπο ανοιχτής διακυβέρνησης (www.opengov.gr ) στις 03.06.2011.
Κατά το στάδιο της διαβούλευσης η Συνομοσπονδία είχε επισημάνει την καλοπροαίρετη προσπάθεια του συντακτών του να συμπεριλάβουν τη διάσταση της αναπηρίας και της προσβασιμότητας. Ωστόσο τότε όπως και τώρα, εντοπίσαμε τα εξής προβλήματα:
α) ότι δεν έχουν οριστεί με ορθό τρόπο οι κατηγορίες των ατόμων με αναπηρία. 
β) ότι δεν έχουν συμπεριληφθεί στους «ευάλωτους καταναλωτές» οι γονείς ή νόμιμοι κηδεμόνες παιδιών/ατόμων με αναπηρία. Αξίζει να επισημανθεί ότι υπάρχουν περιπτώσεις νοικοκυριών που έχουν παιδιά ή άτομα με αναπηρία που το δηλωμένο εισόδημά τους δεν είναι τόσο χαμηλό ώστε να συμπεριληφθούν στην κατηγορία των πελατών που πλήττεται από την ενεργειακή πενία. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις το πραγματικό εισόδημά τους είναι πολύ πιο χαμηλό από το δηλωθέν λόγω του αυξημένου κόστους που συνεπάγεται η αναπηρία (π.χ. εξαιτίας της έλλειψης δημόσιων υποστηρικτικών υπηρεσιών και υπηρεσιών αποκατάστασης, γεγονός το οποίο έχει ως συνέπεια να απευθύνονται πολλές φορές σε αντίστοιχες υπηρεσίες που παρέχει ο ιδιωτικός τομέας, των οποίων το κόστος είναι ιδιαίτερα υψηλό). 
γ) ότι δεν περιλαμβάνονται συγκεκριμένες προδιαγραφές ηλεκτρονικής προσβασιμότητας με τις οποίες θα πρέπει να συμμορφώνονται οι εταιρίες παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου προκειμένου αφενός οι υπηρεσίες εξυπηρέτησής τους να είναι προσβάσιμες στους πελάτες με αναπηρία, αφετέρου οι ηλεκτρονικές εφαρμογές που θα χρησιμοποιούν να μην αποκλείουν τα άτομα με αναπηρία ως εργαζόμενους στη βάση των επιταγών του Ν. 3304/2005 (Αρ. ΦΕΚ 16/Α΄- 27/01/2005). Επίσης στη βάση των επιταγών του Ν.3304/2005, θα πρέπει η εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης στις διαδικασίες /πολιτικές επιλογής και απασχόλησης προσωπικού να αποτελεί κριτήριο επιλογής των εταιριών ενεργειακής δραστηριότητας ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Στη βάση λοιπόν όλων των προαναφερθέντων διαπιστώσεων προτείνουμε τα εξής (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
1. Στο Άρθρο 2 «Ορισμοί»:
-στην παρ. 1 να προστεθούν οι παρακάτω ορισμοί :

«Ηλεκτρονική προσβασιμότητα: Με τον όρο ‘ηλεκτρονική προσβασιμότητα’ νοείται ότι, στη χρήση μιας ηλεκτρονικής υπηρεσίας ή ψηφιακού περιεχομένου για κάθε εργασία που ο κάθε χρήστης εκτελεί, και ανεξαρτήτως των ιδιαίτερων ικανοτήτων ή περιορισμών του χρήστη λόγω αναπηρίας, υπάρχει τουλάχιστον μια αλληλουχία από ενέργειες εισόδου/εξόδου που οδηγεί στην αποτελεσματική ολοκλήρωση της εργασίας αυτής. Η μη εφαρμογή ηλεκτρονικής προσβασιμότητας συνιστά άμεση διάκριση σε βάρος των ατόμων με αναπηρία είτε ως εξυπηρετούμενων, είτε ως εργαζόμενων και υποψήφιων εργαζόμενων στη βάση των επιταγών του άρθρου 10 «Εύλογες Προσαρμογές» του Νόμου 3304/2005 (Αρ. ΦΕΚ 16/Α΄- 27/01/2005).
Υποστηρικτικές τεχνολογίες: ΤΠΕ, όπως υλικό υπολογιστή, λογισμικό, εφαρμογές, εργαλεία ανάπτυξης, και βοηθήματα, για άτομα με αναπηρία γενικά ή και εξειδικευμένα για συγκεκριμένους τύπους αναπηρίας».
-τα εδάφια η-θ) και ι) της παρ. 1 να διαμορφωθούν ως εξής :
«(η) (θ) Ενεργειακή Πενία: Η κατάσταση των καταναλωτών κατά την οποία αυτοί ευρίσκονται σε δυσχερή θέση, λόγω του χαμηλού εισοδήματος τους, όπως αυτό προκύπτει από τις φορολογικές τους δηλώσεις, σε συνδυασμό με την επαγγελματική τους κατάσταση, την οικογενειακή τους κατάσταση και ειδικών καταστάσεων υγείας ή αναπηρίας, να καλύψουν τις δαπάνες για τις εύλογες ανάγκες εφοδιασμού σε ηλεκτρική ενέργεια ή Φυσικό Αέριο, καθώς οι δαπάνες αυτές αποτελούν σημαντικό ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος τους».
«(ι) Ευάλωτοι Πελάτες: Οι Επιλέγοντες Πελάτες που είτε ευρίσκονται σε δυσχερή θέση να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους έναντι του Προμηθευτή, λόγω της οικονομικής κατάστασής τους, είτε εξαρτώνται για λόγους υγείας ή αναπηρίας από τη συνεχή και αδιάλειπτη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας ή Φυσικού Αερίου, είτε δυσκολεύονται να διαπραγματευθούν τη συμβατική τους σχέση με τον Προμηθευτή και να αξιώσουν να δικαιώματά τους απέναντι στον τελευταίο ένεκα αντικειμενικά ιδιαίτερα δυσχερών και αναπότρεπτων κοινωνικών ή ατομικών συνθηκών που εκφεύγουν του ελέγχου τους, και ως εκ τούτου χρήζουν ειδικών μέτρων υποστήριξης και προστασίας, είτε, τέλος, είναι Πελάτες σε απομακρυσμένες περιοχές, όπως τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά».
2. Στο Άρθρο 3 «Κρατική Εποπτεία και Γενικές Αρχές»:
-να προστεθεί στην παρ. 3 νέο εδάφιο (η) ως ακολούθως: 
«3.Οι επιχειρήσεις που ασκούν Ενεργειακές Δραστηριότητες υποχρεούνται: ….«(η) Να τηρούν την αρχή της ίσης μεταχείρισης στην εργασία και την απασχόληση στη βάση των επιταγών του Ν.3304/2005».

-να προστεθεί στην παρ. 4  νέο εδάφιο (ι) ως ακολούθως:
«4. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και η ΡΑΕ ασκούν τις αρμοδιότητες που τους ανατίθενται με τον παρόντα νόμο και τις πράξεις που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότησή του με τέτοιο τρόπο ώστε: ……«(ι) Να διασφαλίζεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης στον τομέα της εργασίας και της απασχόλησης στη βάση των επιταγών του Ν.3304/2005».

3. Στο Άρθρο 48 «Υποχρεώσεις των Προμηθευτών»:

-στην παρ. 1 το εδάφιο (ζ) να διαμορφωθεί ως ακολούθως:
«1. Οι Προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και Φυσικού Αερίου, υποχρεούνται ιδίως:….(ζ) Να παρέχουν και να διασφαλίζουν την άμεση, εύκολη, και ιδίως για τους πελάτες με αναπηρία, ανεμπόδιστη, πρόσβαση στο Ερωτηματολόγιο Καταναλωτή Ενεργείας, που συντάσσεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ή σε κάθε άλλου είδους πληροφορίες και έντυπα κατόπιν υποδείξεως της ΡΑΕ».

-στην παρ. 1 να προστεθεί νέο εδάφιο (θ) ως ακολούθως:
«1. Οι Προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και Φυσικού Αερίου, υποχρεούνται ιδίως:…..(θ) να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή της αρχής της ίσης  μεταχείρισης στους πελάτες με αναπηρία και η ανεμπόδιστη πρόσβασή τους στο σύνολο των υπηρεσιών τους, συμπεριλαμβανομένης της ενημέρωσης - πληροφόρησης (π.χ. ενημέρωση πελατών μέσω κειμένων σε γραφή Braille, σε ηχητικό CD κ.λπ.)». 

-η παρ. 3 να διαμορφωθεί ως ακολούθως:
«3. Ο Προμηθευτής υποχρεούται να συνιστά και να διατηρεί καθ’ όλη τη διάρκεια άσκησης της δραστηριότητάς του επαρκώς στελεχωμένη, αναλόγως του αριθμού και των κατηγοριών πελατών με τους οποίους συναλλάσσεται, υπηρεσία εξυπηρέτησης πελατών. Οι εγκαταστάσεις των υπηρεσιών του Προμηθευτή θα πρέπει να είναι πλήρως προσβάσιμες (είτε πρόκειται για την πρόσβαση των ατόμων με παραπληγία –τετραπληγία και βαριά κινητική αναπηρία  στο φυσικό δομημένο περιβάλλον (εισόδους κτιριακών εγκαταστάσεων, υπηρεσιών, ασανσέρ, προσβάσιμα wc,  είτε των ατόμων με αισθητηριακή αναπηρία στην παροχή υπηρεσιών π.χ. έντυπο υλικό σε γραφή bralille, διερμηνεία νοηματική γλώσσας σε πελάτες κωφούς) ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης στα άτομα με αναπηρία είτε ως εξυπηρετούμενων είτε ως εργαζόμενων». 

-η παρ. 4 να διαμορφωθεί ως ακολούθως:
«4. Κάθε Προμηθευτής υποχρεούται να εφαρμόζει διαδικασία υποβολής και διαχείρισης αιτημάτων και παραπόνων πελατών, η οποία θα πρέπει να είναι προσβάσιμη για τους πελάτες με αναπηρία (π.χ. υποβολή παραπόνου ή καταγγελίας ή αιτήματος σε προσβάσιμες μορφές όπως τηλεφωνικά,  μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, με SMS κ.λπ.) με την υποχρέωση επιβεβαίωσης της λήψης αυτού με κάθε πρόσφορο τρόπο. Η διαδικασία υποβολής και διαχείρισης αιτημάτων και παραπόνων καταρτίζεται κατά τρόπο…….».

4. Στο Άρθρο 49 «Διαφάνεια των χρεώσεων και των Πληροφοριών», η παράγραφος 2 να διαμορφωθεί ως ακολούθως:
«2.Οι Προμηθευτές υποχρεούνται να δημοσιοποιούν, τουλάχιστον στην ιστοσελίδα τους, όλους τους όρους και προϋποθέσεις που περιλαμβάνονται στις Συμβάσεις Προμήθειας και τους αντίστοιχους τιμοκαταλόγους τους. Η ιστοσελίδα των προμηθευτών πρέπει να συμμορφώνεται  πλήρως με το πρότυπο Web Content Accessibility Guidelines (Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού) στην εκάστοτε ισχύουσα έκδοση, και σε επίπεδο προσβασιμότητας τουλάχιστον «ΑΑ», ή με άλλο πρότυπο ηλεκτρονικής προσβασιμότητας που ορίζεται από κείμενη νομοθεσία και διασφαλίζει αντίστοιχη ή υψηλότερη ποιότητα πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, εφαρμογές πληροφορικής και ψηφιακά έγγραφα. Στους Κώδικες Προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και Φυσικού Αερίου …….».
5. Στο Άρθρο 52 «Προστασία Ευάλωτων Καταναλωτών»:
-στην παρ. 1 το εδάφιο (β) να συμπληρωθεί στο σημείο που αναφέρονται οι συσκευές αιμοκάθαρσης με τη φράση: «συσκευές αιμοκάθαρσης περιτοναϊκής κάθαρσης και κάθε παρόμοιας φύσης συσκευή» προς αποφυγή παρεξηγήσεων κατά την εφαρμογή της διάταξης από τους προμηθευτές

-στην παρ. 1 το εδάφιο (δ) να αναγραφεί με τη σωστή ορολογία ως ακολούθως:
«(δ) Πελάτες µε αναπηρία ή χρόνια πάθηση, ήτοι άτομα µε αισθητηριακή αναπηρία, άτομα με παραπληγία –τετραπληγία και βαριά κινητική αναπηρία, ψυχική αναπηρία, νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, χρόνιες  παθήσεις». 

-στην παρ. 1 να προστεθεί νέο εδάφιο (ε) αμέσως μετά το εδάφιο (δ) ως ακολούθως:
«(ε) Πελάτες που είναι γονείς ή νόμιμοι κηδεμόνες: α) παιδιών µε αισθητηριακή αναπηρία ,παραπληγία- τετραπληγία και βαριά κινητική αναπηρία, ψυχική αναπηρία, νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, χρόνια πάθηση και β) ενηλίκων µε αισθητηριακή αναπηρία, κινητική αναπηρία, ψυχική αναπηρία, νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, χρόνια πάθηση».

-η παρ. 2 να διαμορφωθείς ως ακολούθως:
«2. Ανάλογα με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κάθε κατηγορία, δύναται να λαμβάνονται πρόσθετα μέτρα για την προστασία τους, ιδίως η παροχή μειωμένων τιμολογίων, η απαλλαγή από την πληρωμή παγίου, η εγκατάσταση μετρητών με δυνατότητα προπληρωμής, οι ευνοϊκότεροι όροι πληρωμής των λογαριασμών, οι εναλλακτικοί τρόποι πρόσβασης σε υπηρεσίες εξυπηρέτησης και πληρωμής λογαριασμών, η απαγόρευση διακοπής σύνδεσης τέτοιων καταναλωτών σε κρίσιμες περιόδους».

-η παρ. 3 να διαμορφωθεί ως ακολούθως:
«3. Τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία ένταξης ενός πελάτη σε κατηγορία Ευάλωτων Πελατών καθορίζονται με Αποφάσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Με εξαίρεση τα τιμολόγια Προμήθειας, τα μέτρα προστασίας για κάθε κατηγορία Ευάλωτων Καταναλωτών τόσο κατά το προσυμβατικό, όσο και κατά το συμβατικό ή στάδιο λύσης και καταγγελίας της Σύμβασης με τον Προμηθευτή, καθορίζονται με σχετικές διατάξεις στους αντίστοιχους Κώδικες Προμήθειας. Ειδικά όσον αφορά στην κατηγορία «Ευάλωτων Καταναλωτών» - άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και γονείς ή νόμιμοι κηδεμόνες παιδιών/ατόμων με αναπηρία, κατά την κατάρτιση των προαναφερθεισών Υπουργικών Αποφάσεων και Κωδίκων Προμήθειας ζητείται εγγράφως η γνώμη της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.). Η ΡΑΕ ελέγχει και παρακολουθεί την τήρηση των υποχρεώσεων που προβλέπονται για τους Ευάλωτους Πελάτες και δύναται να επιβάλει τις κυρώσεις του άρθρου 36, σε περίπτωση παράβασης των υποχρεώσεων αυτών».
Η προαναφερθείσα πρότασή μας βασίζεται στη διαπίστωση ότι η γνώση των δημοσίων αρχών σε ζητήματα αναπηρίας και προσβασιμότητας είναι ελάχιστη. Αντιθέτως η πολύχρονη γνώση, εμπειρία και τεχνογνωσία της Συνομοσπονδίας μπορεί να βοηθήσει σημαντικά προκειμένου να διαμορφωθεί ένα πραγματικά ευνοϊκό πλαίσιο για την κατηγορία των «Ευάλωτων Καταναλωτών» - άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και γονείς ή νόμιμοι κηδεμόνες παιδιών/ατόμων με αναπηρία.
Κύριε Πρόεδρε & Μέλη της Επιτροπής,

Ελπίζουμε οι προαναφερθείσες δίκαιες προτάσεις μας να ενσωματωθούν στο Σχέδιο Νόμου.

Τέλος, ζητούμε κατά την διαδικασία ακρόασης εξωκοινοβουλευτικών εκπροσώπων να παραστούμε μετά από πρόσκλησή σας και να παραθέσουμε αναλυτικά τις ανωτέρω προτάσεις μας ενώπιον των μελών της Διαρκούς  Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής των Ελλήνων.   

     Με εκτίμηση,

Ο Πρόεδρος                    Ο Γεν. Γραμματέας

Ι. Βαρδακαστάνης               Χρ. Νάστας