Αθήνα: 26/01/2010

ΠΡΟΣ:
Τον Πρωθυπουργό της χώρας & Υπουργό Εξωτερικών, κ. Γιώργο Παπανδρέου

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
- κ. Δ. Δρούτσα, Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών
- κ. Σπ. Κουβέλη, Υφυπουργό Εξωτερικών
- κ. Ι. Α. Ζέπο, Γενικό Γραμματέα Υπουργείου Εξωτερικών
- κ. Κ. Παπαδόπουλο, Γενικό Γραμματέα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Αναπτυξιακής Συνεργασίας
- κ. Μ. Λογοθέτη, Ειδική Γραμματέας Αξιοποίησης Διεθνών Προγραμμάτων
- Φορείς – μέλη ΕΣΑμεΑ

---

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ για την προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία και της ενδυνάμωσης του εθνικού αναπηρικού κινήματος στην Ευρώπη και τον Κόσμο

Αξιότιμε Κύριε Πρωθυπουργέ,

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) αποτελεί τον γ΄βάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (European Disability Forum - EDF). Με το Ν.2430/1996 έχει αναγνωριστεί από την ελληνική Πολιτεία ως ο επίσημος Κοινωνικός Εταίρος, σε ζητήματα που αφορούν άμεσα ή έμμεσα στα άτομα με αναπηρία. Σήμερα, διαθέτει διαχειριστική επάρκεια Β' και Γ' τύπου για την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων πράξεων στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ και είναι διαπιστευμένος φορέας παροχής δια βίου μάθησης κατά το Ν.3369/2005.

Βασικός στόχος του εθνικού αναπηρικού κινήματος είναι αφενός η προώθηση μέτρων, που θα οδηγήσουν στην άρση των εμποδίων που οδηγούν τα άτομα με αναπηρία στον αποκλεισμό, και αφετέρου η διασφάλιση της ισότιμης συμμετοχής τους σε όλους τους τομείς της ζωής.
Σε πλήρη συμβατότητα με τη δέσμευσή σας για «..ενεργό συμμετοχή των πολιτών και των κοινωνικών φορέων στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των πολιτικών, καθώς και στην αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τους…» , η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταρχάς προτείνει δομημένη απευθείας διαβούλευση της Συνομοσπονδίας με την ηγεσία του Υπουργείου και υποβάλλει στη συνέχεια ενδεικτικά αναγκαία μέτρα στην κατεύθυνση της άρσης των εμποδίων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία στους τομείς αρμοδιότητας του Υπουργείου Εξωτερικών, δηλώνοντας ταυτόχρονα την αμέριστη συμπαράστασή της στο σχεδιασμό / ανάπτυξη / υλοποίησή τους και θέτοντας στη διάθεσή σας την τεχνογνωσία και εμπειρία που διαθέτει:

Α. Επικύρωση της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία του ΟΗΕ και υπογραφή και επικύρωση του Προαιρετικού της Πρωτοκόλλου

Η Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία είναι η κορυφαία δέσμευση της διεθνούς κοινότητας για τα θέματα αναπηρίας. Η Διεθνή Σύμβαση δίνει έμφαση στο σεβασμό των ανθρωπίνων αξιών της αυτονομίας, της ισότητας και της αξιοπρέπειας για τα άτομα με αναπηρία, καταδικάζει την άνιση μεταχείριση και τις διακρίσεις σε όλες τους τις μορφές σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, διασφαλίζει την ένταξη της διάστασης της αναπηρίας σε όλα τα υφιστάμενα διεθνή όργανα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προστατεύει την ποικιλομορφία που χαρακτηρίζει τα άτομα με αναπηρία ως ομάδα πληθυσμού.

Με την υπογραφή της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία από τα κράτη-μέλη του Ο.Η.Ε., συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, τα κράτη καλούνται να προωθήσουν την εφαρμογή μέτρων και πολιτικών σε εθνικό πλέον επίπεδο που θα συμβάλλουν σημαντικά στη μετάβαση από το ιατρικό μοντέλο στο μοντέλο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τα άτομα με αναπηρία.

Ως εθνικό αναπηρικό κίνημα θέλουμε να σας επισημάνουμε όμως ότι είναι επιτακτική η ανάγκη η χώρα μας:

 να επικυρώσει άμεσα τη Σύμβαση, την οποία έχει υπογράψει, και στο κυρωτικό νόμο να προβλεφθεί εξουσιοδοτική διάταξη με την οποία να προσδιορίζεται ο τρόπος και η διαδικασία εφαρμογής του άρθρου 33 της Σύμβασης με την έκδοση ΚΥΑ,
 να υπογράψει και να επικυρώσει το προαιρετικό της Πρωτόκολλο, το οποίο προβλέπει ατομική και συλλογική καταγγελία σε περίπτωση παραβίασης της Σύμβασης στις χώρες που την υιοθέτησαν, δίνοντας τη δυνατότητα στον Ο.Η.Ε. να προχωρήσει σε συστάσεις, εφόσον εξαντληθούν οι δέουσες διαδικασίες σε εθνικό επίπεδο, ώστε να διασφαλιστεί η κατά το δέον τήρηση των όρων της Σύμβασης αλλά και η εξάλειψη διακριτικής μεταχείρισης σε βάρος των ατόμων με αναπηρία.

Β. Προσβασιμότητα των κτιριακών υποδομών, των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και των εντύπων του Υπουργείου Εξωτερικών και των εποπτευόμενων από αυτό Υπηρεσιών και Φορέων

Η προσβασιμότητα έχει πλέον αναδειχθεί σε θεμελιώδη λίθο ενός ανθρωποκεντρικού βιώσιμου περιβάλλοντος και σε σημαντικό προαπαιτούμενο για τη διασφάλιση κοινωνικής δικαιοσύνης, αλληλεγγύης και κοινωνικής ένταξης, βασικών χαρακτηριστικών μιας «Αειφόρου Κοινωνίας» . Επιβάλλεται λοιπόν πλέον κάθε πολιτική και δράση με στόχο τη δημιουργία της «Αειφόρου Κοινωνίας» να περιέχει και τη διάσταση της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία όλων των κατηγοριών (κινητική, αισθητηριακή, νοητική αναπηρία κ.λπ.) και εν γένει όλων των ομάδων μειωμένης κινητικότητας (ηλικιωμένοι, γονείς με παιδιά σε καρότσι, έγκυες κ.λπ.). Για το λόγο αυτό επιβάλλεται:

 Διασφάλιση, ανάπτυξη μηχανισμού ελέγχου και πιστοποίηση (βάσει εθνικού συστήματος πιστοποίησης, το οποίο πρέπει να θεσπιστεί) της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία των κτιριακών υποδομών, των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και των εντύπων του Υπουργείου Εξωτερικών και των εποπτευόμενων από αυτό Υπηρεσιών και Φορέων στο εσωτερικό και το εξωτερικό της χώρας. Αναλυτικότερα:

o Διασφάλιση της προσβασιμότητας σε όλα τα κτίρια, νέα και υφιστάμενα, - η πρόβλεψη της οποίας επιβάλλεται βάσει του Ν.2831/2000 - και τις υπηρεσίες του Υπουργείου Εξωτερικών και των εποπτευόμενων από αυτό Υπηρεσιών και Φορέων.
o Καθιέρωση της προσβασιμότητας των διαδικτυακών τόπων και εφαρμογών του Υπουργείου Εξωτερικών και των εποπτευόμενων από αυτό Υπηρεσιών και Φορέων, σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο Web Content Accessibility Guidelines (WCAG), έκδοση 2.0, σε Επίπεδο προσβασιμότητας «ΑΑΑ» με βελτίωση ή και επανασχεδιασμό τους και συνεχή ενσωμάτωση σε αυτές όλων των διαθέσιμων πληροφοριών. Σε περίπτωση διαδικτυακών τόπων ή διαδικτυακών εφαρμογών που προορίζονται για χρήση κυρίως μέσω κινητών συσκευών (π.χ. PDAs, κινητά τηλέφωνα, κ.λπ.) καθιέρωση της συμμόρφωσης - επιπλέον των παραπάνω - με τις Βέλτιστες Πρακτικές για Χρήση Διαδικτυακού Περιεχομένου από Κινητές Συσκευές (Mobile Web Best Practices 1.0) του W3C/WAI.
o Καθιέρωση της διάθεσης προσβάσιμων εντύπων του Υπουργείου Εξωτερικών και των εποπτευόμενων από αυτό Υπηρεσιών και Φορέων. Παραγωγή ενημερωτικού υλικού σε προσβάσιμες μορφές (έντυπα μεγάλων χαρακτήρων, εκτυπώσεις Braille, έντυπα easy-to-read, DVD με υποτιτλισμό και διερμηνεία στη νοηματική κ.λπ.).
o Καθιέρωση παροχής «ζωντανής» βοήθειας και ενδιαμέσων (συνοδών, επαγγελματιών διερμηνέων της νοηματικής γλώσσας κ.λπ.) προκειμένου να διευκολύνουν τις συναλλαγές ατόμων με αναπηρία με το Υπουργείο και τις Υπηρεσίες που εποπτεύει στο εσωτερικό και το εξωτερικό.

Γ. Αναγνώριση της διεθνούς παρουσίας και δραστηριότητας του εθνικού αναπηρικού κινήματος και στήριξής του με ηθικό και υλικό τρόπο

Το εθνικό αναπηρικό κίνημα, μέσω της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία και των φορέων – μελών της, έχει μία πλούσια πολυ-επίπεδη συμμετοχή και δραστηριότητα στην οργάνωση, συγκρότηση και λειτουργία του ευρωπαϊκού αναπηρικού κινήματος. Η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει διαδραματίσει κομβικό και ηγετικό ρόλο στο ευρωπαϊκό αναπηρικό κίνημα έχοντας, από το 1999 μέχρι σήμερα μέσω του Προέδρου της, την Προεδρία του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, της αντιπροσωπευτικότερης ευρωπαϊκής αναπηρικής οργάνωσης, που εκπροσωπεί τα άτομα με αναπηρία στο διάλογο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρώπης και τις άλλες αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μέσω του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία συμμετείχε ενεργά σε όλη τη διαδικασία κατάρτισης της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία ενώ σημαντικό ρόλο έχει κατακτήσει και στο πλαίσιο της Διεθνούς Συμμαχίας για την Αναπηρία (International Disability Alliance).

Η ΕΣΑμεΑ όμως δεν είναι η μόνη περίπτωση. Και στο χώρο των τυφλών, των κωφών, των ατόμων με κινητική αναπηρία, των γονιών των ατόμων με αναπηρία που δεν μπορούν να εκπροσωπήσουν τον εαυτό τους, έχει υπάρξει αντίστοιχη σοβαρή δραστηριότητα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

Όταν οι Έλληνες και Ελληνίδες με αναπηρία εκπροσωπούν τη χώρα στην Ευρώπη και στον κόσμο είναι αντικειμενικά πρεσβευτές και πρέσβειρες της Ελλάδας. Η διεθνής αυτή δραστηριότητα και παρουσία πρέπει να αναγνωριστεί από την ελληνική Πολιτεία και να θεωρηθεί ότι είναι μέρος αναπόσπαστο της εναλλακτικής διπλωματίας και της διεθνούς προβολής της χώρας. Αυτό άλλωστε γίνεται από πολλές χώρες του κόσμου όπου, μέσω της αναπτυξιακής βοήθειας, ενισχύουν την παρουσία των οργανώσεων τους στην Ευρώπη και τον κόσμο και μάλιστα όταν πρόκειται για την εκλογή υπηκόων τους σε ηγετικές θέσεις ευρωπαϊκών και παγκόσμιων αναπηρικών οργανώσεων διαθέτουν μέσω των Υπουργείων Εξωτερικών τους συγκεκριμένα κονδύλια για να χρηματοδοτήσουν μια αξιοπρεπή παρουσία και εκπροσώπηση.

Αυτό το ρόλο, που οι ελληνικές αναπηρικές οργανώσεις παίζουν από μόνες τους στην Ευρώπη και τον κόσμο, ήρθε η ώρα η ελληνική Πολιτεία να τον αναγνωρίσει θεσπίζοντας μέτρα ηθικής και υλικής στήριξης:

 Διάθεση κονδυλίων από το Υπουργείο Εξωτερικών για τη στήριξη των Ελλήνων και Ελληνίδων που εκλέγονται σε ηγετικές θέσεις ευρωπαϊκών και παγκόσμιων οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους.
 Οικονομική στήριξη των αναπηρικών οργανώσεων για να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις του σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο (πληρωμή συνδρομών, κ.λπ.).
 Οικονομική στήριξη για τη διοργάνωση ευρωπαϊκών και διεθνών συναντήσεων στην Ελλάδα σε θέματα αναπηρίας.
 Πιστοποίηση της ΕΣΑμεΑ και των οργανώσεων - μελών της που έχουν αναγνωρισμένη συμμετοχή και δράση σε ευρωπαϊκές και παγκόσμιες αναπηρικές οργανώσεις, με τη δημιουργία ενός μητρώου αναπηρικών οργανώσεων, καταθέτοντας στοιχεία που αποδεικνύουν τη συμμετοχή τους σε αντίστοιχες οργανώσεις του εξωτερικού και ετήσιο πρόγραμμα των ευρωπαϊκών και διεθνών τους υποχρεώσεων, με στόχο τη διαφάνεια στη χρηματοδότηση.

Δ. Ένταξη της διάστασης της αναπηρίας στην ανάπτυξη νέων μορφών διπλωματίας

Κατά τη διαδικασία σχεδιασμού νέων μορφών διπλωματίας όπως είναι η ανθρωπιστική διπλωματία καθώς και στη διαδικασία υλοποίησης προγραμμάτων προς τρίτες χώρες με τη χρηματοδότηση του Υπουργείου Εξωτερικών, πρέπει:

 να συμπεριληφθεί η ΕΣΑμεΑ στις οργανώσεις που υλοποιούν τέτοιου είδους προγράμματα, με στόχο το σχεδιασμό και την εφαρμογή στοχευμένων προγραμμάτων για τα άτομα με αναπηρία τρίτων χωρών,
 να ενταχθεί η διάσταση της αναπηρίας σε όλα τα γενικά προγράμματα (mainstreaming).

Κύριε Πρωθυπουργέ,

Ελπίζουμε στη θετική ανταπόκρισή σας στις προτάσεις μας και στην ανάπτυξη στενής και αποτελεσματικής συνεργασίας μεταξύ μας, με στόχο τη διασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων για την ισότιμη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στη Ελλάδα, την Ευρώπη και τον Κόσμο.

Θα εκτιμούσαμε ιδιαίτερα αν είχαμε τη δυνατότητα να συναντηθούμε άμεσα μαζί σας ή με τον αναπληρωτή Υπουργό, προκειμένου να σας εκθέσουμε το σύνολο των θεμάτων που άπτονται του Υπουργείου Εξωτερικών και αφορούν στα άτομα με αναπηρία αλλά και τις δυνατότητες υποστήριξης του έργου σας από την Ε.Σ.Α.μεΑ.

Με εκτίμηση,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ 
Γ. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΡ. ΠΑΝΑΝΟΣ