Προτάσεις της ΕΣΑμεΑ για την κατοχύρωση και την ενδυνάμωση της προστασίας των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Συντάγματος

Τις προτάσεις της για την ενδυνάμωση της προστασίας των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία ενόψει της αναθεώρησης του Συντάγματος, κατέθεσε η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία με επιστολή της στον Πρόεδρο και τα Μέλη της Επιτροπής της Βουλής για την αναθεώρηση του Συντάγματος.

Για πρώτη φορά στη συνταγματική ιστορία της χώρας, με απόφαση της προηγούμενης αναθεωρητικής Βουλής συμπεριλήφθη στο αναθεωρηθέν Σύνταγμα και ειδικότερα στο άρθρο 21 η παρ. 6, μια ρητή διάταξη θετικής προστασίας των ατόμων με αναπηρία, η οποία παρέχει τη συνταγματική βάση για τη λήψη θετικών μέτρων πολιτικής για την άμβλυνση των ανισοτήτων και της κατοχύρωσης συνθηκών πραγματικής ισότητας μεταξύ των ατόμων με αναπηρία και των υπολοίπων πολιτών.

Ωστόσο, 5 ½ χρόνια μετά τη θέσπιση αυτής της διάταξης και παρά το γεγονός ότι έχει ήδη αναγνωρισθεί συνταγματικά ότι τα άτομα με αναπηρία ζουν σε συνθήκες ανισότητας, κοινωνικού αποκλεισμού και αντιμετωπίζουν εμπόδια ανυπέρβλητα πολλές φορές στη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, δεν έχει θεσπιστεί μέχρι σήμερα θεσμικό πλαίσιο με το οποίο να εξειδικεύεται η συνταγματική επιταγή δίνοντας σε αυτήν σάρκα και οστά και κάνοντας πράξη τη βούληση του συνταγματικού νομοθέτη.

Προκειμένου να γίνουν πράξη τα προβλεπόμενα από την προαναφερθείσα διάταξη απαιτείται η τροποποίηση, συμπλήρωση και εξειδίκευσή της σε συγκεκριμένα μέτρα, σε νόμο – πλαίσιο που να αφορά και την αυτονομία και την επαγγελματική ένταξη αλλά και την συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας. Συγκεκριμένα, η Συνομοσπονδία προτείνει:

1. Το άρθρο 5 παρ. 2 να συμπληρωθεί ως ακολούθως:

«Όλοι όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας, αναπηρίας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων. Εξαιρέσεις επιτρέπονται στις περιπτώσεις που προβλέπει το διεθνές δίκαιο»

2. Το άρθρο 21 παρ. 6 να τροποποιηθεί και να συμπληρωθεί ως ακολούθως:

«Τα άτομα με αναπηρία έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που λαμβάνονται από το κράτος για το σκοπό της επίτευξης της ισότητάς τους με τους άλλους πολίτες, ειδικότερα δε, μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την εκπαίδευση, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική, πολιτική και πολιτιστική ζωή της Χώρας. Τα μέτρα αυτά εξειδικεύονται σε ειδικό νόμο – πλαίσιο».

Δεδομένου ότι οι εξελίξεις για τα ζητήματα της αναπηρίας υπήρξαν εντυπωσιακές και καταλυτικές στο διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο, με το άρθρο 13 της Συνθήκης του Amsterdam, με την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2000/78 για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση στο Ν.3304/05, αλλά και την τελική έγκριση της Διεθνούς Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία από τη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε., είναι αδήριτη η ανάγκη εναρμόνισης του Συντάγματος με τα διεθνή πρότυπα που προασπίζουν τη σύγχρονη προσέγγιση για την αναπηρία. Τα θέματα της αναπηρίας είναι οικουμενικά και με οικουμενική ματιά πρέπει να αντιμετωπίζονται, ώστε να επιτευχθεί η ομαλή και ισότιμη διαβίωση των πολιτών με αναπηρία στη χώρα μας.