~~~~~~~~~~~~~~ *** Σημειωσεις *** ~~~~~~~~~~~~~~ 1. οταν μεσα στο κειμενο περιλαμβανονται παραπομπες με αριθμους σελιδων (π.χ. «βλεπε στη σελιδα 16»), αυτες αφορουν στη σελιδες του πρωτοτυπου εντυπου (βλ. μορφη Word και PDF). 2. Στο παρον περιλαμβανονται πληροφοριες σε σχεση με τη σελιδοποιηση του εγγραφου στην πρωτοτυπη εντυπη μορφη του. Οι αριθμοι της πρωτοτυπης σελιδοποιησης ειναι αναμεσα σε ~~~~, π.χ. «~~~~σελιδα 20~~~~». 3. Στο παρον περιλαμβανονται πληροφοριες σε σχεση με τη δομη του εγγραφου. Με ετικετες σε [ ], δηλ. μεσα σε αγκυλες, επισημαινεται η εναρξη καθε κεφαλαιου (με τη σημανση *** ΚΕΦΑΛΑΙΟ ***), ενοτητας (π.χ. «[Ενοτητα] 5.1») και υποενοτητας (π.χ. «[Υποενοτητα] 5.1.2»). 4.Τυχον υποσημειωσεις που περιλαμβανονται στην πρωτοτυπη εντυπη εκδοση, θα τις συναντησετε εδω μονο ως παραπομπες μεσα στο κειμενο και συγκεκριμενα σε [ ], δηλ. μεσα σε αγκυλες, π.χ. «[βλ. υποσημειωση 3]». Το περιεχομενο των υποσημειωσεων εχει μεταφερθει στο τελος, οπου ειναι ολες μαζι συγκεντρωμενες, κατα αυξοντα αριθμο. ~~~~~~~~~~~~~~ *** Εξωφυλλο *** ~~~~~~~~~~~~~~ Ε.Σ.Α.μεΑ. Οδηγος δικαιωματων για ατομα με αναπηρια, χρονιες παθησεις και τις οικογενειες τους ΥΠΟΕΡΓΟ 2 «ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΥΠΟΕΡΓΟΥ 1» στο πλαισιο της Πραξης «Ολοκληρωμενη Υπηρεσια Καταπολεμησης των Διακρισεων και Προωθησης της Κοινωνικης ενταξης των Ατομων με Αναπηρια, των Ατομων με Χρονιες Παθησεις και των Οικογενειων τους που Διαβιουν στην Περιφερεια της Κεντρικης Μακεδονιας» με κωδικο ΟΠΣ (MIS) 5011444 [Λογοτυπο] (αριστερα) Σημαια Ευρωπαικη ενωση Ευρωπαικο Κοινωνικο Ταμειο (κεντρο) Περιφερεια Κεντρικης Μακεδονια Ειδικη Υπηρεσια Διαχειρισης Ε.Π. Περιφερειας Κεντρικης Μακεδονιας (δεξια) ΕΣΠΑ 2014-2020 αναπτυξη-εργασια-αλληλεγγυη (κατω) Με τη συγχρηματοδοτηση της Ελλαδας και της Ευρωπαικης ενωσης [Τελος λογοτυπου] ~~~~~~~~~~~~~~ *** Εσωφυλλο*** ~~~~~~~~~~~~~~ εκδοση: Εθνικη Συνομοσπονδια Ατομων με Αναπηρια (Ε.Σ.Α.μεΑ.) Κεντρικα γραφεια: Ελ. Βενιζελου 236, T.Κ. 163 41, Ηλιουπολη Τηλ. 210 9949837, Fax 210 5238967, e-mail: esaea@otenet.gr, Ιστοσελιδα: www.esamea.gr Αθηνα, 2020 Ο παρων Οδηγος υλοποιηθηκε απο το Κεντρο Ευρωπαικου Συνταγματικου Δικαιου – ιδρυμα Θεμιστοκλη & Δημητρη Τσατσου (ΚΕΣΔ) Η παρουσα εκδοση συγχρηματοδοτηθηκε απο την Ελλαδα και απο την Ευρωπαικη ενωση (Ευρωπαικο Κοινωνικο ταμειο) στο πλαισιο της Πραξης «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ, ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΤΟΥΣ ΠΟΥ ΔΙΑΒΙΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ» που εντασσεται στο Επιχειρησιακο Προγραμμα «ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 2014-2020», αξονα προτεραιοτητας: ΑΞ9Β – Προωθηση της κοινωνικης ενταξης και καταπολεμηση της φτωχειας – ΕΚΤ, Επενδυτικη προτεραιοτητα: 9iii Καταπολεμηση καθε μορφης διακρισεων και προωθησης των ισων ευκαιριων και Ειδικο στοχο: 9iii1 Περιορισμος των διακρισεων που υφιστανται οι ευπαθεις ομαδες πληθυσμου στην εκπαιδευτικη διαδικασια και στην καθημερινη τους διαβιωση. Επιμελεια βιβλιου - Εκτυπωση: Κοι.Σ.Π.Ε. ΑΘΗΝΩΝ «Η ΕΙΚΟΝΑ» Μεσογειων 154, Αθηνα 11527 τηλ.: 210 7473951, fax: 210 7474072 e-mail: koispeeikona@outlook.com.gr Παραγωγη εκδοσης Απλου Κειμενου TXT (simple text): ΙΝFALIA PC ΒΕΠΕ Θεσσαλονικης (κτιριο Γ2), Πυλαια 55535 τηλ.: 2310 365180, e-mail: info@infalia.com Ιστοσελιδα: www.infalia.com ~~~~~~~~~~~~~~ *** Περιεχομενα *** ~~~~~~~~~~~~~~ Προλογος {σελιδα 2} 1. Εισαγωγη {σελιδα 3} 2. Οριζοντας την αναπηρια {σελιδα 4} 3. Δικαιωματα και ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις {σελιδα 4} 3.1 Ποια ειναι η θεμελια λιθος του ρυθμιστικου πλαισιου για τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις και ο βασικος πυλωνας της δικαιωματικης προσεγγισης της αναπηριας; {σελιδα 4} 3.2 Ποιες ειναι οι υποχρεωσεις του κρατους απεναντι στα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις; {σελιδα 6} 3.3 εχουν τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις διαφορετικα δικαιωματα απο τους υπολοιπους πολιτες; {σελιδα 7} 3.4 Πως ενα ατομο με αναπηρια η χρονια παθηση μπορει να ωφεληθει απο τις ευνοικες διαταξεις του κρατους; {σελιδα 8} 4. Δικαιωματα & παροχες/διευκολυνσεις ανα τομεα {σελιδα 9} 4.1 Υγεια, κοινωνικη φροντιδα, προνοια & κοινωνικη προστασια {σελιδα 9} 4.2 Εκπαιδευση {σελιδα 16} 4.3 Εργασια & απασχοληση {σελιδα 19} 4.4 Μετακινησεις & μεταφορες {σελιδα 23} 4.5 Πληροφορηση-επικοινωνιες {σελιδα 25} 4.6 Αθλητισμος, πολιτισμος και τουρισμος {σελιδα 26} 4.7 Φυσικη και ηλεκτρονικη προσβασιμοτητα {σελιδα 27} 5. Φορεις προωθησης και διεκδικησης των δικαιωματων των ατομων με αναπηρια και χρονιες παθησεις {σελιδα 28} ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ *** Προλογος Προεδρου Ε.Σ.Α.μεΑ. *** ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ {Φωτογραφια του Ιωαννη Βαρδακαστανη, Προεδρου της Ε.Σ.Α.μεΑ.} O παρων Οδηγος εκπονηθηκε απο το «Κεντρο Ευρωπαικου Συνταγματικου Δικαιου - ιδρυμα Θεμιστοκλη και Δημητρη Τσατσου» στο πλαισιο υλοποιησης του Υποεργου 2 της Πραξης «Ολοκληρωμενη Υπηρεσια Καταπολεμησης των Διακρισεων και Προωθησης της Κοινωνικης ενταξης των Ατομων με Αναπηρια, των Ατομων με Χρονιες Παθησεις και των Οικογενειων τους που Διαβιουν στην Περιφερεια της Κεντρικης Μακεδονιας», της οποιας δικαιουχος ειναι η Εθνικη Συνομοσπονδια Ατομων με Αναπηρια (Ε.Σ.Α.μεΑ.). Η Πραξη, η οποια εντασσεται στο Επιχειρησιακο Προγραμμα «Κεντρικη Μακεδονια 2014-2020» και συγχρηματοδοτειται απο το Ευρωπαικο Κοινωνικο Ταμειο (ΕΚΤ) και απο Εθνικους Πορους, αποτελει την πρωτη ολοκληρωμενη και πολυεπιπεδη παρεμβαση σε περιφερειακο επιπεδο προς οφελος των ατομων με αναπηρια, χρονιες παθησεις και των οικογενειων τους, καθως στοχευει: α) στην ευαισθητοποιηση στη δικαιωματικη προσεγγιση της αναπηριας των σημαντικοτερων παραγοντων χαραξης και εφαρμογης πολιτικων σε περιφερειακο και τοπικο επιπεδο, β) στην ενημερωση των ιδιων των ατομων με αναπηρια, χρονιες παθησεις και των οικογενειων τους για τα δικαιωματα τους, γ) στη βελτιωση της εξυπηρετησης των ατομων με αναπηρια και χρονιες παθησεις απο σημαντικες για την κοινωνικη τους ενταξη υπηρεσιες, δ) στην αναβαθμιση των δεξιοτητων των ατομων με αναπηρια και χρονιες παθησεις μεσω της παροχης συμβουλευτικης υποστηριξης, επαγγελματικης καταρτισης, πρακτικης ασκησης και αποκτησης πιστοποιησης και ε) στη βελτιωση των ευκαιριων απασχολησης τους καθως και στη διευκολυνση της ενταξης και επανενταξης τους στην εργασια. Η συνεργασια της Περιφερειας Κεντρικης Μακεδονιας με την Ε.Σ.Α.μεΑ. για την υλοποιηση της προαναφερθεισας Πραξης αποτελει παραδειγμα προς μιμηση, το οποιο ελπιζουμε να ακολουθησουν και οι υπολοιπες Περιφερειες της χωρας. Ιωαννης Βαρδακαστανης Προεδρος Εθνικης Συνομοσπονδιας Ατομων με Αναπηρια ~~~~σελιδα 2~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ *** ΚΕΦΑΛΑΙΟ *** ~~~~~~~~~~~~~~~ 1. Εισαγωγη Τα τελευταια χρονια εχουν γινει σημαντικα βηματα στην Ελλαδα, την Ευρωπη και τον κοσμο για την καταργηση των διακρισεων σε βαρος των ατομων με αναπηρια και χρονιες παθησεις. Η σημαντικοτερη εξελιξη ειναι η υπογραφη και κυρωση της Συμβασης των Ηνωμενων Εθνων (ΗΕ) για τα Δικαιωματα των Ατομων με Αναπηριες [βλ. υποσημειωση 1] (εφεξης Συμβαση). Σημειο αφετηριας της Συμβασης ειναι οτι η αναπηρια η χρονια παθηση ειναι στοιχειο της ανθρωπινης ποικιλομορφιας. Επιπροσθετα, η Συμβαση δεν δημιουργει ειδικα δικαιωματα, αλλα επιχειρει να διασφαλισει οτι τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις απολαμβανουν πληρως και ισοτιμα τα ιδια ανθρωπινα δικαιωματα που απολαμβανουν και ολοι οι υπολοιποι πολιτες. Για την επιτευξη αυτου του σκοπου η Συμβαση απαιτει την αρση ολων των εμποδιων, τα οποια μπορει να ειναι θεσμικα, αρχιτεκτονικα, τεχνολογικα, συμπεριφορικα κ.λπ. Παρα αυτη τη θετικη εξελιξη και τις νομοθετικες αλλαγες σε θεσμικο επιπεδο, τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις εξακολουθουν να ειναι αποδεκτες διακρισεων, να ερχονται αντιμετωπα με εμποδια που δυσχεραινουν την ισοτιμη και αυτονομη συμμετοχη τους στην κοινωνια, να αντιμετωπιζονται με προκαταληψη. Κεντρικο συνθημα του αναπηρικου κινηματος, που συμμετειχε ενεργα στις διαπραγματευσεις που οδηγησαν στη Συμβαση, ειναι «Τιποτα για εμας χωρις εμας». Αυτο σημαινει οτι τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις πρεπει να συμμετεχουν ενεργα στις διαδικασιες ληψης αποφασεων για οτιδηποτε τα αφορα, ειτε αμεσα ειτε εμμεσα. Προυποθεση για την ενεργο συμμετοχη τους σε ολες τις πτυχες της ζωης αποτελει η ενημερωση τους για τα δικαιωματα τους. Για αυτο και κυριος στοχος του παροντος Οδηγου ειναι να παρασχει, με συντομο και περιεκτικο τροπο, βασικη πληροφορηση στα ατομα με αναπηρια, χρονιες παθησεις και τις οικογενειες τους σχετικα με: α) τα δικαιωματα τους, οπως αυτα κατοχυρωνονται στο Ελληνικο Συνταγμα και στη Συμβαση, β) τα θεσμικα μετρα προς οφελος τους, γ) τις υπηρεσιες που συμβαλλουν στη διευκολυνση της ασκησης των κατοχυρωμενων δικαιωματων τους και δ) τους τροπους και τις οδους διεκδικησης και συνηγοριας, οταν τα δικαιωματα τους παραβιαζονται. ~~~~σελιδα 3~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ *** ΚΕΦΑΛΑΙΟ *** ~~~~~~~~~~~~~~~ 2. Οριζοντας την αναπηρια Η Συμβαση, η οποια κυρωθηκε απο την ελληνικη Βουλη με τον ν.4074/2012 [βλ. υποσημειωση 2] (Αρ. ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), γεγονος το οποιο συνεπαγεται την εφαρμογη της σε εθνικο επιπεδο, σηματοδοτει τη μεταβαση απο το ιατρικο στο κοινωνικο μοντελο της αναπηριας, δηλαδη απο την αντιληψη των ατομων με αναπηρια ως αντικειμενων φιλανθρωπιας, θεραπευτικης παρεμβασης και προνοιας, στην αναγνωριση τους ως υποκειμενων με πληρη δικαιωματα και ελευθεριες, ικανοτητα αυτοπροσδιορισμου και πληρους συμμετοχης σε ολες τις σφαιρες της κοινωνικης, πολιτιστικης, πολιτικης και οικονομικης ζωης. Η Συμβαση αναγνωριζει την αναπηρια ως μια «εξελισσομενη εννοια», η οποια ειναι το αποτελεσμα της αλληλεπιδρασης μεταξυ των εμποδιζομενων προσωπων και των περιβαλλοντικων εμποδιων και των εμποδιων συμπεριφορας (προοιμιο, σημειο ε της Συμβασης). Συνεπεια αυτης της αλληλεπιδρασης ειναι η δυσκολια συμμετοχης των πολιτων με αναπηρια και χρονιες παθησεις στην κοινωνια, σε ιση βαση με τους υπολοιπους πολιτες. ~~~~~~~~~~~~~~~ *** ΚΕΦΑΛΑΙΟ *** ~~~~~~~~~~~~~~~ 3. Δικαιωματα και ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις ~~~~~~~~~~~~~~~ 3.1 Ποια ειναι η θεμελια λιθος του ρυθμιστικου πλαισιου για τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις και ο βασικος πυλωνας της δικαιωματικης προσεγγισης της αναπηριας; Η συνταγματικη κατοχυρωση της αρχης της ισοτητας ενωπιον του νομου και των ισων δικαιωματων της παρ. 1 του αρθρου 4, αποτελει μια απο τις θεμελιες λιθους του ρυθμιστικου πλαισιου για τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις. Βασει αυτης, τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις ειναι ισα ενωπιον του νομου, οπως οποιοσδηποτε αλλος πολιτης. Η ισοτητα και η ιση μεταχειριση αποτελουν τον βασικο πυλωνα της δικαιωματικης προσεγγισης της αναπηριας. Αυτο σημαινει οτι, συμφωνα με τη Συμβαση και το Συνταγμα, τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις διεκδικουν ισα -και οχι διαφορετικα- δικαιωματα. Αναγνωριζοντας, ωστοσο, τα εμποδια που ηδη υφιστανται τα ατομα με αναπηρια, το Συνταγμα δεν απαγορευει την υπαρξη θετικων μετρων που αποσκοπουν να αντισταθμισουν υφισταμενες διακρισεις (αρθρο 21, παρ. 6). ~~~~σελιδα 4~~~~~ Η αρχη της ισης μεταχειρισης προυποθετει ομοια μεταχειριση προσωπων που βρισκονται σε ομοιες συνθηκες και ανομοια μεταχειριση προσωπων που βρισκονται σε ανομοιες συνθηκες. Στην ελληνικη εννομη ταξη (ν.4443/2016 - Αρ. ΦΕΚ 232 Α΄/9.12.2016) απαγορευεται καθε μορφη διακρισης λογω αναπηριας η χρονιας παθησης μονο στον τομεα της απασχολησης και της εργασιας. Παρολο που στην παρ. 4 του αρθρου 74 του ν.4488/2017 (Αρ. ΦΕΚ 137 Α΄/13.09.2017) προβλεπονταν η εκδοση Προεδρικου Διαταγματος μεχρι τον Σεπτεμβριο του 2018 με το οποιο θα επεκτεινονταν η εφαρμογη της αρχης της ισης μεταχειρισης και στους τομεις της κοινωνικης προστασιας, συμπεριλαμβανομενης της κοινωνικης ασφαλισης και της υγειονομικης περιθαλψης, των κοινωνικων παροχων και φορολογικων διευκολυνσεων, της εκπαιδευσης και της προσβασης στη διαθεση και παροχη αγαθων και υπηρεσιων που διατιθενται συναλλακτικα στο κοινο, ωστοσο αυτη εκκρεμει ακομη. οταν η αρχη της ισης μεταχειρισης παραβιαζεται στο πλαισιο διοικητικης δρασης, ο βλαπτομενος μπορει να ζητησει προστασια υπο τους ορους των αρθρων 24 εως και 27 του Κωδικα Διοικητικης Διαδικασιας (ν.2690/1999 - Αρ. ΦΕΚ 45 Α΄/09.03.1999). Επιπροσθετα, μπορει να εκπροσωπηθει απο νομικα προσωπα, ενωσεις η οργανωσεις, συμπεριλαμβανομενων των κοινωνικων εταιρων και των συνδικαλιστικων οργανωσεων, που εχουν σκοπο την τηρηση της αρχης της ισης μεταχειρισης ανεξαρτητως αναπηριας η χρονιας παθησης η αλλων λογων διακρισης. Οι φορεις αυτοι μπορουν να αντιπροσωπευουν τον βλαπτομενο ενωπιον των δικαστηριων και να τον εκπροσωπουν ενωπιον οποιασδηποτε διοικητικης αρχης η διοικητικου οργανου, εφοσον δωσει τη συναινεση του με συμβολαιογραφικο η ιδιωτικο εγγραφο. Αρμοδιος φορεας για την παρακολουθηση και προωθηση της εφαρμογης της αρχης της ισης μεταχειρισης ανεξαρτητως αναπηριας η χρονιας παθησης, στον ιδιωτικο, στον δημοσιο και ευρυτερο δημοσιο τομεα, συμφωνα με τον ν.4443/2016 (αρθρο 14), ειναι ο Συνηγορος του Πολιτη. ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις που υφιστανται διακρισεις μπορουν να υποβαλουν αναφορα και να ζητησουν την παρεμβαση του Συνηγορου. Παραλληλα, συμφωνα με τον ν.4488/2017 (αρθρο 72, παρ. 1 και 2) ο Συνηγορος του Πολιτη -σε συνεργασια με την Εθνικη Συνομοσπονδια Ατομων με Αναπηρια (Ε.Σ.Α.μεΑ.) -ως Πλαισιο Προαγωγης της Συμβασης στην Ελλαδα, ειναι επιφορτισμενος, μεταξυ αλλων, με τα εξης: α) να εκφραζει γνωμη για τη συμβατοτητα των δημοσιων πολιτικων και της εθνικης νομοθεσιας με τις διαταξεις της Συμβασης, β) να χειριζεται και να διερευνα αναφορες που υποβαλλονται ενωπιον του σε σχεση με την παραβιαση δικαιωματων των ατομων με αναπηρια. *** Η υποβολη αναφορας στον Συνηγορο του Πολιτη μπορει να γινει: α) αυτοπροσωπως (η δι’ αντιπροσωπου) στα γραφεια της Αρχης (Χαλκοκονδυλη 17, 104 32 Αθηνα), κατα τις εργασιμες ημερες και ωρες 08:30 -14: 00 και καθε Τεταρτη μεχρι τις 16:30, β) ταχυδρομικα στην παραπανω ταχυδρομικη διευθυνση, γ) με φαξ στον αριθμο 213-1306 800 και 210-7292129, δ) ηλεκτρονικα σε σχετικη φορμα υποβολης αναφορας [βλ. υποσημειωση 3]. **** ~~~~σελιδα 5~~~~~ Περισσοτερες πληροφοριες αναφορικα με τα ατομα με αναπηρια ως ευαλωτη ομαδα, και διαφορες παροχες και υπηρεσιες μπορειτε να βρειτε στην ιστοσελιδα του Συνηγορου του Πολιτη [βλ. υποσημειωση 4]. *** Η υπηρεσια «Διεκδικουμε Μαζι» της Ε.Σ.Α.μεΑ.: i) παρεμβαινει δραστικα και αποτελεσματικα οταν θιγονται δικαιωματα των ατομων με αναπηρια, χρονιες παθησεις και των οικογενειων τους, ii) παρεχει πληροφορηση/ενημερωση και προσφερει λυσεις στα καθημερινα προβληματα τοσο των ατομων με αναπηρια, χρονιες παθησεις και των οικογενειων τους οσο και των οργανωσεων - μελων της Ε.Σ.Α.με.Α. Καθε ενδιαφερομενος μπορει να απευθυνεται σ’ αυτην: α) αυτοπροσωπως στην εδρα της (Ελευθεριου Βενιζελου 236, Τ.Κ. 16341 Ηλιουπολη Αττικης) καθημερινα απο τις 08.00 εως τις 16.00, β) τηλεφωνικα στο 210-9949837, γ) με φαξ στο 210-5238967, δ) μεσω ηλεκτρονικου ταχυδρομειου (esaea@otenet.gr), ε) μεσω ηλεκτρονικης φορμας [βλ. υποσημειωση 5]. **** ~~~~~~~~~~~~~~~ 3.2 Ποιες ειναι οι υποχρεωσεις του κρατους απεναντι στα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις; Οι υποχρεωσεις του κρατους απεναντι στα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις απορρεουν τοσο απο τις διαταξεις του Συνταγματος, οι οποιες εξειδικευονται με νομους, οσο και απο την υπογραφη και κυρωση της Συμβασης. Γενικες υποχρεωσεις που απορρεουν απο τη Συμβαση ειναι: α) η υιοθετηση νομοθεσιας η αλλων μετρων για την υλοποιηση της, β) η οριζοντια διαχυση της διαστασης της αναπηριας σε ολες τις πολιτικες, γ) η αποχη απο πραξεις η πρακτικες που ειναι ασυμβατες με τη Συμβαση, δ) η εκπαιδευση των επαγγελματιων σχετικα με τα δικαιωματα των ατομων με αναπηρια ωστε να παρεχουν με τον καλυτερο τροπο τη βοηθεια και τις υπηρεσιες που εγγυωνται αυτα τα δικαιωματα (αρθρο 4, παρ. 1), ε) η συμμετοχη των ατομων με αναπηρια και χρονιες παθησεις, συμπεριλαμβανομενων των παιδιων με αναπηρια, μεσω των αντιπροσωπευτικων οργανωσεων τους, στη διαβουλευση που προηγειται της διαμορφωσης και εφαρμογης νομοθεσιας και πολιτικων και στις διαδικασιες ληψης αποφασεων που τα αφορουν (αρθρο 4, παρ. 3), στ) η ενημερωση και ευαισθητοποιηση της κοινωνιας για τα θεματα αναπηριας/χρονιας παθησης, μεσα απο στοχευμενες πολιτικες και δρασεις, καθως και η ενημερωση των ιδιων των ατομων με αναπηρια και χρονιες παθησεις, η οποια αποτελει προυποθεση για την υλοποιηση, τον σεβασμο, τη διεκδικηση των δικαιωματων, αλλα και για την εξαλειψη των διακρισεων (αρθρο 8). Τα δικαιωματα των ατομων με αναπηρια και χρονιες παθησεις δεν διαφερουν απο αυτα που εχουν οι υπολοιποι πολιτες. ~~~~σελιδα 6~~~~~ Αυτο που διαφερει ειναι οτι η αναπηρια η η χρονια παθηση μαζι με τα υφισταμενα εμποδια και τις διακρισεις οδηγουν σε αποκλεισμο. Συμφωνα με τον ν.4488/2017, με τον οποιο θεσπιστηκαν οι κατευθυντηριες-οργανωτικες διαταξεις εφαρμογης της Συμβασης σε εθνικο επιπεδο, καθε φυσικο προσωπο η νομικο προσωπο δημοσιου η ιδιωτικου δικαιου υποχρεουται να: α) αφαιρει υφισταμενα εμποδια καθε ειδους, β) τηρει τις αρχες καθολικου σχεδιασμου σε καθε τομεα της αρμοδιοτητας του η της δραστηριοποιησης του, προκειμενου να διασφαλιζει για τα ατομα με αναπηρια την προσβασιμοτητα των υποδομων, των υπηρεσιων η των αγαθων που προσφερει, γ) να παρεχει, οπου απαιτειται σε συγκεκριμενη περιπτωση, ευλογες προσαρμογες υπο τη μορφη εξατομικευμενων και καταλληλων τροποποιησεων, ρυθμισεων και ενδεδειγμενων μετρων, χωρις την επιβολη δυσαναλογου η αδικαιολογητου βαρους, δ) να απεχει απο πρακτικες, κριτηρια, συνηθειες και συμπεριφορες που συνεπαγονται διακρισεις σε βαρος των ατομων με αναπηρια, ε) να προαγει με θετικα μετρα την ισοτιμη συμμετοχη και ασκηση των δικαιωματων των ατομων με αναπηρια στον τομεα της αρμοδιοτητας η δραστηριοτητας του (αρθρο 61, παρ.1). ~~~~~~~~~~~~~~~ 3.3 εχουν τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις διαφορετικα δικαιωματα απο τους υπολοιπους πολιτες; Τα ανθρωπινα δικαιωματα ειναι εγγενη σε ολους τους ανθρωπους. Αυτο σημαινει οτι δεν μεταβαλλονται αναλογα με την εθνικοτητα, το φυλο, την εθνικη η εθνοτικη καταγωγη, το χρωμα, τη θρησκεια, τη γλωσσα, την αναπηρια/τη χρονια παθηση η οποιαδηποτε αλλη κατασταση. Τα θεμελιωδη δικαιωματα ειναι αδιαιρετα, καθολικα και αναφαιρετα. Η Συμβαση αποτελει το πλεον προσφατο και σημαντικο κειμενο σε διεθνες επιπεδο που αναφερεται στα θεμελιωδη δικαιωματα υπο το πρισμα της αναπηριας. Τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις εχουν τα ιδια δικαιωματα με τους υπολοιπους πολιτες. Ωστοσο, οι διακρισεις που υφιστανται και τα εμποδια που αντιμετωπιζουν απαιτουν προσαρμογες προκειμενου να μπορουν να απολαμβανουν την ανεξαρτησια και την αξιοπρεπεια τους σε ιση βαση με τους υπολοιπους πολιτες. Η Συμβαση «ξαναγραφει» τα θεμελιωδη ατομικα, οικονομικα, πολιτικα, κοινωνικα και πολιτιστικα δικαιωματα, αναδεικνυοντας τις ιδιαιτερες πτυχες τους που συνδεονται με την αναπηρια και τις αλλαγες/προσαρμογες που ειναι απαραιτητες για την πληρη και ισοτιμη απολαυση αυτων των δικαιωματων. Για να μπορουν τα ατομα με αναπηρια να ασκουν τα δικαιωματα και τις υποχρεωσεις τους απαραιτητο ειναι να εχουν δικαιοπρακτικη ικανοτητα, δηλαδη να μπορουν να λαμβανουν νομικα εγκυρες αποφασεις και να συναπτουν δεσμευτικες συμβατικες σχεσεις. Στη χωρα μας εφαρμοζεται ο θεσμος της δικαστικης συμπαραστασης [βλ. υποσημειωση 6]. ~~~~σελιδα 7~~~~~ Αυτο σημαινει οτι, στις περιπτωσεις που ενα ατομο με αναπηρια η χρονια παθηση δεν μπορει να λαβει αποφασεις αυτονομα η να ασκησει τα δικαιωματα του, η εννομη ταξη προβλεπει μηχανισμους που παρεμβαινουν για να το υποκαταστησουν η να το υποστηριξουν. Στις περιπτωσεις αυτες οριζεται απο το δικαστηριο δικαστικος συμπαραστατης που ειτε λειτουργει ως αντιπροσωπος του ατομου με αναπηρια (υπογραφει δηλαδη για λογαριασμο του) ειτε συναποφασιζει με αυτο, συναινωντας ωστε ορισμενες δικαιοπραξιες να ειναι εγκυρες. Το αρθρο 12 της Συμβασης περιλαμβανει ρητη προβλεψη πως τα ατομα με αναπηρια πρεπει να απολαμβανουν την ικανοτητα για δικαιοπραξια σε ιση βαση με τους υπολοιπους πολιτες, σε ολες τις πτυχες της ζωης, και πως η αναπηρια απο μονη της δεν δικαιολογει τη στερηση της ικανοτητας τους να αποφασιζουν και να συμβαλλονται. Η εφαρμογη αυτης της προβλεψης προυποθετει την αντικατασταση του υφισταμενου θεσμου δικαστικης συμπαραστασης που αντιμετωπιζει τα ατομα με αναπηρια ως αντικειμενα, με ενα νεο συστημα υποστηριζομενης ληψης αποφασεων. Στη συζητηση για τον προσδιορισμο του βαθμου στηριξης που χρειαζεται ενα ατομο με αναπηρια, κεντρικο ζητημα κατεχει ο σεβασμος των ισων και αναπαλλοτριωτων δικαιωματων του. Η εννοια της ανικανοτητας πρεπει εκ των προτερων να απορριπτεται και ο βαθμος της στηριξης πρεπει να ειναι αναλογος των αναγκων και των ικανοτητων του συγκεκριμενου ατομου. ~~~~~~~~~~~~~~~ 3.4 Πως ενα ατομο με αναπηρια η χρονια παθηση μπορει να ωφεληθει απο τις ευνοικες διαταξεις του κρατους; Για να μπορεσει το κρατος να οριοθετησει ποιος μπορει να επωφεληθει απο τις διαταξεις που αφορουν στα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις εχει θεσμοθετησει διαδικασιες πιστοποιησης της αναπηριας που ειναι απαραιτητες για την προσβαση σε συνταξεις, επιδοματα, παροχες η υπηρεσιες. Στην Ελλαδα, η υπαρξη και ο βαθμος αναπηριας πιστοποιουνται με βαση τον Nεο Ενιαιο Πινακα Προσδιορισμου Ποσοστου Αναπηριας (Αρ. ΚΥΑ Φ. 80100/ 50885/3033, Αρ. ΦΕΚ 5987 Β΄/31.12.2018) [βλ. υποσημειωση 7] απο τα Κεντρα Πιστοποιησης Αναπηριας (ΚΕ.Π.Α.) (ν.3863/2010 - Αρ. ΦΕΚ 115 Α΄/15.07.2010). Με την προβλεπομενη διαδικασια καθοριζεται: α) το ποσοστο αναπηριας για χορηγηση συνταξης αναπηριας, β) ο χαρακτηρισμος ατομων ως ατομων με αναπηρια για την υπαγωγη σε ειδικες διαταξεις, οπως σε σχεση με προσληψεις η αλλες παροχες και γ) ο καθορισμος ποσοστου αναπηριας για ολες τις κοινωνικες και οικονομικες παροχες η διευκολυνσεις για τις οποιες απαιτειται γνωματευση αναπηριας [βλ. υποσημειωση 8]. ~~~~σελιδα 8~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ *** ΚΕΦΑΛΑΙΟ *** ~~~~~~~~~~~~~~~ 4. Δικαιωματα & παροχες/διευκολυνσεις ανα τομεα ~~~~~~~~~~~~~~~ 4.1 Υγεια, κοινωνικη φροντιδα, προνοια & κοινωνικη προστασια *** Το Συνταγμα, στο αρθρο 5 παρ. 5, αναφερει οτι «καθενας εχει δικαιωμα στην προστασια της υγειας και της γενετικης του ταυτοτητας». Οι παρ. 3 και 6 του αρθρου 21 του Συνταγματος κατοχυρωνουν την κοινωνικη προστασια των ατομων με αναπηρια και την προσφορα ειδικης φροντιδας απο το κρατος. Συμφωνα με τα αρθρα 25 και 28 της Συμβασης, τα συμβαλλομενα κρατη οφειλουν να αναγνωριζουν το δικαιωμα των ατομων με αναπηρια να απολαμβανουν το υψηλοτερο δυνατο επιπεδο υγειας και ανεκτο βιοτικο επιπεδο. **** Απο 01.08.2016 τεθηκε σε εφαρμογη το νεο συστημα φαρμακευτικης καλυψης των ανασφαλιστων και των κοινωνικα ευαλωτων ομαδων. Οι δικαιουχοι προσδιοριζονται στην παρ. 2 του αρθρου 33 του ν.4368/2016 (Aρ. ΦΕΚ 21 Α’/21.02.2016). Μεταξυ των δικαιουχων συγκαταλεγονται τα ατομα με αναπηρια και τα ατομα που φιλοξενουνται σε Μοναδες Ψυχικης Υγειας. Επιπροσθετα, τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις εχουν δικαιωμα σε επαρκες επιπεδο διαβιωσης, συμπεριλαμβανομενου του καθαρου νερου, της αξιοπρεπους ενδυσης, της επαρκους διατροφης και της αξιοπρεπους στεγασης. • Κεντρα Κοινοτητας Τα Κεντρα Κοινοτητας [βλ. υποσημειωση 9] αποτελουν το πρωτο σημειο επαφης του πολιτη με τις κοινωνικες υπηρεσιες του Δημου. Προκειται για δομες που παρεχουν υποστηριξη με στοχο την καταπολεμηση της φτωχειας, του κοινωνικου αποκλεισμου και καθε μορφης διακρισεων, και την προωθηση στην απασχοληση. Απο εκει ο πολιτης που αντιμετωπιζει καποιο κοινωνικο προβλημα (ανεργια, οικονομικη αδυναμια, ελλειψη στεγης, προβληματα διαβιωσης λογω αναπηριας η γηρατος) μπορει να ενημερωθει για ολα τα επιδοματα που δικαιουται και για ολους τους φορεις, υπηρεσιες και προγραμματα που παρεχουν κοινωνικη φροντιδα οποιασδηποτε μορφης, σε επιπεδο Δημου, Περιφερειας η επικρατειας. *** Για να βρειτε τα Κεντρα Κοινοτητας που δραστηριοποιουνται στην περιοχη διαμονης σας, μπορειτε να ανατρεξετε στον δικτυακο τοπο του Οργανισμου Προνοιακων Επιδοματων Κοινωνικης Αλληλεγγυης (ΟΠΕΚΑ) [βλ. υποσημειωση 10]. **** ~~~~σελιδα 9~~~~~ • Κεντρο Κοινωνικης Προνοιας Κεντρικης Μακεδονιας (Κ.Κ.Π.Κ.Μ.) Το Κ.Κ.Π.Κ.Μ. με εδρα τη Θεσσαλονικη, ειναι Ν.Π.Δ.Δ., υπαγεται στο Υπουργειο Εργασιας και Κοινωνικων Υποθεσεων και προεκυψε απο τη συγχωνευση των Μοναδων Κοινωνικης Φροντιδας της Κεντρικης Μακεδονιας. Μεσω των παραρτηματων και των προγραμματων του παρεχει υπηρεσιες οπως: α) ανοικτη και κλειστη περιθαλψη (που περιλαμβανει ιατροφαρμακευτικη περιθαλψη και νοσηλευτικη φροντιδα, κοινωνικη και ψυχολογικη στηριξη, φυσιοθεραπεια, εργοθεραπεια, λογοθεραπεια, παιδαγωγικη και μαθησιακη στηριξη), β) εκπαιδευση και απασχοληση, γ) λειτουργικη αποκατασταση και κοινωνικη ενταξη, δ) ψυχοκοινωνικη στηριξη και συμβουλευτικη, ε) αποιδρυματοποιηση και στ) στηριξη και προστασια της οικογενειας και της παιδικης ηλικιας στην κοινοτητα. *** Δ/νση: Παπαρηγοπουλου 7, Τ.Κ. 54630 Θεσσαλονικη Τηλ.: 23130-54852 εως 6, 23130-55156, 23130-22631 / 22632 / 22634, Φαξ: 23130-00703 Email: Grammateia.kkpkm@n3.syzefxis.gov.gr, Δικτυακος τοπος: www.kkp-km.gr **** Παραρτηματα και Υπηρεσιες του Κ.Κ.Π.Κ.Μ. που απευθυνονται σε ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις (η και σε αλλες ευπαθεις ομαδες) ειναι τα παρακατω: Συμβουλευτικος Σταθμος: Παρεχει δωρεαν υπηρεσιες ατομικης, ομαδικης και οικογενειακης συμβουλευτικης και ψυχολογικης στηριξης, ενημερωσης σε νομικα θεματα, διαμεσολαβησης για δικτυωση με την κοινοτητα και επιμορφωσης στελεχων παροχης υπηρεσιων προνοιας. *** Δ/νση: Παπαρηγοπουλου 7, Τ.Κ. 54630 Θεσσαλονικη Τηλ.: 23130-54852-6 (εσωτ. 120-121) **** Παραρτημα Αποθεραπειας και Αποκαταστασης Παιδιων με Αναπηρια Θεσσαλονικης (Π.Α.Α.Π.Α.Θ) (πρωην ΚΕ.ΠΕ.Π «ο αγιος Δημητριος»): Λειτουργει ως δομη κλειστης και ανοιχτης περιθαλψης παιδιων με νοητικη αναπηρια, κινητικες δυσκολιες και πολλαπλες αναπηριες, ηλικιας 2 εως 22 ετων. *** Δ/νση: Τζων Κεννεντυ 62, Πυλαια, Χορτιατης, Τ.Κ. 55535 Θεσσαλονικη Τηλ. Κεντρο: 2313-320100, 2310-342872, Φαξ: 2310-302400, Δικτυακος τοπος: www.kepep.gr **** Ινστιτουτο Αναπτυξιακης Αποκαταστασης (Ι.Α.Α.): Λειτουργει ως δομη κλειστης και ανοιχτης φροντιδας παιδιων και εφηβων με νοητικη αναπηρια και διαταραχες συμπεριφορας, ηλικιας απο 5 εως 25 ετων. *** Δ/νση: Κωνσταντινουπολεως 22 Πευκα, Τ.Κ. 57010 Θεσσαλονικη Τηλ.: 2310-673700, Φαξ: 2310-673515 **** ~~~~σελιδα 10~~~~~ Παραρτημα Χρονιων Παθησεων Θεσσαλονικης «ο αγιος Παντελεημων»: Λειτουργει ως δομη κλειστης και ανοιχτης φροντιδας ενηλικων με νοητικες και κινητικες αναπηριες, ατομων τριτης ηλικιας καθως και χρονια πασχοντων. *** Δ/νση: 7ο χιλ. οδου Θεσσαλονικης- Λαγκαδα, Τ.Κ. 56430 Θεσσαλονικη Τηλ. Κεντρο: 23133-20001, 23133-20033 Φαξ: 23133-20032 Δικτυακος τοπος: www.agios-panteleimonas.gr **** Παραρτημα Κιλκις (πρωην Θεραπευτηριο Χρονιων Παθησεων Κιλκις): Λειτουργει ως μοναδα κλειστης φροντιδας ατομων τριτης ηλικιας. *** Δ/νση: Τ.Δ. Περιφερειακη Οδος Αγιου Γεωργιου, Τ.Κ. 61100 Κιλκις Τηλ.: 23410-22294 (εσωτ.2), Φαξ: 23410-20490 **** Παραρτημα Αποθεραπειας και Αποκαταστασης Ατομων με Αναπηρια Σερρων (πρωην Κ.Α.Α.με.Α. Σερρων): Λειτουργει ως κλειστη μοναδα παιδιων και νεων με νοητικη αναπηρια ηλικιας εως 25 χρονων, και ως ανοιχτη διαγνωστικη και θεραπευτικη μοναδα παιδιων και νεων. *** Δ/νση: Δημητριου Μαρουλη 43, Τ.Κ. 62100 Σερρες Τηλ.: 23210-66181, 23213-50800, Φαξ: 23210-66181 Δικτυακος τοπος: www.kaameaserron.gr **** Παραρτημα ΚΕ.ΠΕ.Π. Σιδηροκαστρου: Λειτουργει ως δομη κλειστης φροντιδας παιδιων με αναπηρια και παρεχει τις υπηρεσιες του απο τα πρωτα σταδια ζωης του παιδιου. *** Δ/νση: αγιος Νεκταριος, Τ.Κ. 62300 Σερρες Τηλ.: 23233-50322, Φαξ: 23233-50309, Δικτυακος τοπος: www.kaameaserron.gr **** Προγραμμα Εκπαιδευσης και Λειτουργικης Αποκαταστασης «Αριστοτελης»: Λειτουργει ως μοναδα ανοιχτης φροντιδας με εργαστηρια Κηροπλαστικης, Κεραμικης, Βυζαντινης Τεχνης, Ταπητουργιας, Κηπουρικης, Γενικης Χειροτεχνιας και Κοπτικης Ραπτικης. *** Δ/νση: Κωνσταντινουπολεως 55, Σταυρουπολη Τηλ.: 2313-306232, 2313-306201 Δικτυακος τοπος: www.agios-panteleimonas.gr **** ~~~~σελιδα 11~~~~~ Προστατευμενα διαμερισματα και μοναδες ημιαυτονομης διαβιωσης. Στο πλαισιο της αποασυλοποιησης και της κοινωνικης ενταξης δινεται η ευκαιρια σε ατομα με αναπηρια να διαμενουν σε διαμερισματα μεσα στην κοινοτητα. Αναλογα με τη λειτουργικη τους εξελιξη, τοποθετουνται σε προστατευμενα διαμερισματα αυτονομης η ημιαυτονομης διαβιωσης και σε ξενωνα ημιαυτονομης διαβιωσης. Το Κ.Κ.Π.Κ.Μ. διαθετει σημαντικο αριθμο διαμερισματων σε διαφορα σημεια της πολης της Θεσσαλονικης, οπου φιλοξενουνται νεες και νεοι ενταγμενοι πληρως στον κοινωνικο ιστο. *** Για πληροφοριες: Παπαρηγοπουλου 7 Τ.Κ. 54630 Θεσσαλονικη Τηλ.: 2313054852 εως 6, 23130-55156, 23130-22631-2-4, Φαξ: 23130-00703 Email: Grammateia.kkpkm@n3.syzefxis.gov.gr, Δικτυακος τοπος: www.kkp-km.gr **** Διεθνικο Κεντρο Εκπαιδευσης στην Αυτονομια των Ατομων με Αναπηρια «Αθηνα»: Αποτελει δωρεα παραθαλασσιας εκτασης 12 στρεμματων στην Πλακα Λιτοχωρου, με σκοπο να μετατραπει σε Διεθνικο Κεντρο Εκπαιδευσης στην Αυτονομια και σε τοπο συναντησης ατομων με αναπηρια απο ολο τον κοσμο, στηριζοντας την προσωπικη τους αναπτυξη, την κοινωνικοποιηση καθως και την αυτονομη διαβιωση τους. Σημερα λειτουργει ως χωρος καλοκαιρινων διακοπων του συνολου των φιλοξενουμενων του φορεα. *** Δ/νση: Πλακα Λιτοχωρου, Τηλ.: 23133-20001 **** Κατασκηνωτικο προγραμμα «Νηρηιδες»: Απο το καλοκαιρι του 2017 το Κ.Κ.Π.Κ.Μ. επαναλειτουργησε την κατασκηνωση της Λεπτοκαρυας, Ν. Πιεριας, η οποια παραχωρηθηκε απο το Υπουργειο Εργασιας και Κοινωνικων Υποθεσεων. Στοχος του προγραμματος ειναι η παροχη διακοπων σε ευπαθεις ομαδες του πληθυσμου. *** Δ/νση: Παραλια Λεπτοκαρυας, Ν. Πιεριας. Τηλ.: 23520-32450 **** • Κεντρα Φυσικης Ιατρικης και Αποκαταστασης (ΚΕ.Φ.Ι.ΑΠ.) Τα ΚΕ.Φ.Ι.ΑΠ. ειναι αποκεντρωμενες Μοναδες Γενικων Νοσοκομειων. Παρεχουν υπηρεσιες υγειονομικης περιθαλψης και αποκαταστασης. Στις υπηρεσιες τους περιλαμβανονται επισης η πρωιμη διαγνωση, η ψυχολογικη, κοινωνικη και συμβουλευτικη στηριξη, η ενημερωση των ιδιων των ατομων με αναπηρια και των οικογενειων τους, η προ-επαγγελματικη και επαγγελματικη καταρτιση, η λειτουργικη αποκατασταση, η στηριξη για ενταξη στον κοινωνικο ιστο και η συνεργασια με τις υπηρεσιες κοινωνικης φροντιδας σε τοπικο επιπεδο για τον συντονισμο της δρασης τους. *** Για περισσοτερες πληροφοριες και στοιχεια επικοινωνιας μπορειτε να απευθυνθειτε στο πλησιεστερο στον τοπο διαμονης σας Γενικο Νοσοκομειο [βλ. υποσημειωση 11] η Κεντρο Κοινοτητας. **** ~~~~σελιδα 12~~~~~ • Κεντρα Αποθεραπειας και Αποκαταστασης (ΚΑΑ) [βλ. υποσημειωση 12] Οι υπηρεσιες που παρεχουν τα ΚΑΑ εχουν ως αποδεκτη το ιδιο το ατομο και στοχο τη λειτουργικη επανενταξη του στις καθημερινες δραστηριοτητες. Οι παρεχομενες υπηρεσιες αποσκοπουν στη συντονισμενη και ορθολογικη διαχειριση των προγραμματων αποθεραπειας και αποκαταστασης και στη διασφαλιση λειτουργικης επικοινωνιας και συνεργασιας, δηλαδη στην παροχη ουσιαστικης φροντιδας στα ατομα που παρακολουθουν προγραμμα αποθεραπειας και αποκαταστασης. *** Μπορειτε να αναζητησετε τα Κ.Α.Α. ειτε μεσω του διαδικτυακου τοπου της Περιφερειας Κεντρικης Μακεδονιας [βλ. υποσημειωση 13] ειτε μεσω του Κεντρου Κοινοτητας της περιοχης σας. **** • Κεντρα Διημερευσης και Ημερησιας Φροντιδας (Κ.Δ.Η.Φ.) [βλ. υποσημειωση 14] Τα Κ.Δ.Η.Φ. παρεχουν υπηρεσιες ημερησιας φροντιδας και παραμονης σε ατομα με αναπηρια. Οι υπηρεσιες αυτες περιλαμβανουν: τη μεταφορα προς και απο το Κεντρο, τη διατροφη, την υλοποιηση εξατομικευμενου προγραμματος αποκαταστασης (εργοθεραπειες, λογοθεραπειες, φυσικοθεραπειες και αλλα), την παροχη ατομικης η/και ομαδικης ασκησης, την εκπαιδευση των ατομων στην αυτοεξυπηρετηση και την εκμαθηση δραστηριοτητων καθημερινης ζωης, τη δημιουργικη απασχοληση, καθως και τη συμμετοχη σε προγραμματα ψυχαγωγιας, πολιτισμου και αθλησης. *** Μπορειτε να αναζητησετε τα Κ.Δ.Η.Φ. ειτε μεσω του διαδικτυακου τοπου της Περιφερειας Κεντρικης Μακεδονιας [βλ. υποσημειωση 15] ειτε μεσω του Κεντρου Κοινοτητας της περιοχης σας. **** • Κεντρα Ημερησιας Φροντιδας Ηλικιωμενων (Κ.Η.Φ.Η.) [βλ. υποσημειωση 16] Τα Κ.Η.Φ.Η. ειναι μοναδες ημερησιας φιλοξενιας ηλικιωμενων που δεν μπορουν να αυτοεξυπηρετηθουν απολυτα (κινητικη αναπηρια, ανοια κ.λπ.), των οποιων το οικογενειακο περιβαλλον που τα φροντιζει εργαζεται η αντιμετωπιζει σοβαρα κοινωνικα και οικονομικα προβληματα η προβληματα υγειας και αδυνατει να ανταποκριθει στην φροντιδα που εχει αναλαβει. Τα Κ.Η.Φ.Η. παρεχουν υπηρεσιες φροντιδας, ψυχαγωγιας και δημιουργικης απασχολησης. Σκοπος τους ειναι η βελτιωση της ποιοτητας ζωης, η αποφυγη του κοινωνικου αποκλεισμου, η εξασφαλιση αξιοπρεπους διαβιωσης, η εναρμονιση της οικογενειακης και επαγγελματικης ζωης της οικογενειας και η κοινωνικη και οικογενειακη συνοχη. ~~~~σελιδα 13~~~~~ *** Μπορειτε να αναζητησετε τα Κ.Η.Φ.Η. ειτε μεσω του διαδικτυακου τοπου της Περιφερειας Κεντρικης Μακεδονιας [βλ. υποσημειωση 17] ειτε μεσω του Κεντρου Κοινοτητας της περιοχης σας. **** • Κεντρα Ψυχικης Υγειας (Κ.Ψ.Υ.) Τα Κ.Ψ.Υ αποτελουν μοναδες που παρεχουν εξατομικευμενες υπηρεσιες ψυχικης υγειας και ψυχοκοινωνικης αποκαταστασης με σκοπο τη διαγνωση, την προληψη, τη θεραπευτικη αντιμετωπιση εκτος νοσοκομειακου περιβαλλοντος, την προαγωγη της ψυχικης υγειας, την παραμονη στην κοινοτητα ατομων με ψυχικη αναπηρια, την αποτροπη της κοινωνικης απομονωσης και περιθωριοποιησης και τη βελτιωση των δεξιοτητων με την ενεργοποιηση καταλληλων παρεμβασεων σε ατομικο, ομαδικο και συλλογικο/κοινωνικο επιπεδο. *** Μπορειτε να αναζητησετε τα Κ.Ψ.Υ. ειτε μεσω του δικτυακου τοπου της Περιφερειας Κεντρικης Μακεδονιας [βλ. υποσημειωση 18] ειτε μεσω του Κεντρου Κοινοτητας της περιοχης σας. **** • Στεγες Υποστηριζομενης Διαβιωσης (Σ.Υ.∆.-Α.μεΑ.) [βλ. υποσημειωση 19] Οι Σ.Υ.Δ-Α.μεΑ. διακρινονται βασει του αριθμου των ατομων με αναπηρια που διαμενουν σε αυτες ως ακολουθως: α) Σ.Υ.Δ. 1-4 ατομων με αναπηρια και β) Σ.Υ.Δ. 5-9 ατομων με αναπηρια. Η συνθεση των ενοικων καθε Σ.Υ.Δ. καθοριζεται απο τη διεπιστημονικη ομαδα του φορεα που την ιδρυει βασει επιστημονικων κριτηριων, και λαμβανοντας υποψη την προσωπικοτητα, την κατασταση της υγειας, τις δυνατοτητες και τις αναγκες εκαστου ατομου με αναπηρια. Στις Σ.Υ.Δ. γινονται δεκτα ατομα με αναπηρια (εκ γενετης η επικτητη), ηλικιας 18 ετων και ανω που δεν μπορουν να διαβιωσουν αυτονομα χωρις καταλληλη στηριξη και πληρουν τις νομιμες προυποθεσεις. Σκοπος των Σ.Υ.Δ. ειναι η αποιδρυματοποιηση και η επανενταξη στην κοινοτητα. *** Μπορειτε να αναζητησετε τις Σ.Υ.Δ.-Α.μεΑ. ειτε μεσω του δικτυακου τοπου της Περιφερειας Κεντρικης Μακεδονιας [βλ. υποσημειωση 20] ειτε μεσω του Κεντρου Κοινοτητας της περιοχης σας. **** ~~~~σελιδα 14~~~~~ • Κεντρα Δημιουργικης Απασχολησης Παιδιων με Αναπηρια (Κ.Δ.Α.Π-Α.μεΑ.) [βλ. υποσημειωση 21] Οι σκοποι των Κ.Δ.Α.Π-Α.μεΑ. ειναι η δημιουργικη απασχοληση νεων με νοητικη η κινητικη αναπηρια, η κοινωνικη τους ενταξη, η στηριξη των οικογενειων τους ωστε να αντιμετωπιστουν καταστασεις κοινωνικου αποκλεισμου και να αποφευχθει η ιδρυματικη φροντιδα και, τελος, η βελτιωση της ποιοτητας ζωης των ιδιων και των οικογενειων τους. *** Μπορειτε να αναζητησετε τα Κ.Δ.Α.Π-Α.μεΑ. ειτε μεσω του δικτυακου τοπου της Περιφερειας Κεντρικης Μακεδονιας [βλ. υποσημειωση 22] ειτε μεσω του Κεντρου Κοινοτητας της περιοχης σας. **** • Βρεφονηπιακοι σταθμοι ολοκληρωμενης φροντιδας [βλ. υποσημειωση 23] Στην Ελλαδα λειτουργουν ελαχιστοι βρεφονηπιακοι σταθμοι ολοκληρωμενης φροντιδας, οι οποιοι για ορισμενο χρονικο διαστημα της μερας φροντιζουν, μεταξυ αλλων, και παιδια με αναπηρια ηλικιας 2,5 εως 6,5 ετων. Σκοπος τους ειναι η παροχη υπηρεσιων οπως η υγιεινη και η ασφαλης παραμονη, η ψυχαγωγια, η διαπαιδαγωγηση, το παιχνιδι, η μεριμνα για την ομαλη ψυχοσυναισθηματικη και υγιη αναπτυξη των παιδιων, η παροχη συμβουλευτικης ενημερωσης και στηριξης στις οικογενειες κ.α. *** Για περισσοτερες πληροφοριες μπορειτε να απευθυνθειτε στο πλησιεστερο Κεντρο Κοινοτητας του τοπου διαμονης σας. **** *** Για αναζητηση συμβεβλημενων παροχων υγειας (Ιατροι, Διαγνωστικα Εργαστηρια, Φυσικοθεραπευτες, Ιδιωτικες Κλινικες, Μοναδες Αιμοκαθαρσης (ΜΧΑ και ΜΤΝ), Κεντρα Αποκαταστασης και Αποθεραπειας, Κρατικα Νοσοκομεια, Πολυιατρεια, Μοναδες Ψυχικης Υγειας, Δομες για ατομα με Αναπηρια, Ιδρυματα για Χρονιους Ασθενεις, κ.λπ.) μπορειτε να ανατρεξετε στην επισημη ιστοσελιδα του Εθνικου Οργανισμου Παροχης Υπηρεσιων Υγειας (ΕΟΠΥΥ) [βλ. υποσημειωση 24]. **** • Επιδοματα Τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις δικαιουνται προνοιακες παροχες (επιδοματα) που χορηγουνται απο τον Οργανισμο Προνοιακων Επιδοματων & Κοινωνικης Αλληλεγγυης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.). Για την παροχη των επιδοματων απαιτειται η πιστοποιηση της αναπηριας απο Υγειονομικη Επιτροπη των Κεντρων Πιστοποιησης της Αναπηριας (ΚΕ.Π.Α.). ~~~~σελιδα 15~~~~~ Για τη διαδικασια πιστοποιησης της αναπηριας μπορειτε να ανατρεξετε στον δικτυακο τοπο του Ενιαιου Φορεα Κοινωνικης Ασφαλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) [βλ. υποσημειωση 25]. Υπο προυποθεσεις, και εφοσον εχει διαπιστωθει απο τα ΚΕΠΑ συγκεκριμενο ποσοστο και ειδος αναπηριας, προβλεπεται και η παροχη ειδικοτερων επιδοματων αναπηριας (π.χ. εξωιδρυματικο επιδομα) σε ατομα με σπανια νοσηματα η μορφες αναπηριας, η ειδικες περιπτωσεις βαριας αναπηριας. Οι αιτησεις: α) για τη χορηγηση προνοιακων αναπηρικων παροχων σε χρημα σε ατομα με αναπηρια, β) για παραταση χορηγησης των επιδοματων στους δικαιουχους που ληγει η γνωματευση της υγειονομικης επιτροπης, και γ) για το διατροφικο επιδομα, υποβαλλονται μεσω ηλεκτρονικης πλατφορμας απο εξουσιοδοτημενους υπαλληλους των Κεντρων Κοινοτητας των Δημων η του Ο.Π.Ε.Κ.Α. [βλ. υποσημειωση 26]. Επιπροσθετα, ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις με συγκεκριμενα χρονια ασφαλισης δικαιουνται αναπηρικη συνταξη, το υψος της οποιας εξαρταται απο το ποσοστο αναπηριας. Για τη χορηγηση συνταξεων λογω αναπηριας, αρμοδια υπηρεσια ειναι ο Ε.Φ.Κ.Α. ~~~~~~~~~~~~~~~ 4.2 Εκπαιδευση *** Συμφωνα με τις παρ. 2 και 4 του αρθρου 16 του Συνταγματος, η παροχη παιδειας αποτελει βασικη αποστολη του κρατους, η δωρεαν δημοσια εκπαιδευση ειναι δικαιωμα ολων των Ελληνων πολιτων και η Πολιτεια πρεπει να λαμβανει ολα τα απαραιτητα μετρα προκειμενου να απολαμβανουν αυτο το δικαιωμα στην εκπαιδευση και τα ατομα με ειδικες εκπαιδευτικες αναγκες. Συμφωνα με το αρθρο 24 της Συμβασης, τα συμβαλλομενα κρατη οφειλουν να εφαρμοσουν το μοντελο «ενα σχολειο για ολους». **** Ο ν.3699/2008 (Αρ. ΦΕΚ 199 Α΄/02.10.2008) «Ειδικη Αγωγη και Εκπαιδευση (ΕΑΕ) ατομων με αναπηρια η με ειδικες εκπαιδευτικες αναγκες» κατοχυρωνει τον υποχρεωτικο χαρακτηρα της ΕΑΕ των ατομων με αναπηρια «ως αναποσπαστο τμημα της ενιαιας δημοσιας και δωρεαν εκπαιδευσης» (αρθρο 2, παρ.1), ενω αναφερεται επισης η δεσμευση της Πολιτειας να διασφαλιζει σε ολους τους πολιτες με αναπηρια και διαπιστωμενες ειδικες εκπαιδευτικες αναγκες «ισες ευκαιριες για πληρη συμμετοχη και συνεισφορα στην κοινωνια, ανεξαρτητη διαβιωση, οικονομικη αυταρκεια και αυτονομια, με πληρη κατοχυρωση των δικαιωματων τους στη μορφωση και στην κοινωνικη και επαγγελματικη ενταξη» (αρθρο 1, παρ.1). Ωστοσο, ο διαχωρισμος μεταξυ Ειδικης Αγωγης και Εκπαιδευσης δεν συναδει με τις απαιτησεις του αρθρου 24 της Συμβασης των ΗΕ. • Σχολικες Μοναδες Ειδικης Αγωγης και ενταξης (Σ.Μ.Ε.Α.Ε.) Οι Σ.Μ.Ε.Α.Ε. εκτεινονται στην Πρωτοβαθμια και Δευτεροβαθμια Εκπαιδευση και ειναι οι ακολουθες: Ειδικα Νηπιαγωγεια, Προγραμματα Πρωιμης Παρεμβασης της Ελληνικης Εταιριας Προστασιας και Αποκαταστασης Αναπηρων Παιδιων (ΕΛ.Ε.Π.Α.Π.), Ειδικα Δημοτικα, Ειδικα Γυμνασια, Ειδικα Λυκεια, Εργαστηρια Ειδικης Επαγγελματικης Εκπαιδευσης και Καταρτισης (Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.), Ειδικα Επαγγελματικα Γυμνασια-Λυκεια. ~~~~σελιδα 16~~~~~ • Αξιολογηση/γνωματευση ειδικων εκπαιδευτικων αναγκων Οι ειδικες εκπαιδευτικες αναγκες των μαθητων με αναπηρια η με ειδικες εκπαιδευτικες αναγκες διερευνωνται και διαπιστωνονται απο τα Κεντρα Εκπαιδευτικης και Συμβουλευτικης Υποστηριξης (Κ.Ε.Σ.Υ.), τις Επιτροπες Διεπιστημονικης Εκπαιδευτικης Αξιολογησης και Υποστηριξης (Ε.Δ.Ε.Α.Υ.) και τα αναγνωρισμενα, απο το Υπουργειο Παιδειας, Κοινοτικα Κεντρα Ψυχικης Υγειας Παιδιων και Εφηβων αλλων Υπουργειων. Συμφωνα με την παρ.1 του αρθρου 7 του ν.4547/2018 (Αρ. ΦΕΚ 102 Α΄/12.06.2018), τα Κ.Ε.Σ.Υ. εχουν ως στοχο την στηριξη των σχολικων μοναδων και των Εργαστηριακων Κεντρων της περιοχης αρμοδιοτητας τους για τη διασφαλιση της ισοτιμης προσβασης ολων ανεξαιρετως των μαθητων στην εκπαιδευση και την προασπιση της αρμονικης ψυχοκοινωνικης τους αναπτυξης και προοδου. Τα Κ.Ε.Σ.Υ. διενεργουν ατομικες αξιολογησεις και εκδιδουν αξιολογικες εκθεσεις- γνωματευσεις στις εξης περιπτωσεις: α) οταν διαπιστωνεται σχετικη αναγκη απο τις δρασεις διερευνησης εκπαιδευτικων και ψυχοκοινωνικων αναγκων, β) υστερα απο προταση των ΕΔΕΑΥ, οταν κρινεται οτι μαθητες χρηζουν περαιτερω αξιολογησης και εκδοσης σχετικης γνωματευσης, παρα την εφαρμογη βραχυχρονιου προγραμματος στηριξης στο σχολειο τους, γ) υστερα απο προταση της ομαδας εκπαιδευτικης στηριξης μαθητων στις σχολικες μοναδες στις οποιες δεν λειτουργει ΕΔΕΑΥ, η οποια διατυπωνεται μετα την εφαρμογη βραχυχρονιου προγραμματος στηριξης, δ) υστερα απο αιτημα του γονεα η κηδεμονα προς το Κ.Ε.Σ.Υ. Τα Κ.Ε.Σ.Υ. ειναι αρμοδια για να εισηγουνται την εγγραφη, την καταταξη και τη φοιτηση των μαθητων στο καταλληλο σχολικο πλαισιο, την αλλαγη σχολικου πλαισιου, οποτε αυτο κρινεται σκοπιμο, και την αναγκαια ψυχοπαιδαγωγικη και διδακτικη στηριξη, καθως και τα απαραιτητα τεχνικα βοηθηματα και εκπαιδευτικα υλικα που διευκολυνουν την εκπαιδευση και την επικοινωνια του μαθητη. *** Για να βρειτε Κ.Ε.Σ.Υ. στην περιοχη σας, επισκεφθειτε τον διαδικτυακο τοπο του Υπουργειου Παιδειας [βλ. υποσημειωση 27]. **** • Φοιτηση μαθητων με αναπηρια στη γενικη εκπαιδευση Βασει της ατομικης αξιολογησης και της εισηγησης των Κ.Ε.Σ.Υ., η εκπαιδευση των ατομων με αναπηρια και ειδικες εκπαιδευτικες αναγκες μπορει να παρεχεται στο πλαισιο του γενικου σχολειου, οπου υπαρχουν οι παρακατω δυνατοτητες σχετικα με τη φοιτηση τους. ~~~~σελιδα 17~~~~~ Συγκεκριμενα, οι μαθητες μπορουν να φοιτουν: α) στη γενικη ταξη του γενικου σχολειου, εφοσον προκειται για μαθητες με ηπιες μαθησιακες δυσκολιες, υποστηριζομενοι απο τον εκπαιδευτικο της ταξης, β) σε σχολικη ταξη του γενικου σχολειου, με παραλληλη στηριξη-συνεκπαιδευση απο εκπαιδευτικους Ειδικης Αγωγης και Εκπαιδευσης, οταν αυτο επιβαλλεται απο το ειδος και το βαθμο των ειδικων εκπαιδευτικων αναγκων, γ) σε ειδικα οργανωμενα και καταλληλα στελεχωμενα Τμηματα ενταξης (Τ.Ε.), τα οποια λειτουργουν μεσα στα σχολεια γενικης και επαγγελματικης εκπαιδευσης [βλ. υποσημειωση 28]. Για τους μαθητες που δεν αυτοεξυπηρετουνται και φοιτουν σε σχολεια της γενικης εκπαιδευσης η σε Τ.Ε. παρεχεται η δυνατοτητα στηριξης απο Ειδικο Βοηθητικο Προσωπικο, αναλογα με το ειδος της αναπηριας τους και τις ειδικες εκπαιδευτικες τους αναγκες, η και απο σχολικο νοσηλευτη κατοπιν γνωματευσης δημοσιου νοσοκομειου. Σε περιπτωσεις συστεγαζομενων η γειτονικων σχολικων μοναδων, τα Τ.Ε. συνενωνονται μεχρι του μεγιστου αριθμου των δωδεκα (12) μαθητων ανα Τμημα ενταξης. *** Για περισσοτερες πληροφοριες για την παροχη εκπαιδευσης ειδικης αγωγης στο γενικο εκπαιδευτικο συστημα μπορειτε να ενημερωθειτε μεσω του διαδικτυακου τοπου του Ευρωπαικου Δικτυου Πληροφορησης για την Εκπαιδευση - Δικτυο ΕΥΡΥΔΙΚΗ [βλ. υποσημειωση 29]. **** Επιπροσθετα: i) το κρατος παρεχει τη δυνατοτητα σε ατομα με αναπηρια με συγκεκριμενες παθησεις να εισαχθουν σε σχολες της τριτοβαθμιας εκπαιδευσης χωρις εξετασεις, μεσω της δημιουργιας επιπλεον θεσεων, καθ’ υπερβαση του αριθμου εισακτεων [βλ. υποσημειωση 30], ii) για αλλες περιπτωσεις ατομων με αναπηρια και ειδικες εκπαιδευτικες αναγκες που δεν δικαιουνται να εισαχθουν χωρις εξετασεις, η εξεταση για εισαγωγη στην τριτοβαθμια εκπαιδευση διενεργειται αναλογα με τις ικανοτητες τους, και μπορει να ειναι γραπτη η προφορικη. (Για περισσοτερες πληροφοριες απευθυνθειτε στα Κ.Ε.Σ.Υ), iii) οι σπουδαστες/στριες ατομα με αναπηρια που εισαγονται στην τριτοβαθμια εκπαιδευση δικαιουνται μεταφορας της θεσης εισαγωγης τους σε αντιστοιχη Σχολη η Τμημα πλησιεστερα στον τοπο κατοικιας τους. (Για περισσοτερες πληροφοριες απευθυνθειτε στη Γραμματεια της Σχολης η του Τμηματος επιτυχιας σας). ~~~~σελιδα 18~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ 4.3 Εργασια & απασχοληση *** Η εργασια αποτελει κοινωνικο δικαιωμα που κατοχυρωνεται στο ελληνικο Συνταγμα μεσω του αρθρου 22 παρ. 1. Επιπροσθετα, το δικαιωμα στην εφαρμογη μετρων που προωθουν την επαγγελματικη ενταξη των ατομων με αναπηρια κατοχυρωνεται στο αρθρο 21, παρ. 6 του Συνταγματος. Συμφωνα με το αρθρο 27 της Συμβασης, κυριος σκοπος των συμβαλλομενων κρατων πρεπει να ειναι η ενταξη των ατομων με αναπηρια και χρονιες παθησεις στην ελευθερη αγορα και οχι σε «ειδικα» και «προστατευμενα» περιβαλλοντα. Για την επιτευξη αυτου του σκοπου, πρεπει τα κρατη να διασφαλιζουν οτι το εργασιακο περιβαλλον «ειναι ανοικτο, ενιαιο και προσβασιμο». **** Το δικαιωμα στην ιση μεταχειριση στην απασχοληση και την εργασια κατοχυρωνεται απο τον ν.4443/2016 (Αρ. ΦΕΚ 232 Α΄/09.12.2016) και εφαρμοζεται σε ολα τα προσωπα στον δημοσιο, ευρυτερο δημοσιο και ιδιωτικο τομεα. Συμφωνα με αυτον, απαγορευονται οι αμεσες και οι εμμεσες διακρισεις και λογω αναπηριας η χρονιας παθησης (αρθρο 2). Οι διαταξεις του νομου εφαρμοζονται: α) στους ορους προσβασης στην εργασια και την απασχοληση, συμπεριλαμβανομενων των κριτηριων επιλογης, των ορων προσληψης, των ορων υπηρεσιακης και επαγγελματικης εξελιξης, β) στους ορους και τις συνθηκες εργασιας, ιδιως οσον αφορα στις αποδοχες, την απολυση, την υγεια και την ασφαλεια στην εργασια, και σε περιπτωση ανεργιας την επανενταξη και την εκ νεου απασχοληση, γ) στην προσβαση σε ολα τα ειδη και ολα τα επιπεδα επαγγελματικου προσανατολισμου, μαθητειας, επαγγελματικης καταρτισης, επιμορφωσης και επαγγελματικου αναπροσανατολισμου, συμπεριλαμβανομενης της αποκτησης πρακτικης επαγγελματικης εμπειριας, δ) στη συμμετοχη με την ιδιοτητα του μελους στη συνδικαλιστικη δραση (αρθρο 3). Συμφωνα με τον νομο: α) ως «αμεση διακριση» νοειται οταν ενα προσωπο υφισταται για λογους αναπηριας η χρονιας παθησης μεταχειριση λιγοτερο ευνοικη απο αυτην της οποιας τυγχανει, ετυχε η θα ετυγχανε αλλο προσωπο, σε αναλογη κατασταση και β) ως «εμμεση διακριση» νοειται οταν μια εκ πρωτης οψεως ουδετερη διαταξη, κριτηριο η πρακτικη μπορει να θεσει προσωπα με αναπηρια η χρονια παθηση σε μειονεκτικη θεση συγκριτικα με αλλα προσωπα. Δεν υφισταται «εμμεση διακριση» εαν η διαταξη, το κριτηριο η η πρακτικη δικαιολογειται αντικειμενικα απο εναν θεμιτο σκοπο και εαν τα μετρα που λαμβανονται ειναι αναγκαια για την τηρηση της δημοσιας ασφαλειας. Ο νομος επισης απαγορευει: α) την «παρενοχληση», η οποια συντρεχει οταν καποιος συμπεριφερεται με αρνητικο τροπο σε εναν εργαζομενο με αναπηρια η χρονια παθηση λογω αυτης καθ’ αυτης της αναπηριας του η χρονιας παθησης του, εχοντας ως σκοπο η αποτελεσμα την προσβολη της αξιοπρεπειας του και τη δημιουργια εκφοβιστικου, εχθρικου, εξευτελιστικου, ταπεινωτικου η επιθετικου περιβαλλοντος (Συμφωνα με τον νομο, η παρενοχληση θεωρειται διακριση), β) τη «διακριση λογω σχεσης», η οποια συντρεχει οταν καποιος συμπεριφερεται λιγοτερο ευνοικα σε εναν εργαζομενο λογω της στενης του σχεσης με καποιο/α ατομο/α με αναπηρια η χρονια παθηση, γ) τη «διακριση λογω νομιζομενων χαρακτηριστικων», η οποια συντρεχει οταν ενα προσωπο γινεται δεκτης λιγοτερο ευνοικης μεταχειρισης επειδη εικαζεται οτι εχει αναπηρια η χρονια παθηση, δ) την «αρνηση ευλογων προσαρμογων» στους εργαζομενους με αναπηρια η χρονια παθηση. ~~~~σελιδα 19~~~~~ *** Εαν ειστε θυμα ανισης μεταχειρισης λογω αναπηριας η χρονιας παθησης στην εργασια: - Ζητηστε ενημερωση απο το Παραρτημα της Ε.Σ.Α.μεΑ. στη Βορεια Ελλαδα (Διευθυνση: Μελενικου και Μαρασλη 11, 54248 Θεσσαλονικη, Τηλ.: 2310-842742, Φαξ: 2310 862323, Email: esaea2@otenet.gr) η απο την υπηρεσια της «Διεκδικουμε μαζι», καθημερινα απο τις 8.00 εως τις 16.00 (Τηλ: 210-9949837, Φαξ: 210-5238967, Email: esaea@otenet.gr, η μεσω της συμπληρωσης και αποστολης ηλεκτρονικης φορμας [βλ. υποσημειωση 31]). - Στειλτε την αναφορα σας στον Συνηγορο του Πολιτη, ο οποιος αποτελει τον καθ’ υλην αρμοδιο φορεα για την προωθηση και παρακολουθηση της εφαρμογης της αρχης της ισης μεταχειρισης στον δημοσιο, ευρυτερο δημοσιο και ιδιωτικο τομεα [βλ. υποσημειωση 32]. **** Για να μπορεσει ενα ατομο να ωφεληθει απο τα θετικα μετρα δρασης που η ελληνικη Πολιτεια εχει θεσπισει στον τομεα της εργασιας και της απασχολησης για τα ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις, οφειλει να ενεργησει ως εξης: Βημα 1ο: Να πιστοποιησει την αναπηρια του στα Κεντρα Πιστοποιησης Αναπηριας (ΚΕ.Π.Α.) που συσταθηκαν με τον ν.3863/2010. Πληροφοριες για το εντυπο της αιτησης, τη διαδικασια καταθεσης της, τα δικαιολογητικα που απαιτουνται, καθως και τις διευθυνσεις των ΚΕ.Π.Α. που λειτουργουν σε ολη τη Χωρα, περιλαμβανονται στον διαδικτυακο τοπο του Ε.Φ.Κ.Α. [βλ. υποσημειωση 33]. Βημα 2ο: Να εγγραφει στο Μητρωο Ανεργων με Αναπηρια [βλ. υποσημειωση 34] του Οργανισμου Απασχολησης Εργατικου Δυναμικου (Ο.Α.Ε.Δ.). Περισσοτερες πληροφοριες παρεχουν τα Γραφεια Ειδικων Κοινωνικων Ομαδων και τα Κεντρα Προωθησης Απασχολησης (Κ.Π.Α. 2) [βλ. υποσημειωση 35] του Οργανισμου. Βημα 3ο: Να ερθει σε επαφη με Εργασιακο Συμβουλο του Ο.Α.Ε.Δ. (Κ.Π.Α. 2), ο οποιος θα προβει στην καταρτιση του ατομικου σχεδιου δρασης του ανεργου. Συστημα ποσοστωσης: I) ν.2643/1998 Συμφωνα με τον ν.2643/1998 (Αρ. ΦΕΚ 220Α΄/28.09.1998), οι φορεις του στενου δημοσιου τομεα, δηλαδη οι δημοσιες υπηρεσιες, τα Νομικα Προσωπα Δημοσιου Δικαιου και οι Ο.Τ.Α. καθε βαθμιδας, οι φορεις του ευρυτερου δημοσιου τομεα, οι ιδιωτικες επιχειρησεις η εκμεταλλευσεις, ελληνικες η ξενες, που λειτουργουν στην Ελλαδα με οποιαδηποτε μορφη, καθως και οι θυγατρικες τους εταιριες που απασχολουν προσωπικο ανω των 50 ατομων, οφειλουν να προσλαμβανουν υποχρεωτικα ατομα με ποσοστο αναπηριας απο 50% και ανω (αμεση προστασια) η ατομα που εχουν τεκνο, αδελφο η συζυγο με ποσοστο αναπηριας απο 67% και ανω (εμμεση προστασια). ~~~~σελιδα 20~~~~~ Επιπροσθετα: α) οι φορεις του ευρυτερου δημοσιου τομεα υποχρεουνται να προσλαμβανουν δικηγορους σε ποσοστο 8% επι του συνολικου αριθμου των δικηγορων που απασχολουνται στη νομικη τους υπηρεσια, β) οι οργανισμοι κοινης ωφελειας, οι τραπεζες και τα νομικα προσωπα δημοσιου και ιδιωτικου δικαιου, καθως επισης και οι δημοσιες υπηρεσιες, τα Ν.Π.Δ.Δ. και οι Ο.Τ.Α. καθε βαθμιδας, υποχρεουνται, περαν των προστατευομενων προσωπων που προσλαμβανουν, να διοριζουν η να προσλαμβανουν: i) στο 80% των κενων θεσεων τηλεφωνητων οικιακων τηλεφωνικων κεντρων, τυφλους, πτυχιουχους των σχολων εκπαιδευσης τυφλων τηλεφωνητων που υπαγονται στην εποπτεια των Υπουργειων Υγειας και Εργασιας, ii) στο 1/5 των κενων θεσεων κλητηρων, νυχτοφυλακων, καθαριστων/καθαριστριων, θυρωρων, κηπουρων και τραπεζοκομων, θυματα πολεμου, αναπηρους πολεμικης η ειρηνικης περιοδου και τεκνα αναπηρων και θυματων πολεμου, εφοσον κατοικουν στην περιφερεια οπου προσλαμβανονται και ειναι σε θεση να εκτελεσουν την εργασια που τους ανατιθεται. Αξιζει να επισημανθει οτι η εφαρμογη του νομου παρουσιαζει σοβαρα προβληματα και αδυναμιες. *** Οι προκηρυξεις του ν.2643/1998 εκδιδονται απο τον Ο.Α.Ε.Δ. [βλ. υποσημειωση 36] σε συνεργασια με το Υπουργειο Εργασιας. Για περισσοτερες πληροφοριες σχετικα με τις προκηρυξεις του ν.2643/1998 μπορειτε να απευθυνεστε και στα Κ.Π.Α.2 η στα Γραφεια Ειδικων Κοινωνικων Ομαδων του Ο.Α.Ε.Δ. [βλ. υποσημειωση 37] **** II) ν.4440/2016 Συμφωνα με το αρθρο 25 του ν.4440/2016 (Αρ. ΦΕΚ 224 Α’/02.12.2016): α) το 10% των προκηρυσσομενων θεσεων τακτικου προσωπικου και προσωπικου με συμβαση εργασιας ιδιωτικου δικαιου αοριστου χρονου των κατηγοριων ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ και ΥΕ κατα περιφερειακη ενοτητα, φορεα και κλαδο η ειδικοτητα, καλυπτονται απο ατομα με ποσοστο αναπηριας τουλαχιστον 50%, β) το 5% των προκηρυσσομενων θεσεων τακτικου προσωπικου και προσωπικου με συμβαση εργασιας ιδιωτικου δικαιου αοριστου χρονου, καλυπτονται απο οσους εχουν τεκνο, αδελφο η συζυγο, καθως και απο τεκνα ατομων με ποσοστο αναπηριας 67% και ανω. Στην περιπτωση των ατομων με νοητικη στερηση η αυτισμο, για την παροχη της προστασιας απαιτειται κατ’ εξαιρεση ποσοστο αναπηριας τουλαχιστον 50%. ~~~~σελιδα 21~~~~~ Η ασκηση του δικαιωματος προστασιας απο εναν δικαιουχο μιας οικογενειας (γονεις, τεκνα, συζυγους, αδελφους) αποκλειει τους υπολοιπους, γ) στην περιπτωση των θεσεων ορισμενου χρονου, η συνολικη βαθμολογια κατα τη συμμετοχη σε διαδικασιες προσληψης προσωπικου με συμβαση εργασιας ιδιωτικου δικαιου βασει προκηρυξεων προσαυξανεται: i) για τα ατομα με ποσοστο αναπηριας 50% τουλαχιστον (το ποσοστο αναπηριας πολλαπλασιαζεται με τον συντελεστη 3), ii) για τους συγγενεις ατομων με αναπηρια (το ποσοστο αναπηριας αντιστοιχα πολλαπλασιαζεται με τον συντελεστη 2). *** Οι προκηρυξεις του ν.4440/2016 εκδιδονται απο το Ανωτατο Συμβουλιο Επιλογης Προσωπικου (Α.Σ.Ε.Π.) [βλ. υποσημειωση 38] – Δ/νση: Λεωφορος Γεωργικης Σχολης 65, 57001 Θερμη, Τηλεφωνο: 2313-321200, Φαξ: 2310-474621, Email: enimerosi@asep.gr **** ------------------------------------------ Ευνοικες διαταξεις που αιρουν εμποδια & διευκολυνουν την ενταξη των ατομων με αναπηρια στην εργασια --------------------- ν.4331/2015 (Αρ. ΦΕΚ 69 Α΄/02.07.2015), αρθρο 13 Τα ατομα με αναπηρια που συμμετεχουν σε προγραμματα καταρτισης, ενισχυσης της απασχολησης, συμπεριλαμβανομενης της αυτοαπασχολησης η/και εργαζονται σε Κοινωνικες Συνεταιριστικες Επιχειρησεις (Κοιν.Σ.Επ.) του ν.4019/2011 (ΦΕΚ 216 Α’/30.09.2011) και λαμβανουν επιδομα προνοιας η επιδοματα επανενταξης η οποιασδηποτε μορφης νοσηλιο η παροχη δεν χανουν αυτες τις παροχες αλλα συνεχιζουν να τις εισπραττουν ταυτοχρονα και αθροιστικα με την αποζημιωση απο τη συμμετοχη τους στα προγραμματα αυτα η/και την αμοιβη τους απο την απασχοληση στην Κοιν.Σ.Επ. --------------------- ν.4369/2016 (Αρ. ΦΕΚ 33 Α΄/27.02.2016), αρθρο 11 Εαν ενα μελος σε θεση ευθυνης στον δημοσιο και ευρυτερο δημοσιο τομεα ειναι ατομο με κινητικη αναπηρια, τυφλος η ατομο με προβληματα ορασης, κωφος η βαρηκοος, καλυπτεται η ειδικη δαπανη για την εργονομικη διευθετηση του κυριου χωρου εργασιας του, τη χορηγηση συνοδου, τη διερμηνεια στη νοηματικη γλωσσα, και εν γενει το κοστος των αναγκων αναπηριας σε ο,τι αφορα τα αυξημενα καθηκοντα της θεσης ευθυνης. --------------------- ν.4488/2017 (ΦΕΚ 137 Α΄/13.09.2017), αρθρο 23, παρ. 1 Οι γενικες και ειδικες διαταξεις που προβλεπουν διακοπη η περικοπη της συνταξης αναπηριας η της συνταξης λογω θανατου και των προνοιακων η αλλων επιδοματων οταν ο δικαιουχος αναλαμβανει εργασια η αυτοαπασχολειται, δεν εχουν εφαρμογη στους δικαιουχους με ψυχικη η νοητικη αναπηρια με ποσοστο 50% και ανω, εφοσον η αναληψη μισθωτης απασχολησης η η αυτοαπασχοληση ενδεικνυται για λογους ψυχοκοινωνικης αποκαταστασης και κοινωνικης επανενταξης και η κριση αυτη πιστοποιειται με γνωματευση μοναδας ψυχικης υγειας (η οποια ισχυει για 3 ετη), του αντιστοιχου Τομεα Ψυχικης Υγειας, συμφωνα με τα οριζομενα στο ν. 2716/1999 (Α΄ 96). ~~~~σελιδα 22~~~~~ --------------------- ν.4590/2019 (Αρ. ΦΕΚ 17 Α΄/17.02.2019), αρθρο 62 Τα ατομα με κωφωση η βαρηκοια με ποσοστο αναπηριας 50% τουλαχιστον που κατεχουν βεβαιωση επαρκειας της ελληνικης νοηματικης γλωσσας απαλλασσονται απο την υποχρεωση αποδειξης της γνωσης της ξενης γλωσσας για το διορισμο η την προσληψη τους στον δημοσιο και ευρυτερο δημοσιο τομεα, με την προυποθεση οτι η γνωση ξενης γλωσσας δεν καθοριζεται ως απαιτουμενο τυπικο προσον για τη θεση. ------------------------------------------ *** Το θεσμικο πλαισιο προβλεπει ειδικες διευκολυνσεις (αδειες και μειωμενο ωραριο) για εργαζομενους με αναπηρια και γονεις ατομων με αναπηρια. **** ~~~~~~~~~~~~~~~ 4.4 Μετακινησεις & μεταφορες *** Τα ατομα με αναπηρια πρεπει να μπορουν να μετακινουνται οταν, οπου και οπως θελουν. Το συγκεκριμενο δικαιωμα συναγεται απο το αρθρο 21 παρ. 6 του Συνταγματος. Επιπροσθετα, συμφωνα με το αρθρο 9 της Συμβασης, τα συμβαλλομενα κρατη οφειλουν να διασφαλιζουν οτι τα ατομα με αναπηρια εχουν προσβαση, σε ιση βαση με τους αλλους, στα μεσα μεταφορας. **** οπως καθε αλλο ατομο, ετσι και τα ατομα με αναπηρια και μειωμενη κινητικοτητα μπορουν να μετακινουνται και να ταξιδευουν με πλοια, αεροπλανα, πουλμαν, λεωφορεια και τρενα, και κανενας μεταφορικος φορεας δεν μπορει να τους αρνηθει επιπλεον υπηρεσιες πριν, μετα, αλλα και κατα τη διαρκεια του ταξιδιου. Αρκει τα ατομα να εχουν ενημερωσει τον εκαστοτε φορεα μεταφορων, περιπου 48 ωρες πριν το ταξιδι για το τι ειδους βοηθεια χρειαζονται σε σχεση με τη μετακινηση τους και για το αν μεταφερουν ιατρικο εξοπλισμο και τεχνικα βοηθηματα. Ακομα ομως και αν δεν εχει υπαρξει αυτη η ενημερωση, ο μεταφορεας οφειλει να καταβαλει καθε δυνατη προσπαθεια για την καλυτερη εξυπηρετηση των ατομων με αναπηρια. Οι φορεις μεταφορων δεν μπορουν να αρνηθουν την επιβιβαση στο μεσο μεταφορας λογω αναπηριας η μειωμενης κινητικοτητας, εκτος εαν συντρεχουν λογοι συμμορφωσης με τους ισχυοντες κανονες υγειας και ασφαλειας η αν η υπαρχουσα υποδομη δεν εγγυαται την ασφαλη μεταφορα. Επισης, πρεπει να παρεχουν δωρεαν βοηθεια κατα την επιβιβαση και αποβιβαση απο το μεσο μεταφορας, καθως και κατα τη διαρκεια του ταξιδιου. Για ταξιδια μεγαλων αποστασεων (ανω των 250 χλμ.) με πουλμαν η υπεραστικα λεωφορεια, η εταιρεια μεταφορας πρεπει να παρεχει στα ατομα με αναπηρια τη δυνατοτητα να συνοδευονται απο προσωπο της επιλογης τους (το οποιο θα ταξιδεψει δωρεαν), αντιμετωπιζοντας με αυτον τον τροπο τυχον προβληματα ασφαλειας που θα εμποδιζαν το ατομο με αναπηρια να ταξιδεψει. *** Σε περιπτωση που ο φορεας μεταφορας αρνηθει να προσφερει βοηθεια, τα ατομα με αναπηρια μπορουν να απευθυνθουν στην αρμοδια υπηρεσια του συγκεκριμενου φορεα μεταφορας για να υποβαλλουν την καταγγελια τους. Σε περιπτωση μη ληψης απαντησης η εαν η απαντηση δεν ειναι ικανοποιητικη και το ατομο θεωρησει οτι παραβιαστηκαν τα δικαιωματα που εχει ως επιβατης, μπορει να υποβαλει καταγγελια στις αρμοδιες εθνικες αρχες, οι οποιες, αναλογα με το μεσο μεταφορας, ειναι οι εξης: ~~~~σελιδα 23~~~~~ Για μετακινησεις με αεροπλανο: Υπηρεσια Πολιτικης Αεροποριας, Διευθυνση Αεροπορικης Εκμεταλλευσης / Τμημα Οικονομιας Αερομεταφορων, Τηλ.: 210-9973162, 210-9973156, Φαξ: 210-8947132, Email: d1d@hcaa.gr, Δικτυακος τοπος: http://www.ypa.gr/passenger-rights/ Για μετακινησεις με πλοιο: Υπουργειο Ναυτιλιας και Νησιωτικης Πολιτικης, Τηλ.: 213-1374258, 213-1371495, Φαξ: 210-413 5673, Email: dths@hcg.gr, Δικτυακοι τοποι: www.hcg.gr και www.yen.gr Για μετακινησεις με τρενο: Ρυθμιστικη Αρχη Σιδηροδρομων, Τηλ.: 210-3860141 εως 2, Δικτυακος τοπος: http://www.ras-el.gr/index.php/themata-epivaton Για μετακινησεις με πουλμαν και λεωφορειο: Υπουργειο Μεταφορων και Υποδομων, http://www.yme.gr/metafores/epivatikes-metafores/dikaiomata-epibaton **** Δελτιο Μετακινησης Ατομου με Αναπηρια Τα ατομα με αναπηρια δικαιουνται συγκεκριμενες διευκολυνσεις, οπως εκπτωση μερους η του συνολου του ποσου του εισιτηριου μετακινησης. Για την ασκηση αυτου του δικαιωματος απαιτειται η εκδοση Δελτιου Μετακινησης Ατομου με Αναπηρια, το οποιο χορηγειται απο τα ΚΕΠ η τις αρμοδιες διευθυνσεις των Περιφερειων. Η εκπτωση παρεχεται με την επιδειξη του Δελτιου Μετακινησης κατα την εκδοση του εισιτηριου. Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ και πολλες ναυτιλιακες εταιρειες κανουν στα ατομα με αναπηρια εκπτωσεις στις τιμες των εισιτηριων. Για την ακριβη διαδικασια και το ποσοστο εκπτωσης πρεπει να απευθυνεστε στον φορεα με τον οποιο επιθυμειτε να ταξιδεψετε, καθως αυτα ενδεχεται κατα καιρους να μεταβαλλονται. *** αλλες παροχες: - Τα ατομα με αναπηρια και οι γονεις-κηδεμονες ανηλικων ατομων με αναπηρια μεχρι την ενηλικιωση των παιδιων τους απαλλασσονται απο τα τελη κυκλοφοριας για ενα οχημα. Αρμοδια υπηρεσια για αυτην την παροχη ειναι η εκαστοτε Δ.Ο.Υ. που ανηκει το ατομο με αναπηρια. - Συμφωνα με την παρ. 9 του αρθρου 2 του ν.4388/2016 και την υπ.’ αριθ. ΔΝΣ/οικ.84646/ ΦΝ 393 (Αρ. ΦΕΚ 4156 Β’/29.11.2017) Υπουργικη Αποφαση, τα επιβατικα οχηματα ΙΧ που ανηκουν κατα πληρη κυριοτητα σε ατομα με αναπηρια και χρησιμοποιουνται αποκλειστικα και μονο απο αυτα, καθως και τα επιβατικα οχηματα ιδιωτικης χρησης που ανηκουν κατα πληρη κυριοτητα σε αναπηρους πολεμου βαριας αναπηριας, απαλλασσονται απο την υποχρεωση καταβολης διοδιων επι της Εγνατιας οδου. Η απαλλαγη απο την υποχρεωση καταβολης τελων διοδιων ισχυει εφοσον καθε απαλλασσομενος διαμενει με κυρια κατοικια εντος των οριων των απαλλασσομενων γεωγραφικων περιοχων. **** Δελτιο Σταθμευσης Ατομων με Αναπηρια (ΑμεΑ) ατομα με αναπηρια που ειναι ιδιοκτητες οχηματων και οι αδειες κυκλοφοριας τους εχουν την ενδειξη «ΑΝΑΠΗΡΙΚΟ» δικαιουνται να εχουν Δελτιο Σταθμευσης για αποκλειστικη χρηση σε χωρους σταθμευσης με οριζοντια και καθετη σημανση για οχηματα ατομων με αναπηρια, και κατα προτεραιοτητα σε οδους και χωρους που χρησιμοποιουνται για δημοσια κυκλοφορια οχηματων, πεζων και ζωων. ~~~~σελιδα 24~~~~~ Το Δελτιο αυτο το δικαιουνται και ατομα που αποκτουν αναπηρια μετα την αποκτηση αυτοκινητου ιδιωτικης χρησης. Τελος, δικαιουχοι ειναι οι γονεις ανηλικων τεκνων ατομων με αναπηρια, οι δικαστικοι συμπαραστατες ανηλικων και ενηλικων ατομων με αναπηρια, καθως και οσοι εχουν ενταχθει σε προγραμματα αναδοχης η υιοθεσιας ατομων με αναπηρια, εφοσον προσκομισουν βεβαιωση απο τη Γραμματεια των ΚΕ.Π.Α. απο την οποια να προκυπτει οτι η αναπηρια ανηκει στις δικαιουχες παθησεις. Για την εκδοση Δελτιου Σταθμευσης χρειαζεται να προσκομιστει στην αρμοδια Διευθυνση Μεταφορων της Περιφερειας Κεντρικης Μακεδονιας εγγραφο Πιστοποιησης της Αναπηριας απο τη Γραμματεια των ΚΕ.Π.Α., με το οποιο να βεβαιωνεται οτι η αναπηρια του ατομου ανηκει στις δικαιουχες περιπτωσεις. Παραχωρηση θεσης σταθμευσης Ατομων με Αναπηρια (ΑμεΑ) στην μονιμη κατοικια Τα ατομα με αναπηρια δικαιουνται την παραχωρηση θεσης σταθμευσης στη μονιμη κατοικια τους. Για την υπηρεσια αυτη θα πρεπει το ατομο να απευθυνθει στην Τεχνικη Υπηρεσια του Δημου στον οποιο βρισκεται η οικια του. Θεση σταθμευσης ΑμεΑ δικαιουνται οσοι ανηκουν στις περιπτωσεις του αρθρου 16 του ν. 1798/1988 (ΦΕΚ 166 Α΄/11.8.1988) και της Υπουργικης Αποφασης υπ. αριθ. Δ18Α/5038263 (ΦΕΚ 2710 Β΄/24.10.2013). ~~~~~~~~~~~~~~~ 4.5 Πληροφορηση-επικοινωνιες *** Το δικαιωμα στην πληροφορηση κατοχυρωνεται στο αρθρο 5Α παρ. 1 του Συνταγματος. Για να μπορεσουν τα ατομα με αναπηρια να ασκησουν αυτο το δικαιωμα πρεπει η διαθεσιμη πληροφορια να ειναι προσβασιμη. Επιπροσθετα, συμφωνα με το αρθρο 9 της Συμβασης, τα συμβαλλομενα κρατη οφειλουν να διασφαλιζουν οτι τα ατομα με αναπηρια εχουν προσβαση, σε ιση βαση με τους αλλους, στην πληροφορια και τις επικοινωνιες, συμπεριλαμβανομενων και των τεχνολογιων και συστηματων πληροφοριας και επικοινωνιων. **** Στην Ελλαδα, με τον ν.4591/2019 (Αρ. ΦΕΚ 19 Α’/12.02.2019), θεσπιζονται κανονες, οροι, προυποθεσεις και απαιτησεις για την κατασκευη, το περιεχομενο και τη λειτουργια των ιστοτοπων και των εφαρμογων για φορητες συσκευες των οργανισμων του δημοσιου τομεα, προκειμενου να διασφαλιστει οτι πληρουν συγκεκριμενες απαιτησεις προσβασιμοτητας. Ωστοσο, απο το πεδιο εφαρμογης του νομου εξαιρουνται, μεταξυ αλλων, οι ιστοτοποι και οι εφαρμογες για φορητες συσκευες των δημοσιων ραδιοτηλεοπτικων φορεων και των θυγατρικων τους, καθως και αλλων φορεων η των θυγατρικων τους που εκπληρωνουν αποστολη ραδιοτηλεοπτικης εκπομπης δημοσιας υπηρεσιας. ~~~~σελιδα 25~~~~~ Σε οτι αφορα τις επικοινωνιες, στην ΚΥΑ με αριθ. οικ. 44867/1637/01.08.2008 (Αρ. ΦΕΚ 1667 Β΄/18.08.2008) «Ληψη μετρων για τελικους χρηστες που ειναι ατομα με Αναπηριες» [βλ. υποσημειωση 39], προβλεπονται ειδικες ρυθμισεις για τα ατομα με αναπηρια, συμφωνα με τις οποιες ο παροχος Καθολικης Υπηρεσιας (π.χ. η ΟΤΕ Α.Ε.) εχει, ενδεικτικα, υποχρεωσεις, οπως: α) να παρεχει σε τυφλους η ατομα με προβληματα ορασης τετοιου βαθμου που δεν τους επιτρεπουν να συμβουλευτουν τον τηλεφωνικο καταλογο, τη δυνατοτητα προσβασης ατελως στην υπηρεσια πληροφοριων τηλεφωνικου καταλογου, β) να παρεχει σε συγκεκριμενες κατηγοριες ατομων με αναπηρια εκπτωση επι της συνολικης μηνιαιας χρεωσης για χρηση υπηρεσιων προσβασης στο δημοσιο τηλεφωνικο δικτυο, προκειμενου να ειναι δυνατη η προσβαση (στενης η ευρειας ζωνης) στο διαδικτυο, γ) να παρεχει δωρεαν χρονο τηλεφωνικων συνδιαλεξεων αστικης χρεωσης, δ) να παρεχει εκπτωση 50% στην αποστολη και ληψη γραπτων μηνυματων μεσω κινητης τηλεφωνιας σε κωφους και βαρηκοους με ποσοστο αναπηριας 50% και ανω, καθως και σε οικογενειες ατομων με νοητικη αναπηρια, αυτισμο, ψυχικες και πολλαπλες αναπηριες με ποσοστο αναπηριας 67% και ανω, κ.α. ~~~~~~~~~~~~~~~ 4.6 Αθλητισμος, πολιτισμος και τουρισμος *** Με το αρθρο 16 του ελληνικου Συνταγματος κατοχυρωνεται το κοινωνικο δικαιωμα στον αθλητισμο, ο οποιος τιθεται υπο την εποπτεια του κρατους, καθως και η ελευθερια της τεχνης, της επιστημης, της ερευνας και της διδασκαλιας, η αναπτυξη και η προαγωγη των οποιων ειναι υποχρεωση του κρατους. Η συμμετοχη στην πολιτιστικη ζωη, στην αναψυχη και στον αθλητισμο αποτελει αντικειμενο του αρθρου 30 της Συμβασης. **** Η αναπτυξη του αθλητισμου των ατομων με αναπηρια αποτελει ιδιαιτερο τομεα του αγωνιστικου αθλητισμου με σκοπο την κοινωνικη ενσωματωση των ατομων με αναπηρια στο αθλητικο κινημα. Για το λογο αυτο τελει και υπο ιδιαιτερη κρατικη προστασια, συμφωνα με οσα προβλεπονται και στο αρθρο 29 του ν.2725/1999 (ΦΕΚ 121 Α’/17.6.1999). Για στοιχεια επικοινωνιας αθλητικων φορεων ατομων με αναπηρια μπορειτε να ανατρεξετε στον δικτυακο τοπο της Εθνικης Αθλητικης Ομοσπονδιας Ατομων με Αναπηριες [βλ. υποσημειωση 40]. Η εισοδος στους αρχαιολογικους χωρους, τα μνημεια και τα μουσεια που ανηκουν στο Δημοσιο ειναι ελευθερη, χωρις την καταβολη αντιτιμου, για ατομα με ποσοστο αναπηριας 67% και ανω και εναν συνοδο αυτων. Για την ελευθερη εισοδο, απαιτειται η επιδειξη βεβαιωσης αναπηριας η ιατρικης γνωματευσης δημοσιου φορεα στην οποια να αναγραφεται με σαφηνεια η αναπηρια και το ποσοστο αυτης [βλ. υποσημειωση 41]. Στην Ελλαδα υλοποιειται, μεσω του Ο.Α.Ε.Δ., προγραμμα Κοινωνικου Τουρισμου, το οποιο παρεχει την δυνατοτητα δωρεαν τουρισμου σε ατομα με αναπηρια και χρονιες παθησεις. ~~~~σελιδα 26~~~~~ Τα ακριβη κριτηρια και η διαδικασια καθοριζονται καθε ετος και ανακοινωνονται μεσω του Ο.Α.Ε.Δ. Για περισσοτερες πληροφοριες μπορειτε να ανατρεξετε στον δικτυακο του τοπο [βλ. υποσημειωση 42]. Η Πανελληνια Ομοσπονδια Σωματειων Γονεων και Κηδεμονων Ατομων με Αναπηρια (Π.Ο.Σ.Γ.Κ.Α.μεΑ.), καθε χρονο, με χρηματοδοτηση απο το κρατος, υλοποιει κατασκηνωτικο προγραμμα για ατομα με αναπηρια. Για την επιλογη των κατασκηνωτων λαμβανονται υποψη κοινωνικα και οικονομικα κριτηρια. Για περισσοτερες πληροφοριες μπορειτε να ανατρεξετε στον δικτυακο τοπο της Ομοσπονδιας [βλ. υποσημειωση 43]. Κατασκηνωτικο προγραμμα υλοποιειται και απο το Κεντρο Κοινωνικης Προνοιας Κεντρικης Μακεδονιας (βλεπε πιο πανω πληροφοριες για το Κατασκηνωτικο προγραμμα «Νηρηιδες»). ~~~~~~~~~~~~~~~ 4.7 Φυσικη και ηλεκτρονικη προσβασιμοτητα *** Συμφωνα με το αρθρο 21, παρ. 6, του Συνταγματος της χωρας, «τα ατομα με αναπηρια εχουν δικαιωμα να απολαμβανουν μετρων που εξασφαλιζουν την αυτονομια, την επαγγελματικη ενταξη και τη συμμετοχη τους στην κοινωνικη και πολιτικη ζωη της χωρας». Η προσβασιμοτητα ειναι αναγκαια και απαραιτητη προυποθεση για την ιση απολαυση των δικαιωματων των ατομων με αναπηρια και χρονιες παθησεις σε ολους τους τομεις της κοινωνικης ζωης. Επιπροσθετα, συμφωνα με το αρθρο 9 της Συμβασης, «τα ….κρατη λαμβανουν καταλληλα μετρα προκειμενου να διασφαλιζουν στα ατομα με αναπηριες την προσβαση, σε ιση βαση με τους αλλους, στο φυσικο περιβαλλον, τα μεσα μεταφορας, την πληροφορια και τις επικοινωνιες, συμπεριλαμβανομενων και των τεχνολογιων και συστηματων πληροφοριας και επικοινωνιων και σε αλλες εγκαταστασεις και υπηρεσιες που ειναι ανοικτες η παρεχονται στο κοινο, τοσο στις αστικες οσο και στις αγροτικες περιοχες». **** Συμφωνα με το αρθρο 26 του ν.4067/2012 «Νεος Οικοδομικος Κανονισμος» (Αρ. ΦΕΚ 79 Α’/09.04.2012), στους χωρους ολων των νεων κτιριων, εκτος των κτιριων με χρηση κατοικιας, επιβαλλεται να εξασφαλιζεται η οριζοντια και κατακορυφη αυτονομη και ασφαλης προσπελαση απο ατομα με αναπηρια η εμποδιζομενα ατομα και η εξυπηρετηση αυτων σε ολους τους εξωτερικους και εσωτερικους χωρους των κτιριων με βαση τις Οδηγιες Σχεδιασμου του Υπουργειου Περιβαλλοντος, Ενεργειας και Κλιματικης Αλλαγης «Σχεδιαζοντας για ολους», οπως αυτες τροποποιουνται και ισχυουν καθε φορα [βλ. υποσημειωση 44]. Αναφορικα με την προσβαση στα μεσα μεταφορας, υπαρχει πληθωρα νομων και υπουργικων αποφασεων που, αναλογα με το ειδος του μεσου, περιλαμβανουν τεχνικες προδιαγραφες προσβασιμοτητας. ~~~~σελιδα 27~~~~~ Επισης σημαντικοι ειναι και οι Ευρωπαικοι Κανονισμοι 1107/2006, 1371/2007, 1177/2010 και 181/2011 για τα δικαιωματα επιβατων οταν ταξιδευουν αεροπορικως, με τρενα, πλοια και λεωφορεια αντιστοιχα. οσον αφορα την προσβασιμοτητα στις ηλεκτρονικες υπηρεσιες-επικοινωνιες, ο ν.4070/2012 (ΦΕΚ 82 Α’/10-04-2012) «Ρυθμισεις Ηλεκτρονικων Επικοινωνιων, Μεταφορων, Δημοσιων εργων και αλλες διαταξεις» περιλαμβανει τα βασικοτερα μετρα που διευκολυνουν τα ατομα με αναπηρια στην προσβαση τους στις ηλεκτρονικες υπηρεσιες, αλλα και στην επικοινωνια. Η ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 (Αρ.ΦΕΚ 1301 Β΄/12.04.2012) [βλ. υποσημειωση 45] αναφερεται στην «Κυρωση Πλαισιου Παροχης Υπηρεσιων Ηλεκτρονικης Διακυβερνησης» και καθοριζει το επιπεδο προσβασιμοτητας των δημοσιων ιστοτοπων. Επιπροσθετα, η προσβασιμοτητα των δημοσιων ιστοσελιδων και εφαρμογων για φορητες συσκευες φορεων του δημοσιου τομεα κατοχυρωνεται, οπως ηδη προαναφερθηκε, με τον προσφατο ν.4591/2019 (Αρ. ΦΕΚ 19 Α΄/12.02.2019). ~~~~~~~~~~~~~~~ *** ΚΕΦΑΛΑΙΟ *** ~~~~~~~~~~~~~~~ 5. Φορεις προωθησης και διεκδικησης των δικαιωματων των ατομων με αναπηρια και χρονιες παθησεις Σε εθνικο επιπεδο: α) Εθνικη Επιτροπη για τα Δικαιωματα του Ανθρωπου (Ε.Ε.Δ.Α) [βλ. υποσημειωση 46], β) Εθνικη Συνομοσπονδια Ατομων με Αναπηρια (Ε.Σ.Α.μεΑ.), φορεις - μελη αυτης, και φορεις μελη - αυτων [βλ. υποσημειωση 47], γ) Συνηγορος του Πολιτη [βλ. υποσημειωση 48]. Σε ευρωπαικο και διεθνες επιπεδο: α) Επιτροπη Αναφορων - Ευρωπαικο Κοινοβουλιο [βλ. υποσημειωση 49], β) Ευρωπαιος Διαμεσολαβητης [βλ. υποσημειωση 50], γ) Οργανισμος Θεμελιωδων Δικαιωματων της Ε.Ε. (European Union Agency for Fundamental Rights - FRA) [βλ. υποσημειωση 51], δ) Ευρωπαικο Φορουμ Ατομων με Αναπηρια (European Disability Forum – EDF) [βλ. υποσημειωση 52], ε) Διεθνης Συμμαχια για την Αναπηρια (International Disability Alliance - IDA) [βλ. υποσημειωση 53], στ) Δικαστηριο Ευρωπαικης ενωσης [βλ. υποσημειωση 54], ζ) Επιτροπη των Ηνωμενων Εθνων για τα Δικαιωματα των Ατομων με Αναπηρια. ~~~~σελιδα 28~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~ *** Υποσημειωσεις *** ~~~~~~~~~~~~~~~~~ 1. Βλ. https://www.esamea.gr/legal-framework/symbasn-ohe 2. Βλ. https://www.esamea.gr/legal-framework/symbasn-ohe 3. Βλ. https://www.synigoros.gr/?i=submission-system.el.upobolianaforasform 4. Βλ. https://www.synigoros-solidarity.gr/katigoria/eualotes-omades/atoma-me-anapiria-amea 5. Βλ. https://www.esamea.gr/contact/contact-us 6. Βλ. αρθρο 13 του ν. 2447/1996 (Αρ. ΦΕΚ 278 Α΄/30.12.1996) 7. Βλ. http://www.dsanet.gr/Epikairothta/Nomothesia/5987.PDF 8. Για περαιτερω πληροφοριες για τη διαδικασια και τα απαραιτητα δικαιολογητικα, μπορειτε να απευθυνθειτε σε οποιοδηποτε ΚΕ.Π.Α. η στον διαδικτυακο τοπο του ΕΦΚΑ (βλ. https://www.efka.gov.gr/el/menoy/ kentro-pistopoieses-anaperias-kepa). 9. Για τις αρμοδιοτητες των Κεντρων Κοινοτητας βλ. αρθρο 4 του ν.4368/2016 (Αρ. ΦΕΚ 21Α΄/21.02.2016). (βλ. https://www.efka.gov.gr/el/menoy/kentro-pistopoieses-anaperias-kepa). 10. Βλ. https://opeka.gr/kentra-koinotitas/ 11. Στοιχεια επικοινωνιας των νοσοκομειων στο: http://www.3ype.gr/index.php?option=com_content&view= category&layout=blog&id=92&Itemid=584&lang=en 12. Η συγκεκριμενη Δομη ρυθμιζεται απο το Π.Δ. με αριθ. 395/1993 (Αρ. ΦΕΚ 166 Α’/28.09.1993) 13. Στοιχεια επικοινωνιας των νοσοκομειων στο: http://www.3ype.gr/index.php?option=com_content&view= category&layout=blog&id=92&Itemid=584&lang=en 14. Για το θεσμικο πλαισιο Κ.Δ.Η.Φ. βλ. Π.Δ. 395/1993 (Αρ. ΦΕΚ 166 Α’/28.09.1993) και κεφαλαιο Γ της Υ.Α. με αριθ. Π4α/οικ.4633/29.9.1993. 15. Βλ. http://www.pkm.gov.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=314 16. Η συγκεκριμενη Δομη ρυθμιζεται απο την Υ.Α. με αριθ. Π1γ/ΑΓΠ/οικ. 14963/9.10.2001 (Αρ. ΦΕΚ 1397Β’/22.10.2001). 17. Βλ. http://www.pkm.gov.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=314 18. Βλ. http://www.pkm.gov.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=314 19. Η συγκεκριμενη Δομη ρυθμιζεται απο την Κ.Υ.Α. με αριθ. Δ12/ΓΠοικ.13107/283 (Αρ. ΦΕΚ 1160 Β΄/08.04.2019). 20. Βλ. http://www.pkm.gov.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=314 21. Η εν λογω Δομη ρυθμιζεται απο την Υ.Π. με αριθ. Π2β/Γ.Π.οικ. 14957/9.10.2001 (Αρ. ΦΕΚ 1397 Β΄/22.10.2001). 22. Βλ. http://www.pkm.gov.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=314 23. Η εν λογω Δομη ρυθμιζεται απο την Υ.Π. με αριθ. Υ.Α. Πιβ/Γ.Π. οικ. 116847/2002 (Αρ. ΦΕΚ 1519 Β΄/04.12.2002). 24. Βλ. http://www.pkm.gov.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=314 25. Βλ. https://www.efka.gov.gr/el/menoy/kentro-pistopoieses-anaperias-kepa 26. Βλ. https://opeka.gr/atoma-me-anapiria/atoma-me-anapiria-paroches/ 27. Βλ. https://www.minedu.gov.gr/eidiki-agwgi-2/keddy-eidiki-ekpaideusi-4/16873-katalogos-tonkesy-ana-perifereia 28. Βλ. αρθρο 82 του ν.4368/2016 (Αρ. ΦΕΚ 21 Α΄/21.02.2016). 29. Βλ. https://eacea.ec.europa.eu/national-policies/eurydice/content/special-education-needsprovision-within-mainstream-education-27_el 30. Βλ. αρθρο 35 του ν.3794/2009 (Αρ. ΦΕΚ 156 Α΄/04.09.2009). 31. www.esamea.gr/contact/contact-us 32. www.synigoros.gr/?i=stp.el.submissionrequirements 33. Βλ. www.efka.gov.gr/el/menoy/kentro-pistopoieses-anaperias-kepa 34. Βλ. http://www.oaed.gr/engraphe-sto-metroo-anergon 35. Οι διευθυνσεις των Κ.Π.Α. 2 του Ο.Α.Ε.Δ. διατιθενται μεσω του συνδεσμου: www .oaed.gr/listayperesion-me-epiloge-nomou 36. Βλ. www.oaed.gr/nomos-2643/1998 37. Βλ. www.oaed.gr/lista-yperesion-me-epiloge-nomou 38. Βλ. www.oaed.gr/lista-yperesion-me-epiloge-nomou 39 Βλ. https://www.eett.gr/opencms/export/sites/default/admin/downloads/telec/apofaseis_eett/ apofaseis_epi_akroaseon/2010/AP563-049_2010.pdf 40. Βλ. https://www.eaom-amea.gr/portal/ 41. Βλ. https://www.culture.gr/el/service/SitePages/view.aspx?iID=2695 42. Βλ. http://www.oaed.gr/koinonikos-tourismos 43. Βλ. http://www.posgamea.gr 44. http://www.ypeka.gr/Default.aspx?tabid=380 45. http://www.yap.gov.gr/index.php/e-gif-menu/kirosi-plaisio-menu.html 46. http://www.nchr.gr/ 47. https://www.esamea.gr/about-us/members 48. https://www.synigoros.gr 49. http://www.europarl.europa.eu/at-your-service/el/be-heard/petitions 50. www.ombudsman.europa.eu/el/home 51. https://fra.europa.eu/en/theme/people-disabilities 52. http://www.edf-feph.org/ 53. www.internationaldisabilityalliance.org 54. https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/court-justice_el ~~~~~~~~~~~~~~~~ *** Οπισθοφυλλο *** ~~~~~~~~~~~~~~~~ Ε.Σ.Α.μεΑ. εδρα της Ε.Σ.Α.μεΑ. στην Αθηνα: Ελ. Βενιζελου 236, Τ.Κ. 163 41, Ηλιουπολη, Τηλ. + 30 210 9949837, Fax +30 210 5238967 E-mail: esaea@otenet.gr, Ιστοσελιδα: http://www.esamea.gr, https://www.facebook.com/ESAmeAgr/, https://twitter.com/ESAMEAgr, Youtube ESAmeAGr Γραφειο της Ε.Σ.Α.μεΑ. στη Βορεια Ελλαδα: Μελενικου και Μαρασλη 11, Τ.Κ. 54248 Θεσσαλονικη Τηλ. +30 2310 842742, Fax +30 2310 862323 E-mail: esaea2@otenet.gr